Optymalizacja odpisów amortyzacyjnych w Polskim Ładzie. Wsteczne obniżanie odpisów amortyzacyjnych

Opublikowano: 2022-07-15

Polski Ład sprawił, że na niespotykaną dotąd skalę, przedsiębiorcy analizowali własne obciążenia podatkowe pod kątem różnych form opodatkowania. Wielu z nich zdecydowało się na zmiany – pewne firmy zaoszczędziły, niestety inne poniosły na tym straty. W niniejszym wpisie przypominamy, że optymalizacja odpisów amortyzacyjnych, szczególnie w czasach Polskiego Ładu i perturbacji gospodarczych może przyczynić się do wymiernych oszczędności podatkowych. Przybliżymy również ostatnie orzeczenie NSA, które zezwala na wsteczne obniżanie odpisów amortyzacyjnych. Szczegóły poniżej!

Kiedy zmiana stawki amortyzacyjnej jest możliwa? W jakim celu dokonuje się zmiany stawki amortyzacyjnej?

Na wstępie koniecznie należy zaakcentować, że zmiana stawki amortyzacyjnej możliwa jest jedynie w przypadku amortyzacji liniowej. Zastosowanie amortyzacji z użyciem indywidualnych stawek np. popularna amortyzacja auta używanego stawką 40%, wyklucza jakiekolwiek modyfikacje stawki amortyzacyjnej. Analogiczne ograniczenie występuje w przypadku amortyzacji degresywnej. Zmiana stawki możliwa jest z początkiem każdego roku podatkowego lub na początku amortyzacji tj. od miesiąca, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji.

Zasadniczym celem zmiany stawek amortyzacji jest optymalizacja dochodu, bądź „zaoszczędzenie kosztów” w sytuacji, gdy podatnik opodatkowany jest ryczałtem. Ideę zmiany stawek amortyzacyjnych przedstawiono na poniższym przykładzie.

Przykład 1

Pan Dawid w 2021 roku opodatkowany był podatkiem liniowym 19%. W związku ze zmianami wprowadzonymi przez Polski Ład, Pan Dawid zdecydował się przejść na opodatkowanie ryczałtem.

Pan Dawid w 2021 roku amortyzował liniowo halę magazynową stawką 2,5% rocznie (wartość początkowa 2 400 000 zł. Miesięczny odpis 5 000 zł) oraz przecinarkę plazmową stawką 14% rocznie (wartość początkowa 128 571,43 zł. Miesięczny odpis 1 500 zł).

Opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych nie uwzględnia kosztów uzyskania przychodów, dlatego Pan Dawid zdecydował się na obniżenie stawek amortyzacyjnych do 0,01%. Miesięczny odpis amortyzacyjny w przypadku hali magazynowej wynosi 20 zł, natomiast przecinarki plazmowej 1,07 zł.

Jeżeli Pan Dawid zdecyduje się w 2023 roku wrócić na zasady ogólne, wówczas decyzja o obniżeniu stawek amortyzacyjnych pozwoli zaoszczędzić 77 747,16 zł na kosztach uzyskania przychodów (12 x 5 000 zł + 12 x 1 500 zł – 12 x 20 zł – 12 x 1,07 zł).

Pan Dawid od 2023 roku może zwiększyć stawki amortyzacyjne do odpowiednio 2,5% i 14%.

Maksymalne stawki amortyzacyjne reguluje tzw. wykaz stawek, natomiast minimalne stawki amortyzacyjne nie zostały w żaden sposób zdefiniowane – teoretycznie mogą wynosić nawet 0%, choć w doktrynie jest to dyskusyjna kwestia. Stawkę 0,01% z powyższego przykładu zaaprobował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 6 września 2019r., sygn. 0113-kdipt2-3.4011.390.2019.1.gg.

Zmiana stawek amortyzacyjnych możliwa również wstecznie – wyrok NSA. Korzyść dla podatników, którzy z ryczałtu przeszli na zasady ogólne oraz podatników, którzy ponieśli stratę.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 lutego 2022r., sygn. II FSK 1413/19, orzekł, że podatnicy mogą wstecznie obniżać stawki amortyzacyjne. Możliwość ta dotyczy składników majątku, które podlegają amortyzacji liniowej z uwzględnieniem okresu przedawnienia zobowiązań podatkowych. Inaczej rzecz ujmując, nie jest możliwa zmiana stawki amortyzacyjnej za okresy, które uległy już przedawnieniu. Orzeczenie, to daje podatnikom dużą swobodę dla optymalizacji odpisów amortyzacyjnych. Zagadnienie to zostało przedstawione na poniższych przykładach.

Przykład 2

Pan Andrzej w latach 2019-2021 opłacał podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych W związku ze zmianami wprowadzonymi przez Polski Ład, Pan Andrzej zdecydował się przejść na skalę podatkową.

Pan Andrzej w latach 2019-2021 amortyzował wózek widłowy o wartości początkowej 36 000 zł stawką 14% (miesięczny odpis 420 zł. Rocznie 5 040 zł).

Pan Andrzej zdecydował się na obniżenie stawki amortyzacyjnej za powyższe lata do wysokości 1% (miesięczny odpis 30 zł. Rocznie 360zł).

Powyższy zabieg pozwolił zaoszczędzić 14 040 zł (5040 zł x 3 – 360 zł x 3) na kosztach uzyskania przychodów, które obniżą zobowiązania podatkowe Pana Andrzeja za lata, w których będzie opodatkowany na zasadach ogólnych).

Przykład 3

Pan Jakub w 2017 roku poniósł stratę podatkowa w kwocie 130 000 zł. Z uwagi na trudną sytuację gospodarczą w 2022 roku również poniesie stratę i straci możliwość odliczenia 130 000 zł (stratę można odliczyć w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych).

W kosztach uzyskania przychodów za 2017 zł Pan Jakub zaewidencjonował 120 000 zł tytułem amortyzowanego liniowo budynku produkcyjnego i zdecydował się na obniżenie stawki amortyzacyjnej w tym roku do 0,01% (amortyzacja za cały roku po przeliczeniu wynosiła 300 zł).

Pan Jakub obniżając wstecznie stawkę amortyzacyjną zyskał możliwość przesunięcia kosztów w kwocie 119 700 zł na kolejne lata (120 000 zł – 300 zł). W związku z powyższym Pan Jakub straci jedynie możliwość rozliczenia straty w kwocie 10 300 zł.

Pan Jakub za 2017 rok skorygował zeznanie, w którym wykazał stratę w kwocie 10 300 zł oraz dokonał przeliczenia amortyzacji budynku produkcyjnego.

Autor: Łukasz Kluczyński