Ulga termomodernizacyjna w 2024 roku

Opublikowano: 2023-12-29

Skorzystanie z ulgi termomodernizacyjnej umożliwia odliczenie od dochodu albo przychodu wydatków poniesionych na przedsięwzięcie termomodernizacyjne a więc na montaż niektórych technologii wymienionych w odrębnym Rozporządzeniu.

Ile wyniesie ulga w roku 2024? W jaki sposób z niej skorzystać? Na co zwrócić szczególną uwagę? Na te i wiele innych pytań odpowiedziano w niniejszej publikacji.

Czym jest ulga termomodernizacyjna

Ulga termomodernizacyjna pozwala na obniżenie dochodu albo przychodu (podstawy opodatkowania) o niektóre wydatki poniesione w roku podatkowym na materiały budowlane, urządzenia i usługi, związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w tym budynku, które zostanie zakończone w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.

Kto może skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej w roku 2024

Ulga termomodernizacyjna przeznaczona jest dla osób fizycznych będących właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego.

Ponadto osoba korzystająca z ulgi musi korzystać z opodatkowania:

  1. skalą podatkową albo
  2. podatkiem liniowym albo
  3. ryczałtem ewidencjonowanym.

Kluczowym jest, iż ulga obejmuje budynki mieszkalne ukończone. Jeżeli budynek jest w budowie wówczas ulga go nie obejmuje.

ISTOTNE:

Zgodnie z art. 3 pkt 2a ustawy z dnia 7.07.1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2023 r. poz. 682) budynek mieszkalny jednorodzinny to budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku.

W jaki sposób odliczyć ulgę oraz jaka jest jej wysokość w roku 2024

Ulga termomodernizacyjna umożliwia odliczenie poniesionych wydatków w roku podatkowym na materiały budowlane, urządzenia i usługi, związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego.

Wydatki te podlegają odliczeniu od:

  1. dochodu – skala podatkowa albo podatek liniowy,
  2. przychodu – ryczałt ewidencjonowany

– jednak dopiero w zeznaniu rocznym składanym za rok w który podatnik poniósł te wydatki.

Odliczenie wydatków na przedsięwzięcie termomodernizacyjne – ulga termomodernizacyjna
Kto Właściciel lub współwłaściciel budynku mieszkalnego jednorodzinnego, który osiągnął dochód w roku odliczenia wydatków
Kiedy W zeznaniu rocznym: PIT-36 – skala podatkowa, PIT-36L – podatek liniowy, PIT-28 – ryczałt ewidencjonowany, – poniesione w roku podatkowym za które składane jest zeznanie roczne (dołączając do zeznania załącznik PIT/O)
Maksymalny termin odliczenia wydatków Jeżeli wydatki na przedsięwzięcie termomodernizacyjne podlegające odliczeniu są większe niż osiągnięty roczny dochód to pozostała część tych wydatków podlega odliczeniu w kolejnych latach, nie dłużej jednak niż przez 6 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.
W jaki sposób Dokonując odliczenia poniesionych wydatków od: dochodu – skala podatkowa albo podatek liniowy, przychodu – ryczałt ewidencjonowany.
Które wydatki Zawarte w wykazie materiałów budowlanych, urządzeń i usług. Rozporządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21.12.2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych

Kwota odliczenia nie może przekroczyć 53.000 zł w odniesieniu do wszystkich realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w poszczególnych budynkach, których podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem.

Małżonkowie którzy są współwłaścicielami budynku jednorodzinnego mogą skorzystać z odliczenia od dochodu (przychodu) na poziomie 106.000 zł (każdy z nich po 53.000 zł).

ISTOTNE:

Wysokość wydatków dotyczących ulgi termomodernizacyjnej podatnik ustala na podstawie faktur wystawionych przez czynnego podatnika VAT niekorzystającego ze zwolnienia z VAT.

ISTOTNE:

Wydatek poniesiony na przedsięwzięcie termomodernizacyjne obejmuje także podatek VAT z faktury zakupu (jeżeli występuje) chyba, że podatnik odliczył ten podatek VAT.

ISTOTNE:

Data poniesienia wydatku to dzień wystawienia faktury.

Podatnik który ponosi wydatki na towary, materiały, usługi przeznaczone na termomodernizację budynku powinien poinformować sprzedawcę aby wystawiał faktury na jego imię i nazwisko. W przypadku małżonków będących współwłaścicielami budynku, każdy z nich powinien dysponować fakturami wystawionymi na ich imię i nazwisko.

ISTOTNE:

Faktura wystawiona na obojga małżonków (gdy oboje są współwłaścicielami i posiadają wspólność majątkową) pozwala odliczyć wydatki na ulgę termomodernizacyjną w wysokości 50% przypadających na każdego z małżonków do wysokości limitu 106.000 zł przypadającego na obu małżonków.

Faktura wystawiona na każdego z małżonków odrębnie (gdy oboje są współwłaścicielami) pozwala odliczyć wydatki na ulgę termomodernizacyjną w faktycznej wysokości wydatków z faktur przypadających na każdego z małżonków odrębnie do wysokości limitu 53.000 zł przypadającego na każdego z małżonków.

Limit odliczenia przypadający na obojga małżonków będących współwłaścicielami jednorodzinnego budynku mieszkalnego
Wspólność majątkowa Rozdzielność majątkowa
Faktura może być wystawiona: jednocześnie na obojga małżonków, odrębnie na każdego z małżonków, na jednego małżonka Konieczna faktura wystawiona odrębnie na każdego z małżonków
Odliczenie: po 50% przez każdego z małżonków, według wydatków przypadających na każdego z małżonków jednak do wysokości limitu – 53.000 zł przypadającego na każdego z małżonków, przez jednego albo drugiego małżonka w dowolnej proporcji jednak do wysokości limitu – 53.000 zł przypadającego na każdego z małżonków. Odliczenie odrębne przez każdego z małżonków do wysokości limitu – 53.000 zł przypadającego na każdego z małżonków

Podatnik, który po roku, w którym dokonał odliczeń wydatków na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego – otrzymał ich zwrot, wówczas jest on zobligowany doliczyć odpowiednio kwoty poprzednio odliczone do dochodu za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot.

Należy zaznaczyć, iż w sytuacji niezrealizowania przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w terminie 3 lat – podatnik dolicza kwoty poprzednio odliczone do dochodu za rok podatkowy, w którym upłynął ten termin.

ISTOTNE:

Limit wydatków 53.000 zł dotyczy jednego podatnika niezależenie od ilości realizowanych przez niego przedsięwzięć termomodernizacyjnych.

Które wydatki na materiały budowlane, urządzenia i usługi podlegają odliczeniu w ramach ulgi

W art. 26h ust. 10 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PDOF) określono, iż na drodze Rozporządzenia zostanie określony wykaz rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych, a więc wykaz wydatków podlegających odliczeniu w ramach ulgi termomodernizacyjnej.

Wykaz tych wydatków zawiera Rozporządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21.12.2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 273).

Wykaz wydatków – rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług możliwych do odliczenia w ramach ulgi termomodernizacyjnej
Materiały budowlane i urządzenia Usługi
Materiały budowlane wykorzystywane do docieplenia przegród budowlanych, płyt balkonowych oraz fundamentów wchodzące w skład systemów dociepleń lub wykorzystywane do zabezpieczenia przed zawilgoceniem Wykonanie: audytu energetycznego budynku przed realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, analizy termograficznej budynku, dokumentacji projektowej związanej z pracami termomodernizacyjnymi, ekspertyzy ornitologicznej i chiropterologicznej
Węzeł cieplny wraz z programatorem temperatury Docieplenie przegród budowlanych lub płyt balkonowych lub fundamentów
Kocioł gazowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin Wymiana stolarki zewnętrznej np.: okien, okien połaciowych, drzwi balkonowych, drzwi zewnętrznych, bram garażowych, powierzchni przezroczystych nieotwieralnych
Kocioł olejowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin Wymiana elementów istniejącej instalacji ogrzewczej lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej lub wykonanie nowej instalacji wewnętrznej ogrzewania lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej
Zbiornik na gaz lub zbiornik na olej Montaż: kotła gazowego kondensacyjnego, kotła olejowego kondensacyjnego, pompy ciepła, kolektora słonecznego, systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła z powietrza wywiewanego, instalacji fotowoltaicznej
Kocioł przeznaczony wyłącznie do spalania biomasy Uruchomienie i regulacja źródła ciepła oraz analiza spalin
Przyłącze do sieci ciepłowniczej lub gazowej Regulacja i równoważenie hydrauliczne instalacji
Materiały budowlane wchodzące w skład: instalacji ogrzewczej, instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej, systemu ogrzewania elektrycznego Demontaż źródła ciepła na paliwo stałe
Pompa ciepła wraz z osprzętem
Kolektor słoneczny wraz z osprzętem
Ogniwo fotowoltaiczne wraz z osprzętem
Stolarka okienna i drzwiowa, w tym okna, okna połaciowe wraz z systemami montażowymi, drzwi balkonowe, bramy garażowe, powierzchnie przezroczyste nieotwieralne
Materiały budowlane składające się na system wentylacji mechanicznej wraz z odzyskiem ciepła lub odzyskiem ciepła i chłodu

Niektóre wydatki nie podlegają odliczeniu w ramach ulgi

W art. 26h ust. 5 ustawy o PDOF prawodawca wskazał wydatki dotyczące przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, które nie mogą być odliczone od dochodu (przychodu) w zeznaniu rocznym.

Odliczeniu nie podlegają wydatki w części, w jakiej zostały:

  1. sfinansowane (dofinansowane) ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej lub zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie,
  2. zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub uwzględnione przez podatnika w związku z korzystaniem z ulg podatkowych w rozumieniu Ordynacji podatkowej.

Zwolnienie z VAT w roku 2024

Opublikowano: 2023-12-25

Jakie zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT przysługują w roku 2024? Tego typu pytanie często zadają sobie polscy przedsiębiorcy.

W niniejszej publikacji przedstawiono z jakich zwolnień z konieczności opodatkowania VAT może skorzystać polski podatnik będący przedsiębiorcą.

Podatek VAT czyli podatek od towarów i usług

Podatek VAT zwany podatkiem od towarów i usług to podatek pośredni, doliczany do wartości sprzedawanego towaru lub usługi.

Jeżeli przedsiębiorca jest czynnym podatnikiem VAT i sprzedaje towary lub usługi opodatkowane podatkiem VAT to dolicza do tej sprzedaży podatek VAT według odpowiedniej stawki VAT (23%, 8%, 5%, 3% a niekiedy 0%).

Z kolei gdy przedsiębiorca jest czynnym podatnikiem VAT i sprzedaje towary lub usługi opodatkowane podatkiem VAT ale i zwolnione z VAT to:

  1. w odniesieniu do sprzedaży opodatkowanej VAT dolicza do tej sprzedaży podatek VAT według odpowiedniej stawki VAT (23%, 8%, 5%, 3% a niekiedy 0%),
  2. w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej z VAT nie dolicza żadnej stawki VAT a jedynie oznacza tę sprzedaż jako „ZW”. (dotyczy to zwolnienia przedmiotowego).

Natomiast przedsiębiorca zwolniony z opodatkowania VAT (przedmiotowo lub podmiotowo) sprzedaje towary lub usługi bez doliczania podatku VAT.

Zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT w roku 2024

W roku 2024 prawodawca przewidział dwa główne źródła zwolnień z opodatkowania podatkiem VAT:

  1. zwolnienie podmiotowe – ze względu na nieprzekroczenie limitu rocznego obrotu 200.000 zł,
  2. zwolnienie przedmiotowe – z uwagi na sprzedaż niektórych towarów lub usług, które korzystają ze zwolnienia z VAT.

Podmiotowe zwolnienie z VAT w roku 2024

Podmiotowe zwolnienie z VAT jak już sugeruje sama nazwa to zwolnienie z VAT przeznaczone dla podmiotu – dla podatnika (zarówno prowadzącego działalność jak i nieprowadzącego działalności).

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwalnia się z opodatkowania podatkiem VAT – sprzedaż dokonywaną przez podatników (prowadzących działalność w świetle ustawy o VAT), u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł.

ISTOTNE:

Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku VAT.

ISTOTNE:

Działalność gospodarcza w świetle ustawy o VAT obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jeżeli przedsiębiorca zaczyna dopiero co swoją działalność (w trakcie roku) to może on korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT ale gdy wartość sprzedaży w tej działalności nie przekroczy rocznego limitu określanego proporcjonalnie.

Limit ten nie będzie wówczas wynosił 200.000 zł a podatnik będzie zobligowany ustalić go proporcjonalnie do długości prowadzonej działalności w roku rozpoczęcia działalności.

Przykład 1

Podatnik rozpoczął 7 sierpnia 2023r. działalność gospodarczą. Podatnik korzysta ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Podatnik do końca roku 2023 prowadził działalność gospodarczą.

Zatem liczba dni prowadzenia działalności w roku 2023 wyniosła 147 dni (łączna liczba dni miesięcy od 7 sierpnia do 31 grudnia 2023r.).

200.000 zł x (147 dni / 365 dni) = 80.547,95 zł

Podatnik do końca roku 2023 nie mógł przekroczył rocznego limitu obrotu wynoszącego 80.547,95 zł.

Jeżeli jednak by przekroczył wówczas będzie miał obowiązek zarejestrować się jako czynny podatnik VAT składając formularz VAT-R do właściwego urzędu skarbowego ze względu na adres zamieszkania.

Towary lub usługi których sprzedaż wyłącza korzystanie ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT w roku 2024

W roku 2024 został utrzymany art. 113 ust. 13 ustawy o VAT który zawiera katalog towarów i usług których sprzedaż wyłącza z możliwości skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT. Przedstawiono je w poniższej tabeli.

Towary lub usługi których sprzedaż w roku 2024 wymaga opodatkowania VAT (nie korzystają ze zwolnienia z VAT).
Towary Usługi
Towary wymienione w załączniku nr 12 do ustawy o VAT Prawnicze
Towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem: energii elektrycznej (CN 2716 00 00), wyrobów tytoniowych, samochodów osobowych, innych niż nowe środki transportu stanowiących u podatnika środki trwałe podlegające amortyzacji W zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego
Budynki, budowle lub ich części, w przypadkach o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b ustawy o VAT (sprzedaż w ramach pierwszego zasiedlenia) Jubilerskie
Tereny budowlane Ściągania długów, w tym factoringu
Nowe środki transportu
Poniższe towary, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie: preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1), komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26), urządzeń elektrycznych (PKWiU 27), maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28)
Hurtowe i detaliczne części i akcesoria do: pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli (PKWiU 45.3), motocykli (PKWiU ex 45.4)

Zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT (w Polsce) nie stosuje się wobec podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej w Polsce.

Przedmiotowe zwolnienie z VAT w roku 2024

Ustawodawca zachował w roku 2024 także przedmiotowe zwolnienie z VAT czyli ze względu na rodzaj towarów lub usług które sprzedaje przedsiębiorca.

ISTOTNE:

Wartość sprzedaży towarów lub usług objętych zwolnieniem przedmiotowym z opodatkowania VAT nie jest objęta żadnym rocznym limitem wartości – 200.000 zł ani żadnym innym. Zatem nie ma tutaj ograniczeń kwotowych.

Katalog tych towarów lub usług został przedstawiony w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT.

Jest to m.in.:

  • dostawa towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT, jeżeli z tytułu ich nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur zakupu,
  • dostawa produktów rolnych dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego,
  • dostawa krwi, osocza w pełnym składzie, komórek krwi lub preparatów krwiopochodnych pochodzenia ludzkiego, niebędących lekami,
  • transakcja, łącznie z pośrednictwem, dotycząca walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi,
  • dostawę budynków, budowli lub ich części w ramach pierwszego zasiedlenia, kiedy to nie upłynął pomiędzy nim a sprzedażą okres 2 lat,
  • dostawę budynków, budowli lub ich części poza pierwszym zasiedleniem, gdy w stosunku do tych obiektów podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT,
  • udzielanie licencji lub upoważnienie do korzystania z licencji oraz przeniesienie autorskiego prawa majątkowego w rozumieniu przepisów prawa autorskiego,
  • usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze,
  • usługi prywatnego nauczania na poziomie przedszkolnym, podstawowym, ponadpodstawowym i wyższym, świadczone przez nauczycieli,
  • usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego,
  • usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych,
  • usługi udzielania kredytów,
  • niektóre usługi zakwaterowania,
  • wiele innych.

Limit płatności gotówkowych w 2024 roku

Opublikowano: 2023-12-22

Limit płatności gotówkowej, który miałby obowiązywać w roku 2024 zmieniał się podczas rozmów kuluarowych w trakcie bieżącego roku kilka razy.

Wiele czasu przeznaczono na analizę odpowiedniej wysokości tego limitu przy czym często wskazywano na bardzo istotny czynnik. Nie może on być zbyt niski z uwagi na to, iż wiele branż wciąż korzysta z płatności gotówkowych. Zmniejszenie limitu płatności gotówką a więc pozbawienie części firm możliwości otrzymywania płatności gotówkowej mogłoby doprowadzić niekiedy do konieczności zamknięcia działalności.

Co w ogóle oznacza limit płatności gotówką? Jaki ostatecznie limit płatności gotówkowej wyznaczono na rok 2024? Na te i wiele innych pytań odpowiedziano w niniejszej publikacji.

Co to jest limit płatności gotówką

Limit płatności gotówkowych póki co dotyczy wyłącznie płatności pomiędzy przedsiębiorcami.

Limit płatności gotówką oznacza, że przedsiębiorca może zapłacić za jedną transakcję drugiemu przedsiębiorcy gotówką do określonej kwoty.

Limit zapłaty gotówkowej między przedsiębiorcami w 2023 roku wynosi mniej niż 15.000 zł.

Mówi o tym art. 19 ustawy z dnia 6.03.2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 zwanej dalej ustawą – Prawo przedsiębiorców).

Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego (jest to m.in. rachunek bankowy, rachunek SKOK, rachunki płatnicze np. PayU, Paypal, pozostałe rachunki) w każdym przypadku gdy:

  1. stroną transakcji która jest opłacana jest inny przedsiębiorca oraz
  2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15.000 zł lub równowartość tej kwoty.

Transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu dla danej waluty ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

Jeżeli jednorazowa wartość transakcji osiągnie 15.000 zł lub przekroczy tę kwotę to przedsiębiorca ma obowiązek zapłacić za daną transakcję za pośrednictwem rachunku płatniczego.

ISTOTNE:

Limit gotówkowy dotyczy także polskiego przedsiębiorcy gdy chce dokonywać płatności na rzecz zagranicznego kontrahenta.

Limit gotówkowy nie dotyczy sytuacji w której jedną ze strona jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności.

Przekroczenie limitu płatności gotówką

Zgodnie z art. 22p ust. 2 i 3 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PIT) podatnicy prowadzący działalność gospodarczą nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej wartość transakcji była równa lub przekroczyła wartość 15.000 zł (bez względu na liczbę wynikających z niej płatności):

  1. została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, lub
  2. została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podatników VAT – białej liście – w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług (potwierdzonych fakturą) dokonanych przez sprzedawcę – czynnego podatnika VAT, lub
  3. pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” to zapłata za taką fakturę została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.

ISTOTNE:

Jeżeli podatnik zaliczy do kosztów uzyskania przychodów pełną wartość transakcji na kwotę 15.000 zł lub powyżej, którą w całości opłacił gotówką a nie przelewem to o nadwyżkę ponad kwotę limitu 15.000 zł:

1) zmniejszy koszty uzyskania przychodów albo

2) w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów – zwiększy przychody

– w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego, został zlecony przelew albo płatność została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.

Limit płatności gotówkowej w 2024 roku

Z dniem 1 stycznia 2024 miały wejść w życie nowe limity określające maksymalną płatność gotówkową dotyczącą jednorazowej wartości transakcji:

  1. w sytuacji gdy stroną nabywającą jest konsument a sprzedającą przedsiębiorca – limit ten miał wynieść 20.000 zł,
  2. w przypadku gdy stronami transakcji są wyłącznie przedsiębiorca – limit ten miał wynieść 8.000 zł.

Powyższe oznacza, że do ww. limitów jednorazowej wartości transakcji strony mogły płacić gotówką za daną transakcję. Powyżej kwot ww. limitów zapłata musiałaby być dokonana za pośrednictwem rachunku płatniczego (m.in. rachunek bankowy, rachunek SKOK, rachunki płatnicze np. PayU, Paypal czy pozostałe rachunki).

Ostatecznie prezydent podpisał ustawę z dnia 16.06.2023 r. zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw oraz ustawę o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. 2023 poz. 1414).

ISTOTNE:

Ustawa zmieniające którą podpisał prezydent uchyla wejście w życie 1 stycznia 2024r. nowych, niższych limitów płatności gotówkowej.

Oznacza to, że od 1 stycznia 2024r. zostaje utrzymany dotychczasowy limit płatności gotówkowej 15.000 zł.

Nie będzie też limitu płatności 20.000 zł za transakcję w której stroną dokonującą zapłaty jest konsument a odbiorcą płatności – przedsiębiorca.

Problem z określeniem jednorazowej wartości transakcji

Warto w tym miejscu zacytować fragment interpretacji indywidualnej wydanej przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej z dnia 24.06.2022r. o sygn. DOP3.8222.302.2020.EILK. W interpretacji tej Szef KAS wyjaśnił co podatnik powinien rozumieć pod pojęciem jednorazowej wartości transakcji.

(…) W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie jednorazowej transakcji nie jest równoznaczne z terminem pojedynczej płatności. Wskazać bowiem należy, że regulacje ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wyraźnie odnoszą się do transakcji – bez względu na liczbę płatności w ramach tej transakcji.

W celu ustalenia znaczenia terminu „jednorazowa wartość transakcji”, z uwagi na fakt, że adresatem normy prawnej jest przedsiębiorca dokonujący i przyjmujący płatności związane z działalnością gospodarczą, w pierwszej kolejności należałoby sięgnąć do definicji zawartych w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej.

W rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej transakcją jest umowa, będąca źródłem stosunku zobowiązaniowego. Dlatego też pod pojęciem „jednorazowa wartość transakcji” należy rozumieć ogólną wartość należności lub zobowiązań, określoną w umowie zawartej między przedsiębiorcami. Oznacza to, że obowiązek dokonywania lub przyjmowania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego dotyczy również przypadku, gdy strony umowy o wartości przekraczającej 15 000 zł dokonują w ramach tej umowy częściowych płatności lub też przyjmują częściowe płatności o wartości nieprzekraczającej 15 000 zł.

Takie rozumienie pojęcia „transakcja” znajduje swój odpowiednik w art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 684), zgodnie z którym transakcja handlowa to umowa, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony, o których mowa w art. 2 (czyli m.in. przedsiębiorcy w rozumieniu art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej), zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością.

Bazując na tych regulacjach, pojęcie „transakcja” należy odkodować jako umowę, której przedmiotem jest odpłatne świadczenie usług/dostawa towarów i umowa ta jest zawierana między przedsiębiorcami w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. (…)”.

Podobne stanowisko zostało przedstawione w stanowisku Ministra Finansów z dnia 08.02.2017 r. na interpelację nr 9279 w sprawie wyjaśnienia wątpliwości, dotyczących znowelizowanych przepisów o swobodzie działalności gospodarczej oraz ustaw o podatku dochodowym, w zakresie określenia limitów płatności gotówkowych.

(…) Przez transakcję należy rozumieć taką czynność prawną (umowę) zawieraną w związku z prowadzoną przez strony działalnością gospodarczą, w wykonaniu której dokonywana jest co najmniej jedna płatność. Przepis art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie określa, co może stanowić przedmiot transakcji (umowy), natomiast można przyjąć, że może nim być w szczególności nabycie towaru lub usługi. O przyporządkowaniu płatności do poszczególnych umów (transakcji) decyduje ich cel gospodarczy i zgodny zamiar stron, a nie treść dowodów (dokumentów) księgowych. Trzeba przy tym podkreślić, że art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, nie wprowadza czasowego ograniczenia okresu sumowania wielu płatności, składających się na pojedynczą transakcję. Może się zatem okazać, że jedna transakcja obejmuje transfery pieniężne dokonane w ciągu kilku lat (np. w przypadku zawarcia umowy realizowanej etapami, takiej jak umowa wdrożeniowa czy umowa o roboty budowlane).

W konsekwencji, jednorazowa wartość transakcji oznacza ogólną wartość wierzytelności lub zobowiązań, określoną w umowie zawartej między przedsiębiorcami. Przymiot jednorazowości nie odnosi się do liczby płatności, lecz odzwierciedla wymóg powiązania poszczególnych świadczeń w ramach jednego stosunku umownego. (…).”

KSeF 2024 – procedura wystawiania faktur w okresie awarii lub niedostępności systemu

Opublikowano: 2023-12-18

Krajowy System e-Faktur (KSeF) już od lipca 2024 roku stanie się obowiązkiem dla czynnych podatników VAT. Z uwagi na fakt, iż jest to system teleinformatyczny, będzie on podlegał konserwacjom, ale też ulegał awariom. Z pewnością na początkowym etapie funkcjonowania systemu wystąpi wiele problemów technicznych związanych chociażby z jego przeciążeniem. Ustawodawca przewidział szereg procedur na okoliczność niedostępności lub awarii KSeF zarówno po stronie Ministerstwa Finansów jak i podatnika. Podatnik będzie musiał we własnym zakresie zidentyfikować z jaką przeszkodą techniczną ma do czynienia i jakie kroki winien w danej sytuacji podjąć.

Wystawianie faktur w okresie awarii KSeF (problemy techniczne po stronie Ministerstwa Finansów)

KSeF jest systemem teleinformatycznym do którego będą trafiać niemal wszystkie faktury wystawiane przez krajowych podatników. Obowiązkowo do KSeF faktury będą przesyłać czynni podatnicy od 1 lipca 2024 roku. Podatnicy zwolnieni z VAT będą z kolei zobligowani do wystawiania faktur w KSeF od 1 stycznia 2025 roku. Awaria systemu w praktyce uniemożliwiłaby emitowanie faktur, a co za tym idzie uniemożliwiłaby prowadzenie biznesu.

W art. 106nf ustawy o VAT, ustawodawca przewidział szczegółowe procedury fakturowania w okresie awarii KSeF, które stwarzają możliwość emitowania faktur „poza systemem”. Konieczne jest spełnienie następujących waruków:

  1. Faktura wystawiona poza KSeF musi być zgoda ze wzorem faktury ustrukturyzowanej (czyli takiej, która standardowo przesyłana jest do KSeF),
  2. Faktura jest udostępniana nabywcy w sposób z nim uzgodniony (np. mailem) oraz oznaczana jest QR kodem,
  3. W terminie 7 dni roboczych od zakończenia awarii, podatnik jest obowiązany do przesłania faktur do KSeF, które zostały wystawione poza systemem,
  4. W przypadku gdy w powyższym terminie zostanie zamieszczony kolejny komunikat o awarii, wówczas 7-dniowy termin liczony jest od momentu zakończenia ostatniej awarii,

Datą wystawienia faktury za pośrednictwem KSeF jest standardowo dzień przesłania jej do KSeF, jednakże w okresie awarii datą wystawienia faktury będzie data zamieszczona przez podatnika na dokumencie. Z kolei datą otrzymania faktury przez nabywcę będzie data faktycznego jej wpływu np. za pośrednictwem poczty, czy wiadomości e-mail.

Wystawianie faktur w okresie niedostępności KSeF (problemy techniczne po stronie Ministerstwa Finansów)

Innym rodzajem przeszkody technicznej jest tzw. niedostępność KSeF. Przykładem niedostępności systemu mogą być np. prace serwisowe. Informacje o niedostępności KSeF będą publikowane z odpowiednim wyprzedzeniem. Cechą niedostępności KSeF jest więc przewidywalne ograniczenie korzystania z systemu. Opisana w poprzednim akapicie awaria ma z kolei charakter nagły i nieprzewidywalny.

Podobnie jak w przypadku awarii, podatnicy będą mogli wystawiać faktury w okresie niedostępności KSeF z tą jednak różnicą, iż wystawione w ten sposób faktury będą musiały zostać przesłane do KSeF nie później niż w następnym dniu roboczym po dniu zakończenia okresu niedostępności.Wystawianie faktur w okresie niedostępności KSeF wiąże się z obowiązkiem stosowania wzoru faktury ustrukturowanej oraz kodu QR (analogicznie jak w przypadku faktur wystawianych w okresie awarii).

Skąd podatnik dowie się o awarii lub niedostępności KSeF?

Standardowo komunikaty o awarii lub niedostępności KSeF będą publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) Ministerstwa Finansów oraz za pomocą oprogramowania interfejsowego, które zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy będzie zintegrowane z systemami finansowo-księgowymi podatników (Dz.U. 2023 poz. 1598): „zostanie przygotowany dodatkowy niezależny od KSeF interfejs informujący podatnika o awarii systemu. Programy księgowe podatników będą mogły się z nim zintegrować, aby automatycznie sprawdzać dostępność KSeF. We wskazanym interfejsie będzie pojawiał się komunikat o awarii w określonym przedziale czasowym zakreślonym wskazanymi datami.”

Jeżeli nie będzie możliwości zamieszczenia komunikatu o awarii lub niedostępności KSeF w BIP, informacje te będą przekazywane podatnikom drogą „nieoficjalną” tj. za pośrednictwem mediów społecznościowych (środki społecznego przekazu). Faktury wystawione poza KSeF, w okresie awarii/niedostępności systemu, gdzie komunikat o tym fakcie został przesłany za pomocą mediów społecznościowych, nie będą musiały zostać przesłane do KSeF po ustaniu przeszkód technicznych.

Zdaniem autora warto przesłać do KSeF również faktury wystawione w okresie awarii/niedostępności ogłoszonej za pośrednictwem mediów społecznościowych. W toku ewentualnej kontroli na podatnika mogą zostać nałożone surowe sankcje, jeżeli nie udokumentuje powodu nie przesłania faktury do KSeF.

Problemy techniczne u podatnika a wystawianie faktur poza KSeF

Nie tylko Ministerstwo Finansów może borykać się z problemami technicznymi uniemożliwiającymi korzystanie z KSeF. Awaria komponentów sprzętowych, czy oprogramowania może wystąpić również u podatnika. W takiej sytuacji także istnieje możliwość wystawiania faktur poza KSeF, jednakże podatnik winien je zamieścić w systemie teleinformatycznym w ciągu jednego dnia roboczego od dnia wystawienia faktury poza KSeF.

Podsumowanie – kluczowe jest poprawne zidentyfikowanie rodzaju przeszkody technicznej w celu uniknięcia sankcji

Podsumowując powyższe rozważania należy podkreślić, iż dla prawidłowego wywiązania się z obowiązków ciążących na gruncie KSeF należy zidentyfikować, czy mamy do czynienia z problemem technicznym leżącym po stronie podatnika, czy też z awarią KSeF lub niedostępnością KSeF ogłaszaną przez Ministerstwo Finansów.

Niedochowanie opisanych w niniejszym wpisie terminów (1 lub 7 dni roboczych) na przesłanie faktur do KSeF po okresie niedostępności/awarii penalizowane jest surowymi sankcjami. Opisaliśmy je w jednym z poprzednich wpisów traktującym o sankcjach za niestosowanie przepisów o KSeF: https://www.taxe.pl/blog/1899/ksef-2024-sankcje-za-niestosowanie-przepisow-o-ksef-dokumenty-ktore-nie-beda-wystawiane-za-posrednictwem-ksef-przepisy-przejsciowe-lagodzace-obowiazki-i-sankcje/

Autor- Łukasz Kluczyński

Dodatkowe 12 miesięcy Małego ZUSu Plus w 2024 dla niektórych podmiotów

Opublikowano: 2023-12-13

Mały ZUS plus (dalej MZP) stanowi rodzaj ulgi w opłacaniu składek społecznych dla małych biznesów, których roczne przychody nie przekraczają 120 000 zł. Podstawa składek społecznych ustalana jest wówczas w oparciu o przychód lub dochód. Jednym z ograniczeń w stosowaniu MZP jest możliwość opłacania niższych składek jedynie przez 36 miesięcy w ciągu kolejnych 60 miesięcy prowadzenia działalności. Dzięki regulacjom wprowadzonym w 2023 roku część podmiotów będzie mogła przedłużyć MZP o dodatkowe 12 miesięcy i opłacać niższe składki w 2024 roku i w latach kolejnych.

Dodatkowe 12 miesięcy tylko dla firm, które stosowały MZP w 2023 roku

Z dniem 1 sierpnia 2023 roku, do ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, wprowadzono art. 112a, który umożliwia płatnikom skorzystanie z dodatkowych 12 miesięcy ulgi MZP.

Konieczne jest jednak spełnienie dwóch dodatkowych warunków (poza pozostałymi wymienionymi w art. 18c ustawy):

  1. po pierwsze dodatkowe 12 miesięcy przysługuje wyłącznie podmiotom, które przynajmniej przez jeden dzień w 2023 roku opłacały składki w ramach MZP. Dla przykładu przedsiębiorca, który z końcem 2022 roku wyczerpał 36 miesięcy MZP, nie nabywa prawa do dodatkowych 12 miesięcy MZP,
  2. po drugie jeżeli przedsiębiorca zaprzestał rozliczania składek w ramach MZP przed 1 sierpnia 2023 roku i opłacał składki np. w ramach dużego ZUSu, w celu nabycia prawa do dodatkowych 12 miesięcy MZP jest zobligowany do przesłania dokumentu zgłoszeniowego z kodem 05 90 X X w ściśle określonym terminie.

Czas na zgłoszenie upływa 31 grudnia 2023 roku!

Przedsiębiorca, który przed wejściem w życie omawianych przepisów, tj. przed 1 sierpnia 2023 roku, zgłoszony był do ubezpieczeń z kodem np. 05 10 X X, aby skorzystać z dodatkowych 12 miesięcy ulgi zobligowany jest do wystosowania wyrejestrowania z dotychczasowym kodem i zgłoszenia z kodem 05 90 X X najpóźniej 31 grudnia 2023 roku. Sytuacja ta została zobrazowana na poniższym przykładzie.

Przykład 1

Pani Agnieszka w 2023 roku z dniem 31 maja 2023 roku wyczerpała 36 miesięcy ulgi MZP. Pani Agnieszka nie dokonała zgłoszenia do MZP wraz z wejściem w życie nowych przepisów, jednak zamierza skorzystać z dodatkowych 12 miesięcy ulgi MZP w związku z preferencją wprowadzoną w 2023 roku.

Może skorzystać z dodatkowych 12 miesięcy ulgi MZP od 1 stycznia 2024r., jednak zgłoszenie musi wysłać najpóźniej 31 grudnia 2023 roku.

Brak zgłoszenia w odpowiednim terminie sprawi, że Pani Agnieszka bezpowrotnie straci prawo do dodatkowych 12 miesięcy ulgi MZP.

Przedsiębiorcy zgłoszeni z kodem 05 90 XX w dniu 31 lipca 2023 automatycznie nabyli prawo do dodatkowych 12 miesięcy MZP

W znacznie lepszej sytuacji znajdują się przedsiębiorcy, którzy na dzień poprzedzający wejście w życie przepisów o dodatkowych 12 miesiącach ulgi MZP, korzystali już z MZP. Tej grupie płatników po wyczerpaniu 36 miesięcy ulgi MZP, ZUS automatycznie przyzna prawo do dodatkowych 12 miesięcy MZP. Sytuacja ta została zobrazowana na poniższym przykładzie.

Przykład 2

Pani Joanna w 2023 roku z dniem 31 października 2023 roku wyczerpała 36 miesięcy ulgi MZP. Pani Joanna od 1 listopada 2023 roku do 31 października 2024 roku może skorzystać z dodatkowych 12 miesięcy ulgi MZP.

ISTOTNE:

Z wyjaśnień ZUS wynika, że w przypadku, gdy przedsiębiorca, który rozliczał składki w ramach MZP w 2023 roku i wyczerpie 36 miesięcy ulgi w 2024 lub w latach kolejnych także ma prawo do dodatkowych 12 miesięcy MZP. Ta grupa przedsiębiorców będzie mogła korzystać realnie z MZP przez 48 miesięcy.

Odwieszenie działalności w 2024 roku pod pewnymi warunkami także umożliwi skorzystanie z dodatkowych 12 miesięcy MZP – wyjaśnienia ZUS

Jedynym wyjątkiem, w którym zgłoszenie do dodatkowych 12 miesięcy MZP może zostać wystosowane po 31 grudnia 2023 roku jest sytuacja, w której przedsiębiorca zawiesił działalność gospodarczą, a następnie wznowił ją w 2024 roku. Zgłoszenie winno być w tym wypadku wystosowane w ciągu 7 dni. Sytuacja ta została zobrazowana na poniższym przykładzie.

Przykład 3

Pan Andrzej w 2023 roku z dniem 31 stycznia 2023 roku wyczerpał 36 miesięcy ulgi MZP, od 1 lutego 2023 roku do 31 maja 2023 rok opłacał składki w ramach dużego ZUSu, a następnie od 1 czerwca 2023 roku zawiesił działalność gospodarczą. Zamierza ją wznowić z dniem 1 lutego 2024r. Pan Andrzej może z dniem 1 lutego 2024 roku dokonać zgłoszenia do MZP i skorzystać z dodatkowych 12 miesięcy ulgi MZP.

ISTOTNE:

Przepisy nie precyzują zagadnienia zawieszenia działalności gospodarczej i zgłaszania się do dodatkowych 12 miesięcy MZP po 31 grudnia 2023 roku. Możliwość ta została zaprezentowana i zaaprobowana na stronie internetowej ZUS w materiale „Mały ZUS plus przedłużenie o 12 miesięcy – pytania i odpowiedzi”. Z uwagi na wątpliwości w tym zakresie rekomendowane jest zweryfikowanie danego przypadku bezpośrednio w ZUS.

Analizując zagadnienie dodatkowych 12 miesięcy MZP należy wziąć pod uwagę pozostałe warunki uprawniające do stosowania ulgi. Korzystanie z MZP w 2024 roku możliwe jest w przypadku, gdy działalność w 2023 roku była prowadzona przez co najmniej 60 dni. Dla przykładu, zawieszenie działalności z dniem 1 lutego 2023 roku do końca 2023 roku, automatycznie przekreśliłoby skorzystanie z MZP w 2024 roku. Warunek prowadzenia działalności przez co najmniej 60 dni nie będzie w takim przypadku spełniony!

Autor- Łukasz Kluczyński

Środek trwały czy zwykły koszt

Opublikowano: 2023-12-08

Środek trwały czy może zwykły koszt? Te pytanie bardzo często zadają sobie przedsiębiorcy. Nie można na to pytanie odpowiedzieć jednym prostym zdaniem.

Nabycie każdego składnika majątku wymaga sprawdzenia czy będzie to środek trwały czy jednak nim nie będzie. Być może będzie to wyposażenie? Na co należałoby wobec tego zwrócić uwagę?

Koszty uzyskania przychodu

Pamiętając o art. 22 oraz art. 23 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PIT) kosztem uzyskania przychodu w działalności gospodarczej będzie wydatek który spełnia poniższe cechy:

  1. jest przeznaczony na cele prowadzonej działalności gospodarczej a nie na cele osobiste (prywatne),
  2. służy osiąganiu, zachowaniu oraz zabezpieczeniu teraźniejszych i przyszłych przychodów,
  3. nie zawiera się w ustawowym katalogu kosztów wyłączonych z kosztów firmowych,
  4. został poniesiony przez podatnika, który chce go ująć w koszty firmy,
  5. nie został zwrócony podatnikowi w jakiejkolwiek formie (zwrot kosztów, dotacja, subwencja, inne zwroty).

Powstaje wobec tego pytanie – kiedy zakup środka trwałego będzie pozostałym wydatkiem (zwyczajnym kosztem) a kiedy wydatkiem amortyzacyjnym?

Jaki składnik majątku można uznać jako środek trwały

Nie każdy zakup składnika majątku do firmy można uznać za środek trwały. Czym w takim razie będzie środek trwały? Jakie powinien posiadać charakterystyczne cechy?

Ustawa o rachunkowości z dnia 29.09.1994 r. (Dz. U. z 2023 r. poz. 120) w art. 3 pkt 15 objaśnia, iż środkiem trwałym jest składnik majątku należący do rzeczowych aktywów trwałych:

  • o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok,
  • kompletne, zdatne do użytku,
  • przeznaczone na potrzeby jednostki czyli do prowadzonej działalności gospodarczej podatnika który użytkuje dany środek trwały,
  • oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron umowy.

Ustawa o rachunkowości w powyższym przepisie zalicza do środków trwałych:

a) nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,

b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,

c) ulepszenia w obcych środkach trwałych,

d) inwentarz żywy.

Z kolei ustawa o PIT w art. 22a wskazuje, iż środkiem trwałym będzie składnik majątku o cechach zaprezentowanych w poniższej tabeli.

Cechy środka trwałego według ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Lp. Cecha składnika majątku zaliczanego do środka trwałego
1. Stanowi własność lub współwłasność podatnika
2. Zostały nabyty lub wytworzony we własnym zakresie
3. Jest kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania
4. Jego przewidywany okresie używania jest dłuższy niż rok
5. Jest wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą
6. Bywa niekiedy oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu

Ustawa o PIT za środki trwałe uważa:

  1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
  2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
  3. inne przedmioty
  4. przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, zwane dalej „inwestycjami w obcych środkach trwałych”,
  5. budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie,
  6. składniki majątku wymienione powyżej niestanowiące własności lub współwłasności podatnika ale wykorzystywane przez niego w jego działalności na podstawie umowy leasingu w wyniku której odpisów amortyzacyjnych dokonuje właśnie korzystający podatnik – leasingobiorca,
  7. tabor transportu morskiego w budowie.

Którą definicją powinien posłużyć się podatnik? Jeżeli jest mowa o ujmowaniu wydatków (w postaci amortyzacji) na nabycie środków trwałych w kosztach uzyskania przychodu to należałoby się posłużyć cechami środka trwałego określonego w ustawie o PIT w art. 22a.

ISTOTNE:

Ustawa o PIT mówi bowiem wprost, że powyższe cechy nabytego składnika majątku (lub używanego na podstawie leasingu, gdzie korzystający dokonuje amortyzacji) klasyfikują go jako środek trwały.

Zatem skoro zakupiony składnik majątku spełnia cechy środka trwałego wymienione w ustawie o PIT to zgodnie z ustawą może być amortyzowany czyli jego wartość (wartość początkowa – wartość nabycia) może być ujęta w koszty firmy:

  1. jednorazowo w przypadku wartości większej niż 10.000 zł (jednorazowa amortyzacja jeśli podatnik jest małym podatnikiem PIT i nie wyczerpał rocznego limitu jednorazowej amortyzacji), albo
  2. rozłożona w czasie, albo
  3. jednorazowym odpisem amortyzacyjnym jeżeli wartość ta jest równa lub niższa niż 10.000 zł.

Jednorazowa amortyzacja do 50.000 EUR nie dotyczy niskocennych środków trwałych o wartości równej lub niższej niż 10.000 zł natomiast jednorazowa amortyzacja do 100.000 zł dla fabrycznie nowych środków trwałych EUR nie dotyczy niskocennych środków trwałych o wartości niższej niż 10.000 zł.

Podatnik, który wprowadza na stan działalności czyli do ewidencji środków trwałych niskocenny środek trwały o wartości równej lub niższej niż 10.000 zł może:

  1. dokonać jednorazowej odpisu amortyzacyjnego (nie jest to jednorazowa amortyzacja do 50.000 EUR ani do 100.000 zł),
  2. amortyzować go w czasie według metody liniowej, degresywnej czy za pomocą współczynnika.

Wartość składnika majątku – 10.000 zł

W ustawie o PIT prawodawca zawarł wartość składnika majątku uznanego za środek trwały – 10.000 zł. Co w ogóle oznacza ta wartość?

ISTOTNE:

Jeżeli nabyty składnik majątku spełnia ww. cechy środka trwałego (warunki ustawy o PIT) to nie ma znaczenia jego wartość nabycia (ustalona wartość początkowa).

Środkiem trwałym może być więc składnik majątku o wartości początkowej 5.000 zł. Środki trwałe o wartości początkowej równej lub niższej niż 10.000 zł nazywane są najczęściej niskocennymi środkami trwałymi.

ISTOTNE:

Wartość 10.000 zł jest ważna tylko i wyłącznie z uwagi na dokonywanie odpisów amortyzacyjnych.

Ustawodawca wskazuje, że podatnik może nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych o wartości początkowej równej lub niższej niż 10.000 zł. Niemniej może też je amortyzować w czasie. Może jednak ująć je w koszty firmy jednorazowo w miesiącu oddania do używania. Wybór należy do podatnika.

ISTOTNE:

Środek trwały o każdej wartości podatnik ma prawo wprowadzić do ewidencji środków trwałych. Jeżeli składnik majątku nie jest środkiem trwałym a zostanie zaklasyfikowany jako wyposażenie, to podatnik wprowadza go na stan ewidencji wyposażenia.

Aktualnie nie ma wytycznych co minimalnej czy maksymalnej wartości wyposażenia bowiem zlikwidowano obowiązek prowadzenia ewidencji wyposażenia.

Przyjmuje się zazwyczaj, iż wyposażenie jest używane w działalności nie dłużej niż 12 miesięcy.

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych a jednorazowe ujęcie środka trwałego w kosztach firmy

Jednorazowa amortyzacja środka trwałego oznacza jednorazowe zamortyzowanie pełnej wartości początkowej nabytego środka trwałego w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych.

Jednorazowa amortyzacja występuje w dwóch odmianach:

  1. do 50.000 EUR rocznie – środki trwałe nowe i używane,
  2. do 100.000 zł rocznie – środki trwałe wyłącznie fabrycznie nowe.

Pomimo, że jednorazowy odpis amortyzacyjny całej wartości nabycia środka trwałego podatnik ujmuje w koszty firmy (jednym zapisem) to nie jest to to samo co ujęcie jednorazowo w koszty środka trwałego o wartości równej lub niższej niż 10.000 zł.

Druga sytuacja oznacza, że podatnik zrezygnował z amortyzacji w czasie nabytego środka trwałego o wartości równej lub niższej niż 10.000 zł. Zdecydował o tym, że w miesiącu oddania go do używania w firmie ujmie go w jednorazowo koszty uzyskania przychodu (w pełnej wartości początkowej – wartości nabycia).

Mówi o tym zarówno art. 22d ust. 1 jak i 22f ust. 3 ustawy o PIT.

Przykład 1

Przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT zakupił do warsztatu w miesiącu 09/2023r. ciśnieniomierz przemysłowy o wartości 10.000 zł netto. W tym też miesiącu przyjął maszynę do używania w działalności i zdecydował o wprowadzeniu do ewidencji środków trwałych.

Podatnik ma do wyboru:

  1. amortyzować ciśnieniomierz w czasie,
  2. amortyzować jednorazowo w miesiącu 09/2023r. całą wartość 10.000 zł.

Gdyby podatnik nie zdecydował o wprowadzeniu ciśnieniomierza do ewidencji środków trwałych wówczas jego zakup ująłby bezpośrednio w koszty w miesiącu 09/2023r. w wartości 10.000 zł.

Warto podkreślić, iż nie ma obowiązku wprowadzenia niskocennych środków trwałych do ewidencji środków trwałych. Podatnik decyduje czy tego dokona czy też nie.

Przykład 2

Przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT zakupił do sklepu w miesiącu 09/2023r. urządzenie chłodnicze wymagające montaż u konfiguracji na miejscu u podatnika.

Wartość urządzenia i usługi montażu to 11.000 zł netto. Jeszcze w miesiącu 09/2023r. urządzenie zostało zainstalowane u podatnika i skonfigurowane do pracy w warunkach sklepowych. Urządzenie nie będzie powiązane z budynkiem i stanowi samodzielny składnik majątku.

Podatnik wprowadził urządzenie do ewidencji środków trwałych.

Podatnik ma do wyboru:

  1. amortyzować urządzenie w czasie według stawki 10%,
  2. dokonać jednorazowej amortyzacji (do 50.000 EUR rocznie) w miesiącu 09/2023r. pełną wartość 11.000 zł.

Przykład 3

Przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT kupił w miesiącu 09/2023r.komputer stacjonarny do swojej firmy.

Wartość urządzenia to 6.500 zł netto. Jeszcze w miesiącu 09/2023r. podatnik przyjął komputer do używania w działalności.

Podatnik nie wprowadził komputera do ewidencji środków trwałych.

W takiej sytuacji podatnik ma do wyboru:

  1. ująć ten zakup bezpośrednio w koszty w miesiącu 09/2023r. w wartości 6.500 zł.

Wykaz środków trwałych czyli Klasyfikacja Środków Trwałych

Przedsiębiorca, który nabędzie składnik majątku będący środkiem trwałym (niezależnie od metody amortyzacji) – musi odnaleźć właściwy dla niego numer z Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT).

KŚT to wykaz środków trwałych z przypisanymi do każdego typu środka trwałego stawkami rocznej amortyzacji (w czasie).

Grupy główne KŚT to:

  • grupa 0 to GRUNTY
  • grupa 1 to BUDYNKI I LOKALE ORAZ SPÓŁDZIELCZE PRAWO DO LOKALU UŻYTKOWEGO I SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚCIOWE PRAWO DO LOKALU MIESZKALNEGO
  • grupa 2 to OBIEKTY INŻYNIERII LĄDOWEJ I WODNEJ,
  • grupa 3 to KOTŁY I MASZYNY ENERGETYCZNE,
  • grupa 4 to MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY OGÓLNEGO ZASTOSOWANIA,
  • grupa 5 to MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY SPECJALISTYCZNE
  • grupa 6 to URZĄDZENIA TECHNICZNE,
  • grupa 7 to ŚRODKI TRANSPORTU,
  • grupa 8 to NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, RUCHOMOŚCI I WYPOSAŻENIE, GDZIE INDZIEJ NIESKLASYFIKOWANE.

Końcowo warto jeszcze przypomnieć, iż:

  1. jednorazowa amortyzacja środków trwałych do 50.000 EUR obejmuje ww. grupy środków trwałych 3, 4, 5, 6, 7, 8 KŚT z wyłączeniem samochodów osobowych z grupy KŚT 7,
  2. jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych do 100.000 zł obejmuje ww. grupy środków trwałych 3, 4, 5, 6, 8 KŚT (nie obejmuje w ogóle grupy KŚT 7).

Limit małego podatnika VAT – praktyczne zastosowanie

Opublikowano: 2023-12-04

Limit małego podatnika VAT daje wiele korzyści niemniej podatnik musi spełnić kilka podstawowych warunków.

Limit małego podatnika VAT to także konieczność utrzymania tych warunków aby przez kolejny rok podatnik mógł korzystać z profitów tego statusu.

Jakie to warunki? Jak wygląda ich wypełnienie w praktyce? Na te i wiele innych wątpliwości odpowiedziano w niniejszej publikacji.

Czym jest limit małego podatnika VAT

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570) w art. 2 pkt 25 definiuje warunki jakie musi spełnić podatnik aby uzyskać status małego podatnika VAT. Warunki te przedstawiono w poniższej tabeli.

Warunki dla uzyskania statusu małego podatnika VAT
Lp. Okoliczność i warunek
1. Podatnik u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku VAT) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty odpowiadającej równowartości 2.000.000 euro – wyrażonej w złotych.
2. Podatnik prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzający funduszami inwestycyjnymi lub alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku VAT) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro – wyrażonej w złotych.

ISTOTNE:

Przeliczenia powyższych kwot wyrażonych w EUR podatnik dokonuje według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego (w zaokrągleniu do 1.000 zł).

Przeliczone limity wartości sprzedaży dla małego podatnika VAT
Rok 2023 Rok 2024
EUR ZŁOTYCH EUR ZŁOTYCH
2.000.000 9.654.000 2.000.000 9.218.000

Poniżej przedstawiono także przeliczone limity wartości sprzedaży dla małego podatnika VAT który prowadzi przedsiębiorstwo maklerskie, zarządza funduszami inwestycyjnymi lub alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, jest agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze.

Przeliczone limity wartości sprzedaży dla małego podatnika VAT prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi lub alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi itd.
Rok 2023 Rok 2024
EUR ZŁOTYCH EUR ZŁOTYCH
45.000 217.000 45.000 207.000

Uprawnienia małego podatnika VAT

Podatnik, który spełnia powyższe wymogi może skorzystać z kilku przywilejów przewidzianych tylko dla małych podatników VAT.

Pierwszą korzyścią jest możliwość stosowania metody kasowej w rozliczaniu podatku VAT.

Metoda ta polega na tym, że:

  1. opodatkowanie podatkiem VAT dokonanej sprzedaży na rzecz czynnego podatnika VAT w momencie otrzymała zapłaty (części lub całości),
  2. opodatkowanie podatkiem VAT dokonanej sprzedaży na rzecz innego podatnika niż czynny podatnik VAT w momencie otrzymała zapłaty (części lub całości) ale nie później niż 180-tego dnia (począwszy od dnia dokonania sprzedaży),
  3. odliczenie podatku VAT z otrzymanej faktury kosztowej następuje w dniu jej opłacenia (całości lub części) nie wcześniej niż z dniem otrzymania faktury,

Kolejną korzyścią małego podatnika VAT jest to, że może rozliczać podatek VAT w okresach kwartalnych.

Rozliczenie podatku VAT w okresach kwartalnych oznacza:

  1. składanie deklaracji (części deklaracyjnej JPK_V7K) za kwartały kalendarzowe a więc za 1 kwartał danego roku do 25 kwietnia, za 2 kwartał danego roku do 25 lipca,
  2. zapłata podatku VAT za kwartały kalendarzowe w tych samych terminach co składanie deklaracji kwartalnych,
  3. pomimo kwartalnego rozliczenia podatku VAT występuje obowiązek składania miesięcznych części ewidencyjnych – JPK_V7K.

Mały podatnik VAT a kwartale deklaracje VAT i metoda kasowa

Podatnicy, którzy chcą korzystać z profitów małego podatnika VAT muszą uważać na kilka podstawowych kwestii charakterystycznych dla tego statusu.

ISTOTNE:

Warto podkreślić, iż status małego podatnika VAT obowiązuje przez cały rok. Utrata statusu małego podatnika VAT w trakcie roku spowoduje, że od kolejnego roku podatnik nie będzie już miał możliwości korzystania z profitów małego podatnika VAT (metoda kasowa, kwartalne rozliczenie VAT).

Nie można jednak utożsamiać tego z utratą prawa do kwartalnych rozliczenia podatku VAT bowiem podatnik może utracić prawo do rozliczeń kwartalnych w trakcie roku.

Podatnik może stosować:

  1. metodę kasową oraz kwartalne rozliczanie podatku VAT (kwartalne deklaracje VAT), albo
  2. metodę kasową oraz miesięczne rozliczanie podatku VAT (miesięczne deklaracje VAT), albo
  3. kwartalne rozliczanie podatku VAT (kwartalne deklaracje VAT).

Warto podkreślić, iż ani z metody kasowej ani kwartalnego rozliczenia VAT nie mogą skorzystać podatnicy którzy:

  • byli zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT przez okres 12 miesięcy lub mniej począwszy od miesiąca, w którym dokonana została rejestracja lub
  • którzy w danym kwartale lub w poprzedzających go 4 kwartałach dokonali dostawy towarów z załącznika nr 15 do ustawy o VAT, chyba że łączna wartość tych dostaw bez kwoty podatku VAT w żadnym miesiącu z tych okresów nie przekroczyła kwoty 50.000 zł, lub
  • którzy w danym kwartale dokonali importu towarów według procedury uproszczonej (import ten wykazuje się w JPK_V7 zarówno po stronie sprzedaży jak i zakupu),
  • w danym kwartale nie zapewniali możliwości dokonywania zapłaty przy użyciu instrumentu płatniczego w każdym miejscu, w którym działalność gospodarcza jest faktycznie wykonywana, w szczególności w lokalu, poza lokalem przedsiębiorstwa lub w pojeździe wykorzystywanym do świadczenia usług transportu pasażerskiego.

ISTOTNE:

Kwartalne deklaracje VAT mogą składać także podatnicy, którzy nie chcą korzystać z rozliczania VAT według metody kasowej.

Końcowo warto zaznaczyć, iż kwartalne deklaracje VAT mogą składać również:

  1. mali podatnicy, którzy nie wybrali metody kasowej,
  2. podatnicy podlegający opodatkowaniu estońskim CIT jeżeli wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku VAT) u tych podatników nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 4.000.000 euro, (przeliczenie tej kwoty dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.).

Kwartalne deklaracje VAT podatnik będzie mógł złożyć dopiero po uprzednim pisemnym zawiadomieniu właściwego naczelnika urzędu skarbowego najdalej do 25-tego dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa.