Skutki odliczenia składki zdrowotnej od 1 lipca 2022 roku

Opublikowano: 2022-09-30

W rozliczeniu za lipiec 2022 roku ustawodawca przywrócił możliwość odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej. Jednak odliczenie to odbywa się na zupełnie odmiennych zasadach niż przed rokiem 2022.

Jakie to zasady i na czym polegają? Jaki jest skutek nowego typu odliczeń zapłaconej składki zdrowotnej? Na te i wiele innych pytań odpowiedziano w niniejszej publikacji.

Odliczenie składki zdrowotnej w 2022 roku

Przed rokiem 2022 podatnicy stosujący wszystkie formy opodatkowania przewidziane dla osób fizycznych czyli skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt czy karta podatkowa – posiadali ustawowe uprawnienie odliczenia części zapłaconej składki zdrowotnej od podatku dochodowego.

W efekcie danego odliczenia podatnik mógł obniżyć swoje zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego dotyczącego prowadzonej działalności gospodarczej.

W okresie rozliczeniowym od 1 stycznia 2022r. do 30 czerwca 2022r. uprawnienie to zostało usunięte z ustaw podatkowych. Jednakże już od 1 lipca 2022 roku nastąpiło przywrócenie tego uprawnienia jednak przybrało ono zupełnie inną postać.

Odliczenie składki zdrowotnej w ryczałcie ewidencjonowanym

W rozliczeniu za okres lipiec 2022r. podatnicy, którzy stosują ryczałt jako formę opodatkowania prowadzonej działalności posiadają uprawnienie odliczenia 50% zapłaconej w tym okresie składki zdrowotnej.

Nie występuje w tym przypadku ograniczenie limitowe zapłaconej składki zdrowotnej jaką podatnicy mogą odliczyć. Jedyne warunki odliczenia składki zdrowotnej z działalności na ryczałcie w 2022 roku to:

  1. składki zdrowotne zapłacone w roku 2022,
  2. maksymalne odliczenie to 50% zapłaconych w 2022 roku składek zdrowotnych.

Odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej po 1 lipca 2022 roku podatnik dokonuje od przychodu a nie od dochodu.

ISTOTNE:

Oficjalne stanowisko Prezesa NFZ w sprawie obliczenia podstawy zdrowotnej wskazuje, iż przychód dla wysokości składki zdrowotnej w ryczałcie nie można pomniejszać o 50% zapłaconej składki zdrowotnej. Można odliczyć jedynie zapłacone składki ZUS ubezpieczenia społecznego. Zatem:

  1. 50% zapłaconej składki zdrowotnej podatnik nie odlicza na cele ustalenia przychodu dla składki zdrowotnej,
  2. 50% zapłaconej składki zdrowotnej podatnik odlicza na cele ustalenia zryczałtowanego podatku dochodowego.

ISTOTNE:

Warto w tym miejscu dodać, iż poza bieżącym odliczeniem zapłaconych składek zdrowotnych podatnik po 1 lipca 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku posiada następujące uprawnienie:

  1. odliczenie zapłaconych składek zdrowotnych po 1 lipca 2022r. na bieżąco,
  2. odliczenie zapłaconych składek zdrowotnych w 2022 roku przed 1 lipca 2022r. na bieżąco,
  3. odliczenie zaległych (dotyczących lat przed 2022 rokiem) zapłaconych składek zdrowotnych w 2022 roku przed 1 lipca 2022r. na bieżąco.

ISTOTNE:

Warto podkreślić, iż powyższa zasada odliczeń zaległych składek zdrowotnych zapłaconych w 2022 roku dotyczy także innych form opodatkowania tzn. skali podatkowej i karty podatkowej.

Odliczenie składki zdrowotnej u podatników na podatku liniowym

Ustawodawca umożliwił po 1 lipca 2022 roku odliczenie zapłaconej składki zdrowotnej ale nie od podatku a od dochodu czyli podobnie jak odliczenie zapłaconych składek ZUS ubezpieczenia społecznego.

ISTOTNE:

Kwota rocznego odliczenia zapłaconych w 2022 roku składek zdrowotnych to suma 8.700 zł.

Odliczeniu po 1 lipca 2022 roku tak jak przy ryczałcie podlegają także zaległe składki zdrowotne (przed rokiem 2022) zapłacone w 2022 roku.

ISTOTNE:

Oficjalne stanowisko Prezesa NFZ w sprawie obliczenia podstawy zdrowotnej wskazuje, iż dochód dla ustalenia wysokości składki zdrowotnej w podatku liniowym nie może być pomniejszony o zapłacone składki zdrowotne. Dotyczy to sytuacji, gdy podatnik odlicza od dochodu zapłacone składki zdrowotne.

Jednakże gdy podatnik ujmie zapłacone składki zdrowotne w koszty firmy, to ten pomniejszony dochód będzie stanowił podstawę składki zdrowotnej a zatem składka zdrowotna w tym wypadku będzie mniejsza. Zatem zapłacone składki zdrowotne podatnik może:

  1. odliczyć od dochodu ale to obniży mu podatek dochodowy do zapłaty ale nie obniży składki zdrowotnej do zapłaty,
  2. ująć w koszty firmy, wówczas to obniży mu podatek dochodowy do zapłaty oraz składkę zdrowotną do zapłaty.

Odliczenie składki zdrowotnej w skali podatkowej

Podatnicy stosujący skalę podatkową jako formę opodatkowania nie zostali objęci możliwością odliczenia zapłaconych składek zdrowotnych.

Tak więc u tych podatników nie nastąpiła od 1 lipca 2022 roku żadna zmiana w zakresie przywrócenia odliczenia zapłaconych składek zdrowotnych.

Odliczenie składki zdrowotnej u podatników na karcie podatkowej

W roku 2022 podstawą dla obliczenia składki zdrowotnej u podatników na karcie podatkowej jest kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązująca w 2022 roku czyli 3.010 zł.

Miesięczna składka zdrowotna do zapłaty u kartowiczów w 2022 roku wynosi z kolei 270,90 zł a więc 9% z kwoty 3.010zł.

ISTOTNE:

Odmiennie niż w podatku liniowym i ryczałcie, odliczenie zapłaconych składek zdrowotnych podatnika dokona od podatku.

ISTOTNE:

Wysokość odliczenia od podatku dotyczącego 2022 roku to 19% zapłaconych w 2022 roku składek zdrowotnych.

Wiążąca informacja stawkowa jako narzędzie ochronne w klasyfikacji towarów / usług i stosowaniu stawek VAT

Opublikowano: 2022-09-26

Wątpliwości interpretacyjne na gruncie podatku VAT niosą za sobą istotne ryzyko podatkowe dla przedsiębiorców. Ustawodawca wychodząc naprzeciw oczekiwaniom podatników, wprowadził do porządku prawnego w 2020 roku instrument ochronny zwany Wiążącą informacją stawkową (dalej: WIS). W niniejszym wpisie przedstawimy czym jest WIS, jaką rolę pełni oraz w jaki sposób wystosować wniosek o wydanie WIS.

Czym jest i jaką rolę pełni Wiążąca informacja stawkowa?

Wiążąca informacja stawkowa została unormowana w ustawie o VAT. Art. 42a tejże ustawy stanowi, że WIS jest decyzją wydawaną na potrzeby opodatkowania podatkiem VAT dostawy towarów, importu towarów, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów albo świadczenia usług. Decyzja ta zawiera:

  1. opis towaru albo usługi będących przedmiotem WIS,
  2. klasyfikację towaru według działu, pozycji, podpozycji lub kodu Nomenklatury scalonej (CN) albo według działu, grupy, klasy, kategorii, podkategorii lub pozycji Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług albo według sekcji, działu, grupy lub klasy Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych albo usługi według działu, grupy, klasy, kategorii, podkategorii lub pozycji Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, niezbędną do:
  1. określenia stawki podatku właściwej dla towaru albo usługi,
  2. stosowania przepisów ustawy oraz przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie,
  3. stawkę podatku właściwą dla towaru albo usługi.

ISTOTNE:

WIS stanowi pomoc dla podatników, w sytuacji gdy pojawiają się wątpliwości na gruncie klasyfikacji towarów/usług, czy też związanym z tym stosowaniem właściwej stawki podatku VAT. Dodatkowo WIS pełni funkcję ochronną dla podatnika, który ją uzyskał analogicznie jak w przypadku indywidualnych interpretacji podatkowych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, który jest również właściwym organem dla wydawania WIS.

W tym miejscu należy wyodrębnić istotną różnicę pomiędzy indywidualną interpretacją prawa podatkowego, a WIS:

  • występując z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w celu uzyskania objaśnień w stosowaniu przepisów prawa podatkowego, wnioskodawca zobligowany był do samodzielnego sklasyfikowania towarów/usług (ewentualnie wnioskodawca mógł wspomóc się opinią GUS). Na podstawie tejże klasyfikacji (która mogła okazać się błędna), organ wydawał interpretację indywidualną, której skuteczność i ochrona bardzo często była uzależniona od poprawnej klasyfikacji towaru/usługi,
  • występując z wnioskiem o WIS, organ ma obowiązek we własnym zakresie dokonać klasyfikacji towaru/usługi co w efekcie daje realną pewność w stosowaniu danej stawki VAT lub innych przepisów ustawy. Z uwagi na to, że istotą WIS jest dokonanie właściwej klasyfikacji statystycznej, organ może wezwać wnioskodawcę do przedstawienia w ciągu 7 dni próbki towaru. Wnioskodawca jest obowiązany do uiszczenia opłaty z tytułu przeprowadzonych badań lub analiz, w przypadku gdy rozpatrzenie wniosku o wydanie WIS wymaga przeprowadzenia badania lub analizy.

Przykładowe stany faktyczne dla których zostały wydane WIS

W celu praktycznego zrozumienia istoty WIS, warto w tym miejscu wskazać kilka przykładowych decyzji wydanych w stosunku do podatników. Zanonimizowane WIS udostępniane są na stronie internetowej Krajowej Informacji Skarbowej (https://www.kis.gov.pl/informacje-podatkowe-i-celne/wiazace-informacje-stawkowe-wyszukiwarka), gdzie korzystając z wyszukiwarki można na bieżąco zapoznawać się z wydanymi WIS.

Przykładowe WIS wraz z krótkim omówieniem stanu faktycznego:

  • WIS, sygn. 0111-KDSB1-2.440.158.2022.3.GL z dnia 22.09.2022r. – Wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o klasyfikację świadczenia kompleksowego polegającego na montażu pompy ciepła poza bryłą budynku mieszkalnego. Wątpliwość dotyczyła stosowania stawki VAT wynoszącej 8%,
  • WIS, sygn. 0112-KDSL1-2.440.183.2022.2.JN z dnia 16.09.2022r. – Wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o klasyfikację towaru będącego książką i możliwości zastosowania stawki 5%. Na potrzeby wydania WIS, organ zażądał przesłania książki jako próbki towaru,
  • WIS, sygn. 0115-KDST1-1.440.206.2021.1.KM z dnia 10.08.2021r. – Wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o potwierdzenie klasyfikacji sprzedawanego świeżego korzenia imbiru w postaci kłącza i stosowania w tym zakresie stawki VAT wynoszącej 8%.

W jaki sposób uzyskać WIS? – wniosek i opłaty

Uzyskanie WIS wymaga w pierwszej kolejności wypełnienia wniosku o sygnaturze WIS-W. Kolejnym krokiem jest uiszczenie opłaty za wydanie WIS w kwocie 40 zł na właściwy rachunek bankowy Krajowej Informacji Skarbowej (jeżeli przedmiotem wniosku jest klika towarów/usług, które w ocenie wnioskodawcy razem składają się na jedną czynność podlegającą opodatkowaniu, wówczas wysokość opłaty ustala się jako iloczyn kwoty 40 zł i ilości towarów/usług będących przedmiotem wniosku). Ostatnim etapem jest wysyłka wniosku w formie tradycyjnej, czyli pocztą (podpisany własnoręcznie wniosek należy wysłać na adres Krajowej Informacji Skarbowej) lub elektronicznie (za pośrednictwem ePUAP). Do wniosku należy dołączyć obligatoryjnie dowód uiszczenia opłaty i fakultatywnie dokumenty odnoszące się do towaru albo usługi, w szczególności fotografie, plany, schematy, katalogi, atesty, instrukcje, informacje od producenta lub inne dostępne dokumenty umożliwiające organowi wydającemu WIS dokonanie właściwej klasyfikacji towaru albo usługi.

Organ wydający WIS wezwie pisemnie wnioskodawcę do uzupełnienia ewentualnych braków formalnych i/lub przesłania próbek towarów, a nawet konieczności przeprowadzenia badań/analiz na koszt wnioskodawcy (termin 7-dniowy). Niedostosowanie się do treści wezwania, w szczególności nieprzesłanie próbki towarów, czy nieuiszczenie zaliczki na pokrycie kosztów badań/analiz, skutkować będzie wydaniem postanowienia o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia.

WIS wydaje się bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku o wydanie WIS. Do tego terminu nie wlicza się terminów i okresów, o których mowa w art. 139 § 4 Ordynacji podatkowej, tj. terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu (uzupełnienie braków wniosku, czy przeprowadzenie badań/analiz).

WIS oraz decyzje Szefa Krajowej Administracji Skarbowej i Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o zmianie WIS są ważne przez okres 5 lat od dnia ich wydania. WIS może zostać uchylona lub zmieniona w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, czy niezgodności z przepisami prawa. WIS wygasa w przypadku zmiany przepisów prawa podatkowego będących przedmiotem decyzji.

Autor: Łukasz Kluczyński

Zwolnienie z VAT usług szkoleniowych – w jakich przypadkach ma zastosowanie

Opublikowano: 2022-09-16

Opodatkowanie VAT usług szkoleniowych to temat dość rozbudowany i wielowątkowy. Zastosowanie zwolnienia z podatku VAT wymaga znajomości przepisów ustawy i rozporządzenia, a w pewnych przypadkach gromadzenia dodatkowej dokumentacji. Kiedy usługi szkoleniowe korzystają ze zwolnienia z podatku VAT? – szczegóły poniżej.

Zwolnienie usług szkoleniowych wynikające z ustawy o VAT

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26-29 ustawy o VAT ze zwolnienia z podatku mogą korzystać następujące rodzaje usług szkoleniowych:

  1. usługi świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, w zakresie kształcenia i wychowania lub uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze, w zakresie kształcenia. Zwolnione z VAT są również towary/usługi ściśle związane z w/w usługami,
  2. usługi prywatnego nauczania na poziomie przedszkolnym, podstawowym, ponadpodstawowym i wyższym, świadczone przez nauczycieli,
  3. usługi nauczania języków obcych oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związana,
  4. usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 1:
  • prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub
  • świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub
  • finansowane w całości ze środków publicznych – oraz świadczenie usług i dostawa towarów ściśle z tymi usługami związane.

ISTOTNE:

Powyższe usługi szkoleniowe możemy więc podzielić na usługi świadczone przez oficjalne podmioty, posiadające odpowiedni status wynikający z odrębnych ustaw (placówki oświatowe lub nauczyciele) oraz usługi szkoleniowe świadczone przez pozostałe podmioty na podstawie pkt 4a) i 4c).

Zwolnienie z VAT usług szkoleniowych z pkt 4a) znajdzie zastosowanie, jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek przeprowadzania takich szkoleń. Należą do nich w szczególności szkolenia BHP pracowników wynikające z ustawy Kodeks pracy.

Zwolnienie z VAT usług szkoleniowych z pkt 4c) jest nieco bardziej złożone, bowiem konieczne jest jednoczesne spełnienie kilku warunków, ponieważ:

  • istotny jest cel szkoleń: usługi kształcenia zawodowego/usługi przekwalifikowania zawodowego,
  • istotna jest wysokość środków pochodzących z dofinansowania: 100% lub 70% (ostatni warunek wynika z rozporządzenia – szczegółowo omówimy go w kolejnym podrozdziale),
  • istotne jest również pochodzenie środków na dofinansowanie szkoleń w rozumieniu odrębnych ustaw: finansowanie szkoleń ze środków publicznych,
  • istotna jest dokumentacja potwierdzająca spełnienie powyższych warunków co wynika m.in. z interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 30 maja 2014r. sygn. PT1/033/46/751/KCO/13/14/RD50004 „Podwykonawca korzystający ze zwolnienia winien zatem posiadać stosowną dokumentację potwierdzającą, że źródłem finansowania tej usługi są środki publiczne.” (w jaki sposób gromadzić taką dokumentację przedstawimy w dalszej części niniejszego wpisu).

Zwolnienie z VAT usług szkoleniowych wynika również z odrębnego rozporządzenia

Odrębnym od ustawy aktem prawnym, z którego wynika dodatkowe zwolnienie z podatku VAT usług szkoleniowych jest Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień.

Z §3 ust. 1. pkt 14 wynika, iż zwolnione z VAT są usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, finansowane w co najmniej 70% ze środków publicznych oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.

Podkreślić w tym miejscu należy, że stosowanie powyższego zwolnienia również wymaga gromadzenia odpowiedniej dokumentacji co jest niezwykle istotne, bowiem ciężar udowodnienia tego faktu spoczywa co do zasady na podatniku. Poniżej przedstawiamy w jaki sposób zgromadzić taką dokumentację.

Dokumentacja potwierdzająca zasadność stosowania zwolnienia z VAT dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego finansowanych ze środków publicznych – przykładowe oświadczenie.

Dokumentacja potwierdzająca zasadność stosowania zwolnienia z podatku VAT jest niezbędna, gdy podmiot pozyskujący środki publiczne i organizujący szkolenia, kontraktuje zewnętrzne podmioty odpowiedzialne za ich przeprowadzenie. Taki podmiot posiadający status tzw. podwykonawcy może nie mieć wglądu do pełnej dokumentacji będącej w posiadaniu organizatora, stąd też podwykonawca powinien każdorazowo pozyskać oświadczenie. Z niniejszego oświadczenia powinien wynikać cel szkoleń, pochodzenie środków i podstawa zwolnienia z podatku VAT. Poniżej przedstawiamy przykładową treść takiego oświadczenia.

Oświadczam, że środki wydatkowane na szkolenie: „Prawo celne UE”, w którym będą uczestniczyły Panie Anna Kowalska i Aneta Nowak, pochodzą ze środków publicznych w rozumieniu ustawy o finansach publicznych. Niniejsze oświadczenie ma na celu możliwość zastosowania stawki zwolnionej z VAT.

Powyższa usługa nabyta od firmy Kancelaria Podatkowa Dawid Nowak mająca charakter usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, jest finansowana ze środków publicznych:

a). w całości- zgodnie z art.43 ust.1 pkt 29 lit.c Ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004r.z późniejszymi zmianami , lub

b). w co najmniej 70%- zgodnie z treścią paragrafu 3 ust.1 pkt 14 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20.12.2013 (Dz.U. z 2013r.poz.1722) w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień

(zaznaczyć właściwy punkt)

Opodatkowanie VAT usług szkoleniowych na przykładzie firmy świadczącej usługi z zakresu BHP

Wielowątkowość opodatkowania VAT usług szkoleniowych dotyczy przykładowo podmiotów świadczących usługi z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W celu podsumowania rozważań niniejszego wpisu na poniższym przykładzie zaprezentujemy różnorodność w opodatkowaniu VAT, które mogą dotknąć tego typu firmy. Świadczenie usług zarówno opodatkowanych jak i zwolnionych z VAT wymaga zazwyczaj dodatkowo stosowania tzw. współczynnika VAT.

Przykład 1

Pani Anna prowadzi szeroko rozumianą działalność z zakresu BHP. Nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego w VAT do 200 000 zł rocznie. W miesiącu sierpniu wystawiła następujących pięć faktur:

  1. Faktura nr 01, dokumentująca szkolenia BHP, których obowiązek przeprowadzania wynika z Kodeksu pracy – usługa zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit a ustawy,
  2. Faktura nr 02, dokumentująca doradztwo i sporządzenie dokumentacji powypadkowej – faktura ze stawką podstawową 23%,
  3. Faktura nr 03, dokumentująca przeprowadzenie szkolenia kształcenia zawodowego z zakresu pozyskiwania uprawnień BHPowca niesfinansowanego ze środków publicznych – faktura ze stawką 23%,
  4. Faktura nr 04, dokumentująca przeprowadzenie jako podwykonawca szkolenia „BHP w firmie transportowej” finansowane w całości ze środków publicznych – usługa zwolniona z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit c ustawy pod warunkiem posiadania dodatkowej dokumentacji,
  5. Faktura nr 05, dokumentująca przeprowadzenie jako podwykonawca szkolenia „Choroby zawodowe i ich przyczyny” finansowane w 70% ze środków publicznych – usługa zwolniona z VAT na podstawie §3 ust. 1. pkt 14 Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień pod warunkiem posiadania dodatkowej dokumentacji.

Końcowo warto podkreślić, że w przypadku świadczenia usług zwolnionych z VAT, na wystawianych fakturach należy zamieszczać podstawę zwolnienia tj. odpowiedni przepis z ustawy lub rozporządzenia. Ponadto rozliczenie podatku VAT wymaga również przeanalizowania przepisów ustawy w zakresie stosowania wspomnianego powyżej współczynnika VAT.

Autor: Łukasz Kluczyński

Najem na ryczałcie i problem opodatkowania opłat eksploatacyjnych

Opublikowano: 2022-09-09

Najem prywatny to zdecydowanie najbardziej popularna forma opodatkowania wynajmu w Polsce. Teza ta nabiera na znaczeniu, tym bardziej, że Polski Ład od 2023 roku „wyrzuca” wszystkich wynajmujących na ryczałt, zabraniając tym samym rozliczania dochodów z najmu na zasadach ogólnych. Wiąże się to przede wszystkim z zakazem rozpoznawania jakichkolwiek kosztów uzyskania przychodów, w tym również w formie odpisów amortyzacyjnych. Mówiąc krócej, najem prywatny od 2023 roku będzie można rozliczyć tylko i wyłącznie w oparciu o podatek zryczałtowany, czyli podatek przychodowy. W niniejszym wpisie przyglądamy się problemowi opodatkowania opłat eksploatacyjnych, które najemca zwraca wynajmującemu. Jest to jedno z najważniejszych zagadnień w świetle opodatkowywania przychodów z najmu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Opłaty eksploatacyjne mogą w pewnych przypadkach stanowić przychód podatkowy wynajmującego

Problematyka opodatkowania opłat eksploatacyjnych, takich jak czynsz uiszczany na rachunek wspólnoty, rachunków za wodę, energię elektryczną, czy gaz, koncentruje się wokół tego, czy wynajmujący powinien opodatkować zwrócone przez najemcę opłaty eksploatacyjne, które uiścił z własnych środków w imieniu najemcy.

Wynajmujący chcąc zabezpieczyć swoje interesy i m.in. uniknąć zadłużenia mieszkania, bardzo często umawia się z najemcą w ten sposób, że wynajmujący ponosi wszelkie opłaty eksploatacyjne, a najemca dokonuje ich refundacji wynajmującemu na podstawie przedłożonych rachunków.

Teoretycznie sytuacja, w której najemca zwraca na rachunek wynajmującego opłaty eksploatacyjne, które z własnych środków uiścił wynajmujący nie powinna generować podstawy opodatkowania ryczałtem – trudno mówić w tej sytuacji o jakimkolwiek przysporzeniu majątkowym. W praktyce zdarza się jednak, że fiskus nakazuje opodatkować ryczałtem takie właśnie refundacje. Przykładowo w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej dnia 5 sierpnia 2021r., sygn. 0115-KDIT1.4011.389.2021.2.MST, organ interpretacyjny uznał w szczególności, że „W związku z powyższym, refundacja przez Najemcę kosztów, które Wnioskodawczyni opłaca własnymi środkami, ze względu na to, że – zgodnie z umową – to na Niej spoczywa ich rzeczywisty ciężar, nie podlega wyłączeniu z przychodów osiąganych z najmu. A zatem, zarówno wskazana w umowie kwota czynszu najmu, jak i otrzymywany od Najemcy zwrot równowartości poniesionych przez Wnioskodawczynię kosztów eksploatacyjnych stanowi podstawę do opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych”.

Jak w takim razie uniknąć dodatkowych obciążeń podatkowych od przychodów, które de facto nie stanowią realnego przysporzenia majątkowego z najmu? – o tym poniżej!

Odpowiednio skonstruowana umowa pozwoli uniknąć dodatkowych obciążeń podatkowych

Warto podkreślić, że istnieją zgoła odmienne interpretacje indywidualne w podobnych sprawach. Przykładowo w interpretacji indywidualnej wydanej dnia 9 kwietnia 2021r., przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.69.2021.2.MT, organ w całości zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, który pełnił rolę pośrednika w płatnościach opłat eksploatacyjnych, które w jego opinii nie stanowiły podstawy opodatkowania podatkiem zryczałtowanym. Oto fragment przywołanej wyżej interpretacji „Mając na uwadze treść wniosku oraz powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że koszty opłat eksploatacyjnych, do ponoszenia których w umowie najmu zobowiązany jest najemca, nie będą stanowić w myśl art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne przychodu z najmu lokalu mieszkalnego. Wnioskodawczyni jedynie pośredniczy w zakresie uiszczania ww. opłat eksploatacyjnych. Tym samym, przychód dla Wnioskodawczyni, od którego winna obliczać zryczałtowany podatek dochodowy, będzie stanowić wyłącznie kwota otrzymana od najemcy tytułem czynszu najmu rozumianego jako wynagrodzenie za oddanie przedmiotu najmu w używanie.”

ISTOTNE:

Kluczową kwestią dla obowiązku opodatkowania opłat eksploatacyjnych zwracanych wynajmującemu jest konstrukcja umowy najmu.

Jeżeli z umowy najmu jasno wynika, że do ponoszenia opłat eksploatacyjnych zobowiązany jest najemca, wówczas wynajmujący będący pośrednikiem nie będzie zobligowany do opodatkowania środków otrzymanych z tego tytułu. Odmienna konstrukcja umowy najmu, z której wynikać będzie, że to wynajmujący (właściciel nieruchomości) zobligowany jest do ponoszenia ciężaru opłat eksploatacyjnych może doprowadzić do powstania obowiązku podatkowego od refundowanych przez najemcę wydatków.

Ile można stracić przez niewłaściwie skonstruowaną umowę – przykładowe wyliczenia

Właściciele lokali, którzy niewłaściwie sformułują zapisy umowy mogą zostać zobligowani do rozpoznania dodatkowego przychodu o równowartości zwróconych przez najemcę opłat eksploatacyjnych.

Przyjmując średnie opłaty na rzecz wspólnoty mieszkaniowej na poziomie 700 zł miesięcznie i dodatkowo energię elektryczną na poziomie 100 zł miesięcznie, otrzymujemy kwotę 9600 zł (800 zł x 12 miesięcy). Zakładając, że roczne przychody z najmu nie przekraczają 100 000 zł, wynajmujący będzie zobligowany do zapłaty dodatkowego podatku w kwocie 816 zł (8,5% x 9600 zł). Roczne przychody z najmu powyżej 100 000 zł opodatkowane są z kolei stawką wynoszącą 12,5%. Zakładając, że właściciel uzyskałby przychody z najmu powyżej 100 000 zł, opodatkowanie opłat eksploatacyjnych wygenerowałoby 1200 zł dodatkowego podatku (12,5% x 9600 zł).

Aby zabezpieczyć własne interesy, warto rozważyć dodatkowo wystosowanie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej we własnej sprawie. Rekomendacja ta dotyczy szczególnie właścicieli wielu lokali, którzy ponoszą w tym zakresie znacznie wyższe ryzyko związane z tzw. efektem skali.

Autor: Łukasz Kluczyński

Użytkowanie samochodu osobowego w firmie

Opublikowano: 2022-09-02

Samochód osobowy w świetle ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (z późn. zm.) to pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, który jest konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą.

W jakiej wysokości przedsiębiorca może ujmować koszty eksploatacji samochodu osobowego, które będą stanowić wydatek firmowy? Które koszty nie będzie można zarejestrować w działalności? Na te i inne pytania odpowiedziano w niniejszej publikacji.

Pojazd samochodowy nie będący samochodem osobowym

Należy pamiętać, iż nie każdy pojazd samochodowy do 3,5 ton będzie samochodem osobowym. Samochodem osobowym nie będzie z pewnością pojazd samochodowy:

  1. z jednym rzędem siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą klasyfikowanego na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków,
  2. który posiada kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,
  3. specjalny – tak wynika z dowodu rejestracyjnego, i jeżeli spełnione są również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń – agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych, koparka, koparko-spycharka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych, żuraw samochodowy.

Koszty eksploatacji samochodu osobowego wprowadzonego do działalności gospodarczej

Samochód osobowy nabyty na cele działalności gospodarczej, wprowadzony do ewidencji środków trwałych (lub nie) nawet gdy jego wartość nie przekroczy 10.000 zł – będzie podlegał poniższym zasadom ujmowania kosztu:

  1. 75% x (kwota netto z faktury + 50% VAT z faktury niepodlegającego odliczeniu) jeżeli przedsiębiorca jest czynnym podatnikiem VAT i użytkuje samochód w firmie i prywatnie,
  2. 75% x kwota brutto z faktury jeżeli przedsiębiorca jest podatnikiem zwolnionym z VAT i użytkuje samochód w firmie i prywatnie,
  3. 100% kwoty netto z faktury – jeżeli przedsiębiorca jest czynnym podatnikiem VAT, złożył do urzędu skarbowego zawiadomienie VAT-26 i wykorzystuje samochód osobowy tylko w działalności.

ISTOTNE:

Niezależnie od formy nabycia samochodu osobowego na cele działalności gospodarczej, podatnik rozpozna koszt według reguł powyżej zaprezentowanych. Formami nabycia mogą być: otrzymanie darowizny, wprowadzenie oświadczeniem do firmy, umowa zakupu-sprzedaży, zakup na fakturę, otrzymanie składnika aportem itd.

ISTOTNE:

Według powyższych reguł przedsiębiorca ujmuje koszty eksploatacji samochodu osobowego także wtedy kiedy będzie go użytkował w firmie na podstawie:

  1. umowy użyczenia,
  2. umowy najmu,
  3. umowy leasingu,
  4. pozostałych umów w podobnym charakterze.

Koszty eksploatacji samochodu osobowego nie wprowadzonego do działalności gospodarczej

Występują przypadki, w których przedsiębiorca z pewnych względów nie wprowadza prywatnego samochodu osobowego do firmy. Nie użytkuje też go w firmie na podstawie ww. umów.

W takim wypadku możliwość ujęcia wydatku eksploatacyjnego w księgach podatnika wygląda następująco:

  1. 20% x (kwota netto z faktury + 50% VAT z faktury niepodlegającego odliczeniu) jeżeli przedsiębiorca jest czynnym podatnikiem VAT i użytkuje samochód w firmie i prywatnie,
  2. 20% x kwota brutto z faktury jeżeli przedsiębiorca jest podatnikiem zwolnionym z VAT i użytkuje samochód w firmie i prywatnie.

Amortyzacja samochodu osobowego

Amortyzacja wartości samochodu osobowego w firmie to możliwość ujmowania comiesięcznych odpisów amortyzacyjnych stanowiących koszt firmowy. Wysokość tych odpisów ustalana jest w oparciu o właściwą stopę amortyzacji. Przykładowo:

  • liniowa amortyzacja samochodu osobowego wynosi 20%,
  • Indywidualna liniowa stawka amortyzacji samochodu osobowego wynosi 40%,
  • jednorazowa amortyzacja nie dotyczy samochodów osobowych,
  • samochody osobowe o wartości 10.000 zł i poniżej mogą być ujęte jednorazowo w koszty firmy.

ISTOTNE:

Mając na uwadze kwotę limitu 10.000zł przedsiębiorca powinien pamiętać też o 50% podatku VAT niepodlegającym odliczeniu, który powiększa wartość netto samochodu osobowego. To samo dotyczy opłat poniesionych do dnia wprowadzenia go do firmy.

Odpisy amortyzacyjne dotyczące samochodu osobowego nie stanowią koszty firmy jeżeli dotyczą części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej kwotę:

  1. 225.000 zł – w przypadku samochodu osobowego elektrycznego oraz samochodu osobowego będącego pojazdem napędzanym wodorem,
  2. 150.000 zł – w przypadku pozostałych samochodów osobowych.

ISTOTNE:

Prywatny samochód przedsiębiorcy nie wprowadzony do firmy ani nie użytkowany na podstawie jednej z ww. umów nie podlega amortyzacji.

Wyjątek od reguły to umowa leasingu finansowego, na podstawie której odpisów amortyzacyjnych dokonuje użytkownik (leasingobiorca) a nie podmiot finansujący (leasingodawca).

Rata leasingowa i rata za najem samochodu osobowego

Zarówno rata leasingowa jak i rata za najem samochodu osobowego będą stanowiły koszt firmowy. Jednakże część kwoty raty może nie stanowić wydatku firmowego jeżeli dotyczy wartości samochodu osobowego przewyższającej kwotę:

  1. 225.000 zł – w przypadku samochodu osobowego elektrycznego oraz samochodu osobowego będącego pojazdem napędzanym wodorem,
  2. 150.000 zł – w przypadku pozostałych samochodów osobowych.

Uwaga na koszty ubezpieczeń majątkowych

Nieco odmiennym regułom ujmowania kosztów w firmie podlegają wydatki na ubezpieczenie samochodu osobowego.

Jeżeli samochód osobowy jest wprowadzony do działalności lub użytkowany na podstawie powyżej zaprezentowanych umów, wówczas przedsiębiorca ma prawo ująć w kosztach firmy:

  1. 100% kwoty ubezpieczenia OC NNW wynikającego z zawartej polisy,
  2. 100% kwoty ubezpieczenia AC, GAP wynikającego z zawartej polisy jeżeli wartość pojazdu nie przekracza wartości 225.000 zł w przypadku samochodu osobowego elektrycznego oraz samochodu osobowego będącego pojazdem napędzanym wodorem albo 150.000 zł w przypadku pozostałych samochodów osobowych.

ISTOTNE:

Jeżeli wartość samochodu osobowego przekroczy 150.000 zł, wówczas obliczona kwota wynikająca z polisy przypadająca proporcjonalnie na wartość powyżej 150.000 zł nie będzie stanowiła kosztów firmowych.

ISTOTNE:

Wartość pojazdu jaką należy wziąć pod uwagę dla celów porównania do limitu 150.000 zł albo 225.000 zł to wartość pojazdu przyjęta dla celów ubezpieczenia.

Innym przykładem jest prywatny samochód osobowy przedsiębiorcy, który nie jest w ogóle wprowadzony do działalności a użytkowany jest w firmie. W takim wypadku przedsiębiorca ma prawo ująć w kosztach firmy:

  1. 20% kwoty ubezpieczenia OC, NNW, AC oraz GAP wynikającego z zawartej polisy.