Zmiana formy opodatkowania za 2022 rok w świetle nowelizacji Polskiego Ładu

Opublikowano: 2022-07-29

Od 1 lipca 2022r. do porządku prawnego weszła w życie istotna nowelizacja Polskiego Ładu (ustawa z dnia 9 czerwca 2022r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw Dz. U. 2022 poz. 1265 – dalej ustawa zmieniająca). Obok tak kluczowych zmian jak likwidacja ulgi dla klasy średniej, czy obniżenie podatku PIT na skali podatkowej z 17% na 12%, stworzono podatnikom dodatkową możliwość w postaci zmiany formy opodatkowania za rok 2022r. Dotyczy to przedsiębiorców, którzy w 2022 roku opodatkowują swoje dochody/przychody ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub podatkiem liniowym. Poniżej prezentujemy najważniejsze informacje w tym zakresie!

Pół roku ryczałt, pół roku skala podatkowa pod warunkiem złożenia oświadczenia do 22 sierpnia 2022r.

Na podstawie art. 17 ustawy zmieniającej podatnicy mają możliwość zawiadomienia na piśmie w terminie do 22 sierpnia 2022r. właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem za okres od 1 lipca 2022r. do 31 grudnia 2022r. Przedsiębiorcy mogą więc rozliczyć pierwszą połowę roku na zasadach przewidzianych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, natomiast drugą połowę roku na zasadach ogólnych (skala podatkowa).

W praktyce przedsiębiorca w jednym roku podatkowym może zastosować dwie formy opodatkowania i założyć za 2022 rok dwa zeznania podatkowe:

  • za okres od 1 stycznia 2022r. do 30 czerwca 2022r. podatnik złoży zeznanie PIT-28 na podstawie ewidencji przychodów prowadzonej za ten okres,
  • za okres od 1 lipca 2022r. do 31 grudnia 2022r. podatnik złoży zeznanie PIT-36 na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów prowadzonej za ten okres.

Istotny jest fakt, że dokonany wybór, tj. rezygnacja z opodatkowania w formie ryczałtu i wybór skali podatkowej dotyczy również lat następnych. Kwestia ta jest niezwykle istotna w kontekście omawianych w kolejnych podrozdziałach możliwości w zakresie zmian formy opodatkowania w 2022r.

Zwracamy jednak uwagę na niespójną treść przywołanego art. 17 ustawy zmieniającej o następującej treści „Podatnik, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 5, który w terminie określonym w tym przepisie nie złożył oświadczenia na piśmie o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w 2022 r., może złożyć w terminie do dnia 22 sierpnia 2022 r. na piśmie oświadczenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania przychodów osiągniętych w okresie od dnia 1 lipca 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych”. Czy w tej sytuacji skalę podatkową mogą zastosować wyłącznie przedsiębiorcy, którzy w 2021r. opodatkowywali swoje przychody ryczałtem i w 2022r. nie zrezygnowali z tej formy opodatkowania? Jak mają się zatem zachować przedsiębiorcy, którzy dopiero w 2022r. wybrali ryczałt? Warto więc śledzić wykładnię Ministerstwa Finansów w tym zakresie, a nawet wystąpić z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.

Całkowita rezygnacja z ryczałtu za rok 2022 poprzez złożenie zeznania podatkowego

Kolejną opcją jest całkowita rezygnacja z ryczałtu za cały 2022 rok i rozliczenie dochodów za pomocą skali podatkowej. W tej sytuacji wystarczy złożyć w terminie roczne zeznanie podatkowe PIT-36 – nie trzeba zawiadamiać pisemnie organu podatkowego, jednak wybór tej formy opodatkowania nie dotyczy lat następnych! Jeżeli więc podatnik chciałby zastosować inną formę opodatkowania w 2023r. i latach następnych, zobligowany jest do pisemnego zawiadomienia organu podatkowego o wyborze formy opodatkowania w standardowych terminach (w praktyce do 20 lutego 2023r.).

Podatnicy, którzy zrezygnują z ryczałtu za cały 2022r. napotkają dwa zasadnicze problemy w postaci:

  • konieczności zaprowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów wstecznie za cały 2022 rok,
  • konieczności rozliczenia remanentów. Jeżeli podatnik sporządził remanent towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków na dzień 31 grudnia 2021 r., przyjmuje się, że jest to remanent sporządzony na dzień 1 stycznia 2022 r. Jeżeli podatnik nie sporządził remanentu na dzień 1 stycznia 2022 r., przyjmuje się, że wartość remanentu początkowego wynosi 0 zł.

Ryczałtowcy nie zastosują skali podatkowej za cały 2022 rok jeżeli złożą oświadczenie o rezygnacji z ryczałtu za okres od 1 lipca 2022r. do 31 grudnia 2022r. Złożenie oświadczenia do 22 sierpnia 2022r. uniemożliwi więc skorzystanie z opcji omawianej w niniejszym podrozdziale.

Całkowita rezygnacja z podatku liniowego za rok 2022 poprzez złożenie zeznania podatkowego

Ostatnią opcją jest całkowita rezygnacja z podatku liniowego w 2022 roku i rozliczenie dochodów za pomocą skali podatkowej. W tej sytuacji również wystarczy złożyć roczne zeznanie podatkowe PIT-36 – nie trzeba zawiadamiać pisemnie organu podatkowego. Wybór tej formy opodatkowania nie dotyczy lat następnych podobnie jak w przypadku rezygnacji z ryczałtu za cały 2022r.!

Podatnicy, którzy po zakończeniu roku zdecydują się na opodatkowanie dochodów skalą podatkową zamiast podatkiem liniowym unikną opisanych powyżej problemów z obowiązkiem wstecznego zaprowadzenia księgi, czy rozliczenia remanentów, bowiem zarówno rozliczając się w oparciu o skalę podatkową, jak i podatek liniowy, konieczne jest prowadzenie PKPiR oraz sporządzenie remanentów.

Zmieniając formę opodatkowania trzeba przekalkulować składki zdrowotne

Decydując się na zmianę formy opodatkowania, przedsiębiorcy muszą wziąć pod uwagę nie tylko wysokość zobowiązania w podatku PIT, lecz również wysokość składki zdrowotnej, która po wejściu w życie Polskiego Ładu kalkulowana jest w oparciu o osiągnięte przychody/dochody.

Przedsiębiorca, który zdecyduje się na rezygnację z ryczałtu lub podatku liniowego za cały 2022 rok nie będzie jednak zobligowany do składania korekt miesięcznych raportów DRA/RCA. Rozliczenia składek zdrowotnych dokona dopiero w tzw. rozliczeniu rocznym na podstawie art. 36 ustawy zmieniającej w oparciu o ostatecznie wybraną formę opodatkowania za 2022r.

Autor: Łukasz Kluczyński