Opublikowano: 2021-09-28
Z początkiem 2021r. ustawa o VAT została zmodyfikowana na wielu płaszczyznach w związku z implementacją SLIM VAT 1. Istotne zmiany dotyczą w szczególności rozliczania podatku z faktur korygujących na wszystkich płaszczyznach tj. po stronie sprzedawcy, jak i nabywcy, czy też w związku z korektami „na minus”, czy też „na plus”. Choć zasadniczą funkcją SLIMT VAT 1 miało być uproszczenie przepisów w tym zakresie, to okazało się, iż nowe regulacje są nie do końca jasne dla podatników. W odpowiedzi na powyższe Ministerstwo Finansów opublikowało w dniu 26.04.2021r. objaśnienia podatkowe, gdzie niemal połowa dokumentu traktuje właśnie o poruszanej przez nas problematyce korekt. W niniejszym wpisie postaramy się usystematyzować tematykę faktur korygujących przez pryzmat wspomnianych powyżej najnowszych przepisów i objaśnień podatkowych.
Korekty „in minus” na nowych zasadach – dokumentacja u sprzedawcy
Najbardziej istotna zmiana na gruncie korekt, dotyczy faktur korygujących in minus. Przypomnijmy, że obowiązujące do 31 grudnia 2020r. zasady opierały się na dość precyzyjnej regule, zgodnie z którą warunkiem do obniżenia podatku należnego było posiadanie przez sprzedawcę potwierdzenia obioru faktury korygującej przez nabywcę.
Obecne przepisy w tym zakresie wydają się znacznie mniej precyzyjne. Warto przytoczyć w tym miejscu ich pełną treść: obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.
ISTOTNE:
Aby obniżyć podatek VAT w danym okresie rozliczeniowym sprzedawca powinien: 1) wystawić fakturę korygującą, 2) uzgodnić warunki korekty z nabywcą oraz spełnić te warunki np. uznać reklamację, 3) posiadać dokumentację, z której wynikają okoliczności z pkt poprzedzającego.
O ile warunek w postaci obowiązku wystawienia faktury korygującej wydaje się oczywisty, o tyle „uzgodnienia” i warunek „dokumentacyjny” są pojęciami nieostrymi, tj. niezdefiniowanymi w przepisach. W tym miejscu należy sięgnąć do przytoczonych na wstępie objaśnień podatkowych, gdzie ustawodawca dokonał szerokiego omówienia tych pojęć. Poniżej w kilku punktach wyspecyfikowano co należy rozumieć poprzez uzgodnienia z nabywcą i dokumentację, niezbędną do obniżenia podatku należnego z wystawionej korekty:
- Uzgodnienie warunków korekty to inaczej ustalenie przez strony faktu obniżenia przysługującego sprzedawcy wynagrodzenia,
- Może to być np. umowa, z której wynika prawo nabywcy do rabatu po spełnieniu określonych warunków. Takimi dokumentami mogą też być regulaminy, ogólne warunki transakcji, aneksy, porozumienia handlowe, korespondencja mailowa, czy też potwierdzenie dokonania zwrotu zapłaty lub kompensaty wartości transakcji,
- Do obniżenia podatku należnego wymagane jest nie tylko uzgodnienie warunków korekty, lecz również spełnienie tych warunków,
- W pewnych okolicznościach dokument potwierdzający uzgodnienie warunków korekty może być jednocześnie dokumentem potwierdzającym spełnienie tych warunków np. potwierdzenie zwrotu zapłaty,
- W pewnych okolicznościach samo wystawienie i doręczenie kontrahentowi faktury korygującej, czy też dokonanie zwrotu należności za towar będzie wystarczającą przesłanką, aby uznać, że doszło do uzgodnienia i spełnienia warunku do skorygowania danej transakcji. Wysyłając kontrahentowi fakturę lub środki na konto, warto zamieścić dodatkową adnotację, iż brak reakcji kontrahenta w określonym terminie, spowoduje, iż warunki transakcji zostaną uznane za uzgodnione.
Jeżeli sprzedawca nie spełni przedstawionych w niniejszym podrozdziale warunków do obniżenia podatku VAT w danym okresie rozliczeniowym, obniżenia podatku dokonuje w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym spełni te warunki!
Korekty „in minus” na nowych zasadach – dokumentacja u nabywcy
Również dla nabywców towarów lub usług, istotnie uległ zmianie moment obniżenia podatku naliczonego w związku z korektą in minus. Nieistotny jest bowiem dotychczasowy warunek związany z momentem otrzymania faktury korygującej. Aktualnie kluczowy jest okres rozliczeniowy, w którym uzgodniono i spełniono warunki dla korekty transakcji.
W pewnych okolicznościach może wystąpić również sytuacja, gdzie ziści się ustawowa przesłanka w postaci uzgodnienia i spełnienia warunków korekty danej transakcji, jednak nabywca nie otrzymał faktury korygującej. Pomimo braku faktury korygującej, nabywca dokonuje obniżenia podatku naliczonego na podstawie dowodu wewnętrznego. Dokument ten w JPK_V7 winien zostać oznaczony symbolem WEW. W tym miejscu dodać również należy, iż otrzymanie przez nabywcę faktury korygującej w kolejnych okresach nie będzie skutkować obowiązkiem korekty deklaracji i ewidencji.
ISTOTNE:
We wspomnianych w niniejszym wpisie objaśnieniach podatkowych dot. SLIM VAT 1 (pkt. 1.2.7) zaprezentowano 7 obszernych przykładów związanych z korektami in minus na gruncie znowelizowanych przepisów. Przykłady te dotyczą korekt zarówno po stronie sprzedawcy, jak i nabywcy oraz zawierają obszerne komentarze pod kątem obowiązku uzgodnienia i spełnienia warunków korekty oraz sposobu i momentu ich ewidencjonowania.
Nowe doprecyzowujące regulacje w zakresie korekt in plus
Omawiana w niniejszym wpisie nowelizacja ustawy o VAT obejmuje również tematykę korekt zwiększających podstawę opodatkowania. Zgodnie bowiem z zupełnie nowym przepisem W przypadku, gdy podstawa opodatkowania uległa zwiększeniu, korekty tej podstawy dokonuje się w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania.
Powyższa regulacja, to odzwierciedlenie wypracowanego już stanowiska, zgodnie z którym, korekta uwarunkowana okolicznościami istniejącymi obiektywnie w momencie transakcji np. pomyłka w kwotach na fakturze, obliguje podatnika do dokonania tzw. korekty wsteczniej. Jeżeli natomiast mamy do czynienia z okolicznościami, które zaistniały na bieżąco np. zwrot towarów, wówczas korekty dokonuje się w rozliczeniu za okres, w którym dana okoliczność wystąpiła.
Analogiczne zasady dotyczą korekt WNT, WDT i eksportu towarów, z tym jednak zastrzeżeniem, że tzw. korekta wsteczna nie może zostać wykazana w rozliczeniu za okres wcześniejszy niż okres, w którym wykazano te transakcje. Może bowiem dojść do sytuacji, w której podatnik sprzedał towar w lipcu, natomiast z uwagi na brak dokumentów potwierdzających wywóz towarów do WDT, transakcję wykazał w sierpniu. Jeżeli doszło do oczywistej pomyłki, korekty wstecznej należy dokonać w rozliczeniu za sierpień, tj. w rozliczeniu za okres, w którym zaewidencjonowano daną transakcję.
Autor: Łukasz Kluczyński