Zaliczka od osoby prywatnej a obowiązek wystawienia paragonu

Opublikowano: 2024-01-29

Przedsiębiorcy prowadzący sprzedaż i stosujący kasę fiskalną niekiedy otrzymują zaliczkę na poczet wykonania przyszłej usługi czy dostawy towaru.

Niby nic trudnego. Jeżeli zaliczkę wpłaca firma przedsiębiorca wystawia fakturę zaliczkową dokumentującą tę otrzymaną wpłatę.

Jeżeli zaliczkę wpłaca osoba fizyczna, no właśnie co wtedy?

Obowiązek stosowania kasy rejestrującej

Przedsiębiorcy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności (tzw. osób prywatnych) muszą liczyć się z tym, że będą mieli obowiązek ewidencjonowania sprzedaży towarów lub usług za pomocą kasy rejestrującej.

Obowiązek wystawienia paragonu sprzedaży dotyczy wyłącznie sprzedaży na rzecz osób prywatnych.

Ewentualne zwolnienia czy wręcz wykaz towarów i usług których sprzedaż obliguje od razu do obowiązku stosowania kasy reguluje nowo – wydane Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24.11.2023 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

ISTOTNE:

Sprzedaż niektórych towarów lub usług wymaga natychmiastowej instalacji kasy fiskalnej (jeszcze przed rozpoczęciem sprzedaży) – § 4 ww. rozporządzenia.

Jeżeli podatnik nie sprzedaje tych towarów to może skorzystać z limitu zwolnienia w kwocie rocznej 20.000 zł a dla podatników rozpoczynających działalność kwota ta ulega obniżeniu w stosunku do dni prowadzenia działalności – § 3 ww. rozporządzenia.

Wykaz pozostałych zwolnień zawarto m.in. w załączeniu do ww. rozporządzenia.

Zaliczka od osoby prywatnej a obowiązek wystawienia paragonu

Nawiązując do § 6 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29.04.2019 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2021 r. poz. 1625 zwanego dalej Rozporządzeniem) podatnik prowadzący ewidencję sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej jest zobligowany do dokonywania określonych czynności i niektórych wydruków. Przedstawiono je w poniższej tabeli.

Czynności do których zobowiązany jest sprzedawca prowadzący ewidencję sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej
Lp. Wykaz czynności obowiązkowych
1. Wystawiają i wydają nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny podczas dokonywania sprzedaży, nie później niż z chwilą przyjęcia należności, bez względu na formę płatności, zamiast paragonu fiskalnego podatnicy mogą wystawić fakturę przy użyciu kasy i wydać ją nabywcy
2. W przypadku otrzymania przed dokonaniem sprzedaży całości albo części należności (zapłaty): a) w gotówce – wystawiają i wydają nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny z chwilą jej otrzymania, b) za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w SKOK, której jest członkiem – wystawiają i wydają nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny niezwłocznie po jej uznaniu na rachunku podatnika, nie później niż z końcem miesiąca, w którym została uznana na rachunku podatnika, a jeżeli przed końcem tego miesiąca dokonano sprzedaży, nie później niż z chwilą jej dokonania
3. Wystawiają raport fiskalny dobowy po zakończeniu sprzedaży za dany dzień, nie później niż przed dokonaniem pierwszej sprzedaży w dniu następnym
4. Wystawiają raport fiskalny okresowy (miesięczny) po zakończeniu sprzedaży za dany miesiąc, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po danym miesiącu; w przypadku kas on-line zamiast raportu fiskalnego okresowego (miesięcznego) podatnicy mogą wystawić łączny raport fiskalny okresowy (miesięczny)
5. Przechowują odpowiednio dokumenty fiskalne i kopie dokumentów fiskalnych, w tym dane z pamięci chronionej, przez okres wymagany
6. Zapewniają stan techniczny kasy gwarantujący czytelny wydruk paragonu fiskalnego lub faktury w postaci papierowej, a w przypadku paragonu fiskalnego lub faktury w postaci elektronicznej – ich czytelny widok, umożliwiający nabywcy sprawdzenie prawidłowości dokonanej sprzedaży
7. Przed zatwierdzeniem paragonu fiskalnego lub faktury, w celu wyeliminowania oczywistych pomyłek w ewidencji, sprawdzają poprawność wystawianego dokumentu
8. Przedstawiają, na żądanie organu podatkowego, przypisanie odpowiednich oznaczeń literowych do danej stawki podatku lub zwolnienia od podatku

Wyraźnie widać jedno. W punkcie 2 tabeli prawodawca wyraźnie wskazał, że gdy osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej zapłaci sprzedawcy zaliczkę, przedpłatę wówczas sprzedawca ma obowiązek wystawić paragon sprzedaży.

Przykład 1

Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą polegającą na wykonywaniu usług serwisu sprzęgu AGD. Przedsiębiorca zawsze dolicza do wartości usługi opłatę za wstępną diagnostykę sprzętu celem wykluczenia bądź nieopłacalności naprawy.

Ponadto przedsiębiorca pobiera zaliczkę na poczet naprawy na wypadek gdyby w jej trakcie odbiorca usługi rozmyślił się.

Wykonawca usług po otrzymaniu zaliczki od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności ma obowiązek wystawienia paragonu sprzedaży w dniu jej otrzymania.

Jeżeli odbiorcą usługi który wpłacił zaliczkę jest inny przedsiębiorca wówczas sprzedawca wystawi fakturę zaliczkową najdalej do 15-tego dnia miesiąca następnego po miesiącu jej otrzymania.

ISTOTNE:

Względem obowiązku opodatkowania podatkiem VAT warto odnotować też, iż generalna zasada zawarta w ustawie o VAT mówi, iż jeżeli przed dostawą towarów lub wykonaniem usługi sprzedawca otrzyma zaliczkę, przedpłatę, zadatek, ratę, wkład budowlany to sprzedawca ma obowiązek opodatkowania podatkiem VAT tej otrzymanej wpłaty.

Przedsiębiorca stosujący kasę rejestrującą musi więc pamiętać o tym, że gdy odbiorcą usług lub towarów jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej to po otrzymaniu zaliczki ma obowiązek:

  1. wystawienia paragonu w dniu jej otrzymania,
  2. dodatkowo jeżeli jest czynnym podatnikiem VAT to opodatkowanie otrzymanej zaliczki podatkiem VAT w dniu jej otrzymania.

Powrót do ulgi Mały ZUS Plus

Opublikowano: 2024-01-26

Mały ZUS Plus umożliwia opłacanie składek ZUS ubezpieczenia społecznego w zależności od wysokości uzyskanego w ubiegłym roku dochodu albo przychodu.

Wiele przedsiębiorców korzysta z ulgi Mały ZUS Plus. Niektórzy wykorzystali już 36 miesięcy ulgi i oczekują na ponową możliwość skorzystania.

W tym miejscu pojawia się pytanie – kiedy można powrócić do ulgi Mały ZUS Plus?

Mały ZUS Plus

Ulga Mały ZUS Plus to możliwość opłacania niższych składek ZUS społecznych przez okres 36 miesięcy kalendarzowych w okresie 60 miesięcy kalendarzowych. Ulga ta nie dotyczy składki zdrowotnej ani nie wpływa na podleganie pod Fundusz Pracy. Zasady obliczania wysokości tych składek w okresie korzystania ulgi Mały ZUS Plus pozostają niezmienne.

Rozpoczęcie korzystania z ulgi Mały ZUS Plus wymaga jednak spełnienia kilku warunków.

Warunki ulgi Mały ZUS Plus
Lp. Warunek
1. Przedsiębiorca prowadził w poprzednim roku kalendarzowym działalność gospodarczą przez okres przynajmniej 60 dni bądź dłużej (podlegał pod ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne z tytułu prowadzenia działalności przez minimum 60 dni w ubiegłym roku kalendarzowym)
2. Przedsiębiorca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą wpisaną do rejestru CEIDG albo wspólnikiem spółki cywilnej (wspólnicy spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej, z o.o., akcyjnej, komandytowo-akcyjnej, SKA nie mają możliwości skorzystania z ulgi)
3. Przedsiębiorca z tytułu prowadzonej działalności osiągnął w zeszłym roku przychód nieprzekraczający sumy 120.000zł (jeżeli przedsiębiorca prowadził działalność w poprzednim roku przez okres krótszy niż rok wówczas powyższy limit musi ustalić w proporcji do faktycznej liczby dni prowadzenia działalności w ubiegłym roku kalendarzowym)
4. Przedsiębiorca nie ma prawa do 24-miesięcznego okresu ZUS preferencyjnego
5. Przedsiębiorca nie korzystał z karty podatkowej z jednoczesnym zwolnieniem z opodatkowania podatkiem VAT przez cały poprzedni rok kalendarzowy
6. Przedsiębiorca nie wykonywał w ramach prowadzonej działalności gospodarczej czynności na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego: przed dniem rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym – wykonywał te same czynności (które wykonuje w ramach działalności) ale w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności.

ISTOTNE:

Podstawa wymiaru składek ZUS na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorcy (składki emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe) w okresie korzystania z Małego ZUS Plus:

  1. nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia na dany rok kalendarzowy (duży ZUS – 4.694,40 zł na 2024r.) oraz
  2. nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku (1.272,60 zł na pierwsze półrocze 2024r. oraz 1.290 zł na drugie półrocze 2024r.).

ISTOTNE:

Przekroczenie terminów na rejestrację do Małego ZUS Plus spowoduje rezygnację z tej ulgi do końca danego roku kalendarzowego. To oznacza, że z ulgi przedsiębiorca skorzysta od początku kolejnego roku kalendarzowego.

ISTOTNE:

Maksymalny okres ulgi 36 miesięcy kalendarzowych liczony jest w okresie 60 miesięcy kalendarzowych. Oznacza to, że w kolejnym okresie 60 miesięcy kalendarzowych przedsiębiorca może ponownie skorzystać z ulgi Mały ZUS Plus oczywiście jeżeli spełnia pozostałe warunki wymienione wcześniej w tabeli.

Bardzo ważne terminy w uldze Mały ZUS Plus

Przedsiębiorca, który chce skorzystać z ulgi Mały ZUS Plus ma na to czas:

  1. do końca stycznia danego roku kalendarzowego jeżeli uzyskuje uprawnienie do tej ulgi (spełnia warunki ulgi) na dzień 1 stycznia danego roku,
  2. w ciągu 7 dni jeżeli nabywa prawo do ulgi Mały ZUS Plus w trakcie roku – zakończenie okresu ZUS preferencyjnego, odwieszenie działalności.

Powrót do ulgi Mały ZUS Plus

Z ulgi Mały ZUS Plus przedsiębiorca może korzystać przez 36 miesięcy kalendarzowych w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zatem maksymalny okres korzystania z ulgi to 36 miesięcy (w okresie ostatnich 60 miesięcy). Miesiąc na potrzeby ulgi to pełny miesiąc kalendarzowy.

Do miesiąca kalendarzowego liczonego do okresu korzystania z ulgi Mały ZUS Plus liczy się każdy miesiąc kalendarzowy, w którym przedsiębiorca;

  1. korzystał z ulgi Mały ZUS Plus czyli ustalał obniżoną podstawę składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne i rentowe), lub
  2. prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą przez co najmniej jeden dzień kalendarzowy.

ISTOTNE:

Mały ZUS który obowiązywał od 1 stycznia 2019r. do 31 stycznia 2020r. wlicza się do maksymalnego okresu 36 miesięcy korzystania z ulgi Mały ZUS Plus.

ISTOTNE:

Z ulgi Mały ZUS Plus można skorzystać przez okres 36 miesięcy w okresie 60 ostatnich miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej.

Przepisy w tym względnie niestety nie precyzują dokładnie w jaki sposób precyzyjnie określić termin 36 miesięcy a ostatnich 60 miesięcy.

Niemniej na ten temat swoje oficjalne stanowisko prezentuje ZUS o czym poniżej.

ISTOTNE:

ZUS przekazując swój punkt widzenia poprzez kanały infolinii telefonicznej czy COT stoi na stanowisku, iż badanie czy przedsiębiorca będzie mógł ponownie skorzystać z ulgi Mały ZUS Plus czy też nie należy przeprowadzić na dzień 1 stycznia każdego kolejnego roku.

Zatem badanie czy przedsiębiorca wykorzystał 36 miesięcy ulgi Mały ZUS Plus w okresie ostatnich 60 miesięcy ZUS sugeruje przeprowadzać na dzień 1 stycznia każdego kolejnego roku.

Przykład 1

Przedsiębiorca opłacał ZUS preferencyjny do 30.11.2023r. Od 01.12.2023r. i chce przystąpić do ulgi Mały ZUS Plus. Spełnia wszystkie warunki. Na rejestrację do ulgi Mały ZUS Plus ma tylko 7 dni licząc od 01.12.2023r.

Przykład 2

Przedsiębiorca skorzystał z Małego ZUS (wcześniejsza wersja Małego ZUS Plus) od 01. 01.2019r. do 31.01.2020r. a następnie z Małego ZUS Plus od 01.02.2020r. do 31.12.2021r. Wykorzystał zatem pełne 36 miesięcy ulgi. Przedsiębiorca cały czas prowadził działalność (nie zawieszał ani nie likwidował).

Na dzień:

  • 1 stycznia 2022r. przedsiębiorca nie spełnia warunków na ponowne skorzystanie z ulgi Mały ZUS Plus – w ostatnich 60 miesiącach wykorzystał 36 miesięcy ulgi Mały ZUS Plus,
  • 1 stycznia 2023r. przedsiębiorca nie spełnia warunków na ponowne skorzystanie z ulgi Mały ZUS Plus – w ostatnich 60 miesiącach wykorzystał 36 miesięcy ulgi Mały ZUS Plus,
  • 1 stycznia 2024r. przedsiębiorca nie spełnia warunków na ponowne skorzystanie z ulgi Mały ZUS Plus – w ostatnich 60 miesiącach wykorzystał 36 miesięcy ulgi Mały ZUS Plus,
  • 1 stycznia 2025r. przedsiębiorca w ostatnich 60 miesiącach wykorzystał 24 miesiące ulgi Mały ZUS Plus a więc może ponownie skorzystać z ulgi Mały ZUS Plus (jeżeli oczywiście spełni pozostałe warunki przewidziane dla tej ulgi).

Rok 2025 to pierwszy rok w którym przedsiębiorca może ponownie skorzystać z ulgi Mały ZUS Plus. W latach 2026, 2027 przedsiębiorca także skorzysta z ulgi Mały ZUS Plus (skorzysta wtedy łącznie z 36 miesięcy).

Następnie w latach 2028, 2029, 2030 nie będzie mógł ponownie skorzystać z ulgi Mały ZUS Plus z uwagi na to, iż w ostatnich 60 miesiącach wykorzystał 36 miesięcy ulgi (patrząc na dzień 1 stycznia kolejnego roku).

ISTOTNE:

Okres zawieszenia działalności nie liczy się do okresu 36 miesięcy korzystania z ulgi Mały ZUS Plus ale liczy się do okresu 60 miesięcy czyli możliwego okresu wykorzystania ulgi.

Przykład 3

Przedsiębiorca skorzystał z Małego ZUS (wcześniejsza wersja Małego ZUS Plus) od 01. 01.2019r. do 31.01.2020r. a następnie z Małego ZUS Plus od 01.02.2020r. do 31.12.2020r.

Od 01.01.2021r. zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej. Odwiesił ją 01.10.2021r. Przedsiębiorca od 01.10.2021r. będzie mógł kontynuować korzystanie z ulgi Mały ZUS Plus. Jeszcze przez 12 miesięcy ale nie musi wykorzystać ulgę w tzw. ciągłości.

W latach 2019, 2020 przedsiębiorca wykorzystał więc ulgę w wymiarze 24 miesięcy.

W okresie od 01.10.2021r. oraz w latach 2022 oraz 2023 przedsiębiorca ma czas do wykorzystania pozostałych 12 miesięcy ulgi.

Ponowne skorzystanie z ulgi Mały ZUS Plus będzie możliwe od 1 stycznia 2025r.

W tym miejscu należałoby jednak wspomnieć o jeszcze jednej kwestii.

ISTOTNE:

Należy zaznaczyć, iż ustawodawca w roku 2023 wprowadził dodatkowe 12 miesięcy ulgi Mały ZUS Plus do wykorzystania od sierpnia 2023r.

Z tej opcji skorzystają przedsiębiorcy, którzy w 2023 roku stosowali ulgę Mały ZUS Plus przynajmniej przez jeden miesiąc.

Niestety przedsiębiorcy, którzy w roku 2023 utracili prawo do ulgi nie mogą skorzystać z opcji wydłużenia.

Zaniechanie inwestycji – rozliczenie PIT i VAT

Opublikowano: 2024-01-22

Nie każdy rozpoczęty przez przedsiębiorcę projekt kończy się jego finalizacją. W sytuacji gdy w trakcie procesu dojdzie do zaniechania inwestycji pojawia się pytanie w jaki sposób pod względem podatkowym potraktować poniesione wydatki oraz odliczony podatek VAT od zakupów.

Zaniechanie inwestycji na gruncie podatku PIT

Jeżeli podatnik tworzy określony środek trwały (np. buduje halę magazynową) to ujęciu w kosztach podlegają odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej takiego składnika majątku. Trzeba przy tym mieć na względzie, że amortyzacji podlega kompletny i zdatny do użytki środek trwały dlatego też w czasie trwania inwestycji ponoszone wydatki nie są zaliczane do kosztów.

Wszelkie wydatki pozostające w związku z wytworzeniem środka trwałego mają wpływ na jego koszt wytworzenia, a tym samym stanowią wartość początkową.

Zauważyć jednak należy, że w toku prowadzonej inwestycji może również dojść do jej zaniechania, z którym mamy do czynienia wówczas, gdy podatnik nie podejmuje kolejnych czynności związanych z prowadzonym procesem inwestycyjnym, pomimo że nie został on zakończony.

W związku z tym pojawia się pytanie o sposób potraktowania dotychczas ponoszonych wydatków.

W tym zakresie obowiązuje art. 22 ut. 5e ustawy PIT, który podaje, że koszty zaniechanych inwestycji są potrącalne w dacie zbycia inwestycji lub ich likwidacji. Zatem wydatki poniesione na etapie wstępnych czynności związanych z planowaną inwestycją mogą być także kosztami uzyskania przychodów w dwóch sytuacjach:

* zbycia niedokończonej inwestycji – w takim przypadku poniesione koszty posłużą osiągnięciu przychodu ze zbycia inwestycji, a zatem wystąpi bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy,

* zlikwidowania zaniechanej inwestycji.

Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 17.02.2021 r., nr 0113-KDIPT2-1.4011.902.2020.2.MD, zlikwidowanie inwestycji należy, co do zasady, traktować dosłownie, tzn. tylko fizyczna likwidacja inwestycji (np. jej rozbiórka, złomowanie, zniszczenie), umożliwi uznanie poniesionych na nią wydatków za koszty uzyskania przychodów. Z czynności tej sporządza się protokół fizycznej likwidacji, który oznacza zakończenie procesu likwidacji środka trwałego. Zatem, do uznania za koszty podatkowe strat wynikających z zaniechanych inwestycji konieczne jest spełnienie warunku podjęcia decyzji o trwałym i definitywnym odstąpieniu od dalszego prowadzenia zadania inwestycyjnego, a także niewykorzystywanie efektów nakładów poniesionych na zaniechaną inwestycję w przyszłości.

Przykład

Podatnik prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą rozpoczął budowę hali produkcyjnej. Dotychczasowe wydatki na budowę wyniosły 100 000 zł. Hala magazynowa nie jest składnikiem kompletnym i zdatnym do użytku (wciąż jest w budowie) dlatego tez nie jest możliwe jej amortyzowanie.

Z uwagi na rozwój firmy okazało się, że będzie potrzebna większa hala w nowym miejscu. W związku z tym podatnik zaniechał dalszego projektu. W dacie zaniechania inwestycji cały wydatek tj. 100 000 zł będzie zaliczony do kosztów podatkowych przedsiębiorcy.

WAŻNE

Warunkiem uznania wydatków na wytworzenie środka trwałego za koszty podatkowe jest, aby efekt nakładów poniesionych na zaniechaną inwestycję nie był wykorzystywany w przyszłości . W takim przypadku w dacie zaniechania podatnik może potrącić cały koszt związany z inwestycją.

Zaniechanie inwestycji a korekta podatku naliczonego

Czynny podatnik VAT dokonując zakupów związanych z daną inwestycją ma prawo do odliczania podatku naliczonego.

W momencie kiedy dochodzi do zaniechania inwestycji pojawia się pytanie o konieczność korekty in minus odliczonego VAT. Z analizy treści interpretacji wydawanych przez organy podatkowe wynika, że w tym zakresie możemy wyróżnić dwa przypadki.

Po pierwsze jeżeli zaniechanie inwestycji będzie autonomiczną i świadomą (subiektywną) decyzją podatnika to w takim przypadku konieczne jest dokonanie korekty in minus. Tak przykładowo Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 18.02.2022r., nr 0114-KDIP4-2.4012.810.2021.4.WH, gdzie możemy przeczytać, że okoliczności związane ze zmianą planów biznesowych (większa inwestycja) nie wskazują na istnienie niezależnych, pozostających poza kontrolą okoliczności wymuszających zaniechanie inwestycji. Wskazują raczej na zmianę decyzji biznesowych. W związku z takim zaniechaniem Inwestycji, należy dokonać korekty uprzednio odliczonego podatku VAT.

Po drugie jeżeli zaniechanie inwestycji jest spowodowane obiektywną, niezależną od podatnika przesłanką uzasadniającą zaniechanie inwestycji to podatnik nie musi korygować uprzednio odliczonego podatku naliczoneg.

Tutaj na potwierdzenie możemy przywołać treść interpretacji Dyrektora KIS z dnia 10.01.2023r., nr 0111-KDIB3-1.4012.745.2022.4.IK. 

Przykładowo jeżeli podatnik rozpocznie inwestycję budowlaną w ramach której odliczy podatek naliczony od zakupu materiałów potrzebnych do budowy i następnie okaże się, że jego grunt jest przeznaczony pod budowę autostrady to mamy do czynienia z obiektywną okolicznością na którą podatnik nie miał wpływu. W takim wypadku podatnik nie musi korygować odliczonego VAT w związk z zaniechaniem inwestycji.

WAŻNE

Organy podatkowe podkreślają, że jednym z warunków zachowania prawa do odliczenia od zaniechanej inwestycji jest to, aby okoliczności jej zaniechania pozostawały poza kontrolą/wolą podatnika.

Dokonując oceny prawnopodatkowych skutków zaniechania inwestycji należy brać pod uwagę okoliczności towarzyszące temu zachowaniu, a w szczególności, czy były one konsekwencją zdarzeń od podatnika niezależnych, czy też – podejmowanych świadomie decyzji gospodarczych. Może to bowiem rzutować na konkretne obowiązki podatnika prowadzącego działalność gospodarczą.

Rozliczenie sprzedaży środka trwałego otrzymanego nieodpłatnie

Opublikowano: 2024-01-19

Sprzedaż środka trwałego podlega zaliczeniu do źródła przychodu jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. W tym miejscu pojawia się pytanie w jaki sposób dokonać rozliczenia podatku dochodowego w przypadku gdy przedsiębiorca otrzymał środek trwały nieodpłatnie.

Podatkowy status nieodpłatnie otrzymanych środków trwałych

Składnik majątku, który jest kompletny i zdatny do użytku oraz jest wykorzystywany w działalności gospodarczej przez okres dłuższy niż rok stanowi środek trwały o ile podatnik jest jego właścicielem lub współwłaścicielem.

Dla uznania danego składnika za środek trwały nie ma znaczenia czy sposob nabycia prawa własności. Może to mieć miejsce zarówno w drodze umowy sprzedaży, umowy darowizny, zniesienia współwłasności czy dziedziczenia.

W konsekwencji składniki majątku nabyte nieodpłatnie – np. w drodze umowy darowizny – również mogą być uznane za środki trwałe.

Warto jednak pamiętać, że w pewnych sytuacjach mamy do czynienia ze środkiem trwałym, który nie podlega amortyzacji podatkowej. Przykładem może być tutaj grunt. Zgodnie bowiem z art. 22c pkt 1 ustawy PIT amortyzacji nie podlegają grunty.

Pomimo tego, że składniki majątkowe, o których mowa w przepisie art. 22c pkt 1 ww. ustawy, nie podlegają amortyzacji podatkowej, to dotyczą ich wszelkie konsekwencje związane z ich statusem jako środków trwałych, w szczególności podatnik ma obowiązek wprowadzić je do ewidencji środków trwałych.

Biorąc pod uwagę, że elementem ewidencji jest określenie wartości początkowej środka trwałego również co do gruntu należy ustalić taką wartość.

Zakładając, że podatnik otrzymał grunt nieodpłatnie należy kierować się treścią art. 22g ust. 1

pkt 3 ustawy PIT, który podaje, że w razie nabycia środka trwałego w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób za wartość początkową środków trwałych uważa się wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości.

WAŻNE

Nieodpłatnie nabyty grunt nie podlega amortyzacji jednakże należy wpisać go do ewidencji środków trwałych i wskazać jego wartość początkową tj. wartość rynkową z dnia nieodpłatnego otrzymania.

Podatkowe rozliczenie sprzedaży środka trwałego nabytego w sposób nieodpłatny

Nie ulega wątpliwości, że sprzedaż środka trwałego generuje przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej o czym stanowi wprost art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy PIT.

Problematyczne może być natomiast ustalenie co z kosztem podaktowym w przypadku ustalenia dochodu jeżeli przedsiębiorca nabywa dany składnik nieodpłatnie czyli nie ponosi żadnego ekonomicznego wydatku na nabycie.

Uszczegółowienie zasad ustalania dochodu w przypadku pozarolniczej działalności gospodarczej ma miejsce w art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawu PIT, gdzie czytamy, że   dochodem lub stratą jest różnica między przychodem z odpłatnego zbycia a wartością początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych dokonanych od tych środków i wartości.

Powyższy przepis, określając sposób ustalania dochodu z odpłatnego zbycia środków trwałych nie posługuje się kategorią kosztów podatkowych, lecz wskazuje na konieczność uwzględnienia w tej mierze wyłącznie trzech wartości:

a. przychodu z odpłatnego zbycia,

b. wartości początkowej środka trwałego,

c. sumy odpisów amortyzacyjnych.

Z powyższego przepisu wynika więc, że przy określeniu dochodu z odpłatnego zbycia środka trwałego wykorzystywanego w działalności gospodarczej, jako koszt uzyskania przychodu uwzględnić należy wartość początkową tego składnika majątku, po jej pomniejszeniu o sumę odpisów amortyzacyjnych.

Podobnie też wskazuje treść interpretacji Dyrektora KIS z dnia 10.05.2019r., nr 0114-KDIP3-1.4011.161.2019.3.KS1, gdzie organ stwierdził, że dochód ze sprzedaży środków trwałych ustalić należy w oparciu o przepis art. 24 ust. 2 ustawy PIT. Mając zatem na względzie, że grunty – z mocy prawa – nie podlegają amortyzacji (art. 22c pkt 1 ww. ustawy), przy ustalaniu dochodu ze sprzedaży gruntu nabytego w drodze darowizny (a więc nieodpłatnie), nie można uwzględnić odpisów amortyzacyjnych. 

Zatem dochodem ze sprzedaży środka trwałego w postaci gruntu będzie różnica pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia tego gruntu, a jego wartością początkową wskazaną w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Przykład

Podatnik prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą otrzymał od swojego ojca w drodze darowizny niezabudowany grunt o wartości 100 000 zł. Grunt ten stanowi środek trwały przy czym nie podlega on amortyzacji. Przedsiębiorca ma jednak obowiązek wpisania gruntu do ewidencji ŚT wskazując wartość początkową równą wartośći rynkowej tj. 100 000 zł. Przedsiębiorca sprzedał grunt za kwotę 150 000 zł.

W jaki sposób należy dokonać rozliczenia podatku od sprzedaży gruntu?

Sprzedaż gruntu stanowi formę odpłatnego zbycia środka trwałego. Dochód ustala się jako różnicę pomiędzy przychodem ze sprzedaży a niezamortyzowaną wartością początkową. W rezultacie dochodem podlegającym opodatkowaniu bedzie kwota 50 000 zł. W tym przypadku nie ma znaczenia, że podatnik nie poniósł wydatku na nabycie gruntu.

WAŻNE

W przypadku odpłatnego zbycia środka trwałego dochodem jest różnica pomiędzy przychodem a niezamortyzowaną wartością początkową dlatego też podatnik może przychód pomniejszyć o wartość rynkową środka trwałego otrzymanego nieodpłatnie.

Sposób rozliczenia dochodu ze zbycia środka trwałego ma specyficzny charakter ponieważ nie ustala się w tym przypadku kosztu nabycia. Organy podatkowe przyznają, że w ramach ustalenia dochodu należy brać pod uwagę wartość początkową środka trwałego, zaś ta występuje również w sytuacji gdy podatnik otrzymał środek trwały w sposób nieodpłatny.

Wydatki o charakterze osobistym – najnowsze stanowisko fiskusa

Opublikowano: 2024-01-15

Przedsiębiorcy często stają przed dylematem zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, wydatków dotyczących bezpośrednio ich samych, a nie stricte działalności gospodarczej. Prowadzenie biznesu to nie tylko biuro, towar, czy wynagrodzenia. Sukces zależy przede wszystkim od samego właściciela-przedsiębiorcy, a ten nierzadko musi zainwestować w siebie samego celem zdobycia wiedzy, kreowania wizerunku, czy usprawnienia w zarządzaniu firmą. W niniejszym wpisie dokonamy przeglądu najnowszych interpretacji, traktujących o wydatkach osobistych przedsiębiorców, takich jak odzież, studia, a nawet zwierzęta.

Wydatki na odzież, czy paznokcie – fiskus zmienia stanowisko

Pismem z dnia 9 marca 2023r. sygn. DOP3.8222.833.2020.HTCE, Szef Krajowej Administracji Skarbowej zmienił z urzędu niekorzystną dla podatnika interpretację indywidualną, w której fiskus zgodził się na zaliczenie w koszty uzyskania przychodów wydatków na odzież ponoszonych przez modelkę, jednak wyłącznie w sytuacji, gdy wydatki te nie mają charakteru osobistego tj. będą wykorzystywane wyłącznie w działalności gospodarczej. Szef KAS wskazał, „W profesji modelki pielęgnacja jej wizerunku zewnętrznego jest nie tylko istotna, ale i niezbędna jako ściśle związana z charakterem działalności gospodarczej. Tym samym odzież, obuwie oraz kosmetyki, choć nie utraciły charakteru osobistego, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej.”

Inną korzystną interpretację (sygn. 0115-KDIT3.4011.172.2023.3.AD z dnia 22 marca 2023r.) uzyskała podatniczka, która zajmuje się publikowaniem w Internecie filmów i zdjęć w ramach współpracy reklamowej. Wnioskodawczyni argumentowała, że estetyczne przygotowanie prezentacji, gdzie szczególnie eksponowane są dłonie wymaga poniesienia wydatków na stylizację paznokci. Fiskus podzielił jej stanowisko i zgodził się na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zabiegi kosmetyczne. Podkreślił, że wydatki te muszą być proporcjonalne do rozmiaru działalności i nie mieć wyłącznie charakteru osobistego.

Wydatki na studia przedsiębiorcy mogą być kosztem nawet gdy związek z działalnością jest tylko pośredni

Zaliczenie wydatków na studia przedsiębiorcy może budzić wątpliwości, tym bardziej, iż wykazanie bezpośredniego związku ponoszonych wydatków z przychodami może być trudne np. gdy edukacja koncentruje się na ogólnych zagadnieniach biznesowych. Również i w tym przypadku przedsiębiorcom udaje się pozyskać aprobatę fiskusa:

  • w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.993.2022.2.ID z dnia 31 stycznia 2023r., wnioskodawca uzyskał aprobatę dla zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, wydatków na podyplomowe studia menadżerskie MBA prowadząc działalność gospodarczą polegającą na handlu wyrobami z drewna,
  • w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.489.2023.3.KP, wnioskodawca uzyskał aprobatę dla zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na podyplomowe studia dotyczące m.in. podejmowania krytycznych decyzji dla projektu/firmy i poruszających temat oprogramowania wspomagającego ten proces. Fiskus zgodził się także na zaliczenie w koszty wydatków na dojazd i zakwaterowanie. Działalność wnioskodawcy opierała się na pełnieniu roli analityka biznesowego oraz product ownera w projektach tworzenia oprogramowania.

Dobrze uzasadniony wydatek na drogi zegarek również można uznać za koszt firmy

Także rozpoznanie kosztu i odliczenie VATu od zakupu zegarka spotyka się z aprobatą fiskusa, gdy wydatek ten zostanie właściwe uzasadniony. Za przykład mogą posłużyć pozytywne interpretacje uzyskane przez adwokatów, którzy zasadność zakupu zegarka argumentują koniecznością dokładnego mierzenia czasu poświęconego na poszczególne zlecenia. Przykładem korzystnej interpretacji na tym gruncie jest interpretacja wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.154.2023.4.SM z dnia 9 maja 2023r. Korzystne interpretacje w podobnych stanach faktycznych były wydawane już wcześniej np. interpretacja indywidualna sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.408.2021.1.DJD z dnia 8 czerwca 2021r.

Wydatki na zakup, szkolenie i utrzymanie psa to również koszt podatnika

Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością posiadania i zabezpieczania sprzętu, czy dokumentacji. Fiskus wydaje coraz więcej pozytywnych interpretacji, gdzie zgadza się na zaliczenie do kosztów działalności szeroko pojętych wydatków związanych z zakupem, czy utrzymaniem psa, który pełni rolę stróża pilnującego dokumentów, czy składników majątku przedsiębiorstwa.

Także w przypadku, gdy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą w mieszkaniu, wydatki związane z posiadaniem psa mogą stanowić koszt firmy w proporcji w jakiej pies pilnuje majątku firmowego. Za przykład może posłużyć tutaj interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej sygn. 0112-KDWL.4011.75.2023.1.WS z dnia 25 października 2023r., gdzie organ stwierdził, że „ze względu na to, że pies będzie pilnował pomieszczenia związanego z Pana działalnością gospodarczą, czyli będzie ochraniał zarówno majątek związany z działalnością gospodarczą, jak i majątek prywatny, to kosztem uzyskania przychodu będą mogły być wydatki w takiej części, w jakiej pies będzie wykorzystywany na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, a nie dla celów prywatnych.”

Podsumowanie – każdy koszt należy analizować indywidualnie najlepiej zabezpieczając się interpretacją indywidualną

Podsumowując niniejszy wpis warto każdorazowo rozważyć zasadność ujęcia danego wydatku w kosztach uzyskania przychodów nawet w przypadku, gdy przejawia osobisty charakter. Należy podkreślić, że za koszt uzyskania przychodu można w zasadzie uznać każdy wydatek związany z osiąganymi przychodami o ile nie został wprost wyłączony w ustawie (art. 23 ustawy o PIT). Warto jednak pamiętać, że każdy stan faktyczny jest inny i będzie oceniany indywidualnie. Choć fiskus istotnie zliberalizował podejście do wydatków osobistych przedsiębiorców, rekomendowane jest wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji we własnej sprawie. Koszt opłaty za złożenie wniosku nie jest istotnie wysoki (40 zł za jeden stan faktyczny), jednak z pewnością pozwoli rozwiać wątpliwości i uniknąć ryzyka zakwestionowania wydatku w toku ewentualnych czynności organu podatkowego.

Autor- Łukasz Kluczyński

Przekroczenie limitu zwolnienia podmiotowego z VAT 200.000 zł – czy aby w każdym przypadku ono nastąpi

Opublikowano: 2024-01-12

Ze zwolnienia z podatku VAT ze względu na wysokość obrotów korzysta wielu przedsiębiorców. Przekroczenie wysokości limitu obrotów będzie skutkować obowiązkiem rejestracji do VAT. Jednak nie tylko przekroczenie limitu obrotu może skutkować obowiązkiem rejestracji do VAT.

Ponadto istnieją rodzaje transakcji, które nie wlicza się do limitu obrotu 200.000 zł a zatem nie powiększają one wartości sprzedaży podatnika, którą przyrównuje do limitu obrotu podmiotowego zwolnienia z VAT 200.000 zł.

Jakie to rodzaje transakcji sprzedaży?

Zwolnienie podmiotowe z VAT

Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT.

Zwolnienie podmiotowe z VAT dotyczy nieprzekroczenia rocznego limitu obrotu (sprzedaży) 200.000 zł.

Zwolnienie podmiotowe z VAT oznacza, że cała sprzedaż jaką realizuje przedsiębiorca jest zwolniona z opodatkowania podatkiem VAT.

ISTOTNE:

Osoba fizyczna prowadząca działalność może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT jeżeli:

  1. wartość sprzedaży nie przekroczyła u niej łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł,
  2. nie sprzedaje towarów lub usług które jeszcze przed pierwszą sprzedażą wymagają rejestracji do VAT nawet jeżeli osoba fizyczna nie przekroczyła limitu obrotu 200.000 zł (m.in. sprzedaż towarów opodatkowanych akcyzą, nowych środków transportu, świadczenie usług prawniczych, jubilerskich, w zakresie doradztwa z wyjątkiem doradztwa rolniczego itd.).

Do ww. wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku VAT.

Osoby fizyczne, które rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie roku kalendarzowego mogą na takich samych warunkach jak powyżej skorzystać z podmiotowego zwolnienia z VAT.

Muszą jednak pamiętać, że limit wartości obrotu nie będzie wynosił 200.000 zł. Będzie natomiast mniejszy a jego wartość osoba fizyczna obliczy w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku rozpoczęcia działalności.

ISTOTNE:

Jeżeli w trakcie roku u osoby fizycznej wartość sprzedaży przekroczy limit 200.000 zł (albo obliczoną kwotę limitu osoby fizycznej rozpoczynającej działalność) to zwolnienie podmiotowe z VAT traci moc począwszy od czynności (dostawa towarów, wykonanie usługi, wystawienie faktury, otrzymanie zaliczki, ostatni dzień okresu rozliczeniowego) którą przekroczono tę kwotę.

Warto zaznaczyć, iż podatnicy korzystający ze zwolnienia podmiotowego z VAT mogą zrezygnować z tego zwolnienia.

Muszą jednak złożyć formularz VAT-R (w trybie aktualizacji) do właściwego urzędu skarbowego ze względu na adres zamieszkania (osoby fizyczne) i za jego pomocą zrezygnować z podmiotowego zwolnienia z VAT:

  1. przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia,
  2. przed dniem wykonania czynności opodatkowanej VAT (czynności skutkującej realizacją sprzedaży) – w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności opodatkowanych VAT.

Niekiedy nie nastąpi przekroczenie limitu obrotu 200.000 zł

Ustawodawca w art. 113 ust. 2 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 zwanej dalej ustawą o VAT) przedstawił rodzaje sprzedaży, które niezależnie od wysokości obrotu nie wpływają na limit zwolnienia podmiotowego – 200.000 zł.

Jakie to rodzaje sprzedaży? Wszystkie te rodzaje zaprezentowano w poniższej tabeli.

Rodzaje sprzedaży, których wartość nie wlicza się do limitu obrotu zwolnienia podmiotowego z VAT 200.000 zł
Lp. Rodzaj transakcji sprzedaży Opis
1. SOTI SOTI – sprzedaż na odległość towarów importowanych, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium RP
2. WDT WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
3. WSTO WSTO – wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium RP
4. Odpłatna sprzedaż Środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji
5. Odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług zwolnionych przedmiotowo z VAT (art. 43 ust. 1 ustawy o VAT) z wyjątkiem transakcji, które nie mają charakteru transakcji pomocniczych Transakcje związane z nieruchomościami
Usługi ubezpieczeniowe
Transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną
Usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę
Usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę
Usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług
Usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie
Usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach lub w innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi
Usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych
Usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych
Usługi zarządzania ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej
Usługi zarządzania otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów
Usługi zarządzania pracowniczymi programami emerytalnymi
Usługi zarządzania obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez CCP, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami
Usługi zarządzania pracowniczymi planami kapitałowymi

To, że wartość powyższych rodzajów sprzedaży nie wlicza się do limitu obrotu zwolnienia podmiotowego z VAT 200.000 zł oznacza, że niezależnie ile będzie wynosić ta wartość to nie będzie ona doliczana np. do sprzedaży krajowej, która będzie porównywana do limitu zwolnienia podmiotowego z VAT.

Sprzedaż towarów handlowych poniżej ceny zakupu

Opublikowano: 2024-01-08

Z uwagi na zasadę swobody umów oraz wolny rynek każdy przedsiębiorca może dowolnie kształtować ceny sprzedawanych towarów. Biorąc jednak pod uwagę autonomię prawa podatkowego warto zastanowić się czy sprzedaż towarów poniżej ich ceny zakupu wywołuje jakiekolwiek skutki w sferze podatku PIT lub VAT.

Sprzedaż towarów poniżej ceny zakupu a podatek dochodowy

Przepisy prawa podatkowego wskazują, że przychodem z działalności gospodarczej są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (a więc cena wyrażona w umowie sprzedaży). Tak stanowi wprost art. 14 ust. 1 ustawy PIT.

Zasadniczo zatem cena powinna odpowiadać wartości rynkowej aczkolwiek z uwagi na różne okoliczności faktyczne nie w każdym przypadku musi to być regułą o charakterze bezwzlędnym.

Należy zauważyć, że podatnik ma prawo swobodnie układać swoje interesy tak, by działalność gospodarcza była dla niego opłacalna pod względem ekonomicznym, w tym stosując np. znaczne rabaty cenowe, jeśli jest to w jego uznaniu zasadne dla osiągnięcia tego celu. 

Biorąc zatem pod uwagę wykładnię gospodarczą można przyjąć, że dopuszczalne z ekonomicznego punktu widzenia jest dokonanie sprzedaży towarów poniżej ceny zakupu czy nawet dokonanie sprzedaży za kwotę symboliczną np. 1 zł.

W tym zakresie podatnicy mogą powoływać się na tzw. wykładnię gospodarczą, która przewija się w wyrokach sądów administracyjnych.

Gospodarczo racjonalne decyzje, podejmowane pierwotnie w określonych warunkach, w związku z negatywną zmianą okoliczności (np. wzrostem cen, obniżeniem popytu, wzrostem kosztów, zmianą koniunktury), mogą skutkować koniecznością podejmowania działań zmierzających do zachowania lub zabezpieczenia źródeł przychodów i ponoszenia w związku z tym wydatków (wyrok NSA z dnia 20.04.2017r., II FSK 703/15 )

Natomiast WSA w Warszawie w wyroku z dnia 25.04.2017r., III SA/Wa 224/16 wskazał, że jeżeli transakcje nie prowadzą do nadużyć, to organy nie powinny ingerować w przyjęty przez zainteresowanych model współpracy.

Jednocześnie organy podatkowe podkreślają, że stosowanie znacznych rabatów jest niedopuszczalne w zakresie jakim ma ono służyć tzw. obejściu przepisów prawa i uniknięciu opodatkowania danej czynności. Tak więc każdy zastosowany upust/rabat/obniżka winien być uzasadniony ekonomicznie i prowadzić w końcowym efekcie do osiągnięcia celu jaki został wytyczony dla działalności gospodarczej, tj. zarobku.

Równolegle sprzedaż towarów po zaniżonej cenie (o ile jest to uzasadnione ekonomicznie) nie może prowadzić do wykluczenia czy też ograniczenia prawa podatnika do zaliczenia wydatku w ciężar kosztów podatkowych. Takie stanowisko potwierdza przykładowo interpretacja Dyrektora KIS z dnia 19.04.2019r., nr 0112-KDIL3-1.4011.85.2019.2.AGR,.

Przykładowo zatem podatnik który zakupi 1000 sztuk towaru handlowego po cenie 10 zł i następnie z uwagi na zorganizowanie promocji (np. z uwagi na krótki termin przydatności towarów) sprzeda te towary za 1 zł rozpozna przychód podatkowy w kwocie 1000 zł i jednocześnie ma prawo do zaliczenia w koszty całej wartości zakupionego towaru tj. 10 000 zł.

WAŻNE

Na gruncie podatku PIT dopuszczalne jest dokonanie sprzedaży towarów poniżej ceny zakupu w takim zakresie w jakim jest to uzasadnione względami ekonomicznymi i nie ma na celu sztucznego zaniżenia przychodu.

Sprzedaż towarów poniżej ceny zakupu a podatek od towarów i usług

Analogiczne wnioski w analizowanym przypadku można wyprowadzić w oparciu o przepisy ustawy VAT. Tutaj również organy podatkowe akceptują możliwość sprzedaży towarów handlowych poniżej ich ceny zakupu.

Przykładowo w interpretacji Dyrektora KIS z dnia 19.05.2022 r., nr 0114-KDIP4-2.4012.143.2022.1.WH wskazano, że przepisy ustawy VAT nie ograniczają podatnika w swobodzie ustalania ceny (udzielenia rabatu), czyli możliwa jest sprzedaż po cenie niższej (nawet znacznie) niż rzeczywista wartość danego towaru, czy usługi. Jedynie w sytuacji, gdy między podmiotami (kontrahentami) istnieją powiązania organ podatkowy może określić wysokość obrotu na podstawie wartości rynkowej tych towarów lub usług, ale tylko w sytuacji, gdyby związki te miały wpływ na ustalenie ceny.

Przypomnijmy, że podstawą opodatkowania podatkiem VAT – zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy – jest wszystko co stanowi zapłatę. Dodatkowo podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży (art. 29a ust. 7 pkt 2 ustawy).

Przepis powyższy nie odnosi się do pojęcia ceny rynkowej sprzedawanych towarów.

W rezultacie o ile ustalenie ceny za towary handlowe nie służy obejściu przepisów prawa i uniknięciu opodatkowania danej czynności, to przyjęta cena sprzedaży – nawet jeżeli jest skalkulowana poniżej ceny zakupu – stanowi podstawę opodatkowania podatkiem VAT. Sprzedaż produktów po cenie promocyjnej nie powoduje po stronie sprzedawcy obowiązku opodatkowania transakcji podatkiem VAT ponad wartość promocyjną.

Zastosowanie zaniżonej ceny nie powoduje również pozbawienia prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupionych towarów. W tym zakresie podatnicy mogą odwołać się do tez zawartych w wyroku TSUE z 27 września 2001 r. w sprawie CIBO Participations S.A. (C-16/00), gdzie Trybunał wskazał, że istnienie bezpośredniego związku między daną transakcją nabycia, a daną transakcją (lub transakcjami) dostaw lub świadczenia usług, stanowi warunek nabycia przez podatnika prawa do odliczenia naliczonego podatku od wartości dodanej.

WAŻNE

Również na gruncie podatku od towarów i usług dopuszczalne jest dokonanie odpłatnej dostawy towarów po cenie niższej niż cena zakupu. Mając na uwadze powołane przepisy należy stwierdzić, że koszty nabycia towarów sprzedawanych po cenie promocyjnej pozostają w bezpośrednim związku z prowadzoną działalnością i jeżeli są wykorzystywane w ramach tej działalności do czynności opodatkowanych podatkiem VAT to podatnik zachowuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatku na ich zakup.

Końcowo należy też przypomnieć, że inaczej będzie kształtować się prawnopodatkowa sytuacja gdy do sprzedaży towarów poniżej ceny zakupu dochodzi pomiędzy tzw. podmiotami powiązanymi. Zarówno bowiem przepisy ustawy PIT jak i ustawy VAT zawierają szczególne regulacje nakazujące w takim przypadku zachowanie ceny na poziomie rynkowym w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Składki ZUS przedsiębiorców w roku 2024

Opublikowano: 2024-01-05

Jaka będzie wysokość składek ZUS przedsiębiorców w roku 2024? To pytanie zadaje sobie niemal każdy przedsiębiorca.

Jak co roku miały miejsce podwyżki we wszystkich składkach ZUS. Jaka więc wysokość składek ZUS przedsiębiorców obowiązuje w roku 2024? Od czego zależy wysokość tych składek?

Od czego zależy wysokość składek ZUS w roku 2024

Wysokość składek ZUS uzależniona jest od kwot różnych wariantów wynagrodzeń ogłoszonych w danym roku.

Od czego zależy wysokość składek ZUS w roku 2024
Rodzaj wynagrodzenia Kwota wynagrodzenia Wpływ na składki ZUS Wariant składek
Kwoty minimalnego wynagrodzenia w roku 2024 (od stycznia do czerwca) Na cały rok – 4.242 zł – dla składek ZUS Społeczne: – skala podatkowa, – podatek liniowy, – karta podatkowa, – ryczałt. ZUS preferencyjny (24 miesiące). Mały ZUS Plus w minimalnej wysokości.
Minimalna Zdrowotna: – skala podatkowa, – podatek liniowy, – karta podatkowa ZUS preferencyjny (24 miesiące). Mały ZUS Plus w minimalnej wysokości. Ulga na start.
Kwoty przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia w roku 2024 Na cały rok – 7.824 zł Społeczne, FP: – skala podatkowa, – podatek liniowy, – karta podatkowa, – ryczałt. Pełny ZUS
Zdrowotna
Kwoty przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w 4 kwartale 2023 roku Jeszcze nie ustalono Społeczne
Stała zdrowotna przez cały rok Opłacane przez wspólników, którzy nie ustalają zdrowotne od dochodu, przychodu
Zdrowotna: – tylko ryczałt ZUS preferencyjny (24 miesiące). Mały ZUS Plus w minimalnej wysokości. Ulga na start. Pełny ZUS.
FP

Dla przypomnienia składki społeczne to składki:

  • emerytalne,
  • rentowe,
  • chorobowe,
  • wypadkowe.

Ile wyniesie pełny ZUS przedsiębiorców w roku 2024

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą i opłacające pełny ZUS zapłacą w roku 2024 znacznie wyższe składki.

Uwarunkowane to jest istotną podwyższą wszystkich z 3 ww. rodzajów wynagrodzeń.

Kwota przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w 4 kwartale 2023 roku nie jest jeszcze znana. W prawdzie są szacunki ile ona wyniesie jednakże ostateczną kwotę podatnicy poznają w najpewniej w styczniu 2024r. kiedy to GUS ogłosi wysokość tego wynagrodzenia. Od wysokości tej kwoty zależna będzie składka zdrowotna w ryczałcie (przy ww. progach przychodowych).

MIESIĘCZNY, PEŁNY ZUS PRZEDSIĘBIORCÓW W ROKU 2024 (skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt, karta podatkowa)
SKŁADKI ZUS UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO SKŁADKA NA FP SKŁADKA ZDROWOTNA
DO ZAPATY
Z chorobowym Bez chorobowego
1.485,31 zł 1.370,30 zł 78,40 zł Zależna od dochodu przy formie opodatkowania – podatek liniowy albo skala podatkowa. Minimalna – 381,78 zł Zależna od przychodu przy formie opodatkowania ryczałt ewidencjonowany: do 60.000 zł, powyżej 60.000 zł do 300.000 zł, powyżej 300.000 zł. Przy karcie podatkowej stała, miesięczna liczona od minimalnego wynagrodzenia na dany rok – 381,78 zł
RAZEM SKŁADKI ZUS SPOŁECZNE Z CHOROBOWYM, FP, BEZ ZDROWOTNEJ: 1.600,32 zł
RAZEM SKŁADKI ZUS SPOŁECZNE BEZ CHOROBOWEGO, FP, BEZ ZDROWOTNEJ: 1.485,31 zł

Ile wyniesie preferencyjny ZUS przedsiębiorców w roku 2024

Podwyżka obejmie także osoby fizyczne, które opłacają tzw. ZUS preferencyjny a zatem składki ZUS w niższej wysokości obowiązujące przez 2 lata.

Składki te także będą wyższe niż zeszłym 2023 roku. Podwyżka będzie niższa niż w przypadku pełnego ZUS niemniej znacząca.

Przyczyną tego wzrostu jest zwiększenie wysokości płacy minimalnej przypadającej na rok 2024r. czy kwoty przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w 4 kwartale 2023 roku.

MIESIĘCZNY, PREFERENCYJNY ZUS PRZEDSIĘBIORCÓW W ROKU 2024 OKRES OD STYCZNIA DO CZERWCA 2024 (skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt, karta podatkowa)
SKŁADKI ZUS UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO SKŁADKA NA FP SKŁADKA ZDROWOTNA
DO ZAPATY
Z chorobowym Bez chorobowego
402,65 zł 371,47 zł Zależna od dochodu przy formie opodatkowania – podatek liniowy albo skala podatkowa. Minimalna – 381,78 zł Zależna od przychodu przy formie opodatkowania ryczałt ewidencjonowany: do 60.000 zł, powyżej 60.000 zł do 300.000 zł, powyżej 300.000 zł. Przy karcie podatkowej stała, miesięczna liczona od minimalnego wynagrodzenia na dany rok – 381,78 zł
RAZEM SKŁADKI ZUS SPOŁECZNE Z CHOROBOWYM, BEZ ZDROWOTNEJ: 402,65 zł
RAZEM SKŁADKI ZUS SPOŁECZNE BEZ CHOROBOWEGO, FP, BEZ ZDROWOTNEJ: 371,47 zł

Składki ZUS preferencyjnego za okres od lipca do grudnia 2024 będą opiewać na sumy wyższe z uwagi na wzrost minimalnego wynagrodzenie od lipca do grudnia 2024r. Dotyczy to jednak wyłącznie składek ZUS ubezpieczenia społecznego. Co z kolei ze składką zdrowotną? Wysokość składek ZUS, które mają obowiązywać w tym okresie zaprezentowano w poniższej tabeli.

MIESIĘCZNY, PREFERENCYJNY ZUS PRZEDSIĘBIORCÓW W ROKU 2024 OKRES OD LIPCA DO GRUDNIA 2024 (skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt, karta podatkowa)
SKŁADKI ZUS UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO SKŁADKA NA FP SKŁADKA ZDROWOTNA
DO ZAPATY
Z chorobowym Bez chorobowego
408,18 zł 376,55 zł Zależna od dochodu przy formie opodatkowania – podatek liniowy albo skala podatkowa. Minimalna – 381,78 zł Zależna od przychodu przy formie opodatkowania ryczałt ewidencjonowany: do 60.000 zł, powyżej 60.000 zł do 300.000 zł, powyżej 300.000 zł. Przy karcie podatkowej stała, miesięczna liczona od minimalnego wynagrodzenia na dany rok – 381,78 zł
RAZEM SKŁADKI ZUS SPOŁECZNE Z CHOROBOWYM, BEZ ZDROWOTNEJ: 408,18 zł
RAZEM SKŁADKI ZUS SPOŁECZNE BEZ CHOROBOWEGO, FP, BEZ ZDROWOTNEJ: 376,55 zł

Jednorazowa amortyzacja w roku 2024

Opublikowano: 2024-01-01

Rok 2024 to rok wielu zmian podatkowych, w ubezpieczeniach społecznych czy zdrowotnych, w pozostałych podatkach i opłatach lokalnych ale nie tylko.

W roku 2024 nadal będzie obowiązywać narzędzie podatkowe w postaci możliwości ujęcia zakupu środka trwałego powyżej 10.000 zł w koszty firmy (dokonania jednorazowej amortyzacji) do określonej wartości limitu rocznego. Co uległo zmianie odnośnie obu typów jednorazowej amortyzacji w roku 2024? Szczegóły przedstawiono w poniższej publikacji.

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych w roku 2024

W roku 2024 została zachowana możliwość jednorazowej amortyzacji środków trwałych. Zatem mali podatnicy PIT, CIT mogą skorzystać z jednorazowej amortyzacji:

  1. rocznie do 50.000 EUR dla środków trwałych nowych i używanych z grupy KŚT 3-8, z wyłączeniem samochodów osobowych,
  2. rocznie do 100.000 zł dla fabrycznie nowych środków trwałych grupy KŚT 3-6 oraz 8.

Powyższe limity to limity roczne a więc w skali roku. Jeżeli tylko część wartości początkowej środka trwałego w danym roku podatnik zamortyzował jednorazowo, to pozostałą część jest zobowiązany zamortyzować już w czasie począwszy od początku roku kolejnego (czyli pozostałą wartość nie można amortyzować jednorazowo).

Podstawowym warunkiem skorzystania z jednorazowej amortyzacji jest wprowadzenie środka trwałego do ewidencji środków trwałych oraz użytkowanie w działalności gospodarczej. Są też inne warunki ale o tym w dalszej części publikacji.

Limity roczne obu amortyzacji zostały zachowane ale należy podkreślić pewną kwestię na temat przeliczenia limitu jednorazowej amortyzacji do 50.000 EUR rocznie.

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych do 50.000 EUR rocznie w roku 2024

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych do 50.000 EUR co roku ma inną wartość wyrażoną w złotówkach z uwagi na konieczność jej przeliczenia z waluty EUR.

Jednorazowo amortyzacja środków trwałych do 50.000 EUR na rok 2024
Wartość w EUR Wartość w PLN
50.000 230.000 zł
Przeliczenie według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku 2023 czyli roku poprzedzającego rok podatkowy 2024 Kurs waluty z dnia 02.10.2023r. (Tabela NBP 190/A/NBP/2023) wyniósł zatem 4,6091 Otrzymaną kwotę zaokrągla się do 1.000 zł
Kto skorzysta Mały podatnik PIT albo CIT

Z jednorazowej amortyzacji mogą skorzystać także podatnicy w roku podatkowym w którym rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej.

ISTOTNE:

Jednorazowej amortyzacji do 50.000 EUR rocznie podatnik dokona w roku podatkowym, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Mały podatnik PIT

W niniejszej publikacji omówiono warunki jakie musi spełniać podatnik aby mieć status małego podatnika PIT.

ISTOTNE:

Zgodnie z art. 5a pkt 20 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647) ustawodawca przez pojęcie małego podatnika rozumie podatnika, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2.000.000 euro.

Natomiast w przypadku przedsiębiorstwa w spadku również przychodu ze sprzedaży u zmarłego przedsiębiorcy.

Przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.

Warunki posiadania statusu małego podatnika PIT w roku 2024
Warunki Wartość
Wartość przychodu ze sprzedaży wraz z kwotą należnego podatku VAT nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym czyli w 2023 roku wyniosła 2.000.000 EUR – 9.218.000 zł
Przeliczenie według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku 2023 czyli roku poprzedzającego rok podatkowy 2024 Kurs waluty z dnia 02.10.2023r. (Tabela NBP 190/A/NBP/2023) wyniósł zatem 4,6091 Otrzymaną kwotę zaokrągla się do 1.000 zł

Jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych w roku 2024

W roku 2024 wszyscy podatnicy prowadzący działalność gospodarczą (nie tylko mali podatnicy) będą mogli skorzystać z jednorazowej amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych.

ISTOTNE:

Jednorazowej amortyzacji do 100.000 zł rocznie podatnik dokona w roku podatkowym, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Grupy KŚT środków trwałych które mogą być w roku 2024 amortyzowane jednorazowo
Jednorazowa amortyzacja nowych i używanych środków trwałych do 50.000 EUR Jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych do 100.000 zł
KŚT 3 – KOTŁY I MASZYNY ENERGETYCZNE
KŚT 4 – MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY OGÓLNEGO ZASTOSOWANIA
KŚT 5 – MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY SPECJALISTYCZNE
KŚT 6 – URZĄDZENIA TECHNICZNE
KŚT 7 – ŚRODKI TRANSPORTU Z WYŁĄCZENIEM SAMOCHODÓW OSOBOWYCH BEZ KŚT 7
KŚT 8 – NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, RUCHOMOŚCI I WYPOSAŻENIE, GDZIE INDZIEJ NIESKLASYFIKOWANE