Przekroczenie limitu wartości sprzedaży 200.000 zł – kiedy obowiązek rejestracji

Wielu podatników znajduje się obecnie w takim momencie w którym za moment przekroczy limit zwolnienia podmiotowego z VAT – 200.000 zł.

Inni już przekroczyli powyższy limit.

Co się stanie gdy podatnik przekroczy wartość sprzedaży 200.000 zł, która umożliwia mu korzystanie ze zwolnienia z VAT?

Zwolnienie z podatku VAT

Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą ma prawo skorzystać z dwóch zwolnień z obowiązku opodatkowania podatkiem VAT wobec dokonywanej sprzedaży. Zwolnienie z VAT powoduje także brak konieczności wykonywania wielu obowiązków przewidzianych dla czynnych podatników VAT m.in. składanie ewidencji i deklaracji, zapłatę podatku, dokonywanie korekt VAT, innych czynności.

Mowa tu o zwolnieniu przedmiotowym czyli gdy przedmiotem działalności są czynności (sprzedaż określonych towarów lub usług) ustawowo wymienione czyli w art. 43 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 zwanej dalej ustawą o VAT).

ISTOTNE:

Zwolnienie przedmiotowe z VAT czyli ze względu na wykonywanie czynności sprzedaży określonych towarów lub usług nie jest ograniczone żadnym limitem wartości sprzedaży. To oznacza, że po przekroczeniu np. kwoty 200.000 zł podatnik nadal korzysta z tego zwolnienia.

Drugim możliwym zwolnieniem jest zwolnienie ze względu na nieprzekroczenie rocznej wartości sprzedaży w kwocie 200.000 zł zwane zwolnieniem podmiotowym z VAT.

Roczny limit wartości sprzedaży 200.000 zł dotyczy przedsiębiorców od następnego roku prowadzenia działalności chyba, że pierwszy rok prowadzenia działalności zaczyna się od 1 stycznia.

Przedsiębiorcy rozpoczynający prowadzenie działalności w trakcie roku (nie od 1 stycznia danego roku) limit zwolnienia muszą obliczyć proporcjonalnie.

ISTOTNE:

Osoba fizyczna rozpoczynająca w trakcie roku działalność gospodarczą (nie od 1 stycznia) limit zwolnienia podmiotowego z VAT musi ustalić w proporcji do okresu prowadzenia działalności w roku jej rozpoczęcia.

ISTOTNE:

Podatnik prowadzący działalność może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT jeżeli:

  1. wartość sprzedaży z działalności nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł (albo w roku rozpoczęcia jeżeli rozpoczął działalność od 1 stycznia), oraz
  2. nie sprzedaje towarów lub usług których sprzedaż wyklucza możliwość korzystania ze zwolnienia podmiotowego (i przedmiotowego) z VAT (m.in. sprzedaż towarów opodatkowanych akcyzą, nowych środków transportu, świadczenie usług prawniczych, jubilerskich, w zakresie doradztwa z wyjątkiem doradztwa rolniczego itd.).

Do wartości sprzedaży porównywanej do limitu nie wlicza się kwoty podatku VAT.

W jaki sposób ustalić limit zwolnienia podmiotowego z VAT u przedsiębiorców rozpoczynających w trakcie roku prowadzenie działalności?

Roczny limit zwolnienia podmiotowego z VAT ustalany proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności
Limit ustalany proporcjonalnie = Liczba dni prowadzenia działalności X 200.000 zł
Liczba dni w roku kalendarzowym

Przekroczenie limitu zwolnienia – 200.000 zł

Wielu podatników korzystających ze zwolnienia podmiotowego z VAT dochodzi do momentu kiedy przekraczają roczny limit wartości sprzedaży w kwocie:

  1. 200.000 zł, albo
  2. ustalony proporcjonalnie w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku działalność.

Co w takiej sytuacji?

ISTOTNE:

Jeżeli u podatnika korzystającego ze zwolnienia podmiotowego z VAT (i nie wykonującego sprzedaży towarów lub usług wykluczających to zwolnienie) wartość sprzedaży w trakcie roku przekroczy limit 200.000 zł (albo obliczoną kwotę limitu osoby fizycznej rozpoczynającej działalność) to zwolnienie podmiotowe z VAT traci moc już od transakcji sprzedaży, która spowodowała przekroczenie ww. limitu.

ISTOTNE:

Transakcję, która spowodowała przekroczenie ww. limitu podatnik ma obowiązek w całości opodatkować podatkiem VAT (doliczyć do jej wartości podatek VAT według stawki właściwej dla sprzedawanego towaru lub usługi).

To jednak nie wszystko.

ISTOTNE:

Podatnik korzystający ze zwolnienia podmiotowego z VAT, który widzi że przekroczy limit zwolnienia z VAT musi:

  1. dzień przed przekroczeniem limitu złożyć formularz VAT-R (w trybie aktualizacji), oraz
  2. w złożonym formularzu VAT-R wskazuje dzień przekroczenia limitu jako dzień od którego staje się czynnym podatnikiem VAT (wskazując w punkcie C – okoliczności określające obowiązek podatkowy podatnik zaznacza kwadrat 35 o brzemieniu – „Podatnik traci (utracił) zwolnienie, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy o VAT”).

Nie każda transakcja wliczana jest do wartości sprzedaży porównywanej do limitu zwolnienia

Należy wspomnieć, iż do wartości sprzedaży, którą podatnik porównuje do limitu zwolnienia podmiotowego z VAT 200.000 zł nie należy wliczać wartości transakcji:

  1. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość,
  2. sprzedaży na odległość towarów importowanych,
  3. sprzedaży towarów i usług, zwolnionych z VAT (art. 43 ust. 1 ustawy o VAT),
  4. sprzedaży środków trwałych.

Do wartości sprzedaży przyrównywanej do limitu zwolnienia z VAT wlicza się jednak sprzedaż towarów lub usług zwolnionych z VAT (art. 43 ust. 1 ustawy o VAT):

  • transakcji związanych z nieruchomościami,
  • usług m.in. związanych z pośrednictwem finansowym, zarządzaniem różnymi funduszami czy obrotem papierami wartościowymi,
  • usług ubezpieczeniowych

– jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych.

Czy jest możliwy powrót do zwolnienia z VAT

Przedsiębiorca, który przekroczył limit zwolnienia 200.000 zł i miał obowiązek rejestracji do VAT jako czynny podatnik VAT zadaje sobie wiele razy pytanie. Czy może kiedykolwiek ponownie skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT?

Tak, może ale pod pewnymi warunkami.

Jeżeli podatnik traci prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT to może ponownie skorzystać z tego zwolnienia nie wcześniej jednak niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do tego zwolnienia.

To oznacza, że w kolejnym roku czyli po roku w którym przekroczył limit zwolnienia 200.000 zł musi spełniać warunki zwolnienia a więc:

  1. wartość sprzedaży z działalności nie przekroczyła limitu zwolnienia 200.000 zł, oraz
  2. podatnik nie sprzedaje towarów lub usług których sprzedaż wyklucza możliwość korzystania ze zwolnienia podmiotowego (i przedmiotowego) z VAT.

Jeżeli w kolejnym roku po roku przekroczenia limitu podatni spełni te warunki to od następnego roku będzie mógł powrócić do zwolnienia podmiotowego z VAT.