Opublikowane w

Wycofanie samochodu z firmy

Wycofanie składnika majątku z działalności gospodarczej jest nierzadkim zjawiskiem występującym w firmach.

Wycofanie składnika majątku to nic innego jak zaprzestanie użytkowania w działalności, a rozpoczęcie użytkowania wyłącznie prywatnego czyli w celu osobistym (całkowicie poza firmą).

Szybko nasuwa się pytanie czy wycofanie samochodu z firmy podlega opodatkowaniu?

Samochód będący środkiem trwałym

Przedsiębiorca ma możliwość wycofania z działalności samochodu który jest składnikiem majątku w firmie, a więc środka trwałego powyżej 10.000 zł ale i poniżej 10.000 zł.

Samochód stanowiący środek trwały w firmie na mocy art. 22a ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 zwanej dalej ustawą o PIT) to składnik majątku, który:

  • zostały nabyty lub wytworzony przez podatnika,
  • stanowi własność lub współwłasność podatnika,
  • jego okres użytkowania w działalności jest dłuższy niż rok,
  • jest kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania,
  • jest użytkowany w działalności gospodarczej,
  • jest oddany w użytkowanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, umowy leasingu lub umowy o podobnym charakterze.

Zatem czynność wycofania samochodu z firmy nie dotyczy pojazdów, które użytkowane są na podstawie umów dzierżawy, leasingu, najmu, użyczenia bowiem czynność zakończenia użytkowania tych samochodów w firmie wiąże się na skutek rozwiązanie tego typu umowy.

Czy wycofanie samochodu z firmy podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych PIT?

Przedsiębiorca, który zdecyduje się wycofać pojazd samochodowy będący środkiem trwałym z działalności gospodarczej, nie zapłaci z tytułu danego wycofania podatku dochodowego od osób fizycznych PIT.

Wycofanie samochodu firmowego (środka trwałego) z działalności nie zostało wymienione jako czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych PIT.

ISTOTNE:

Dopiero sprzedaż samochodu, który wcześniej został wycofany podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym PIT.

Niemniej sprzedaż samochodu uprzednio wycofanego nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym PIT w sytuacji gdy przedsiębiorca dokona sprzedaży po upłynięciu 6 lat licząc od miesiąca następnego po miesiącu wycofania.

Warto zaznaczyć, iż sprzedaż nabytego na działalność tzw. niskocennego środka trwałego – pojazdu samochodowego o wartości początkowej 10.000 zł także będzie podlegała opodatkowaniu w ciągu tych 6 lat.

ISTOTNE:

Sprzedaż wycofanego samochodu firmowego w ciągu 6 lat stanowi dochód z działalności gospodarczej, a w miesiącu sprzedaży tego auta przedsiębiorca ma prawo ująć w koszty niezamortyzowaną dotychczas jego wartość początkową.

Wycofując samochód z firmy przedsiębiorca powinien właściwie tę czynność udokumentować:

  • sporządzić dokument LT – likwidacja środka trwałego na skutek wycofania z działalności,
  • sporządzić protokół przekazania samochodu na cele prywatne,

Podatnik wycofując samochód osobowy na cele prywatne nie może zapomnieć także o zaprzestaniu dokonywania amortyzacji od następnego miesiąca po miesiącu wycofania.

Jeżeli samochód nie został w pełni zamortyzowany to niezamortyzowaną część przedsiębiorca ujmie w momencie sprzedaży tego samochodu (już po wycofaniu z działalności).

Czy wycofanie samochodu z firmy podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?

Czynność wycofania samochodu z firmy (środka trwałego) wygląda zupełnie odmiennie w kwestii opodatkowania podatkiem VAT.

Ogólna zasada opodatkowania podatkiem VAT mówi, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłata dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług.

Natomiast prawodawca w art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361) dodaje, że odpłata dostawa towarów to także nieodpłatne przekazanie przez czynnego podatnika VAT towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

  1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
  2. wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

ISTOTNE:

Za dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT uważa się także przekazanie samochodu firmowego (środka trwałego) na cele prywatne (osobiste) przedsiębiorcy.

Patrząc na podatek VAT w praktyce pojawiają się najczęściej trzy okoliczności. Zobrazowano je w poniższych przykładach.

Przykład 1

Podatnik zwolniony z VAT świadczący usługi fizjoterapii (zwolnione z VAT) nabył w okresie 04/2023r. na podstawie faktury VAT-MARŻA samochód osobowy, który wprowadził do ewidencji środków trwałych.

Wydatki eksploatacyjne, części zamienne i serwis także zostały zakupione na poczet sprzedaży usług fizjoterapii a więc na poczet świadczenia usług zwolnionych.

W okresie 05/2024r. podatnik zamierza wycofać dany pojazd.

W tych okolicznościach czynność wycofania nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie będzie oczywiście także podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym PIT.

Przykład 2

Czynny podatnik VAT sprzedający akcesoria telefoniczne nabył w okresie 06/2022r. na podstawie umowy kupna-sprzedaży samochód osobowy, który wprowadził do ewidencji środków trwałych. Z uwagi na formą zakupu – umowa kupna-sprzedaży (nabycie od osoby fizycznej) nie odliczył podatku VAT.

W okresie niespełna 2 lat eksploatacji odliczał 50% podatku VAT z faktur dokumentujących nabycie paliwa, części zamiennych (serwis), opłaty parkingowe, autostradowe, pozostałe koszty.

W okresie 05/2024r. podatnik zamierza wycofać dany pojazd.

W tych okolicznościach czynność wycofania nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie będzie oczywiście także podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym PIT.

Wycofanie samochodu (środka trwałego) z firmy będzie podlegało opodatkowaniu VAT jeżeli czynny podatnik VAT miał prawo do odliczenia części lub całości podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia:

  1. tego samochodu, albo
  2. części składowych do tego samochodu zwiększających jego wartość.

Tak więc jeżeli czynny podatnik VAT nie miał prawa do odliczenia podatku VAT od zakupu samochodu firmowego (zakup na podstawie umowy, faktury VAT-MARŻA) i ponosił typowe wydatki eksploatacyjne (bez zakupu części składowych podwyższających wartość pojazdu) wówczas czynność wycofania nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT.

Przykład 3

Czynny podatnik VAT sprzedający akcesoria telefoniczne nabył w okresie 02/2022r. na podstawie faktury samochód osobowy, który wprowadził do ewidencji środków trwałych. Podatnik odliczył 50% podatku VAT naliczonego z faktury.

W okresie ponad 2 lat użytkowania odliczał 50% podatku VAT z faktur dokumentujących nabycie paliwa, części zamiennych (serwis), opłaty parkingowe, autostradowe, pozostałe koszty.

W okresie 05/2024r. podatnik zamierza wycofać dany pojazd.

W tych okolicznościach czynność wycofania będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Podatnik ustali wartość brutto samochodu na cele wycofania (ujęcia w ewidencji i deklaracji JPK_V7X) zgodnie z jego wartością rynkową na dzień wycofania. Z kolei czynność wycofania nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym PIT.

Wycofanie samochodu z firmy czyli jeszcze o pozostałych kwestiach VAT

Przedsiębiorcy, którzy odliczyli część lub całość podatku VAT przy nabyciu pojazdu poza (w tej sytuacji) obowiązkiem opodatkowania wycofania podatkiem VAT mogą mieć jeszcze jeden obowiązek.

Nawiązując do art. 90b ust. 1 ustawy o VAT jeżeli w ciągu 60 miesięcy (licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd samochodowy):

  1. nastąpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie do celów działalności gospodarczej i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik jest obowiązany do dokonania korekty kwoty podatku VAT naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu,
  2. nastąpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej, podatnik jest uprawniony do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu.

Zmiana przeznaczenia auta następuje na skutek m.in. wycofania środka trwałego – pojazdu samochodowego z działalności gospodarczej.

Ponadto na mocy art. 90b ust. 6 ustawy o VAT w przypadku pojazdów samochodowych o wartości początkowej nieprzekraczającej 15.000 zł korekty podatku VAT dokonuje się, jeżeli zmiana ich wykorzystywania nastąpiła w okresie 12 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania ten pojazd samochodowy.

ISTOTNE:

Jeżeli przedsiębiorca wycofa pojazd samochodowy z działalności a miał prawo do odliczenia choćby części podatku VAT naliczonego przy jego zakupie (części składowych podwyższających jego wartość) to będzie zobligowany do korekty podatku VAT niepodlegającego odliczeniu (ta część VAT bez prawa do odliczenia) jeżeli wartość początkowa pojazdu samochodowego:

  1. przekroczy 15.000 zł – gdy pojazd samochodowy wycofano w ciągu 5 lat licząc od miesiąca jego nabycia importu lub oddano do używania ten pojazd,
  2. nie przekroczy 15.000 zł – gdy pojazd samochodowy wycofano od miesiąca, w okresie 12 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania ten pojazd.

Przykład 4

Czynny podatnik VAT nabył i przekazał do użytkowania w miesiącu 08/2022r. samochód osobowy o wartości 50.000 zł netto oraz 11.500 zł VAT.

Podatnik odliczył 50% podatku VAT od zakupu czyli 5.750 zł i odlicza 50% podatku VAT wobec kosztów eksploatacyjnych do tego samochodu.

W miesiącu 05/2024r. postanowił wycofać dany pojazd na cele osobiste.

W tej sytuacji wobec wartości pojazdu powyżej 15.000 zł i wycofania go w ciągu 5 lat od daty jego nabycia, przekazania do użytkowania – podatnik będzie zobowiązany do:

  1. opodatkowania VAT czynności wycofania pojazdu,
  2. dokonania korekty podatku VAT (50%) niepodlegającego odliczeniu przy zakupie – 5.750 zł.

Obliczenia korekty:

  • 5.750 zł / 60 miesięcy = 95,83 zł
  • Okres korekty (pozostałe miesiące licząc od miesiąca wycofania) – 39 miesięcy,
  • Kwota korekty VAT nieodliczonego 39 miesięcy x 95,83 zł = 3.737,37 zł.

Miesiąc wycofania pojazdu firmowego to miesiąc zmiany przeznaczenia tego pojazdu z firmowego na użytkowanie prywatne. Dlatego w miesiącu zmiany przeznaczenia podatnik ma prawo ująć kwotę korekty podatku VAT niepodlegającego przy nabyciu odliczeniu – 3.737,37 zł w ewidencji JPK_V7X jako korekta podatku VAT naliczonego podlegająca odliczeniu.

Podatnik wycofując samochód osobowy na cele prywatne nie może zapomnieć także o:

  1. sporządzeniu dowodu wewnętrznego w którym dokona opodatkowaniu podatkiem VAT danego zdarzenia wycofania (jeżeli w danym przypadku wycofanie podlega opodatkowaniu VAT),
  2. sporządzeniu dowodu wewnętrznego jeżeli przedsiębiorca ma obowiązek korekty odliczonego (nieodliczonego) podatku VAT na skutek sprzedaży samochodu w okresie korekty w ciągu 12 miesięcy (samochód o wartości początkowej do 15.000 zł) albo w ciągu 60 miesięcy (samochód o wartości początkowej powyżej 15.000 zł).
Opublikowane w

Kiedy można sprzedać samochód osobowy będący środkiem trwałym za pomocą VAT-MARŻY?

Niemal w każdej działalności gospodarczej użytkowany jest jakikolwiek pojazd samochodowy. W większości prowadzonych działalności przynajmniej jeden raz zakupiono samochód osobowy (środek trwały) do działalności gospodarczej.

W każdej działalności w której przedsiębiorca posiada na stanie środków trwałych – samochodów osobowy nie raz zastanawiał się jak najkorzystniej w świetle VAT sprzedać te auto w momencie kiedy jego wartość użytkowana w firmie uległa obniżeniu.

Z pomocą przychodzi procedura VAT-MARŻA. Czy jednak zawsze można ją zastosować w odniesieniu do sprzedaży samochodu osobowego będącego środkiem trwały.

Samochód osobowy stanowiący środek trwały

Kiedy samochód osobowy będzie stanowił środek trwały w działalności? Przede wszystkim wtedy kiedy będzie spełniał cechy środka trwałego.

Samochód osobowy nabyty i wprowadzony na stan ewidencji środków trwałych będzie środkiem trwałym gdy:

  • będzie kompletny i zdany do użytku,
  • będzie użytkowany dłużej niż 12 miesięcy,
  • został zakupiony na cele prowadzonej działalności,
  • został nabyty ze środków przedsiębiorcy,
  • nie został sfinansowany dotacją, subwencją lub innym zwrotem kosztów.

Środkiem trwałym (obcym) będzie także samochód osobowy spełniający ww. cechy, który jest użytkowany na podstawie umowy najmu, leasingu, dzierżawy, użyczenia czy umowy o podobnym charakterze.

W niniejszej publikacji skupiono jednak uwagę na samochód osobowy, który został nabyty do działalności, wprowadzony na stan środków trwałych a następnie sprzedany.

Procedura sprzedaży VAT-MARŻA

Czynny podatnik VAT ma prawo zastosować procedurę VAT-MARŻA jeżeli sprzedaje:

  • dzieła sztuki,
  • przedmioty kolekcjonerskie,
  • antyki,
  • towary używane.

ISTOTNE:

Procedura VAT-MARŻA dotyczy opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich, antyków, towarów używanych przy czym opodatkowaniu VAT podlega kwoty MARŻY a więc różnica pomiędzy ceną sprzedaży, a ceną zakupu zbywanej rzeczy.

ISTOTNE:

Procedura VAT-MARŻA pozwala na opodatkowanie podatkiem VAT samej różnicy pomiędzy ceną sprzedaży jaką ustali sprzedawca na daną rzecz a ceną nabycia po jakiej zakupił daną rzecz.

USTALENIE PODSTAWY OPODATKOWANIA VAT-MARŻĄ
VAT-MARŻA BRUTTO = CENA SPRZEDAŻY – CENA ZAKUPU
VAT-MARŻA BRUTTO / 1,23
(gdy stawka VAT wynosi 23%)		 = VAT MARŻA NETTO (PODSTAWA OPODATKOWANIA VAT DO UJĘCIA W EWIDENCJI I DEKLARACJI JPK_V7X)

Przedsiębiorcy chcą zastosować procedurę VAT-MARŻĘ w odniesieniu do sprzedaży środka trwałego muszą sięgnąć to definicji towarów używanych. Towary używane to ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż dzieła sztuki, antyki, przedmioty kolekcjonerskie czy metale szlachetne lub kamienie szlachetne (CN 7102, 7103, 7106, 7108, 7110, 7112).

ISTOTNE:

Procedura VAT-MARŻA może być zastosowana przez sprzedawcę będącym czynnym podatnikiem VAT jeżeli towar używany zakupił od:

  1. osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem VAT (także z zagranicy),
  2. podatnika, a dostawa tego towaru była zwolniona z podatku VAT (przedmiotowo czyli z uwagi na rodzaj sprzedaży) lub podmiotowo (podatnik nie przekroczył rocznego limitu obrotu 200.000 zł stad jest podatnikiem zwolnionym z VAT),
  3. podatników, a dostawa tego towaru była opodatkowana także procedurą VAT-MARŻA,
  4. podatników podatku od wartości dodanej – czynnych podatników VAT z zagranicy jeżeli dostawa tego towaru była zwolniona (podmiotowo lub przedmiotowo).

Kiedy można sprzedać samochód osobowy będący środkiem trwałym za pomocą VAT-MARŻY?

Wielu przedsiębiorców nabywa samochody osobowe i wprowadza je na stan środków trwałych (do ewidencji środków trwałych).

Po pewnym okresie użytkowania – dłuższym lub krótszym zadają sobie pytanie czy będą mogli sprzedać dany środek trwały korzystniej, a więc przy zastosowaniu procedury VAT-MARŻA.

W pierwszej kolejności należy powiedzieć, że sprzedaż środka trwałego – samochodu osobowego na podstawie VAT-MARŻY zależy do od formy nabycia.

Jeżeli samochodów osobowy (środek trwały) do firmy przedsiębiorca nabył od konsumenta albo przedsiębiorcy (polskiego lub spoza Polski) na podstawie:

  1. umowy kupna-sprzedaży,
  2. faktury VAT-MARŻA,
  3. faktury ze stawką zwolnioną z VAT (zw.)

– to pierwszy warunek zastosowania procedury VAT-MARŻA do sprzedaży tego samochodu jest spełniony.

Kolejny warunek to określenie czy nabyty samochód osobowy jest towarem używanym. Pamiętając o art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT za towary używane (na potrzeby VAT-MARŻA) uważa się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie.

Trzeci warunek to status przedsiębiorcy który nabył dany samochodów osobowy, wprowadził do ewidencji środków trwałych i będzie go za jakiś czas sprzedawał. Status tego przedsiębiorcy musi mieć postać czynnego podatnika VAT.

Ostatnim warunkiem zastosowania procedury VAT-MARŻA do sprzedaży samochodu osobowego będącego środkiem trwałym to założenie (już przy nabyciu tego samochodu) jego dalszej sprzedaży po okresie wykorzystywania go w działalności.

Przykład 1

Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą i będący czynnym podatnikiem VAT nabył w roku 2017 do osoby fizycznej nieprowadzącej działalności samochód osobowy o wartości 35.000 zł. Wprowadził go na stan środków trwałych.

Przy zakupie tego samochodu przedsiębiorca wiedział, że kupuje go na pewien czas – kilku lat użytkowania w działalności a następnie będzie chciał go sprzedaż i kupić inny samochód.

W tej sytuacji przedsiębiorca ma prawo sprzedać ten samochód z zastosowaniem procedury VAT-MARŻA.

Przykład 2

Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą i będący czynnym podatnikiem VAT nabył w roku 2019 do innego przedsiębiorcy samochód osobowy o wartości 29.000 zł. Wprowadził go na stan środków trwałych.

Przy zakupie tego samochodu przedsiębiorca wiedział, że kupuje go tylko na określony czas używania w działalności a następnie będzie chciał go sprzedaż i kupić inny.

W tej sytuacji przedsiębiorca ma prawo sprzedać ten samochód z zastosowaniem procedury VAT-MARŻA.

Końcowo warto podsumować w formie tabelarycznej bezwzględne warunki zastosowania procedury VAT-MARŻA do opodatkowania VAT sprzedawanego samochodu osobowego będącego środkiem trwałym.

Warunki zastosowania opodatkowania VAT procedurą VAT-MARŻA dla sprzedaży samochodu osobowego będącego środkiem trwałym w działalności sprzedającego
Lp. Warunek
1. Samochód osobowy wypełnia definicję towaru używanego
2. Samochód osobowy został nabyty od konsumenta, przedsiębiorcy który korzysta ze zwolnienia z VAT albo sprzedaje samochód osobowy na podstawie VAT-MARŻY
3. Sprzedający samochód osobowy jest czynnym podatnikiem VAT (procedura VAT-MARŻA dostępna jest tylko dla sprzedających – czynnych podatników VAT)
4. Samochód osobowy został zakupiony na cele działalności, a przy zakupie od razu założono jego dalszą odsprzedaż
Opublikowane w

Nowy limit płatności gotówką

Unia Europejska kontroluje transakcje pomiędzy przedsiębiorcami, których wartość opiewa na określoną kwotę. Wartość ta co jakiś czas ulega zmianie. Mowa tu o transakcjach które nie mogą być opłacone gotówką z uwagi właśnie na przekroczenie limitu wartości transakcji.

O jakim limicie mowa? Jakie są skutki podatkowe przekroczenia tego limitu?

Limit płatności gotówkowych

Limit płatności gotówkowych odnosi się wyłącznie do transakcji dokonywanych pomiędzy przedsiębiorcami. Były wszakże pomysły aby limit dotyczył też transakcji realizowanych pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą niemniej ten kierunek nie znalazł miejsca przepisach prawnych.

Tak więc limit płatności gotówkowych dotyczy tylko transakcji kupna / sprzedaży pomiędzy przedsiębiorcami.

Oznacza on, że gdy kwota transakcji wynosi powyżej wartości limitu wówczas nabywca ma obowiązek zapłacić za pośrednictwem przelewu a nie gotówką i dodatkowo na rachunek sprzedawcy widniejący na białej liście.

Limitu płatności gotówkowych w roku 2024

Nawiązując do art. 19 ustawy z dnia 6.03.2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236 zwanej dalej ustawą – Prawo przedsiębiorców) limit płatności gotówkowych w roku 2024 nadal wynosi 15.000 zł.

Choć były różne przymiarki do zmiany tej kwoty np. do sumy 8.000 zł lub dodania zupełnie nowego limitu dla zakupów dokonywanych przez konsumentów o wartości 20.000 zł jednakże ostatecznie nie weszły one w życie.

ISTOTNE:

Limit płatności gotówkowych w roku 2024 wynosi wciąż 15.000 zł.

Nowa wartość limitu płatności gotówkowych

Parlament europejski przegłosował maksymalną wartość limitu płatności gotówkowych pomiędzy przedsiębiorcami i nie tylko dla wszystkich państw członkowskich.

Teraz nastąpi ciąg dalszy procedowania tej zmiany ale już w Radzie Europejskiej.

Nowa maksymalna wartość limitu płatności gotówkowych pomiędzy przedsiębiorcami ma wynieść 10.000 EUR i to dla wszystkich krajów członkowskich.

Nie jest póki co znany kurs według którego należałoby przeliczyć ten limit. Patrząc na kurs średni NBP za cały miesiąc kwiecień 2024r. to limit wyrażony w złotówkach wyniósłby około 43.000 zł.

Należy jednak podkreślić, iż poszczególne kraje UE będą mogły zastosować niższy górny limit płatności gotówkowych niż 10.000 EUR.

Maksymalny górny limit płatności gotówkowych 10.000 EUR ma obowiązywać gdy stronami transakcji są:

  1. tylko przedsiębiorcy, albo
  2. przedsiębiorca oraz konsument.

Limit ten nie będzie dotyczył transakcji w której stronami będą tylko konsumenci. Nie jest znany jeszcze limit płatności gotówkowych (o ile się zmieni) jaki zastosuje polski ustawodawca. Czy pozostanie limit 15.000 zł? Czy zostanie wręcz obniżony czy może podwyższony do sumy 10.000 EUR? To zostanie zapewne ujawnione już wkrótce.

Konsultacjom podlega jeszcze jeden limit a mianowicie limit minimalny. Jednakże na dzień dzisiejszy nie jest wiadome czy i kiedy on wejdzie w życie.

Przekroczenie limitu płatności gotówkowych a konsekwencje podatkowe

Skoro przynajmniej orientacyjnie wiadomo ile wyniesie nowy limit płatności gotówkowych pomiędzy firmami – warto byłoby przypomnieć jakie konsekwencje powoduje przekroczenie tegoż limitu.

Konsekwencje dla nabywcy mogą być potrójne. Obowiązek korekty kosztów uzyskania przychodów in minus może być spowodowany zapłatą w części lub w całości za transakcję między przedsiębiorcami o wartości przekraczającej 15.000 zł:

  1. w gotówce, lub
  2. na rachunek sprzedawcy nie występujący na białej liście, lub
  3. bez zastosowania mechanizmu podzielonej płatności jeżeli nabywca miał obowiązek go zastosować.

Przekroczenie limitu płatności gotówkowych 15.000 zł czyli zapłata gotówkowa

Aktualnie na mocy art. 19 ustawy – Prawo przedsiębiorców zapłata lub przyjmowanie płatności związanych z działalnością gospodarczą musi nastąpić za pośrednictwem rachunku płatniczego (może być też rachunek pośrednika płatniczego np. karta kredytowa, płatnicza, pośrednictwo płatnicze Payu, Paypal, Tpay, Przelewy 24, pozostałe) przedsiębiorcy, w każdym jeżeli:

1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15.000 zł lub równowartość tej kwoty.

Jeżeli transakcja jest wyrażona w walucie obcej to podatnik ma obowiązek ją przeliczyć na złote według średniego kursu dal tej waluty obcej ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

ISTOTNE:

W aktualnym stanie prawnym limit płatności gotówkowych dotyczy tylko przedsiębiorców i wynosi on 15.000 zł brutto. Jeżeli jedną ze strona jest konsument wówczas limit ten nie ma zastosowania.

Warto podkreślić, iż limit płatności gotówkowych odnosi się także do sytuacji w której jedną ze stron jest kontrahent zagraniczny.

Przykład 1

Czynny podatnik VAT nabył do sali konferencyjnej telewizor o wielkości 95 cali. Faktura za telewizor opiewała na kwotę 16.000 zł netto, 3.680 zł VAT, 19.680 zł brutto.

Podatnik 12.300 zł zapłacił przelewem a pozostałą kwotę opłacił gotówką w sklepie.

Wartość transakcji przekroczyła limit 15.000 zł a zatem całość kwoty czyli 19.680 zł podatnik powinien zapłacić za pomocą rachunku płatniczego na rachunek płatniczy sprzedawcy.

W takim wypadku pozostałą część tj. 6.000 zł netto nie może ująć w kosztach uzyskania przychodów a jeżeli ująć to musi dokonać korekty tej kwoty in minus.

ISTOTNE:

Zapłata gotówką całości lub części transakcji o wartości powyżej 15.000 zł powoduje brak możliwości ujęcia w kosztach uzyskania przychodu tej części lub całości transakcji, która została opłacona gotówką.

Podatnik może natomiast spróbować porozumieć się ze sprzedawcą w kwestii wycofania dokonanej, gotówkowej zapłaty a następnie dokonać płatności przelewem. W takim wypadku będzie mógł ująć (lub dokonać korekty in plus) wartość transakcji opłaconej przelewem w kosztach uzyskania przychodu.

Przekroczenie limitu płatności gotówkowych 15.000 zł w kontekście białej listy

Nie tylko zapłata gotówką za transakcję powyżej 15.000 zł (między przedsiębiorcami) spowoduje niemożność zaksięgowania jej w koszty firmy w części lub w całości (w zależności od tego ile zapłacono gotówką a ile przelewem).

ISTOTNE:

Jeżeli przedsiębiorca ma do zapłacenia dla innego przedsiębiorcy za transakcję nabycia o wartości powyżej 15.000 zł to musi pamiętać ażeby sprawdzić (numer NIP) kontrahenta na tzw. białej liście. Następnie sczytać numer jego rachunku firmowego i dokonać płatności przelewem na ten rachunek.

Jeżeli przedsiębiorca zapłaci w części lub w całości za transakcję o wartości powyżej 15.000 zł na rachunek sprzedawcy inny niż występujący na białej liście wtedy nie będzie mógł ująć części lub całości kwoty transakcji w kosztach uzyskania przychodu.

Jeżeli nawet już ujął w kosztach tę transakcję zakupu w części lub w całości to będzie miał obowiązek dokonać korekty in minus części lub całości transakcji (w zależności jaką część transakcji powyżej 15.000 zł zapłacił na rachunek sprzedawcy spoza białej listy).

Jeżeli w miesiącu dokonania korekty koszów nie na możliwości ich zmniejszenia (wynoszą one 0 zł albo są niższe niż kwota korekty) podatnik dokonuje korekty poprzez zwiększenie przychodów.

ISTOTNE:

Nawet gdy przedsiębiorca zapłaci drugiemu przedsiębiorcy za transakcję powyżej 15.000 zł w gotówce lub na rachunek sprzedawcy spoza białej listy to nie będzie musiał w pewnych okolicznościach korygować kosztów in minus.

Okoliczności w których nie występuje obowiązek korekty kosztów in minus pomimo zapłaty innych rachunek sprzedawcy niż występujący na białej liście
Lp. Opis okoliczności
1. Zapłata została zrealizowana przelewem na inny rachunek sprzedawcy niż występujący na białej liście ale nabywca złożył przy pierwszej zapłacie należności zawiadomienie o tym fakcie do urzędu skarbowego właściwego dla nabywcy, w ciągu 7 dni od dnia zlecenia przelewu
2. Zapłata została zrealizowana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności
3. Z faktury wynika, iż transakcja dotyczyła wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu towarów, importu usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę
4. Zapłata została zrealizowana przelewem na rachunek banku lub rachunek spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej: a) służący do dokonywania rozliczeń z tytułu nabywanych przez ten bank lub tę kasę wierzytelności pieniężnych lub b) wykorzystywany przez ten bank lub tę kasę do pobrania należności od nabywcy towarów lub usługobiorcy za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone fakturą, i przekazania jej w całości albo części dostawcy towarów lub usługodawcy, lub c) prowadzony przez ten bank lub tę kasę w ramach gospodarki własnej, niebędący rachunkiem rozliczeniowym – jeżeli odpowiednio bank, spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa lub podmiot będący wystawcą faktury, wraz z informacją o numerze rachunku do zapłaty, przekazali podatnikowi informację, że rachunek wskazany do zapłaty jest rachunkiem, o którym mowa w lit. a, b lub c.

Warto podkreślić, że powyżej wymienione wyjątki znajdują zastosowanie także do nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych.

Okoliczności wyjątkowe braku obowiązku dokonania korekty kosztów in minus odnoszą się także do dokonania płatności likwidacji pozarolniczej działalności gospodarczej albo po zmianie formy opodatkowania na zryczałtowaną formę opodatkowania.

Przekroczenie limitu płatności gotówkowych 15.000 zł w kontekście mechanizmu podzielonej płatności

Limit płatności gotówkowych jak się okazuje odnosi się do 3 kwestii podatkowych. Pierwszą jest płatność gotówkowa do ww. limitu a powyżej poprzez przelew.

Druga kwestia to płatność za transakcję powyżej ww. limitu na rachunek sprzedawcy widniejący na białej liście.

Natomiast trzecia kwestia to obowiązek zapłaty za towary występujące w załączniku nr 15 do ustawy o VAT poprzez zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności.

Na czym polega owa trzecia kwestia?

W sytuacji gdy czynny podatnik VAT zakupi towar (towary) wówczas będzie zobowiązany przy płatności za fakturę dotyczącą tych towarów użyć mechanizmu podzielonej płatności jeżeli:

  1. nabyty towar (wystarczy jeden towar z faktury) znajduje się w załączniku nr 15 do ustawy o VAT,
  2. łączna wartość transakcji wynosi powyżej 15.000 zł.

ISTOTNE:

Mechanizm podzielonej płatności (split payment) wymaga płatności z użyciem specjalnego komunikatu przelewu na rachunek VAT sprzedawcy (widniejący na białej liście).

Jeżeli natomiast nabywca dokona zapłaty jedynie za część albo nie dokona jej wcale z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności wówczas nie zaliczy do kosztów uzyskania przychodów odpowiednio pozostałej części nieopłaconej przy pomocy mechanizmu split payment albo całości jeżeli zapłaty dokonał bez użycia tego mechanizmu.

Końcowo warto wskazać, iż limit płatności gotówkowych 15.000 zł może w niedalekiej przyszłości ulec zmianie. Warto pamiętać, iż ma on wpływ póki co aż na 3 aspekty ewentualnych korekt kosztowych z tytułu płatności gotówkowej, płatności na rachunek na spoza białej listy, płatności bez zastosowania mechanizmu podzielonej płatności.

Opublikowane w

Czy niskocenny środek trwały – poniżej 10.000 zł warto wprowadzić do ewidencji środków trwałych?

Środek trwały to składnik majątku używany albo przeznaczony do używania na cele prowadzonej działalności gospodarczej. To podstawowa cecha składników majątku używanych w działalności.

Jednak aby można było mówić o środku trwałym należałoby sięgnąć do ustawowych definicji środka trwałego.

W tym miejscu nasuwa się wątpliwość a mianowicie co z niskocennymi środkami trwałymi, które przedsiębiorca nie ma obowiązku wprowadzić do ewidencji środków trwałych? Co z kosztami ponoszonymi z tytułu użytkowania niskocennych środków trwałych?

Składnik majątku będący środkiem trwałym

Trzeba zacząć od tego, iż środek trwały to składnik majątku używany albo przeznaczony do używania na cele prowadzonej działalności gospodarczej. To przede wszystkim.

Jednak aby można było mówić o środku trwałym należałoby sięgnąć do ustawowych definicji środka trwałego.

W art. 22a ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 zwanej dalej ustawą o PIT) prawodawca objaśnia, iż ze składnikiem majątku będącym środkiem trwałym przedsiębiorca ma do czynienia gdy:

  • stanowi własność lub współwłasność podatnika,
  • zostały nabyty lub wytworzony we własnym zakresie,
  • przewidywany okres jego używania jest dłuższy niż rok,
  • jest on kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania,
  • jest wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą,
  • może być oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu (lub używany na podstawie tych umów – jest to wtedy obcy środek trwały).

Składnik majątku spełniający powyższe cechy będzie uznany za środek trwały używany w prowadzonej działalności gospodarczej. Nawet jeżeli jego wartość początkowa będzie wynosić 10.000 zł albo poniżej tej wartości. Typowymi środkami trwałymi są m.in.:

  • budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
  • maszyny, urządzenia i środki transportu,
  • inne przedmioty
  • przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, zwane dalej „inwestycjami w obcych środkach trwałych”,
  • budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie,
  • składniki majątku wymienione powyżej niestanowiące własności lub współwłasności podatnika ale wykorzystywane przez niego w jego działalności na podstawie umowy leasingu w wyniku której odpisów amortyzacyjnych dokonuje właśnie korzystający podatnik – leasingobiorca.

Niskocenny środek trwały o wartości równej 10.000 zł i poniżej tej wartości

Ustawa o PIT wyróżnia tzw. niskocenny środek trwały czyli taki składnik majątku, który spełnia ww. cechy środka trwałego a jego wartość początkowa nie przekracza sumy 10.000 zł.

Oznacza to, że taki składnik majątku nadal pozostaje środkiem trwałym tyle tylko, że o niskiej wartości początkowej.

O co więc chodzi z wartością początkową środka trwałego do 10.000 zł?

Składnik majątku posiadający cechy środka trwałego może opiewać na wartość także poniżej 10.000 zł. Środkiem trwałym może być chociażby samochód osobowy o wartości początkowej 7.000 zł.

ISTOTNE:

Na mocy art. 22d ust. 1 oraz 22f ust. 3 ustawy o PIT ustawowa wartość początkowa środków trwałych 10.000 zł jest istotna z punktu widzenia możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych.

Środek trwały do wartości 10.000 zł a możliwości amortyzacyjne
Art. 22d ust. 1 ustawy o PIT Art. 22f ust. 3 ustawy o PIT
Podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku których wartość początkowa nie przekracza 10.000 zł. Wydatki poniesione na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania. W przypadku gdy wartość początkowa jest równa lub niższa niż 10.000 zł, podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych albo jednorazowo – w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, albo w miesiącu następnym.

Czy niskocenny środek trwały czyli poniżej 10.000 zł warto wprowadzić do ewidencji środków trwałych?

Podatnik, który zakupi (lub nabędzie w inny sposób) na cele działalności środek trwały o wartości początkowej do 10.000 zł ma następujące możliwości:

  1. może ująć go jednorazowo w koszty firmy w miesiącu oddania do używania (najczęściej miesiąc zakupu),
  2. ma prawo wprowadzić go do ewidencji środków trwałych i dokonywać amortyzacji w czasie tzn. dokonywać miesięcznych, kwartalnych, półrocznych czy rocznych odpisów amortyzacyjnych od ustalonej wartości początkowej (równej lub niższej niż 10.000 zł),
  3. ma prawo wprowadzić go do ewidencji środków trwałych i zamortyzować go jednorazowo w miesiącu oddania go do używania albo najpóźniej w miesiącu następnym.

STOTNE:

Warto podkreślić, iż gdy nabyty składnik majątku nie stanowi środka trwałego i jednocześnie zostanie on uznany przez podatnika jako wyposażenie, to podatnik wprowadza go na stan ewidencji wyposażenia.

Warto podkreślić, iż zlikwidowano obowiązek prowadzenia ewidencji wyposażenia. Niemniej w skład wyposażenia będzie wchodził składnik ruchomy (niebędący środkiem trwałym czy towarem), który będzie używany w działalności nie dłużej niż 12 miesięcy.

Jednym z klasycznych przykładów środków trwałych wprowadzanych do ewidencji środków trwałych ale niekiedy z uwagi na niską wartość ujętych jednorazowo w koszty firmy są samochody osobowe.

Niskocenny samochód osobowy wprowadzony do ewidencji środków trwałych cechuje się tym, że:

  • może być amortyzowany w czasie,
  • wydatki na jego eksploatację stanowią koszty uzyskania przychodów w wysokości 75% z kwoty netto z faktury i z połowy VAT naliczonego na tej fakturze.

Dotyczy to samochodów osobowych, które są:

  1. środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
  2. składnikami majątku o wartości początkowej równej lub niższej niż 10.000 zł, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa nie przekracza 1.500 zł,
  3. składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych.

Jeżeli zakupiony samochód osobowy nie należy do ww. typów składników majątku a jego wartość jest równa lub niższa niż 10.000 zł wówczas podatnik będzie mógł ująć jedynie w koszty firmy 20% z kwoty netto z faktury i z połowy VAT naliczonego na tej fakturze.

ISTOTNE:

Środek trwały niewprowadzony do ewidencji środków trwałych nie może być amortyzowany w czasie ani nie może być amortyzowany jednorazowo.

Należy podkreślić, iż jednorazowa amortyzacja to nie to samo co jednorazowe ujęcie w koszty – choć skutki tego ujęcia są podatkowo podobne.

Czy warto wprowadzić mieszkanie do ewidencji środków trwałych?

Kolejny ciekawy przypadek ale nieco innej materii to mieszkanie a więc nieruchomość mieszkalna. Począwszy od 1 stycznia 2023r. nawet gdy podatnik wprowadzi mieszkanie do ewidencji środków trwałych to odpisy amortyzacyjne nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Jaka w tym wypadku będzie różnica?

Koszty użytkowania prywatnego mieszkania na cele działalności czy to wprowadzonego czy niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych będą stanowić koszty firmowe. Istotnym jest tutaj istnienie związku tych wydatków z prowadzoną działalnością.

Mieszkanie prywatne (nabyte prywatnie a nie na firmę) może być przecież przeznaczone w części na działalność gospodarczą a w części prywatnie albo w całości na działalność gospodarczą.

Niezależnie od tego czy mieszkanie prywatne jest wprowadzone do ewidencji środków trwałych przedsiębiorca może ująć w koszty uzyskania przychodów:

  • wydatki na media w całości jeżeli mieszkanie w całości jest przeznaczone na cele prowadzenia działalności gospodarczej,
  • wydatki na media w części dotyczącej mieszkania przeznaczonego na cele prowadzenia działalności gospodarczej.

ISTOTNE:

Niezależnie od wprowadzenia mieszkania prywatnego do ewidencji środków trwałych koszty remontu tego mieszkania w części dotyczącej prowadzonej działalności gospodarczej będą stanowić koszty uzyskania przychodu (jeżeli faktycznie dotyczą prowadzonej działalności).

Co jeszcze?

Niezwykle istotną kwestią dotyczącą lokali mieszkalnych jest także kwestia ulepszenia środka trwałego (a więc nie remontu). W sytuacji gdy mieszkanie prywatnie:

  1. zostanie wprowadzone do ewidencji środków trwałych wówczas wartość ulepszenia przedsiębiorca dolicza do wartości początkowej mieszkania ale mimo to nie może ujmować odpisów amortyzacyjnych w kosztach uzyskania przychodów,
  2. nie zostanie wprowadzone do ewidencji środków trwałych wówczas wartość ulepszenia przedsiębiorca ujmie jako inwestycję w obcy środek trwały jednakże wciąż nie ujmie odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej inwestycji w kosztach uzyskania przychodów.

ISTOTNE:

Wprowadzenie mieszkania prywatnego będącego własnością przedsiębiorcy obliguje go do ustalenia wartości początkowej tego mieszkania oraz obliczania i wykazania w tabeli amortyzacyjnej odpisów amortyzacyjnych, wartości po odjęciu odpisów, daty zakończenia amortyzacji i pozostałych danych.

To, że nie można ująć odpisów amortyzacyjnych od lokalu mieszkalnego w koszty firmy nie zwalnia przedsiębiorcę od rozliczania amortyzacji w ewidencji środków trwałych skoro mieszkanie wprowadził na stan środków trwałych firmy.

Końcowo pozostaje mieć nadzieję, że jeszcze kiedyś ktoś pochyli się nad możliwością ujęcia odpisów amortyzacyjnych lokali mieszkalnych w kosztach uzyskania przychodów jeżeli takie mieszkanie w całości lub w części jest przeznaczone na prowadzenie działalności.

Opublikowane w

Uwaga na ujęcie w kosztach firmy wydatków na ubezpieczenia majątkowe OC i dobrowolne pojazdów samochodowych

Ubezpieczenie obowiązkowe czy dobrowolne, tak naprawdę każdą składkę polisy ubezpieczeniowej przedsiębiorcy chcieli by ująć w kosztach uzyskania przychodów.

Czy jednak mogą ująć polisy obowiązkowe i dobrowolne w pełnej wysokości w kosztach firmowych? Od czego to zależy?

Ubezpieczenie obowiązkowe a dobrowolne pojazdów samochodowych

Ubezpieczenie obowiązkowe, a dobrowolne pojazdów samochodowych w kwestii kosztów uzyskania przychodów różni się tym, że ubezpieczenia obowiązkowe podatnik może ująć niektóre ubezpieczenia w koszty uzyskania przychodów w wartości 100%, a niektóre w dużo niższej wartości.

Zależy to od wielu czynników. Na początek należy ustalić z jakim pojazdem samochodowym przedsiębiorca ma do czynienia tzn. czy z samochodem osobowym, ciężarowym a może specjalnym czy jeszcze o innym charakterze?

Pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 ton i o określonej charakterystyce

Możliwość ujęcia w kosztach obowiązkowych czy dobrowolnych ubezpieczeń pojazdów samochodowych warto rozpocząć od podziału ustawowego na samochody osobowe i ciężarowe. Dlaczego tak? Dlatego, że tylko wydatki na samochodu uznawane ustawowo za osobowe podlegają jakimkolwiek limitom.

Pojazd samochodowy uznawany za inny niż samochód osobowy to pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym czyli:

  1. o dopuszczalnej masie całkowitej (DMC) przekraczającej 3,5 określany też jako samochód ciężarowy,
  2. o dopuszczalnej masie całkowitej (DMC) nieprzekraczającej3,5 ale o określonej charakterystyce wyłączającej go z samochodów osobowych.

ISTOTNE:

Wydatki na ubezpieczenie OC i dobrowolne (AC) na cele firmowe dotyczące samochodu ciężarowego używanego oraz tego o określonej charakterystyce mogą być ujęte bez limitów w wysokości 100% z polis ubezpieczenia majątkowego tych samochodów.

Ustawowy podział pojazdów samochodowych w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym
Samochody ciężarowe Pojazd samochodowy o określonej charakterystyce Samochody osobowe
DMC powyżej 3,5 ton DMC poniżej 3,5 ton DMC poniżej 3,5 ton
Pojazdy samochodowe o DMC powyżej 3,5 ton (samochody ciężarowe) Mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą: klasyfikowane do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków Konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą z wyjątkiem pojazdów samochodowych o określonej charakterystyce
Posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,
Pojazd specjalny, a z dokumentów tego pojazdu wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym i spełnia wszelkie warunki pojazdu specjalnego (nawet w odrębnych przepisach), dla następujących przeznaczeń: agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych, koparka, koparko-spycharka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych, żuraw samochodowy.
O specjalnym przeznaczeniu np. samochód pogrzebowy – określony w przepisach wydanych na podstawie art. 86a ust. 16 ustawy o VAT

Przykład 1

Przedsiębiorca zakupił do firmy samochód ciężarowy czyli o DMC powyżej 3,5 ton. Następnie ubezpieczył ten pojazd i zawarł polisę:

  1. OC na kwotę 2.000 zł,
  2. AC na kwotę 5.000 zł,
  3. NNW na kwotę 800 zł.

Wszystkie kwoty ubezpieczeń przedsiębiorca ujmie w kosztach firmy.

Przykład 2

Przedsiębiorca nabył do firmy pojazd samochodowy o DMC poniżej 3,5 ton. Pojazd ten ma jeden rząd siedzeń, oddzielony od części przeznaczonej do przewozu ładunków trwałą przegrodą i jest klasyfikowany do podrodzaju: wielozadaniowy, van.

Następnie ubezpieczył ten pojazd i zawarł polisę:

  1. OC na kwotę 1.000 zł,
  2. AC na kwotę 3.000 zł,
  3. NNW na kwotę 400 zł.

Wszystkie kwoty ubezpieczeń przedsiębiorca ujmie w kosztach firmy.

ISTOTNE:

Wydatki na ubezpieczenie OC i dobrowolne (AC) na cele firmowe dotyczące samochodu ciężarowego używanego oraz tego o określonej charakterystyce mogą być ujęte bez limitów w wysokości 100% z polis ubezpieczenia majątkowego tych samochodów jeżeli pojazdy te przedsiębiorca będzie:

  • wynajmował,
  • leasingował,
  • dzierżawił.
  • odda w używanie na podstawie podobnych do powyższych umów.

Kwestia kto ujmie w koszt firmy wydatki na ubezpieczenia zależy też od zapisów zawartych umów pomiędzy oddającym w używanie a korzystającym.

Pojazdy samochodowe ustawowo uznane za samochody osobowe

Pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym jest uznany za samochód osobowy jeżeli jego DMC nie przekracza 3,5 tony oraz jest on konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, z wyjątkiem:

  • pojazdów samochodowych o określonej charakterystyce wyłączającej go z zaklasyfikowania do samochodów osobowych.

W tym miejscu należałoby powiedzieć, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych dzieli możliwość ujęcia wydatków na ubezpieczenia majątkowe samochodów osobowych na 2 grupy. Wysokość ujęcia wydatków na ubezpieczenia majątkowe samochodów osobowych zależą od rodzaju ich wykorzystywania w działalności gospodarczej.

Pierwsza grupa dotyczy samochodów osobowych, które należą do majątku prywatnego przedsiębiorcy, są własnością podatnika.

Wydatki na ubezpieczenia OC jak i AC czy NNW samochodu osobowego będą mogły być ujęte w kosztach działalności gospodarczej przedsiębiorcy w wysokości 20% wtedy gdy ten samochodów osobowy:

  1. wykorzystywany jest również do celów związanych z działalnością gospodarczą tego przedsiębiorcy (nie tylko prywatnie), oraz
  2. jest własnością prywatną przedsiębiorcy, oraz
  3. nie został zakupiony na firmę a co za tym idzie nie został wprowadzony do ewidencji środków trwałych, albo nie stanowi składnika majątku firmowego z uwagi na wartość do 10.000 zł czy też użytkowanego rok lub krócej niż rok.

Druga grupa dotyczy samochodów osobowych, które:

  1. zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych a więc stanowią składniki majątku firmowego lub stanowią składniki majątku firmowego i nie zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych z uwagi na wartość do 10.000 zł albo okres użytkowania w firmie równy lub krótszy niż rok albo
  2. użytkowane są w działalności gospodarczej na podstawie umowy leasingu, dzierżawy, najmu, umów podobnych np. umowy użyczenia.

Wydatki na ubezpieczenia OC i NNW dotyczące samochodu osobowego będą mogły być ujęte w kosztach działalności gospodarczej w pełnej wysokości, a więc bez żadnych limitów.

Jeżeli natomiast chodzi o ubezpieczenie AC i inne dobrowolne ubezpieczenia obliczane od wartości samochodu osobowego to tutaj występuje limit wartości samochodu osobowego wynoszący 150.000 zł.

Oznacza to, że przedsiębiorca może ująć:

  1. 100% wydatków dotyczących dobrowolnej polisy AC liczonej od wartości samochodu osobowego oraz innych podobnych polis jeżeli jego wartość nie przekracza 150.000 zł,
  2. tylko część kosztów dotyczących dobrowolnej polisy AC liczonej od wartości samochodu osobowego oraz innych podobnych polis jeżeli wartość tego samochodu przekracza kwotę 150.000 zł.

ISTOTNE:

jeżeli wartość tego samochodu przekracza kwotę 150.000 zł to wysokość wydatku z dobrowolnej polisy AC (lub innej liczonej od wartości samochodu osobowego) możliwego do ujęcia w kosztach firmowych ustala się w proporcji do wysokości kwoty z polisy nieprzekraczającej w części kwoty limitu 150.000 zł pozostającej do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem umowy polisy.

Część dobrowolnej polisy AC przypadająca proporcjonalnie na wartość samochodu osobowego ponad limit 150.000 zł nie będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu.

Przykład 3

Przedsiębiorca nabył w okresie 05/2024r. do firmy samochód osobowy o ustalonej wartości początkowej (dla celów ubezpieczenia) 190.000 zł. Samochód został wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Przedsiębiorca także w miesiącu 05/2024r. nabył polisę OC o wartości 1.800 zł oraz polisę AC o wartości 4.500 zł.

Podatnik będzie mógł wartość składki z polisy OC ująć w kosztach uzyskania przychodów w pełnej wartości natomiast wysokość składki polisy AC proporcjonalnie do wartości dla celów ubezpieczenia samochodu osobowego 150.000 zł. Wysokość polisy AC do ujęcia w kosztach wynosi w tym wypadku 3.947,50 zł. Pozostała kwota polisy 552,50 zł będzie stanowiła wydatki niebędące kosztami uzyskania przychodów.

Obliczenia do przykładu:

150.000 zł / 190.000 zł = 78,95 %

190.000 zł x 78,95% = 3.947,50 zł

4.500 zł – 3.947,50 zł = 552,50 zł

Opublikowane w

Wniosek do GUS o klasyfikację działalności, towaru lub usługi. Funkcja ochronna interpretacji GUS

Trudności w klasyfikacji towarów, czy usług dla wielu przedsiębiorców stanowią istotny problem wpływający m.in. na wysokość opodatkowania ich przychodów. W szczególności podatnicy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych zainteresowani są ustaleniem właściwej klasyfikacji PKWiU, od której uzależniona jest stawka ryczałtu. Pomocne w tym zakresie może być wystosowanie wniosku do Głównego Urzędu Statystycznego. Jak opracować i wysłać taki wniosek oraz czy daje on prawną ochronę?

PKWiU, PKD, KŚT i PKOB – czyli obszary kompetencji GUS

Wydawane przez GUS interpretacje mogą dotyczyć kliku klasyfikacji, do których należy:

  • Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług – PKWiU,
  • Polska Klasyfikacja Działalności – PKD,
  • Klasyfikacja Środków Trwałych – KŚT,
  • Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych – PKOB.

Aktualnie GUS nie pobiera opłaty za wydanie informacji w zakresie powyższej klasyfikacji (wcześniej opłata wynosiła 50 zł netto, czyli 61,50 zł brutto). Zmianę w tym zakresie należy jednak traktować jako niekorzystną, bowiem napływ wniosków o wydanie informacji jest na tyle duży, iż termin oczekiwania na odpowiedź jest bliżej nieokreślony i może wynieść nawet kilka miesięcy (informacja uzyskania telefonicznie podczas rozmowy z GUS w kwietniu 2024r.).

W jaki sposób złożyć wniosek do GUS o uzyskanie informacji w przedmiocie klasyfikacji

Wniosek o dokonanie klasyfikacji można złożyć w wersji papierowej lub elektronicznej. GUS na swojej stronie internetowej (https://lodz.stat.gov.pl/osrodki/osrodek-klasyfikacji-i-nomenklatur-urzedu-statystycznego-w-lodzi/formularz), udostępnia formularz elektroniczny, który zawiera niezbędne dane identyfikujące wnioskodawcę oraz miejsce na sformułowanie zapytania w przedmiocie danej klasyfikacji. Zgodnie ze wskazówkami jeden formularz służyć ma wskazaniu i opisowi jednej klasyfikacji w obrębie PKD, PKWiU, KŚT lub PKOB.

Formularz elektroniczny nie przewiduje jednak możliwości dodania załączników, np. w formie zdjęć, czy rysunków, mających na celu dokładniejsze zobrazowanie przedmiotu wniosku. W takiej sytuacji istnieje sposobność wyekspediowania wniosku w formie wiadomości e-mail (sekretariatusldz@stat.gov.pl) lub papierowo (Urząd Statystyczny w Łodzi ul. Suwalska 29 93-176 Łódź). Nie istnieje sformalizowany wzór wniosku w tym zakresie. Należy przede wszystkim skoncentrować się na podaniu danych wnioskodawcy (w tym danych kontaktowych) oraz szczegółowym opisie towaru/usługi pod kątem zapytania o daną klasyfikację.

Odpowiedź GUS nie jest wiążąca dla organów podatkowych oraz innych instytucji

Niestety GUS na stronie internetowej Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur podkreśla, że „Wydana informacja nie stanowi decyzji administracyjnej i nie ma charakteru wiążącego.”W praktyce oznacza to, że podatnik nie może skutecznie powołać się na opinię GUS przed organem podatkowym, który może w sposób uznaniowy zgodzić się z nią lub całkowicie zignorować taki dokument. Oczywiście zgodnie z ustawą Ordynacja podatkowa (art. 180 § 1 ) jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W przypadku istotnych i uzasadnionych wątpliwości w przedmiocie klasyfikacji danego towaru, usługi lub obiektu warto więc posiadać w swojej dokumentacji opinię GUS, którą można przedłożyć w toku ewentualnych czynności sprawdzających, czy kontroli podatkowej. Z pewnością pozwoli to na obronę własnej argumentacji przed urzędnikiem oraz uchroni przed zarzutem niedochowania należytej staranności w prowadzeniu dokumentacji podatkowej.

W polskim prawie podatkowym trudno o całkowitą pewność w przedmiocie klasyfikacji

Najskuteczniejszą formą ochrony podatnika jest wystosowanie wniosku do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie interpretacji indywidualnej we własnej sprawie. Należy jednak istotnie podkreślić, że omawiana w niniejszym wpisie problematyka klasyfikacji na gruncie PKWiU, PKD, KŚT, czy PKOB zazwyczaj nie koresponduje z funkcją ochronną interpretacji indywidualnej. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest fakt, iż organ interpretacyjny (Dyrektor KIS) bardzo często „przerzuca” obowiązek klasyfikacyjny na podatnika, obligując go do wskazania konkretnego symbolu klasyfikacyjnego np. PKWiU jako element stanu faktycznego wniosku. Podkreślić jednak należy, że samodzielne klasyfikowanie towaru/usługi przez podatnika i podanie konkretnej klasyfikacji we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej obciążą podatnika. Inaczej rzecz ujmując, podatnik, który samodzielnie wskaże konkretną klasyfikacje nie będzie w pełni chroniony wydaną interpretacją indywidualną. W toku ewentualnej kontroli, organ może stwierdzić, że wskazany stan faktyczny we wniosku był błędny (podatnik nieprawidłowo wskazał np. PKWiU), a w efekcie interpretacja indywidualna nie daje prawnej ochrony.

Wyjściem z tej sytuacji może być nie zamieszczanie we wniosku symbolu klasyfikacyjnego. Jeżeli Dyrektor KIS odmówi wydania interpretacji, wówczas podatnik ma prawo zaskarżyć decyzję w tym zakresie i dochodzić swoich racji na drodze sądowej. Przykładem w tym miejscu może być wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 kwietnia 2021r., sygn. I FSK 1489/18, gdzie organ orzekający zgodził się ze stanowiskiem podatnika uznając, że „Nie ma bowiem uzasadnionych podstaw prawnych, aby także klasyfikacja statystyczna, przez którą identyfikowany jest obowiązek podatkowy wyłączona była z przedmiotu interpretacji wydawanej na podstawie art. 14b O.p. Zakwalifikowanie towaru albo usługi do konkretnego grupowania PKWiU może być w związku z tym przedmiotem indywidualnej interpretacji podatkowej.”

Choć NSA orzekł jak wyżej, to Dyrektor KIS wydając późniejsze interpretacje indywidualne w dalszym ciągu prezentował własne stanowisko w sprawie „Ponadto informuję, że nie jesteśmy uprawnieni do przyporządkowywania formalnego wyrobów i usług do określonego grupowania klasyfikacyjnego. Kwestie dotyczące zaklasyfikowania usługi czy wyrobu do właściwego grupowania statystycznego nie mieszczą się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa. Tak więc interpretację wydano na podstawie wskazanego przez Pana we wniosku grupowania PKWiU oraz przedstawionego opisu sprawy.” (interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej dnia 10 lutego 2023r., sygn. 0115-KDIT3.4011.815.2022.3.MJ).

Ustawodawca dostrzegł problem i próbował wyposażyć Dyrektora KIS w możliwość zapytania innego organu o zajęcie stanowiska

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw z 13 czerwca 2023 r. nie wszedł w życie. Jeden z proponowanych zapisów (art. 14ha) przewidywał, iż „Organ podatkowy uprawniony do wydania interpretacji indywidualnej, może wystąpić do innego organu posiadającego wiedzę o charakterze specjalistycznym, z wyjątkiem naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego i dyrektora izby administracji skarbowej, z wnioskiem o zajęcie stanowiska w zakresie zagadnienia wymagającego wyjaśnienia. Organ zajmuje stanowisko w terminie 30 dni od dnia doręczenia wniosku o zajęcie stanowiska.”

Teoretycznie przepis ten mógłby umożliwić Dyrektorowi KIS wystosowanie zapytania np. do GUS o klasyfikację towaru lub usługi co bez wątpienia usprawniłoby proces wydawania interpretacji indywidualnych. Czas pokaże, czy regulacja ta zostanie wprowadzona do obiegu prawnego.

Autor- Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Faktura kosztowa otrzymania z opóźnieniem – ujęcie w KPiR

Podstawowym dowodem dokumentującym zakup towarów jest faktura. W praktyce mogą jednak wystąpić takie sytuacje gdy przedsiębiorca najpierw otrzymuje towar, a dopiero później doręczana jest mu faktura. W przypadku gdy zdarzenia te mają miejsce w różnych okresach rozliczeniowych pojawia się pytanie o prawidłowy sposób ujęcia tych zdarzeń w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

Podstawowe reguły dokumentowania zakupów towarów

Na potrzeby naszego dzisiejszego artykułu konieczne będzie odniesienie się do regulacji rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Akt ten reguluje zasady dokumentowania w KPiR przychodów należnych oraz poniesionych wydatków w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej.

Po pierwsze zauważmy, że w myśl §  16 rozporządzenia zakup materiałów podstawowych oraz towarów handlowych jest wpisywany do księgi niezwłocznie po ich otrzymaniu, najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub sprzedaży. Zwróćmy uwagę, że przepis ten nie odwołuje się w ogóle do kwestii posiadania faktury – istotna jest jedynie okoliczność otrzymania towaru.

Dalej musimy koniecznie odnieść się do treści §  15 ust. 2 rozporządzenia, gdzie możemy przeczytać, że jeżeli materiał podstawowy, materiał pomocniczy lub towar handlowy, którego zakup – zgodnie z przepisami rozporządzenia – jest dokumentowany fakturami dostawców, został dostarczony do zakładu lub dokonano nim obrotu przed otrzymaniem faktury, należy sporządzić szczegółowy opis otrzymanego materiału podstawowego, materiału pomocniczego lub towaru handlowego, podając imię, nazwisko (firmę) i adres dostawcy, ilość i rodzaj oraz cenę jednostkową i wartość materiału podstawowego, materiału pomocniczego, towaru handlowego i dokonać zapisu w księdze na podstawie opisu. Opis jest potwierdzany oraz przechowywany jako dowód zakupu i połączony z nadesłaną następnie fakturą. Ewentualna różnica w stosunku do wartości podanej w fakturze jest wpisywana do księgi w dniu otrzymania faktury.

Przykładowo jeżeli podatnik otrzyma towar w dniu 15 kwietnia, natomiast fakturę dokumentującą zakup otrzyma w dniu 5 maja to ujęcie zakupu w KPiR powinno mieć miejsce w dacie 15 kwietnia na podstawie sporządzonego opisu towaru. W tych okolicznościach to opis towaru sporządzony przez podatnika stanowi dowód zakupu. Następnie otrzymana faktura powinna być podpięta do sporządzonego opisu. Zwróćmy też uwagę, że w tym przypadku nie należy korygować daty nabycia towarów – pomimo iż fakturę otrzymano w dniu 5 maja to zapisów w KPiR należy dokonać na podstawie opisu.

Dalej zaznaczymy, że w myśl §  15 ust. 3 rozporządzenia jeżeli podatnik otrzymał materiał podstawowy, materiał pomocniczy lub towar handlowy oraz fakturę na ten materiał podstawowy, materiał pomocniczy lub towar handlowy w tym samym miesiącu, opis, o którym mowa w ust. 2, dołącza do otrzymanej faktury, a zapisów w księdze dokonuje na podstawie otrzymanej faktury.

Przykładowo jeżeli podatnik otrzyma towar w dniu 5 kwietnia, natomiast fakturę dokumentującą zakup otrzyma w dniu 25 kwietnia to na dzień 5 kwietnia należy sporządzić opis towaru. Następnie opis ten należy dołączyć do faktury otrzymanej w dniu 25 kwietnia. W tym jednak przypadku podstawą zapisów w KPiR będzie faktura czyli ujęcie wydatku w kosztach powinno mieć miejsce pod datą 25 kwietnia.

Końcowo wskażmy, że w myśl § 15 ust. 4 ww. rozporządzenia podatnik może nie sporządzać opisu jeżeli zakup jest udokumentowany specyfikacją dostawcy, pod warunkiem że specyfikacja spełnia wymogi określone dla opisu. W takim wypadku specyfikacja dostawy pełni rolę opisu towarów.

WAŻNE

Jeżeli podatnik otrzymuje fakturę kosztową w miesiącu następującym po miesiącu odebrania towarów to podstawą zapisów w KPiR będzie opis sporządzony przez podatnika. Księgowanie w oparciu o opis odbywa się w dniu otrzymania towarów.

Otrzymanie faktury po dacie jej wystawienia – interpretacja ogólna MF

Pozostając w tematyce późniejszego otrzymywania faktur warto też zasygnalizować problem w ramach którego podatnik otrzymuje dowód stanowiący podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu zgodnie z przepisami art. 22 ustawy PIT, po dacie jego wystawienia. Dokonywanie zapisów w porządku chronologicznym jest w takim przypadku również utrudnione dla biura rachunkowego z powodu późnego przekazywania przez podatnika dowodów stanowiących podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

W takich przypadkach powstają wątpliwości, czy dowód stanowiący podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu, powinien być wykazany w PKPiR w miesiącu, w którym został otrzymany przez podatnika bądź przekazany do biura rachunkowego, czy też w miesiącu, w którym został wystawiony. W drugim przypadku wiązałoby się to z koniecznością korekty zapisów w PKPiR.

Dostrzegając powyższy problem Minister Finansów wydał w dniu 23.02.2023r., interpretację ogólną nr DD2.8202.3.2022, w której wskazał, że dowód stanowiący podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu uzyskania przychodu otrzymany przez podatnika lub przekazany do biura rachunkowego w późniejszym terminie, może być zaksięgowany (ujęty) w PKPiR w miesiącu, w którym został otrzymany przez podatnika bądź przekazany do biura rachunkowego. Powinno to nastąpić do końca roku podatkowego, w którym koszt ten może być potrącony.

Księgując (ujmując) ten dowód w PKPiR, w kolumnie drugiej podatnicy wpisują datę zdarzenia gospodarczego. Zgodnie z objaśnieniami do PKPiR, jest to dzień miesiąca wynikający z dokumentu stanowiącego podstawę dokonywania wpisu (datę poniesienia wydatku, otrzymania towaru lub uzyskania przychodu albo datę zestawienia sprzedaży). Zatem, późniejsze wpisanie danego kosztu nie powoduje zmiany daty jego poniesienia.

Jednocześnie, w przypadku dowodu otrzymanego przez podatnika lub przekazanego do biura rachunkowego w późniejszym terminie i wykazania go w PKPiR w miesiącu, w którym został otrzymany bądź przekazany do biura rachunkowego, w kolumnie 17 „Uwagi”, można opisać przyczyny późniejszego zaksięgowania (ujęcia) danego kosztu w prowadzonej księdze.

W powyższej interpretacji Minister Finansów odniósł się przede wszystkim do przepisów ustawy PIT (przepisy rangi ustawowej mają wyższą moc niż przepisy rozporządzenia wykonawczego), pomijając kwestie ujmowania wydatku w oparciu o opis towaru sporządzony w dacie otrzymania.

Biorąc jednak pod uwagę literalne brzmienie treści tej interpretacji przedsiębiorca ma „dowolność” w zaliczeniu wydatku do kosztu podatkowego o ile następuje to w tym samym roku podatkowym. Wystarczające jest aby w uwagach (kolumna nr 17 KPiR) wpisać przyczyny późniejszego ujęcia dowodu zakupu.

WAŻNE

Interpretacja ogólna MF wprowadza liberalne zasady ujmowania faktur kosztowych otrzymanych po dacie ich wystawienia. Z treści wynika, że faktura taka może zostać ujęta w dowolnym momencie – istotne jest jedynie aby miało to miejsce w tym samym roku podatkowym.

Podsumowując nasze rozważania należy wskazać, że oprócz występującego dualizmu i pewnych różnic w ujmowaniu wydatku w kosztach podatkowych biorąc pod uwagę ustawę PIT oraz przepisy rozporządzenia w sprawie KPiR dodatkowe kryteria ustanowił Minister Finansów w zakresie wydanej interpretacji ogólnej. Czas pokaże w jaki sposób terenowe organy podatkowe będą podchodziły do kwestii księgowania faktur kosztowych otrzymanych z opóźnieniem.

Opublikowane w

Czy można złożyć wstecznie wniosek o wspólne rozliczenie w trybie korekty zeznania podatkowego?

Wspólne rozliczenie z małżonkiem lub dzieckiem jako osoba samotnie wychowująca dziecko niesie za sobą istotne korzyści finansowe związane m.in. z możliwością wykorzystania podwójnej kwoty wolnej od podatku, czy „ucieczką” z drugiego progu skali podatkowej. W pewnych okolicznościach podatnicy mogą przeoczyć opisane powyżej zalety i złożyć indywidualne zeznanie podatkowe. Czy istnieje możliwości skorygowania zeznania po 30 kwietnia i uzyskania dodatkowego zwrotu podatku?

Niekorzystny dla podatników przepis został uchylony

Z dniem 1 stycznia 2019 roku uchylono art. 6 ust. 10, który zabraniał składania wniosku o wspólne rozliczenie po terminie złożenia zeznania. Uchylenie przepisu miało zastosowanie już do dochodów osiągniętych w 2018 roku. Powyższe oznacza, że aktualnie podatnicy mogą skutecznie złożyć wniosek o wspólne rozliczenie z datą wsteczną i skorygować uprzednio złożone zeznanie podatkowe. Omawiany przypadek został zobrazowany na poniższym przykładzie.

Przykład 1

Pani Joanna samotnie wychowuje córkę. W dniu 30 kwietnia 2024r. złożyła indywidualne zeznanie podatkowe wykazując podstawę opodatkowania w wysokości 80 000 zł i podatek należy w kwocie 6 000 zł.

Pani Joanna w maju zorientowała się, że korzystniejszym wariantem byłoby złożenie zeznania jako osoba samotnie wychowująca dziecko i sporządziła korektę uprzednio złożonego PIT-37.

Powyższy zabieg umożliwił zastosowanie korzystnego dla wspólnego rozliczenia mechanizmu obliczenia podatku od połowy dochodu w podwójnej wysokości. Podatek wyniósł więc (80 000/2 x 12% – 3 600) x 2 = 2 400 zł.

Pani Joanna zyskała 3 600 zł.

Powyższą możliwość potwierdza również fiskus w najnowszych interpretacjach. Jako przykład w tym miejscu może posłużyć interpretacja indywidualna z dnia 15 kwietnia 2024 roku, wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.98.2024.2.MD. Jeden z kluczowych fragmentów związanych z omawianym zagadnieniem „Wobec powyższego, w świetle przepisów obowiązującego prawa, zgodzić należy się z Panią, że może Pani złożyć korekty zeznań podatkowych za lata 2019-2023 w celu skorzystania z preferencyjnej formy rozliczenia dla osoby samotnie wychowującej dziecko.”

Korekty można składać wstecznie ale tylko za lata nieprzedawnione

W zakresie uprawnienia do złożenia korekty oraz terminu w jakim podatnik ma prawo skorygować uprzednio złożone zeznanie podatkowe, należy posłużyć się ogólnymi regulacjami z tego zakresu zawartymi w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Wynika z nich, że:

  • jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację (art. 81 § 1),
  • zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (art. 70 § 1).

Powyższe oznacza, że prawo do korekty istnieje dopóki, dopóty nie przedawniło się zobowiązanie podatkowe. Z końcem 2024 roku przedawnieniu ulegnie rok podatkowy 2018, stąd podatnicy mogą skutecznie złożyć korekty za lata 2018-2023.

Omawiając zagadnienie korekty należy istotnie zaznaczyć, iż skutecznie złożona korekta zastępuje uprzednio złożone zeznanie podatkowe. Dla przykładu, jeżeli małżonkowie złożyli dwa odrębne (indywidualne) PITy, to złożenie wspólnego rozliczenia w trybie korekty, powoduje iż uprzednio złożone deklaracje tracą byt prawny.

Gdyby z pewnych względów okazało się, iż małżonkowie chcą skorygować swoje zeznanie, w ten sposób, iż zeznanie wspólne miałoby zostać zastąpione dwoma zeznaniami indywidualnymi, również istnieje taka możliwość.

W jakim terminie urząd dokona zwrotu nadpłaty wynikającego z korekty zeznania rocznego? Pomniejszenie nadpłaty o różnicę w wysokości 1,5% podatku na rzecz OPP

Zwrot nadpłaty wynikający ze skorygowanego zeznania podatkowego podlega zwrotowi w dwóch terminach, które uzależnione są od sposobu złożenia korekty. Zgodnie z art. 77 § 2 Ordynacji podatkowej, nadpłata wynikająca ze skorygowanej deklaracji podlega zwrotowi w terminie:

  • 45 dni, w przypadku złożenia korekty drogą elektroniczną,
  • 3 miesięcy, w przypadku złożenia korekty w formie papierowej.

Co do zasady zabieg polegający na wstecznym wspólnym rozliczeniu ma za zadanie zmniejszenie kwoty należnego podatku. Powstaje w tej sytuacji problem z przekazanym wcześniej 1,5% podatku na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego. Nadpłata zostanie pomniejszona o różnicę pomiędzy 1,5% przekazanego podatku wynikającego z deklaracji pierwotnej, a 1,5% przekazanego podatku wynikającego z korekty zeznania (art. 77c Ordynacji podatkowej). Istnieje wyjątek od powyższej zasady, bowiem 1,5% podatku na OPP można skutecznie skorygować w ciągu miesiąca od upływu terminu dla złożenia zeznania podatkowego (art. 45c ustawy o PIT). Zatem, jeżeli podatnik złoży korektę w ciągu miesiąca od dnia 30 kwietnia, skutecznie skoryguje również informację w zakresie przekazania 1,5% podatku. Nadpłata więc nie powinna być pomniejszona o różnicę pomiędzy pierwotną, a zaktualizowaną kwotą podatku. Końcowo warto nadmienić, że organ przekaże zadeklarowaną kwotę na rzecz wybranej OPP pod warunkiem, że podatnik zapłaci pełną kwotę podatku należnego wynikającego z rozliczenia rocznego w terminie dwóch miesięcy od upływu terminu dla złożenia zeznania podatkowego.

Autor- Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Aktualizacja adresu przedsiębiorcy na gruncie prawa podatkowego

W przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi rejestrujących działalność gospodarczą konieczne jest wskazanie adresu zamieszkania podatnika będącego adresem właściwym do korespondencji. W naszym dzisiejszym artykule wyjaśnimy jakie są reguły dokonywania aktualizacji adresu oraz ewentualne konsekwencje naruszenie tego obowiązku.

Zakres obowiązku dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą

Kwestie dokonywania zgłoszeń identyfikacyjnych są regulowane przepisami ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników

Jak wynika z art. 5 ust. 1 tej ustawy podatnicy są obowiązani do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego albo organu właściwego na podstawie odrębnych przepisów. Zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez podatnika podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej oraz liczbę prowadzonych przedsiębiorstw.

Zgłoszenie identyfikacyjne osób fizycznych zawiera nazwisko, imię (imiona), imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia, płeć, nazwisko rodowe, obywatelstwo lub obywatelstwa, adres miejsca zamieszkania, rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości oraz numer PESEL, jeżeli został nadany. Przy czym podatnicy będący osobami fizycznymi rozpoczynającymi działalność gospodarczą w ramach wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej składają zgłoszenie identyfikacyjne albo aktualizacyjne w ramach CEIDG.

W konsekwencji podatnicy rejestrujący firmę poprzez CEIDG nie muszą dokonywać osobnego zgłoszenia identyfikacyjnego do naczelnika US. Jednocześnie art. 5 ust. 5a ww. ustawy podaje, że do zgłoszeń identyfikacyjnych oraz zgłoszeń aktualizacyjnych podatników będących osobami fizycznymi wykonującymi działalność gospodarczą stosuje się formularz wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG-1).

WAŻNE

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mają obowiązek dokonywania zgłoszenia identyfikacyjnego przy czym w przypadku podatników rejestrujących działalność gospodarczą odbywa się to jednorazowo poprzez formularz CEIDG-1.

Obowiązek dokonywania zgłoszenia aktualizującego w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą

W świetle art. 9 ust. 1 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników podmioty prowadzące działalność gospodarczą mają obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym przez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego, nie później niż w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych.

Jak zatem widać przepis określa konkretny termin w którym podatnik powinien dokonać aktualizacji danych w tym danych dotyczących adresu zamieszkania.

Przekroczenie powyższego terminu może po pierwsze narazić podatnika na sankcje wynikające z Kodeksu karnego skarbowego. Otóż jak wynika z treści art. 80 §  1 KKS kto wbrew obowiązkowi nie składa w terminie właściwemu organowi wymaganej informacji podatkowej podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych.

Dużo bardziej dotkliwe mogą być jednak skutki procesowe związane z doręczaniem przesyłek pod adres figurujący w rejestrach urzędowych. Jak wiadomo pisma uważa się za doręczone również w przypadku jego awizowania przez okres 14 dni w placówce pocztowej i nie podjęcia przez adresata (art. 150 Ordynacji podatkowej). W rezultacie bardzo istotne z perspektywy podatnika jest aby na bieżąco aktualizować dane adresowe.

Jak wskazał WSA w Warszawie w wyroku z dnia 23.04.2020r., III SA/Wa 2453/19 zaniechanie podatnika poinformowania organu podatkowego o aktualnych danych adresowych (danych dotyczących miejsca zamieszkania) oznaczać musi, iż negatywne konsekwencje braku odbioru przesyłki obciążają tego podatnika. Nie można bowiem tolerować sytuacji, gdy obowiązki informacyjne przewidziane w ustawie o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników są ignorowane bez żadnych konsekwencji prawnych. Dokonanie aktualizacji danych zgodnie z tą ustawą skutkuje obowiązkiem organu kierowania korespondencji na zaktualizowany adres. Niedopuszczalna jest sytuacja, w której podatnik informuje organ o swoim nowym miejscu zamieszkania, ale mimo tego organ wszczynając postępowanie oraz doręczając poszczególne pisma w toku postępowania powołuje się na swoje dane ewidencyjne i stosuje nieaktualny adres. Co więcej w orzecznictwie sądowym podkreśla się, że organ podatkowy nie może korzystać z innych rejestrów obejmujących dane adresowe podatnika – musi korzystać z informacji co do adresu przekazanych przez podatnika w ramach zgłoszenia identyfikacyjnego.

Natomiast NSA w wyroku z dnia 13.07.2018r., II FSK 2019/16 zaznaczył, że organ podatkowy ma obowiązek dokonywania doręczeń na adres figurujący w rejestrze, także wtedy, gdy dysponuje nieformalnymi informacjami o jego nowym adresie, bowiem taki jest sens, istota, a także prawne znaczenie urzędowej ewidencji.

To na podatniku spoczywa obowiązek stałej aktualizacji swoich danych osobowych (w tym danych adresowych), w taki sposób, ażeby organom podatkowym nie sprawiało żadnego problemu ustalenie aktualnego adresu miejsca zamieszkania strony.

Niedokonanie przez podatnika dokonania zgłoszenia aktualizującego w przypadku zmiany adresu zamieszkania prowadzi do skutku w postaci kierowania korespondencji przez organ podatkowy pod niewłaściwy adres. Mogące stąd wynikać ewentualne negatywne skutki obciążają jednak podatnika, a nie organ podatkowy.

WAŻNE

W sytuacji niedopełnienia obowiązku zawiadomienia organu o zmianie adresu niedopuszczalne jest przerzucanie ujemnych skutków braku powiadomienia o zmianie miejsca adresu do korespondencji na organy podatkowe. W sytuacji, gdy podatnik nie dopełnił obowiązku aktualizacji danych wynikających z art. 9 ust. 1 ustawy z 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji korespondencję należy kierować na adres podatnika wykazany w zgłoszeniu rejestracyjnym CEIDG-1.

Reasumując z perspektywy prawa podatkowego dokonanie zgłoszenia aktualizującego w zakresie danych adresowych przedsiębiorcy jest bardzo istotne ponieważ rzutuje na kwestie związane z prawidłowym i skutecznym doręczaniem przesyłek urzędowych. Przedsiębiorcy muszą mieć na względzie, że organ kieruje wszelkie pisma podatkowe na adres wskazany przez podatnika.

Opublikowane w

Roczna korekta VAT od samochodu osobowego a wpływ na przychody oraz koszty w PIT

W zakresie w jakim dany towar jest wykorzystywany jednocześnie do czynności opodatkowanych VAT oraz zwolnionych od VAT podatnik jest zobowiązany do dokonania rocznej korekty podatku naliczonego. Taka korekta będzie też odnosić skutki podatkowe w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. O tym właśnie powiem sobie na łamach naszego dzisiejszego artykułu.

Częściowe odliczenie podatku naliczonego VAT

W pierwszej kolejności wskażmy, że w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot podatnik powinien zastosować proporcję, którą ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Przykładowo jeżeli obrót z tytuł czynności opodatkowanych VAT wynosi 80 000 zł, zaś z tytułu czynności zwolnionych wynosi 20 000 zł to wskaźnik proporcji wynosi 80%. To oznacza, że z danego wydatku podatnik może odliczyć 80% kwoty podatku naliczonego.

Co istotne proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Z tego też względu – na mocy art. 91 ust. 1 ustawy VAT – po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego z uwzględnieniem proporcji obliczonej.

Po zakończeniu roku podatkowego może się zatem okazać, że rzeczywisty wskaźnik proporcji w roku X był wyższy niż niższy przy proporcja przyjęta przez podatnika proporcja w oparciu o rok X-1.

WAŻNE

Podatnik stosujący proporcję w zakresie odliczenia podatku naliczonego VAT po zakończonym roku podatkowym ma obowiązek ustalenia rzeczywistego wskaźnika proporcji w oparciu o rzeczywisty obrót. To może powodować konieczność dokonania korekty podatku naliczonego VAT.

Podatek naliczony VAT w ramach podatku PIT

Podatek naliczony VAT, który przedsiębiorca może odliczyć, jest neutralny jeżeli chodzi o rozliczenie podatku dochodowego. Inaczej będzie natomiast w przypadku podatku naliczonego w stosunku do którego podatnik nie ma prawa odliczenia.

Dokonana korekta roczna może w takim przypadku spowodować powstanie:

1. przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej – zgodnie bowiem z art. 14 ust. 2 pkt 7f ustawy PIT za przychód z tego tytułu uważa się kwotę podatku VAT w części, w jakiej dokonano korekty powodującej zwiększenie kwoty VAT, która podlega odliczeniu (korekta VAT „in plus”) lub

2. kosztu z pozarolniczej działalności gospodarczej – zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy PIT za koszt uzyskania przychodów uważa się kwotę podatku VAT w części, w jakiej dokonano korekty powodującej zmniejszenie kwoty VAT, która podlega odliczeniu (korekta VAT „in minus”).

Przykład

Podatnik posiada samochód osobowy który jest jednocześnie wykorzystywany do czynności opodatkowanych VAT oraz czynności zwolnionych. W zakresie odliczania VAT od zakupionego paliwa podatnik zastosował wstępny wskaźnik proporcji (w oparciu o obroty z 2022) w kwocie 70%. Suma podatku naliczonego wynosiła w roku 2023 100 000 zł, co oznacza, że odliczeniu podlegała kwota 70 000 zł podatku VAT.

Po zakończeniu roku ustalono, że rzeczywisty wskaźnik proporcji wyniósł 80%. To oznacza, ze podatek odliczony VAT należy korygować „in plus”. Kwota VAT podlegająca odliczeniu wynosi zatem 80 000 zł. Natomiast kwota korekty tj. 10 000 zł będzie stanowić przychód w podatku dochodowym zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 7f ustawy PIT.

W interpretacji Dyrektora KIS z dnia 08.06.2018r., nr 0112-KDIL3-3.4011.166.2018.2.WS, można przeczytać, że za moment powstania przychodu podatkowego lub odpowiednio kosztu uzyskania przychodu z tytułu rocznej korekty podatku naliczonego VAT, należy uznać moment złożenia deklaracji podatkowej w podatku od towarów i usług, za pierwszy okres rozliczeniowy następujący po zakończeniu roku, którego korekta dotyczy.

Skoro zatem rocznej korekty podatku VAT dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty (art. 91 ust. 3 ustawy VAT) to znaczy, że przychód/koszt należy rozpoznać w lutym ponieważ deklaracja VAT za styczeń składana jest do 25 lutego.

WAŻNE

Przychód podatkowy lub koszt podatkowy powstały z tytułu korekty podatku od towarów i usług w podatku dochodowym od osób fizycznych należy ująć w dacie dokonania korekty czyli w terminie do 25 dnia lutego (jeżeli podatnik rozlicza podatek VAT w miesięcznych okresach rozliczeniowych).

Podsumowując należy zatem wskazać, że w zależności od tego czy roczna korekta wskaźnika proporcji (z wstępnego na rzeczywisty) będzie powodować zwiększenie lub zmniejszenie kwoty podatku naliczonego do odliczenia to różne będą skutki w podatku dochodowym w perspektywie rozpoznania kosztów lub przychodów w rozumieniu ustawy PIT.