Zmiana formy opodatkowania za 2022 rok w świetle nowelizacji Polskiego Ładu

Opublikowano: 2022-07-29

Od 1 lipca 2022r. do porządku prawnego weszła w życie istotna nowelizacja Polskiego Ładu (ustawa z dnia 9 czerwca 2022r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw Dz. U. 2022 poz. 1265 – dalej ustawa zmieniająca). Obok tak kluczowych zmian jak likwidacja ulgi dla klasy średniej, czy obniżenie podatku PIT na skali podatkowej z 17% na 12%, stworzono podatnikom dodatkową możliwość w postaci zmiany formy opodatkowania za rok 2022r. Dotyczy to przedsiębiorców, którzy w 2022 roku opodatkowują swoje dochody/przychody ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub podatkiem liniowym. Poniżej prezentujemy najważniejsze informacje w tym zakresie!

Pół roku ryczałt, pół roku skala podatkowa pod warunkiem złożenia oświadczenia do 22 sierpnia 2022r.

Na podstawie art. 17 ustawy zmieniającej podatnicy mają możliwość zawiadomienia na piśmie w terminie do 22 sierpnia 2022r. właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem za okres od 1 lipca 2022r. do 31 grudnia 2022r. Przedsiębiorcy mogą więc rozliczyć pierwszą połowę roku na zasadach przewidzianych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, natomiast drugą połowę roku na zasadach ogólnych (skala podatkowa).

W praktyce przedsiębiorca w jednym roku podatkowym może zastosować dwie formy opodatkowania i założyć za 2022 rok dwa zeznania podatkowe:

  • za okres od 1 stycznia 2022r. do 30 czerwca 2022r. podatnik złoży zeznanie PIT-28 na podstawie ewidencji przychodów prowadzonej za ten okres,
  • za okres od 1 lipca 2022r. do 31 grudnia 2022r. podatnik złoży zeznanie PIT-36 na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów prowadzonej za ten okres.

Istotny jest fakt, że dokonany wybór, tj. rezygnacja z opodatkowania w formie ryczałtu i wybór skali podatkowej dotyczy również lat następnych. Kwestia ta jest niezwykle istotna w kontekście omawianych w kolejnych podrozdziałach możliwości w zakresie zmian formy opodatkowania w 2022r.

Zwracamy jednak uwagę na niespójną treść przywołanego art. 17 ustawy zmieniającej o następującej treści „Podatnik, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 5, który w terminie określonym w tym przepisie nie złożył oświadczenia na piśmie o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w 2022 r., może złożyć w terminie do dnia 22 sierpnia 2022 r. na piśmie oświadczenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania przychodów osiągniętych w okresie od dnia 1 lipca 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych”. Czy w tej sytuacji skalę podatkową mogą zastosować wyłącznie przedsiębiorcy, którzy w 2021r. opodatkowywali swoje przychody ryczałtem i w 2022r. nie zrezygnowali z tej formy opodatkowania? Jak mają się zatem zachować przedsiębiorcy, którzy dopiero w 2022r. wybrali ryczałt? Warto więc śledzić wykładnię Ministerstwa Finansów w tym zakresie, a nawet wystąpić z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.

Całkowita rezygnacja z ryczałtu za rok 2022 poprzez złożenie zeznania podatkowego

Kolejną opcją jest całkowita rezygnacja z ryczałtu za cały 2022 rok i rozliczenie dochodów za pomocą skali podatkowej. W tej sytuacji wystarczy złożyć w terminie roczne zeznanie podatkowe PIT-36 – nie trzeba zawiadamiać pisemnie organu podatkowego, jednak wybór tej formy opodatkowania nie dotyczy lat następnych! Jeżeli więc podatnik chciałby zastosować inną formę opodatkowania w 2023r. i latach następnych, zobligowany jest do pisemnego zawiadomienia organu podatkowego o wyborze formy opodatkowania w standardowych terminach (w praktyce do 20 lutego 2023r.).

Podatnicy, którzy zrezygnują z ryczałtu za cały 2022r. napotkają dwa zasadnicze problemy w postaci:

  • konieczności zaprowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów wstecznie za cały 2022 rok,
  • konieczności rozliczenia remanentów. Jeżeli podatnik sporządził remanent towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków na dzień 31 grudnia 2021 r., przyjmuje się, że jest to remanent sporządzony na dzień 1 stycznia 2022 r. Jeżeli podatnik nie sporządził remanentu na dzień 1 stycznia 2022 r., przyjmuje się, że wartość remanentu początkowego wynosi 0 zł.

Ryczałtowcy nie zastosują skali podatkowej za cały 2022 rok jeżeli złożą oświadczenie o rezygnacji z ryczałtu za okres od 1 lipca 2022r. do 31 grudnia 2022r. Złożenie oświadczenia do 22 sierpnia 2022r. uniemożliwi więc skorzystanie z opcji omawianej w niniejszym podrozdziale.

Całkowita rezygnacja z podatku liniowego za rok 2022 poprzez złożenie zeznania podatkowego

Ostatnią opcją jest całkowita rezygnacja z podatku liniowego w 2022 roku i rozliczenie dochodów za pomocą skali podatkowej. W tej sytuacji również wystarczy złożyć roczne zeznanie podatkowe PIT-36 – nie trzeba zawiadamiać pisemnie organu podatkowego. Wybór tej formy opodatkowania nie dotyczy lat następnych podobnie jak w przypadku rezygnacji z ryczałtu za cały 2022r.!

Podatnicy, którzy po zakończeniu roku zdecydują się na opodatkowanie dochodów skalą podatkową zamiast podatkiem liniowym unikną opisanych powyżej problemów z obowiązkiem wstecznego zaprowadzenia księgi, czy rozliczenia remanentów, bowiem zarówno rozliczając się w oparciu o skalę podatkową, jak i podatek liniowy, konieczne jest prowadzenie PKPiR oraz sporządzenie remanentów.

Zmieniając formę opodatkowania trzeba przekalkulować składki zdrowotne

Decydując się na zmianę formy opodatkowania, przedsiębiorcy muszą wziąć pod uwagę nie tylko wysokość zobowiązania w podatku PIT, lecz również wysokość składki zdrowotnej, która po wejściu w życie Polskiego Ładu kalkulowana jest w oparciu o osiągnięte przychody/dochody.

Przedsiębiorca, który zdecyduje się na rezygnację z ryczałtu lub podatku liniowego za cały 2022 rok nie będzie jednak zobligowany do składania korekt miesięcznych raportów DRA/RCA. Rozliczenia składek zdrowotnych dokona dopiero w tzw. rozliczeniu rocznym na podstawie art. 36 ustawy zmieniającej w oparciu o ostatecznie wybraną formę opodatkowania za 2022r.

Autor: Łukasz Kluczyński

Ulga na start oraz ZUS preferencyjny w trakcie roku

Opublikowano: 2022-07-22

Przedsiębiorcy otwierając pierwszą działalność mają możliwość skorzystania z ulgi na start. Nie mniej nie muszą tego robić. Mogą zarejestrować się od razu do ZUS preferencyjnego. Jedna i druga grupa przedsiębiorców warto aby miała świadomość z czym wiąże się rejestracja do owych ulg w trakcie roku.

Kolejna wątpliwość jaka pojawia się u przedsiębiorców to czy można wydłużyć okres trwania ulgi na start i ZUS preferencyjnego?

Ulga na start w ZUS

Ulga na start przeznaczona jest dla przedsiębiorców i trwa pełne 6 miesięcy. Ulga ta polega na opłacaniu przez ten okres czasu tylko składki zdrowotnej. Należy zaznaczyć, że w tym czasie przedsiębiorca nie podlega innym ubezpieczeniom (chorobowym, emerytalno-rentowym czy wypadkowym).

Z ulgi na start może skorzystać osoba fizyczna, która:

  1. nie wykonuje w ramach prowadzonej działalności czynności na rzeczy byłego pracodawcy (zatrudnienie na umowę o pracę) u którego pracowała w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym,
  2. rejestrują działalność po raz pierwszy,
  3. rejestrują ponownie działalność gospodarczą jednak po upływie minimum 60 miesięcy licząc od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia,
  4. zarejestruje działalność jednoosobową albo jako wspólnik spółki cywilnej.

ISTOTNE:

Zawieszenie działalności nie przerywa biegu trwania pełnych 6 miesięcy ulgi ZUS na start.

Ulga na start w ZUS w trakcie roku

Jeżeli przedsiębiorca we wniosku do CEIDG zaznaczył, iż faktycznie rozpoczyna działalność od 1 dnia miesiąca kalendarzowego, wówczas zgłoszenie do ulgi na start (do ubezpieczenia wyłącznie zdrowotnego) przekaże od takiej samej daty. W takim wypadku podatnik oblicza pełne 6 miesięcy trwania ulgi.

Podatnik może jednak wykorzystać ulgę w sposób bardziej efektywny. Wystarczy, że rozpocznie działalność od 2 dnia miesiąca kalendarzowego. W tej sytuacji z ulgi na start skorzysta przez 7 miesięcy bowiem musi nastąpić wypełnienie warunku – 6 pełnym miesięcy.

Przykład 1

Podatnik rozpoczyna prowadzenie działalności gospodarczej od 2 czerwca 2022r. Z ulgi na start będzie mógł skorzystać w okresie czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, październik, listopad, grudzień 2022r.

Przykład 2

Podatnik rozpoczyna prowadzenie działalności gospodarczej od 1 czerwca 2022r. Z ulgi na start będzie mógł skorzystać w okresie czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, październik, listopad 2022r.

ISTOTNE:

Warto aby rozpoczynając działalność przedsiębiorca nie przekroczył terminu 7 dni na zgłoszenie się do ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS (ulgi na start). W prawdzie nieznaczne przekroczenie terminu nie powinno pozbawić prawa do ulgi jednak ZUS może wezwać podatnik do złożenia stosownych wyjaśnień.

ISTOTNE:

Podatnik może skrócić okres 6 miesięcy ulgi na start. Może skorzystać 5 miesięcy lub mniej. Może w połowie miesiąca (trwania okresu ulgi) przerejestrować się do ZUS preferencyjnego.

Co po uldze na start?

Przedsiębiorca, który wykorzystał ulgę na start ma termin 7 dni na zgłoszenie (przerejestrowanie) się do drugiej możliwej ulgi a mianowicie do ZUS preferencyjnego trwającego pełne 24 miesiące.

ISTOTNE:

Po uldze na start podatnik może skorzystać z ZUS preferencyjnego przejść od razu na pełny ZUS. Nie ma możliwości skorzystania z ulgi Mały ZUS Plus bezpośrednio po uldze na start.

ISTOTNE:

Zawieszenie działalności nie przerywa biegu 24 miesięcy ulgi ZUS preferencyjnego.

ISTOTNE:

Okresu 24 pełnych miesięcy ZUS preferencyjnego nie można skrócić. Może jednak zdarzyć się, iż podatnik przestanie spełniać warunki dla objęcia ZUS preferencyjnym jeszcze w trakcie okresu trwania tej ulgi.

ZUS preferencyjny w 2022r. to:

  • niższe składki ZUS społeczne – 285,71 zł miesięcznie z dobrowolną składką chorobową,
  • brak funduszu pracy przez okres trwania ulgi, chyba, że podatnik przekroczy minimalną podstawę 3.010 zł (np. jeżeli dodatkowo posiada przychody z umowy o pracę lub umowy zlecenie),
  • składka zdrowotna liczona od wysokości miesięcznego dochodu dla formy opodatkowania skalą podatkową lub podatkiem liniowym albo od wysokości przychodu u podatników stosujących ryczałt.

ISTOTNE:

Mężczyźni w wieku od 60 lat oraz kobiety w wieku od 55 lat w ogóle nie mają obowiązku opłacać funduszu pracy. Nawet jak przekroczą podstawę składek ZUS 3.010 zł (przy dodatkowej umowie zlecenie lub umowie o pracę).

Z ZUS preferencyjnego może skorzystać przedsiębiorca, który:

  1. nie wykonuje w ramach prowadzonej działalności czynności na rzeczy byłego pracodawcy (zatrudnienie na umowę o pracę) u którego pracował w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym,
  2. nie prowadzi innej działalności (np. w formie wspólnika spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej lub jednoosobowej spółki z o.o.),
  3. nie prowadził pozarolniczej działalności gospodarczej w ostatnich 60 miesiącach kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia nowej działalności.

Co niezwykle ważne przedsiębiorca, który rozpoczyna prowadzenie działalności (przy spełnieniu ww. warunków) może zamiast ulgi na start wybrać od razu ZUS preferencyjny.

Działa tutaj ta sama zasada możliwości wydłużenia okresu trwania ulgi o jeden miesiąc. Wystarczy, że przedsiębiorca rozpocznie działalność od 2 dnia miesiąca a nie od 1 dnia miesiąca.

ISTOTNE:

W przypadku przekroczenia terminu 7 dni (licząc od pierwszego dnia miesiąca następnego po ostatnim miesiącu obowiązywania ulgi na start) podatnik nie straci prawa do ulgi w postaci ZUS preferencyjnego.

Utraci jednak prawo do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. W takiej sytuacji aby skorzystać z dobrowolnego chorobowego musi wyrejestrować się np. od 20 lipca 2022r. i zarejestrować się ponownie o 20 lipca 2022r. z dobrowolnym chorobowym (czyli na bieżąco). Owe przerejestrowanie nie pozbawia podatnika ulgi do ZUS preferencyjnego.

Optymalizacja odpisów amortyzacyjnych w Polskim Ładzie. Wsteczne obniżanie odpisów amortyzacyjnych

Opublikowano: 2022-07-15

Polski Ład sprawił, że na niespotykaną dotąd skalę, przedsiębiorcy analizowali własne obciążenia podatkowe pod kątem różnych form opodatkowania. Wielu z nich zdecydowało się na zmiany – pewne firmy zaoszczędziły, niestety inne poniosły na tym straty. W niniejszym wpisie przypominamy, że optymalizacja odpisów amortyzacyjnych, szczególnie w czasach Polskiego Ładu i perturbacji gospodarczych może przyczynić się do wymiernych oszczędności podatkowych. Przybliżymy również ostatnie orzeczenie NSA, które zezwala na wsteczne obniżanie odpisów amortyzacyjnych. Szczegóły poniżej!

Kiedy zmiana stawki amortyzacyjnej jest możliwa? W jakim celu dokonuje się zmiany stawki amortyzacyjnej?

Na wstępie koniecznie należy zaakcentować, że zmiana stawki amortyzacyjnej możliwa jest jedynie w przypadku amortyzacji liniowej. Zastosowanie amortyzacji z użyciem indywidualnych stawek np. popularna amortyzacja auta używanego stawką 40%, wyklucza jakiekolwiek modyfikacje stawki amortyzacyjnej. Analogiczne ograniczenie występuje w przypadku amortyzacji degresywnej. Zmiana stawki możliwa jest z początkiem każdego roku podatkowego lub na początku amortyzacji tj. od miesiąca, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji.

Zasadniczym celem zmiany stawek amortyzacji jest optymalizacja dochodu, bądź „zaoszczędzenie kosztów” w sytuacji, gdy podatnik opodatkowany jest ryczałtem. Ideę zmiany stawek amortyzacyjnych przedstawiono na poniższym przykładzie.

Przykład 1

Pan Dawid w 2021 roku opodatkowany był podatkiem liniowym 19%. W związku ze zmianami wprowadzonymi przez Polski Ład, Pan Dawid zdecydował się przejść na opodatkowanie ryczałtem.

Pan Dawid w 2021 roku amortyzował liniowo halę magazynową stawką 2,5% rocznie (wartość początkowa 2 400 000 zł. Miesięczny odpis 5 000 zł) oraz przecinarkę plazmową stawką 14% rocznie (wartość początkowa 128 571,43 zł. Miesięczny odpis 1 500 zł).

Opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych nie uwzględnia kosztów uzyskania przychodów, dlatego Pan Dawid zdecydował się na obniżenie stawek amortyzacyjnych do 0,01%. Miesięczny odpis amortyzacyjny w przypadku hali magazynowej wynosi 20 zł, natomiast przecinarki plazmowej 1,07 zł.

Jeżeli Pan Dawid zdecyduje się w 2023 roku wrócić na zasady ogólne, wówczas decyzja o obniżeniu stawek amortyzacyjnych pozwoli zaoszczędzić 77 747,16 zł na kosztach uzyskania przychodów (12 x 5 000 zł + 12 x 1 500 zł – 12 x 20 zł – 12 x 1,07 zł).

Pan Dawid od 2023 roku może zwiększyć stawki amortyzacyjne do odpowiednio 2,5% i 14%.

Maksymalne stawki amortyzacyjne reguluje tzw. wykaz stawek, natomiast minimalne stawki amortyzacyjne nie zostały w żaden sposób zdefiniowane – teoretycznie mogą wynosić nawet 0%, choć w doktrynie jest to dyskusyjna kwestia. Stawkę 0,01% z powyższego przykładu zaaprobował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 6 września 2019r., sygn. 0113-kdipt2-3.4011.390.2019.1.gg.

Zmiana stawek amortyzacyjnych możliwa również wstecznie – wyrok NSA. Korzyść dla podatników, którzy z ryczałtu przeszli na zasady ogólne oraz podatników, którzy ponieśli stratę.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 lutego 2022r., sygn. II FSK 1413/19, orzekł, że podatnicy mogą wstecznie obniżać stawki amortyzacyjne. Możliwość ta dotyczy składników majątku, które podlegają amortyzacji liniowej z uwzględnieniem okresu przedawnienia zobowiązań podatkowych. Inaczej rzecz ujmując, nie jest możliwa zmiana stawki amortyzacyjnej za okresy, które uległy już przedawnieniu. Orzeczenie, to daje podatnikom dużą swobodę dla optymalizacji odpisów amortyzacyjnych. Zagadnienie to zostało przedstawione na poniższych przykładach.

Przykład 2

Pan Andrzej w latach 2019-2021 opłacał podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych W związku ze zmianami wprowadzonymi przez Polski Ład, Pan Andrzej zdecydował się przejść na skalę podatkową.

Pan Andrzej w latach 2019-2021 amortyzował wózek widłowy o wartości początkowej 36 000 zł stawką 14% (miesięczny odpis 420 zł. Rocznie 5 040 zł).

Pan Andrzej zdecydował się na obniżenie stawki amortyzacyjnej za powyższe lata do wysokości 1% (miesięczny odpis 30 zł. Rocznie 360zł).

Powyższy zabieg pozwolił zaoszczędzić 14 040 zł (5040 zł x 3 – 360 zł x 3) na kosztach uzyskania przychodów, które obniżą zobowiązania podatkowe Pana Andrzeja za lata, w których będzie opodatkowany na zasadach ogólnych).

Przykład 3

Pan Jakub w 2017 roku poniósł stratę podatkowa w kwocie 130 000 zł. Z uwagi na trudną sytuację gospodarczą w 2022 roku również poniesie stratę i straci możliwość odliczenia 130 000 zł (stratę można odliczyć w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych).

W kosztach uzyskania przychodów za 2017 zł Pan Jakub zaewidencjonował 120 000 zł tytułem amortyzowanego liniowo budynku produkcyjnego i zdecydował się na obniżenie stawki amortyzacyjnej w tym roku do 0,01% (amortyzacja za cały roku po przeliczeniu wynosiła 300 zł).

Pan Jakub obniżając wstecznie stawkę amortyzacyjną zyskał możliwość przesunięcia kosztów w kwocie 119 700 zł na kolejne lata (120 000 zł – 300 zł). W związku z powyższym Pan Jakub straci jedynie możliwość rozliczenia straty w kwocie 10 300 zł.

Pan Jakub za 2017 rok skorygował zeznanie, w którym wykazał stratę w kwocie 10 300 zł oraz dokonał przeliczenia amortyzacji budynku produkcyjnego.

Autor: Łukasz Kluczyński

Użycie mieszkania na cele firmowe

Opublikowano: 2022-07-08

Bardzo wielu podatników będzie prowadzić lub już prowadzi działalność gospodarczą w mieszkaniu. Przeznaczy na ten cel całe mieszkanie lub jedynie jego część.

Jakie koszty użytkowania mieszkania na cele firmowe może ująć przedsiębiorca w wydatkach firmowych? Na te i wiele innych wątpliwości przedsiębiorców odpowiedziano w niniejszej publikacji.

Użycie całego czy części powierzchni mieszkania?

Podatnik, który będzie chciał prowadzić działalność gospodarczą w mieszkaniu może do tego celu użyć całość lub część jego powierzchni użytkowej.

Jeżeli przedsiębiorca przeznaczy całość mieszkania na prowadzenie działalności, wówczas będzie miał możliwość ujęcia pełnej wartości kosztów za media w wydatkach firmowych oraz odliczyć 100% podatku VAT z otrzymanych faktur.

W przypadku gdy przeznaczy jedynie część mieszkania, przykładowo 1 pokój (konkretny metraż) – to rozliczenie nastąpi w sposób jaki zaprezentowano w poniższym przykładzie.

Przykład 1

Podatnik posiada własnościowe mieszkanie o powierzchni 80 m2. Chce przeznaczyć na działalność pokój o powierzchni 18 m2. W jakiej wysokości będzie mógł ująć koszty za media w wydatkach firmowych?

(18 m2/ 80 m2) = 22,50%.

Podatnik będzie miał prawo ująć w kosztach firmowych wydatki związane z mediami oraz czynszem za mieszkanie w wysokości 22,50% od rachunków, faktur (rozliczeń) związanych z mediami i czynszem za mieszkanie.

ISTOTNE:

Powyższy obliczony wskaźnik podatnik stosuje:

  1. odrębnie do kwoty netto z faktury,
  2. odrębnie do kwoty podatku VAT z faktury.

Media czyli prąd, gaz, woda a także czynsz w koszach firmowych

Jeżeli przedsiębiorca przeznaczył część mieszkania na prowadzenie działalności – oblicza powyższy wskaźnik.

Faktury, rachunki za prąd, gaz, wodę może ująć w koszty ale w tym wypadku w kwocie obliczonej za pomocą współczynnika.

Przykład 2

Dane z poprzedniego przykładu. Podatnik otrzymał:

  • fakturę za gaz w kwocie 200 zł netto, 46 zł VAT,
  • fakturę za prąd w kwocie 300 zł netto, 69 zł VAT,
  • rozlicznie za czynsz w kwocie 600 zł.

Podatnik obliczy możliwe wydatki firmowe w sposób przedstawiony w poniższej tabeli.

Obliczenie faktycznych kosztów użytkowania mieszkania na cele działalności
Koszty użytkowania mieszkania Ujęcie w koszty firmy Odliczenie VAT
Faktura za gaz w kwocie 200 zł netto, 46 zł VAT 200 zł x 22,50% = 45 zł 46 zł x 22,50% = 10,35 zł
fakturę za prąd w kwocie 300 zł netto, 69 zł VAT 300 zł x 22,50% = 67,50 zł 69 zł x 22,50% = 15,53 zł
Rozlicznie za czynsz w kwocie 600 zł 600 zł x 22,50% = 135 zł X

ISTOTNE:

Przedsiębiorca zawsze musi umieć udowodnić, wydatki na użytkowanie mieszkania ujęte w kosztach firmowych rzeczywiście są przeznaczone na cele działalności.

ISTOTNE:

Ustawodawca nie uzależnia ujęcia w kosztach firmowych wydatków użytkowania mieszkania tylko przy wyodrębnieniu części kosztów (poprzez współczynnik).

Jeżeli nawet podatnik nie ustali podatku od nieruchomości dla części mieszkania prowadzonej działalności to ustawodawca nie zakazał w tej sytuacji ujęcia kosztów użytkowania mieszkania w wydatkach firmowych.

Koszty rozmów telefonicznych oraz internetu

Zdecydowana większość przedsiębiorców używa telefonu i internetu w firmie. O ile gdy abonament telefoniczny i internetowy wykupiony jest na firmę a telefon i internet służy na cele działalności, wówczas przedsiębiorca ma prawo ująć w koszty firmy ten wydatek oraz odliczyć od faktur podatek VAT.

Jeżeli telefon i internet jest wykupiony prywatne, wówczas abonament nie może stanowić kosztu firmy a koszty rozmów telefonicznych będą stanowić wydatki firmowe tylko gdy służyły celom działalności gospodarczej. Koszt prywatnych rozmów należy wyłączyć z kosztów firmowych.

Wydatki na rozmowy prywatne i firmowe z telefonu firmowego przedsiębiorca filtruje w taki sam sposób.

Podatek od nieruchomości

Przedsiębiorca, który zgłosi całość lub część powierzchni mieszkania na cele prowadzonej działalności będzie miał prawo ująć w koszty naliczony podatek od nieruchomości od części przypadającej na działalność w pełnej kwocie (nie należy w tym wypadku używać współczynnika).

Meble i inne wyposażenie

Podatnik prowadzący działalność gospodarczą w mieszkaniu ma prawo ująć w koszty firmowe wydatki na doposażenie pomieszczenia przeznaczonego na działalność.

Poza meblami mogą to być różnego rodzaju sprzęt, który jest niezbędny lub pomocny prowadzeniu działalności.

Pozostałe wydatki

Przedsiębiorca na potrzeby prowadzonej działalności ma prawo ująć w koszty firmowe także i inne wydatki ale tylko gdy są przeznaczone na jej cele.

Mogą to być wydatki na środki chemiczne, pielęgnacyjne w kwocie przeznaczonej na pomieszczenie w którym przedsiębiorca prowadzi działalność.

Koszty kredytu hipotecznego

Wielu podatników prowadzących działalność gospodarczą w mieszkaniu spłaca mieszkaniowy kredyt hipoteczny dotyczący owego mieszkania.

Odsetki od tego kredytu mogą być ujęte w koszty firmy ale tylko w części przypadającej na powierzchnię mieszkania przeznaczoną na cele działalności.

Amortyzacja mieszkania, koszty remontów albo ulepszenia mieszkania

Podatnik, który posiada prawo własności lub współwłasności i spełnia kilka warunków – może ująć w kosztach firmowych miesięczne odpisy amortyzacyjne obliczone od ustalonej wartości mieszkania.

Zagadnienie to będzie tematem odrębnej publikacji.

Zapraszamy do lektury.

Przekazanie samochodu osobowego na cele prywatne a obowiązki na gruncie VAT i PIT

Opublikowano: 2022-07-01

Przedsiębiorcy, którzy wykorzystują samochody osobowe w działalności gospodarczej bardzo często zastanawiają się w jaki sposób wyzbyć się ich z firmowych składników majątku, ponosząc jednocześnie stosunkowo niskie obciążenia podatkowe. Jednym ze sposobów wycofania samochodu z działalności gospodarczej jest przekazanie go na cele prywatne. W niniejszym wpisie akcentujemy najważniejsze obowiązki w tym zakresie na gruncie podatku PIT i VAT. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że poruszona problematyka odnosi się nie tylko do samochodów osobowych, lecz również do innych składników majątku przedsiębiorstwa.

Skutki przekazania samochodu osobowego na cele prywatne na gruncie ustawy o PIT.

Wycofanie samochodu z działalności gospodarczej i przekazanie go na cele osobiste przedsiębiorcy, samo w sobie nie generuje obowiązku podatkowego na gruncie ustawy o PIT.

Decydujący jest fakt, czy odpłatane zbycie wycofanego pojazdu zostanie dokonane przed upływem 6 lat, licząc od pierwszego dnia następującego po miesiącu, w którym samochód został wycofany z działalności gospodarczej, a dniem jego odpłatnego zbycia.

Jeżeli odpłatne zbycie wycofanego z działalności samochodu osobowego nastąpi przed upływem 6 lat, wówczas taka sprzedaż winna być rozliczona jako przychód z działalności gospodarczej ze wszystkimi tego konsekwencjami, do których zalicza się:

  • obowiązek zaewidencjonowania takiej sprzedaży w KPiR/ewidencji przychodów (w przypadku przedsiębiorcy, który rozlicza się na zasadach ogólnych, do kosztów uzyskania przychodu zaliczyć można wartość niezamortyzowaną),
  • obowiązek odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy (o ile wystąpi),
  • obowiązek wykazania odpłatnego zbycia w zeznaniu rocznym jako przychód z działalności gospodarczej (PIT-28, PIT-36, PIT-36L). Obowiązek ten dotyczy również podatników, którzy zlikwidowali działalność gospodarczą. Warto przypomnieć, iż podatnicy mają prawo odliczyć straty z lat ubiegłych. Taki zabieg w postaci rozliczenia straty, umożliwi całkowite lub częściowe zniwelowanie zobowiązania podatkowego.

Powyższe obowiązki na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych występują wyłącznie w przypadku odpłatnego zbycia składnika majątku przed upływem 6 lat. Jeżeli przedsiębiorca wyzbędzie się auta nieodpłatnie (nawet przed upływem owych 6 lat), wówczas uniknie opisanych powyżej konsekwencji na gruncie PIT. Najpopularniejszym przykładem nieodpłatnego zbycia jest darowizna.

Warto również pamiętać, że odpłatne zbywanie firmowych składników majątku nie jest także obojętne na gruncie składki zdrowotnej wyliczanej od dochodu (regulacje obowiązujące od 1 stycznia 2022r. wprowadzone przez Polski Ład). Przekazanie samochodu na cele prywatne lub w formie darowizny pozwoli na zoptymalizowanie zobowiązań publiczno-prawnych także na tym gruncie.

Skutki przekazania samochodu osobowego na cele prywatne na gruncie ustawy o VAT.

Darowizna lub przekazanie samochodu osobowego na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wywoła skutki wyłącznie w przypadku, gdy podatnikowi przysługiwało w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia pojazdu lub jego części składowych (art. 7 ust. 2 ustawy o VAT).

Jeżeli więc przedsiębiorca:

  • zakupi pojazd na klasyczną fakturę z 23% VAT, wprowadzi ten pojazd na stan firmowych składników majątku i ma prawo w całości lub w części do odliczenia VAT od jego zakupu, wówczas darowizna lub przekazanie auta na cele osobiste wywoła identyczne skutki na gruncie ustawy o VAT jak zwykła sprzedaż. Przedsiębiorca zobligowany będzie do zapłaty podatku VAT od wartości rynkowej samochodu,
  • zakupi pojazd na zwykłą umowę sprzedaży, fakturę VAT-marża, czy fakturę wystawioną przez podatnika zwolnionego z VAT, wówczas darowizna lub przekazanie auta na cele osobiste będzie obojętne na gruncie przepisów ustawy o VAT.

Warto w tym miejscu podkreślić, że wykup samochodu z leasingu, wprowadzenie go na stan firmowych składników majątku i odliczenie VAT (nawet w niewielkiej kwocie – np. wykup 1%), wiąże się z obowiązkiem jego zapłaty przy sprzedaży, darowiźnie, czy przekazaniu na cele osobiste. Danina winna być liczona od wartości rynkowej pojazdu. Potwierdził to m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 1 lutego 2022r. sygn. 0112-KDIL1-1.4012.788.2021.2.MB, konkludując niniejsze zagadnienie w następujący sposób „Podsumowując, przekazanie w formie darowizny samochodu osobowego na rzecz ojca jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z art. 7 ust. 2 ustawy. Czynność ta nie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. W konsekwencji jest Pan zobowiązany uiścić podatek od towarów i usług od przekazania w formie darowizny samochodu osobowego na rzecz ojca.”

Inaczej wygląda kwestia wykupu auta z leasingu i bezpośrednie przekazanie go na cele osobiste z całkowitym pominięciem działalności gospodarczej. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 31 maja 2021r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.262.1.MJ, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się na brak obowiązku zapłaty VAT od sprzedaży wykupionego z leasingu samochodu, który został przekazany bezpośrednio na cele prywatne.

Darowizna/przekazanie samochodu na cele prywatne – techniczne aspekty zaewidencjonowania operacji w PKPiR i JPK_VAT

Przekazanie samochodu na cele prywatne, bądź darowizna na rzecz bliskiego członka rodziny wiąże się z koniecznością zaewidencjonowania takiej operacji w urządzeniach księgowych podatnika:

  • nieodpłatne przekazanie auta na cele prywatne nie wiąże się z obowiązkiem ewidencjonowania takiej operacji na gruncie PKPiR. Dopiero odpłatna sprzedaż przed upływem 6 lat, zrodzi konieczność wykazania zbycia w kolumnie numer 8 „pozostałe przychody”. Dodatkowo samochód należy wykreślić z ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Darowizna pojazdu wymaga jedynie drugiej czynności, związanej z naniesieniem zdarzenia w tabeli środków trwałych,
  • przedsiębiorca zobligowany do zapłaty podatku VAT, obowiązany jest dodatkowo (zarówno przy przekazaniu na cele prywatne, jaki i przy darowiźnie) do właściwego wypełnienia JPK_V7. Konieczne jest sporządzenie dowodu wewnętrznego (oznaczenie w JPK „WEW”). Dodatkowo należy zastosować GTU_07 – Dostawa pojazdów oraz części do tych pojazdów. W przypadku darowizny na rzecz bliskiego członka rodziny będącego podmiotem powiązanym w rozumieniu ustawy o VAT, konieczne może być zastosowanie oznaczenia TP – transakcja z podmiotem powiązanym. W części deklaracyjnej należy wypełnić poz. 19 i 20, czyli pola przeznaczone do raportowania sprzedaży krajowej ze stawką 23%.

Autor: Łukasz Kluczyński