Opublikowane w

Wydatek na okulary dla przedsiębiorcy w kosztach uzyskania przychodów i w VAT

Opublikowano: 2023-04-11

Wielu podatników ponosi wydatki na nabycie okularów korekcyjnych dla siebie czyli osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą.

Jakie skutki podatkowe będą konsekwencją tego zakupu? Co z kosztami nabycia okularów dla przedsiębiorcy? Czy przedsiębiorca odliczy podatek VAT z faktury dokumentującej zakup owych okularów?

Co stanowi koszt uzyskania przychodów w działalności gospodarczej?

Koszty uzyskania przychodów w działalności gospodarczej to wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki ponoszone przez przedsiębiorcę.

Wydatki stanowiące koszty firmowe powinny spełniać poniższe przesłanki:

  1. zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia przychodów z działalności gospodarczej (musi istnieć związek przyczynowo – skutkowy z prowadzoną działalnością),
  2. zostały poniesione przez przedsiębiorcę,
  3. koszty nie dotyczą wydatków prywatnych,
  4. nie zawierają się w katalogu kosztów ustawowo wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów zawartych w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647),
  5. wydatek został prawidłowo udokumentowany (faktura, rachunek, umowa, karta wynagrodzeń, potwierdzenie zapłaty np. opłat skarbowym, administracyjnych, deklaracje, niektóre decyzje itp.).

Jak wydatek na okulary przez przedsiębiorcę jest postrzegany przez fiskusa?

Niestety fiskus na przestrzeni lat wciąż nie uznaje wydatków na nabycie okularów dla przedsiębiorcy jako koszt firmowy.

Uważa on, że taki wydatek służy przede wszystkim ochronie zdrowia przedsiębiorcy i nie ma związku z prowadzoną działalnością gospodarczą natomiast ma charakter wydatku osobistego przedsiębiorcy.

Ponadto bez znaczenia pozostaje dla fiskusa ilość czasu np. spędzona przed różnymi ekranami, którą to trzeba poświęcić w różnych profilach prowadzonej działalności.

Poniżej przedstawiono 3 stanowiska fiskusa wydane w różnych latach:

  1. interpretacja indywidulana wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 10.02.2009r. o sygn. ITPB1/415-790/08/AK – (…) Odnosząc się do przedstawionego przez Wnioskodawcę będącego lekarzem stanu faktycznego stwierdzić należy, że wydatek na zakup okularów korekcyjnych ma na celu ochronę jego zdrowia. Wydatki uwarunkowane stanem zdrowia osoby prowadzącej działalność gospodarczą należą do wydatków o charakterze osobistym. W sytuacji zaistnienia wady wzroku, czy też jej pogłębiania się, osoba fizyczna jest zmuszona do poczynienia zakupu okularów z odpowiednimi szkłami niezależnie od tego czy prowadzi działalność gospodarczą, czy też działalności takiej nie prowadzi. Tak więc, bezpośrednim celem jaki jest związany z ponoszeniem tego rodzaju wydatków jest ochrona wzroku, a nie osiągnięcie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Poniesienie wydatków na zakup okularów nie ma realnego wpływu na wysokość przychodów uzyskiwanych ze świadczenia usług wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ani też związku z prowadzoną działalnością jako źródłem przychodów. (…),
  2. interpretacja indywidulana wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 17.07.2012r. o sygn. IPTPB1/415-278/12-2/AG – (…) Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie programowania oraz doradztwa w dziedzinie informatyki, a także fotografii. Do pracy przy komputerze musi używać okularów. Okulary te mają odpowiednio dobrane szkła do pracy przy komputerze, w tym posiadają powłokę antyrefleksyjną. Wnioskodawca może wykorzystywać je tylko do wykonywania zadań związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku o wydanie interpretacji stan faktyczny oraz wskazane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że zakup okularów jest wydatkiem o charakterze osobistym. Wydatek ten ponoszony jest niezależnie od tego, czy prowadzona jest działalność gospodarcza. Bezpośrednim celem jaki jest związany z ponoszeniem tego rodzaju wydatków jest ochrona wzroku, a nie osiągnięcie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Ich poniesienie uwarunkowanie jest innymi względami, aniżeli uzyskiwanie przychodów z działalności gospodarczej. Poniesienie wydatków na zakup okularów nie ma realnego wpływu na wysokość przychodów uzyskiwanych ze świadczenia usług wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ani też związku z prowadzoną działalnością jako źródłem przychodów. (…),

  1. interpretacja indywidulana wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 08.03.2023r. o sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.12.2023.2.HJ – (…) Odnosząc się do przedstawionego przez Pana opisu sprawy (doradztwo w zakresie informatyki – długotrwała praca przy komputerze) stwierdzić należy, że wydatek na zakup okularów korekcyjnych ma na celu przede wszystkim ochronę Pana zdrowia. Wydatki uwarunkowane stanem zdrowia osoby prowadzącej działalność gospodarczą należą do wydatków o charakterze osobistym. W sytuacji zaistnienia wady wzroku, czy też jej pogłębiania się, osoba fizyczna jest zmuszona do zakupu okularów korekcyjnych, niezależnie od tego, czy prowadzi działalność gospodarczą, czy też działalności takiej nie prowadzi. Tak więc, bezpośrednim celem, jaki jest związany z ponoszeniem tego rodzaju wydatków, jest ochrona wzroku, a nie osiągnięcie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Powyższy zakup jest uwarunkowany stanem Pana zdrowia, tzn. wadą wzroku, która wymaga korekcji, a więc jest wydatkiem o charakterze osobistym, niezależnym od prowadzenia działalności gospodarczej.

Naszym zdaniem, poniesienie wydatków na zakup okularów korekcyjnych nie ma wpływu na wysokość przychodów uzyskiwanych ze świadczenia usług wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ani też związku z prowadzoną działalnością jako źródłem przychodów. A zatem, wydatek poniesiony na zakup okularów korekcyjnych do pracy przy komputerze nie może zostać zakwalifikowany jako koszt uzyskania przychodów, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. (…),

Odliczenie podatku VAT od nabycia okularów przez przedsiębiorcę

Tutaj podobnie jak przy kosztach – przedsiębiorca nie będzie mógł odliczyć podatku VAT z faktury zakupu okularów dla siebie.

Pozostaje mieć nadzieję, że w którymś momencie zostanie jednak zauważony przez fiskusa związek pomiędzy długimi godzinami spędzonymi przed komputerem, tabletem w celu wyświadczenia usługi w ramach prowadzonej działalności a koniecznością nabycia okularów korekcyjnych, które przecież wpłyną na lepszą wydajność pracy a i bezpieczeństwo tej pracy nie wspominając o zdrowiu i komforcie pracy przedsiębiorcy.

Wszystko powyższe przecież wpływa w większym lub mniejszym stopniu na zabezpieczenie teraźniejszych i przyszłych przychodów w ramach prowadzenia działalności gospodarczej.

W interpretacji indywidualnej z dnia 16.07.2012r. o sygn. IBPP2/443-382/12/RSz wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach stwierdzono, iż (…) Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku opisu sprawy należy stwierdzić, że wydatek na zakup okularów korekcyjnych ma na celu ochronę zdrowia Wnioskodawcy. Wydatki uwarunkowane stanem zdrowia osoby prowadzącej działalność gospodarczą należą do wydatków o charakterze osobistym.

W sytuacji zaistnienia wady wzroku, czy też jej pogłębiania się, osoba fizyczna jest zmuszona do poczynienia zakupu okularów korekcyjnych z odpowiednimi szkłami niezależnie od tego, czy prowadzi działalność gospodarczą, czy też działalności takiej nie prowadzi. Tak więc, bezpośrednim celem, jaki jest związany z ponoszeniem tego rodzaju wydatków, jest ochrona wzroku, a nie osiągnięcie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Pomimo wskazania, iż zakup okularów korekcyjnych jest niezbędny przy prowadzeniu działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę, powyższy zakup jest uwarunkowany Jego stanem zdrowia, a więc jest wydatkiem o charakterze osobistym niezależnym od prowadzenia działalności gospodarczej i jako taki nie może stanowić podatku naliczonego podlegającego odliczeniu w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa, jak również przedstawione we wniosku okoliczności faktyczne sprawy, stwierdzić należy, na podstawie art. 86 ust. 1 ww. ustawy o VAT, że skoro ww. zakup okularów korekcyjnych nie ma związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, to Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej ich zakup. (…).

Opublikowane w

Wpływ inwentury na roczne rozliczenie składki zdrowotnej na przykładach

Opublikowano: 2023-03-31

Jeden z ostatnich wpisów naszego bloga traktował o możliwych wariantach rocznego rozliczenia składki zdrowotnej. Kwestia ta może przysporzyć przedsiębiorcom wiele trudności, ponieważ w 2023 roku płatnicy pierwszy raz rozliczą składkę zdrowotną w ujęciu rocznym. Rozliczenie za 2022 rok jest pierwszym rozliczeniem, w którym należy dodatkowo uwzględnić specyficzne przepisy przejściowe dotyczące remanentów. Poniżej szczegóły!

Ogólne zasady wpływu różnic remanentowych na dochód podatkowy i składkę zdrowotną

Przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach ogólnych (skala podatkowa/podatek linowy) zobligowani są do sporządzenia remanentów i uwzględniania różnic w kalkulacji podatku dochodowego. Obowiązkowo należy dokonywać tego corocznie, natomiast fakultatywnie istnieje możliwość sporządzania inwentur miesięcznych, uwzględnianych już na etapie obliczania zaliczek na podatek dochodowy.

Powiązanie dochodu ze składką zdrowotną wiąże się także z koniecznością uwzględniania remanentów w kalkulacji składki zdrowotnej, która obliczana jest jako 9% dochodu dla podatników rozliczających się skalą podatkową lub jako 4,9% dochodu dla liniowców.

Na marginesie dodać należy, że ustawodawca początkowo zapomniał o różnicach remanentowych na gruncie składki zdrowotnej. Dopiero ustawa z dnia 9 lutego 2022 roku o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 poz. 807) unormowała tę kwestię.

W zakresie różnic remanentowych możliwe są następujące warianty:

  • remanent początkowy jest wyższy od remanentu końcowego. W tej sytuacji koszty powiększa wartość remanentu początkowego, natomiast koszty pomniejsza remanent końcowy. Generalny rozrachunek jest taki, że przedsiębiorca odnotuje wyższe koszty, wygeneruje niższy dochód co prowadzi zazwyczaj do powstania nadpłaty w zeznaniu rocznym – mowa tutaj o rocznym rozliczeniu PIT oraz o rocznym rozliczeniu składki zdrowotnej,
  • remanent końcowy jest wyższy od remanentu początkowego. Sytuacja odwrotna od powyższej. Remanent początkowy zwiększy koszty, ale wyższy remanent końcowy pomniejsza koszty (przedsiębiorca wykazał wyższy poziom zatowarowowania niesprzedanych towarów, które nie stanowią kosztów danego roku podatkowego). Efekt tego jest taki, iż niższe koszty wygenerują wyższy dochód i zazwyczaj konieczność dokonania dopłaty w zeznaniu rocznym (podatkowym i zdrowotnym).

W zakresie drugiego wariantu różnic remanentowych za 2022 rok przewidziano jednak przepis przejściowy.

Za 2022 rok przedsiębiorcy nie zapłacą składki zdrowotnej od różnicy remanentowej

Wspomniana powyżej ustawa z dnia 9 lutego 2022 roku w art. 36 przewiduje przepis przejściowy, który za 2022 rok uchroni przedsiębiorców od konieczności dopłaty składki zdrowotnej od dodatkowego dochodu wynikającego z różnic inwentaryzacyjnych. Omawiana kwestia została zobrazowana na poniższym przykładzie.

Przykład 1

Pan Jacek rozliczał się w 2022 roku w oparciu o podatek liniowy. Dochód za ten rok bez uwzględniania różnicy inwentaryzacyjnej wynosił 248 000 zł. Pan Jacek zapłacił zaliczki na podatek w wysokości 47 120 zł (19% x 248 000 zł) oraz składkę zdrowotną w wysokości 12 152 zł (4,9% z 248 000 zł).

Z uwagi na fakt, że Pan Jacek prowadzi działalność handlową, sporządza on corocznie inwenturę. Stan remanentu końcowego wynosił 65 000 zł, natomiast remanent początkowy wynosił 53 000 zł.

Wyższe zatowarowanie na koniec roku oznacza finalnie zmniejszenie kosztów i wygenerowanie wyższego dochodu. Ostateczny dochód Pana Jacka w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36L wynosi 260 000 zł (248 000 zł + (65 000 zł – 53 000 zł). Pan Jacek dopłaci podatek wynikający z rocznego zeznania w kwocie 2 280 zł (podatek roczny 19% x 260 000 zł minus wpłacone zaliczki w kwocie 47 120 zł).

W rocznym rozliczeniu składki zdrowotnej Pan Jacek rozliczy dochód od kwoty 248 000 zł co oznacza brak obowiązku dopłaty składki z uwagi na przepis przejściowy.

ISTOTNE:

Przepis przejściowy obowiązuje jedynie w rozliczeniu za 2022 rok. Sytuacja z powyższego przykładu, która może ziścić się w latach kolejnych, spowoduje obowiązek dopłaty składki zdrowotnej w rozliczeniu rocznym.

Niższa inwentura końcowa wygeneruje nadpłatę składek

Omawiany w niniejszym artykule przepis przejściowy nie reguluje sytuacji odwrotnej, w której dochód przedsiębiorcy będzie pomniejszany o różnicę remanentową, czyli w sytuacji, gdzie remanent końcowy jest niższy od początkowego.

Obniżenie dochodu wskutek uwzględnienia różnic remanentowych sprawi, że przedsiębiorca będzie mógł wnioskować o zwrot nadpłaconych składek zdrowotnych. Sytuacja ta została zobrazowana na poniższym przykładzie.

Przykład 2

Pan Dawid rozliczał się w 2022 roku w oparciu o skalę podatkową. Dochód za ten rok bez uwzględniania różnicy inwentaryzacyjnej wynosił 87 000 zł. Pan Dawid zapłacił zaliczki na podatek w wysokości 6 840 zł (12% x 87 000 zł minus kwota wolna 3 600 zł) oraz składkę zdrowotną w wysokości 7 830 zł (9% z 87 000 zł).

Z uwagi na fakt, że Pan Dawid prowadzi działalność budowlaną sporządza on corocznie inwenturę. Stan remanentu końcowego wynosił 8 000 zł, natomiast remanent początkowy wynosił 9 500 zł.

Niższa inwentura na koniec roku oznacza finalnie zwiększenie kosztów i wygenerowanie niższego dochodu. Ostateczny dochód Pana Dawida w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36 wynosi 85 500 zł (87 000 zł – (9 500 zł – 8 000 zł). Pan Dawid wykaże nadpłatę podatku z rocznego zeznania PIT w kwocie 180 zł (podatek roczny 12% x 85 500 zł minus kwota wolna 3 600 zł minus wpłacone zaliczki w kwocie 6 840 zł). W rocznym rozliczeniu składki zdrowotnej Pan Dawid także wykaże nadpłatę obliczoną w następujący sposób: składka zdrowotna od dochodu rocznego, czyli 9% x 85 500 zł = 7 695 zł minus zapłacone składki zdrowotne w roku składkowym 7 830 zł. Nadpłata z rocznego rozliczenia składki zdrowotnej wynosi więc 135 zł (7830 zł – 7 695 zł).

ZUS może zażądać wyjaśnienia różnic wynikających z zeznania podatkowego i składkowego

Roczne rozliczenie podatku dochodowego oraz składki zdrowotnej może budzić wątpliwości organu rentowego. ZUS może napotkać trudności w interpretacji złożonych przez przedsiębiorców dokumentów. Należy w tym miejscu zauważyć, że w rozliczeniu za 2022 rok możemy mieć do czynienia, aż z trzema rodzajami dochodu, a każda z tych wartości może być inna. Mowa tutaj o:

  1. dochodzie wykazanym w roku składkowym,
  2. dochodzie wykazanym w rocznym zeznaniu podatkowym PIT,
  3. dochodzie wykazanym w rocznym rozliczeniu składki zdrowotnej.

Płatnicy muszą więc przygotować się na ewentualne pytania ze strony ZUSu w celu wyjaśnienia różnic, które bardzo często mogę wynikać z rozliczenia remanentów i omawianego w niniejszym wpisie przepisu przejściowego.

Autor: Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Sprzedaż środka trwałego wycofanego z działalności – czy ta transakcja podlega składce zdrowotnej?

Opublikowano: 2023-03-24

Przedsiębiorcy, którzy opodatkowują przychody z działalności gospodarczej podatkiem liniowym albo skalą podatkową zastanawiają się nad skutkami podatkowymi oraz składkowymi operacji wycofania środka trwałego z działalności gospodarczej.

Czy takie wycofanie a następnie sprzedaż będą miały wpływ na wysokość składki zdrowotnej?

Sprzedaż wycofanego środka trwałego

Jednym z przychodów klasyfikowanych jako przychód z działalności gospodarczej jest sprzedaż środka trwałego wprowadzonego na stan środków trwałych w prowadzonej działalności gospodarczej.

Co więcej zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PIT) przychód kwalifikowany jako z działalności gospodarczej to także sprzedaż składników majątku wprowadzonych na stan środków trwałych w działalności także gdy przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia nie upłynęło 6 lat.

ISTOTNE:

Zdarzenie wycofania środka trwałego z działalności gospodarczej nie powoduje skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT).

W sytuacji gdy przedsiębiorca wycofa środek trwały w okresie 03/2023r. z prowadzonej działalności to w okresie od 04/2023r. do okresu 03/2029r. sprzedaż tego środka trwałego musi być opodatkowana na zasadach opodatkowania działalności gospodarczej.

Co więcej przychód z takiej sprzedaży w tym okresie czasu będzie zakwalifikowany jako przychód z działalności gospodarczej.

ISTOTNE:

W miesiącu wycofania albo po nim podatnik nie dokonuje już żadnych odpisów amortyzacyjnych.

Od miesiąca wycofania środka trwałego do momentu sprzedaży (przed upływem 6 lat od wycofania) podatnik nie ujmuje w kosztach już żadnych odpisów amortyzacyjnych.

Dopiero w momencie sprzedaży tj. jeżeli podatnik sprzeda środek trwały w okresie 6 lat od miesiąca następnego po miesiącu wycofania wówczas będzie mógł rozpoznać w miesiącu sprzedaży niezamortyzowaną dotąd wartość początkową środka trwałego.

Dochód ze zbycia środka trwałego

Jak mówi art. 24 ust. 2 ustawy o PIT dochodem ze sprzedaży składników majątku nabytych i wykorzystywanych w działalności gospodarczej jest w przypadku:

  1. składników majątku o wartości powyżej 1.500 zł a do wartości 10.000 zł przychód z odpłatnego zbycia składników majątku
  2. pozostałych składników majątku dochodem lub stratą będzie różnica między przychodem z odpłatnego zbycia a wartością początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych a ponadto różnica ta musi być powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych już dokonanych od tych środków trwałych.

Dochód z działalności na potrzeb obliczenia wysokości składki zdrowotnej

Na mocy art. 81 ust. 2c ustawy z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2561 zwanej dalej ustawą o NFZ) za każdy miesiąc podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu przedsiębiorcy – wpłaca on składkę zdrowotną liczoną od miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowiącej dochód z działalności gospodarczej uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka.

Tak więc podstawa do obliczenia składki zdrowotnej za okres 02/2023r. to dochód z działalności gospodarczej uzyskany za okres 01/2023r.

ISTOTNE:

Dla przypomnienia pierwszy rok składkowy dla podatników stosujących podatek liniowy albo skalę podatkową to okres od 02/2022r. do okresu 01/2023r. obejmujący dochód z działalności gospodarczej za okres od 01/2022r. do 12/2022r.

Mowa tu oczywiście o sprzedaży środka trwałego, gdy przedsiębiorca stosuje formę opodatkowania skalę podatkową albo podatek liniowy.

Metodologię ustalania dochodu z działalności na potrzeby obliczenia składki zdrowotnej przedstawia poniższa tabela.

Dochód z działalności na potrzeby obliczenia składki zdrowotnej
Lp. Sposób ustalenia
1. Dochód za pierwszy miesiąc podleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu w roku składkowym stanowi różnica między osiągniętymi przychodami z działalności gospodarczej a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów z tejże działalności
2. Dochód ustalony na podstawie punktu 1, jest pomniejszany o kwotę składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) opłaconych w tym miesiącu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów
3. Dochód za kolejne miesiące ustala się jako różnicę między sumą przychodów z działalności, osiągniętych od początku roku, i sumą kosztów uzyskania tych przychodów, poniesionych od początku roku
4. Dochód ustalony na podstawie punktu 3, jest pomniejszany o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe), zapłaconych od początku roku, a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach.
Dochód nie jest pomniejszany o składki, które zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
5. Przy obliczaniu dochodów w punktach 1 i 3 podatnik nie uwzględnia przychodów niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (innych niż określone w art. 21 ust. 1 pkt 63a, 63b, 152-154 ustawy o PIT) a w przypadku osób prowadzących PKPiR dochód jest korygowany dodatkowo o remanent sporządzony przez podatnika.

Sprzedaż wycofanego środka trwałego a składka zdrowotna

Jeszcze w roku 2022 wprowadzono art. 35 ustawy z dnia 09.02.2022r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz. 807 zwanej dalej ustawą o zmienia KSH) który informuje podatnika o sposobie ustalania dochodu ze sprzedaży środka trwałego dla celów ustalenia wysokości składki zdrowotnej.

ISTOTNE:

Dla przypomnienia pierwszy rok składkowy dla podatników stosujących podatek liniowy albo skalę podatkową to okres od 02/2022r. do okresu 01/2023r. obejmujący dochód z działalności gospodarczej za okres od 01/2022r. do 12/2022r.

Dochód ze sprzedaży środka trwałego na cele obliczenia wysokości składki zdrowotnej nie będzie powiększony o odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przed dniem 1 stycznia 2022 r.

Ustawodawca przewiduje w tym miejscu dwa podstawowe przypadki.

Dochód ze zbycia środka trwałego na potrzeby obliczenia składki zdrowotnej
Przychód ze sprzedaży Wartość początkowa Odpisy amortyzacyjne Dochód ze sprzedaży środka trwałego*
Równy lub mniejszy od wartości początkowej Równa lub większa od przychodu ze sprzedaży Całkowicie zamortyzowany NIE WYSTĄPI
BEZ SKŁADKI ZDROWOTNEJ
Większy od wartości początkowej Mniejsza od przychodu ze sprzedaży Całkowicie zamortyzowany WYSTĄPI
OBJĘTY SKŁADKĄ ZDROWOTNĄ
Równy lub mniejszy od wartości początkowej Równa lub większa od przychodu ze sprzedaży Częściowo zamortyzowany NIE WYSTĄPI
BEZ SKŁADKI ZDROWOTNEJ
Większy od wartości początkowej Mniejsza od przychodu ze sprzedaży Częściowo zamortyzowany WYSTĄPI
OBJĘTY SKŁADKĄ ZDROWOTNĄ

*Bez dodawania odpisów do wartości początkowej ujętych w kosztach firmowych przed 2022r.

Końcowo należy podkreślić, iż sprzedaż wycofanego z działalności środka trwałego w ciągu 6 lat będzie zaliczona do przychodu z działalności a co za tym idzie będzie objęta składką zdrowotną.

Trzeba jednak podkreślić, iż nie zawsze. Podstawowe przypadki zaprezentowano w powyższej tabeli.

Opublikowane w

Zwrot nadpłaty/dopłata składek z rozliczenia rocznego składki zdrowotnej na przykładach

Opublikowano: 2023-03-15

Zamknięcie roku i złożenie zeznania podatkowego nie wyczerpuje jeszcze obowiązków przedsiębiorcy na gruncie raportowania rocznego. W 2023 roku przedsiębiorcy po raz pierwszy muszą złożyć w ZUS roczne rozliczenie składki zdrowotnej, które przybiera zbliżoną formę do rozliczenia rocznego podatku w urzędzie skarbowym. Niektórzy płatnicy złożą roczne rozliczenie wykazujące saldo zerowe, jednak zasadnicza część będzie zobowiązana do dopłaty składek lub też będzie mieć możliwość wnioskowania o zwrot nadpłaconych składek.

Termin, dokumenty i możliwe warianty dla rocznego rozliczenia składki zdrowotnej

Ideą rocznego rozliczenia składki zdrowotnej jest skonfrontowanie wpłacanych za rok składkowy/kalendarzowy „zaliczek” na składkę zdrowotną z rocznym rozliczeniem składki zdrowotnej dokonanym w oparciu o ostateczne przychody/dochody z działalności gospodarczej wykazane w zeznaniu podatkowym.

Przedsiębiorcy zobowiązani będą do rocznego rozliczenia składki zdrowotnej w raportach ZUS składanych za kwiecień 2023 w terminie do 22 maja. Przedsiębiorca rozliczający się samodzielnie zadeklaruje składkę zdrowotną w raporcie ZUS DRA. W pozostałych przypadkach roczne rozliczenie składki zdrowotnej należy zaraportować posługując się drukiem ZUS RCA. Na potrzeby rozliczenia rocznego składki zdrowotnej przewidziano dedykowane pozycje na drukach DRA i RCA.

Omawiane rozliczenie dotyczy również przedsiębiorców, którzy zlikwidowali lub zawiesili działalność gospodarczą.

Możliwe są następujące warianty wynikające z rocznego rozliczenia składki zdrowotnej:

  • saldo zerowe. Przedsiębiorca opłacił składkę zdrowotną za rok kalendarzowy (ryczałt)/rok składkowy (zasady ogólne) w wysokości odpowiadającej osiągniętym przychodom/dochodom ustalonym ostatecznie w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-28, PIT-36 lub PIT-36L,
  • niedopłata składki zdrowotnej. Przedsiębiorca opłacił składkę zdrowotną w wysokości niższej niż obliczoną od faktycznie osiągniętych przychodów/dochodów z działalności gospodarczej. Różnicę należy dopłacić wraz ze składkami bieżącymi za kwiecień, czyli w terminie do 22 maja 2023 roku,
  • nadpłata składki zdrowotnej. Przedsiębiorca opłacił składkę w wysokości wyższej od należnej (składka wyliczona od ostatecznego dochodu/przychodu okazała się niższa od zapłaconych składek „zaliczkowo” za rok składkowy/kalendarzowy). W tej sytuacji w terminie do 1 czerwca 2023r. należy wysłać za pośrednictwem PUE ZUS wniosek o zwrot nadpłaty (ZUS przygotuje wniosek o zwrot nadpłaty. Konieczne jest jednak jego podpisanie i wysłanie przez płatnika lub osobę upoważnioną). ZUS może odmówić zwrotu w trybie decyzji lub dokonać zaliczenia kwoty zwrotu na poczet zaległości składkowych płatnika.

ISTOTNE:

Niezłożenie wniosku o zwrot nadpłaty w terminie do 1 czerwca 2023r. nie zamyka drogi do odzyskania nadpłaconych składek. Nadpłata zostanie rozliczona na koncie płatnika w terminie do końca roku. Wnioskowanie o zwrot odbywa się wówczas w standardowym trybie (wniosek płatnika o zwrot nienależnie opłaconych składek RZS-P).

Ustalenie rocznej podstawy składki zdrowotnej dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych

Opodatkowanie na zasadach ogólnych (skala/podatek liniowy), wymaga w pierwszej kolejności ustalenia rocznej minimalnej podstawy składki na ubezpieczenie zdrowotnej. Oblicza się ją jako iloczyn liczby podlegania pod ubezpieczenie zdrowotne oraz minimalnego wynagrodzenia za pracę. Osiągnięcie dochodu wyższego od minimalnej podstawy obliguje płatnika do zadeklarowania i uiszczenia składki zdrowotnej skalkulowanej w oparciu o rzeczywisty dochód.

Ustalając minimalną roczną podstawę składki na ubezpieczenie zdrowotne należy pominąć pełne miesiące, w których przedsiębiorca nie prowadził działalności gospodarczej np. w skutek jej rozpoczęcia/zakończenia w trakcie roku lub zawieszenia. Należy jednak pamiętać, że przychody/koszty osiągnięte w czasie zawieszenia działalności gospodarczej należy pominąć przy rozliczaniu składki na ubezpieczenie zdrowotne. Na poniższym przykładzie liczbowym prezentujemy roczne rozliczenie składki zdrowotnej w praktyce.

Przykład 1

Pan Stanisław w 2022 roku prowadził działalność gospodarczą opodatkowaną skalą podatkową. Składki społeczne księgowane były w kosztach uzyskania przychodu. W poniższej tabeli zaprezentowano składki zdrowotne raportowane w poszczególnych deklaracjach oraz sposób ustalenia rozliczenia rocznego.

Miesiąc styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec
Dochód narastająco -2000 2800 8000 17000 14000 15000
Podstawa składki zdrowotnej wykazana w miesiącu kolejnym X 0 2800 5200 9000 0
Należna składka za rok składkowy X 270,9 270,9 468 810 270,9
Miesiąc lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień styczeń
Dochód narastająco 27000 26000 24000 25000 39000 38000 X
Podstawa składki zdrowotnej wykazana w miesiącu kolejnym 0 10000 0 0 0 12000 0
Należna składka za rok składkowy 270,9 900 270,9 270,9 270,9 1080 270,9
Obliczenie rocznej składki zdrowotnej i ustalenie nadpłaty/niedopłaty
Minimalna składka roczna 3010*12 miesięcy x 9% 3250,8
Składka od faktycznego dochodu 38000 x 9% 3420
Składka zapłacona w roku składkowym 5425,2 X
Nadpłata (5425,20-3420) 2005,2 X

W tabeli poniżej zaprezentowano sposób wyznaczenia podstawy składki zdrowotnej za poszczególne miesiące.

składka od dochodu za wykazana w DRA za Obliczenia/komentarz składka od dochodu za wykazana w DRA za Obliczenia/komentarz
styczeń luty strata – składka od minimalnej podstawy czyli 9% z 3010. Podstawa 0 lipiec sierpień Dochód narastająco 27000 minus dochody wykazane w poprzednich miesiącach (2800+5200+9000). Podstawa 10000
luty marzec dochód narastająco<3010. Składka od minimalnej podstawy. Zadeklarowany dochód w deklaracji 2800 zł sierpień wrzesień Dochód narastająco 26000 minus dochody wykazane w poprzednich miesiącach (2800+5200+9000+10000). Podstawa 0
marzec kwiecień Dochód narastająco 8000 minus dochód wykazany w poprzednich miesiącach 2800. Podstawa 5200 wrzesień październik Dochód narastająco 24000 minus dochody wykazane w poprzednich miesiącach (2800+5200+9000+10000). Podstawa 0
kwiecień maj Dochód narastająco 17000 minus dochody wykazane w poprzednich miesiącach (2800+5200). Podstawa 9000 październik listopad Dochód narastająco 25000 minus dochody wykazane w poprzednich miesiącach (2800+5200+9000+10000). Podstawa 0
maj czerwiec Dochód narastająco 14000 minus dochody wykazane w poprzednich miesiącach (2800+5200+9000). Podstawa 0 listopad grudzień Dochód narastająco 39000 minus dochody wykazane w poprzednich miesiącach (2800+5200+9000+10000). Podstawa 12000
czerwiec lipiec Dochód narastająco 15000 minus dochody wykazane w poprzednich miesiącach (2800+5200+9000). Podstawa 0 grudzień styczeń Dochód narastająco 38000 minus dochody wykazane w poprzednich miesiącach (2800+5200+9000+ 10000+12000). Podstawa 0

Ustalenie rocznej podstawy składki zdrowotnej dla przedsiębiorców opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych

Przedsiębiorcy opodatkowani ryczałtem również zobligowani są do rocznego rozliczenia składki zdrowotnej. Przypomnijmy, iż składkę w roku kalendarzowym ryczałtowcy mogą opłacać na dwa sposoby:

  • na podstawie prognozy z roku ubiegłego. Po zakończeniu roku roczne rozliczenie składki może być zerowe (przychody przyjęte do prognozy znajdowały się w tym samym przedziale składkowym, co przychody faktycznie osiągnięte w danym roku kalendarzowym), bądź generować dopłatę lub nadpłatę (przychody przyjęte do prognozy okazały się odpowiednio zbyt niskie lub zbyt wysokie),
  • na podstawie przychodów bieżących. Po zakończeniu roku roczne rozliczenie składki zdrowotnej może być zerowe (przedsiębiorca w danym roku rozpoczął i zakończył opłacanie składki w tym samym przedziale przychodów), bądź generować dopłatę lub niedopłatę.

Drugi wariant opłacania składki zdrowotnej ryczałtowca został zobrazowany na poniższym przykładzie (dla uproszczenia pomijamy zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne, które można odliczyć od przychodów).

Przykład 1

Pan Jacek w 2022 roku prowadził działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem. Za miesiąc styczeń Pan Jacek osiągnął przychód wynoszący 25 000 zł i opłacił składkę w wysokości 335,94 zł. Za miesiąc luty osiągnął przychód 45 000 zł i opłacił składkę w wysokości 559,89 zł (przychody narastająco przekroczyły próg 60 000 zł). Do końca roku Pan Jacek osiągnął przychody narastająco wynoszące 280 000 zł i opłacał składkę miesięczną wynoszącą 559,89 zł.

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej Pana Jacka wykaże niedopłatę, ponieważ roczna składka zdrowotna Pana Jacka wynosi 559,89 zł x 12 = 6718,68zł. Pan Jacek zapłacił w roku kalendarzowym składki zdrowotne w wysokości 6494,73 zł.

Dopłata wynosi 6718,68 – 6494,73 = 223,95 zł.

Inne aspekty kluczowe dla rocznego rozliczenia składki zdrowotnej

Kończąc rozważania dotyczące rocznego rozliczenia składki zdrowotnej należy zaakcentować, iż istnieją jeszcze inne istotne czynniki mające wpływ na ostateczne i prawidłowe ustalenie składki zdrowotnej za dany rok. Mowa tu w szczególności o inwentaryzacji, przychodach ze zbycia środków trwałych, czy konieczności rozliczenia nadpłaty/niedopłaty składki zdrowotnej w ewidencjach księgowych. Problematyka ta zostanie omówiona w kolejnych wpisach naszego bloga.

Autor: Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Sprzedaż ze stawką 0% VAT a odliczenie lub zwrot VAT

Opublikowano: 2023-03-03

Wielu przedsiębiorców ma prawo do zastosowania stawki 0% VAT dla prowadzonej sprzedaży w ramach działalności gospodarczej.

Jak zatem wygląda sytuacja odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących zakupy na cele firmowe, jeżeli przedsiębiorca sprzedaje ze stawką 0% VAT?

Kto ma prawo do odliczenia VAT?

W pierwszej kolejności należałoby postawić pytanie kto w ogóle może odliczyć podatek VAT w Polsce.

Podatek VAT naliczony wykazany na fakturze zakupu może odliczyć jedynie podatnik zarejestrowany na terytorium RP jako czynny podatnik VAT.

Podatnicy zagraniczni, którzy nie mogą odliczyć podatku VAT od wydatków dokonanych w Polsce mogą jeszcze ubiegać się o zwrot podatku VAT w ramach procedury zwrotu VAT-REFUND.

To jednak nie koniec warunków.

Kiedy podatnik VAT ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego?

Czynny podatnik VAT ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od faktur zakupu jeżeli kupowane przez niego towary i usługi będą wykorzystywane do wykonywania działalności gospodarczej.

Należy podkreślić, iż przeznaczenie nabytych towarów i usług na cele działalności to nie wszystko bowiem występuje jeszcze drugi warunek tzn. sprzedaż prowadzona w ramach prowadzonej działalności powinna być:

  1. w całości opodatkowana podatkiem VAT,
  2. w części opodatkowana podatkiem VAT tzn. podatnik prowadzi sprzedaż opodatkowaną i zwolnioną.

ISTOTNE:

Przedsiębiorca, który prowadzi wyłącznie działalność zwolnioną z opodatkowania VAT – nie ma prawa do odliczenia podatku VAT.

Niemniej przedsiębiorca, który prowadzi działalność opodatkowaną i zwolnioną posiada prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków na działalność gospodarczą z tym, że:

  1. prawo do odliczenia 100% podatku VAT naliczonego (50% w przypadku samochodów osobowych używanych do celów mieszanych) przysługuje od wydatków przeznaczonych wyłącznie na sprzedaż opodatkowaną VAT,
  2. prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego (50% w przypadku samochodów osobowych używanych do celów mieszanych) w wysokości ustalonej przy pomocy współczynnika VAT przysługuje od wydatków przeznaczonych na sprzedaż opodatkowaną i zwolnioną z VAT,
  3. przedsiębiorca w odniesieniu do wydatków przeznaczonych w całości na sprzedaż zwolnioną z VAT nie posiada w ogóle prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur zakupu dotyczących tych wydatków.

Podsumowując czynny podatnik VAT posiada prawo do odliczenia podatku VAT w przypadkach zaprezentowanych w poniższej tabeli.

Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przez zarejestrowanego w Polsce czynnego podatnika VAT
Rodzaj opodatkowanej lub zwolnionej sprzedaży względem VAT w ramach prowadzonej działalności Czy przysługuje od wydatków na zakup towarów lub usług na terytorium RP
Krajowa sprzedaż towarów lub usług 23%, 8%, 5%, pozostałe stawki inne niż 0% TAK, jeżeli wydatki przeznaczone są na sprzedaż opodatkowaną w ramach prowadzonej działalności gospodarczej
Krajowa sprzedaż towarów lub usług 0% TAK, jeżeli wydatki przeznaczone są na sprzedaż opodatkowaną w ramach prowadzonej działalności gospodarczej
Zagraniczna sprzedaż towarów WDT, sprzedaż wysyłkowa, eksport towarów 0% TAK, jeżeli wydatki przeznaczone są na sprzedaż opodatkowaną w ramach prowadzonej działalności gospodarczej
Świadczenie usług poza terytorium RP NP TAK, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium RP, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami
Sprzedaż opodatkowana i zwolniona z VAT – przysługuje od wydatków przeznaczonych wyłącznie na sprzedaż opodatkowaną VAT,
– przysługuje w wysokości ustalonej przy pomocy współczynnika VAT od wydatków przeznaczonych na sprzedaż opodatkowaną i zwolnioną z VAT,
– nie przysługuje w stosunku do wydatków przeznaczonych w całości na sprzedaż zwolnioną z VAT
Sprzedaż zwolniona z VAT NIE przysługuje

Sprzedaż ze stawką 0% a prawo do odliczenia VAT

Sprzedaż ze stawką 0% to sprzedaż nadal opodatkowana VAT tyle tylko, że opodatkowana stawką 0% VAT.

Sprzedaż ze stawką VAT 0% nie pozbawia czynnego podatnika VAT prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków przeznaczonych na tę sprzedaż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

ISTOTNE:

Przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT i stosujący stawkę 0% VAT dla prowadzonej sprzedaży ma również prawo ubiegać się o zwrot podatku VAT naliczonego.

Potwierdzają to stanowiska m.in. Dyrektora KIS w wydanych interpretacjach indywidualnych:

  1. z dnia 15.06.2022r. o sygn. 0114-KDIP4-3.4012.166.2022.2.JJ,
  2. z dnia 14.12.2020r. o sygn. 0112-KDIL1-1.4012.477.2020.1.MB.

Warto też wspomnieć, iż przedsiębiorca – czynny podatnik VAT dokonujący sprzedaży w ramach procedury VAT-MARŻA także ma prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków przeznaczonych na tę sprzedaż opodatkowaną VAT.

Uwaga na wyjątki

Jak mówi art. 88 ustawy o VAT prawo do odliczenia podatku VAT nie przysługuje (nawet u czynnych podatników VAT) od:

  1. usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób oraz usług noclegowych nabywanych w celu ich odprzedaży, opodatkowanych u tego podatnika,
  2. kwot otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Czynny podatnik VAT nie odliczy także podatku VAT naliczonego jeżeli:

  • sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi wystawionymi przez podmiot nieistniejący,
  • transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku,
  • faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego,
  • wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku VAT w stosunku do sprzedaży opodatkowanej a nie powinna być wykazana,
  • wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
  1. stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane,
  2. podają kwoty niezgodne z rzeczywistością,
  3. potwierdzają zaistnienie czynności nieważnej albo czynności pozorowanej.

ISTOTNE:

Powyższe wyjątki dotyczą także duplikatów faktur.

ISTOTNE:

Podatnik nie ma także prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktury zakupu otrzymanej od podatnika, który nie jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.

Warto jednak w tym wypadku sprawdzić, czy sprzedawca w chwili zakupu był zarejestrowany jako podatnik VAT bowiem mógł w nieco późniejszym okresie czasu stracić status podatnika VAT.

Przedsiębiorca mógł także nabyć towar lub usługę od sprzedawcy, który został wykreślony z rejestru podatników VAT jednakże w chwili zakupu transakcja miała miejsce a sprzedawca zachował się jak czynny podatnik VAT. Te rozważania dotyczące owego wyjątku będą jednak przedmiotem odrębnej publikacji.

Opublikowane w

Koszty remontu środka trwałego na gruncie PIT

Opublikowano: 2023-02-24

Przedsiębiorcy często dokonują nakładów na remont własnego środka trwałego użytkowanego w działalności gospodarczej.

Nie zawsze jednak wydatki na remont będą mogły być ujęte w koszty uzyskania przychodów. Od czego więc to zależy?

Czym jest środek trwały?

Środek trwały to składnik majątku nie kwalifikujący się jako towar handlowy albo jako pozostały wydatek.

Składnik majątku aby został uznany za środek trwały musi spełnić kilka poniższych warunków.

Składnik majątku podlegający wprowadzeniu do ewidencji środków trwałych firmy prowadzonej przez przedsiębiorcę musi wypełniać poniższe przesłanki:

  1. składnik majątku został nabyty lub wytworzony we własnym zakresie,
  2. składnik majątku musi być własnością lub współwłasnością przedsiębiorcy,
  3. musi być kompletny i zdatny do użytku,
  4. jego wartość początkowa musi przekraczać sumę 10.000zł,
  5. musi zostać przeznaczony na cele prowadzonej działalności gospodarczej,
  6. okres używania w działalności gospodarczej musi przekraczać 12 miesięcy.

ISTOTNE:

Wartość początkowa 10.000 zł będzie oznaczać:

  1. przy braku prawa do odliczenia będzie to 10.000zł brutto,
  2. przy pełnym prawie do odliczenia będzie to 10.000 zł netto,
  3. przy prawie do połowy odliczenia VAT będzie to wartość netto z faktury + 50% VAT nieodliczonego jest równe minimum 10.000 zł.

Czym jest remont środka trwałego?

Prawo budowlane określa remont jako wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym prac budowlanych służących jedynie odtworzeniu stanu pierwotnego.

Warto w tym miejscu przytoczyć określenie terminu remontu przez Dyrektora KIS w wydanej przez niego interpretacji indywidualnej z dnia 30.08.2022r. o sygn. 0114-KDIP3-1.4011.562.2022.1.EC.

(…) Istotą remontu są zatem wszystkie działania przywracające pierwotny stan techniczny i użytkowy środka trwałego, w tym również polegające na wymianie zużytych składników technicznych następujące w toku eksploatacji środka trwałego i będące wynikiem tej eksploatacji, niezwiększające jego wartości początkowej. Podkreślenia wymaga fakt, że przy remoncie mogą być stosowane materiały odpowiadające aktualnym standardom technologicznym.

Remont następuje w toku eksploatacji środka trwałego przez podatnika i jest wynikiem tej eksploatacji (zużycia). Wymiana zużytych elementów środka trwałego na nowe ma charakter odtworzeniowy, przywracający jedynie jego pierwotną wartość użytkową i niezmieniający jego charakteru. (…).

ISTOTNE:

Koszty remontu środka trwałego stanowią koszty uzyskania przychodu w momencie ich poniesienia a więc zgodnie z datą wystawienia faktury.

Wydatki na remont, które faktycznie są przeznaczone na remont środka trwałego nie powiększają wartości początkowej remontowanego środka trwałego a zatem przedsiębiorca nie musi ich amortyzować w czasie a ma prawo od razu ująć w koszty firmy.

Przykład 1

Przedsiębiorca postanowił wykonać remont swojego lokalu biurowego. W ramach prac remontowych dokonał wyrównania nierówności w ścianach, w podłodze i w suficie oraz pomalował ściany i sufit. Wymienił panele na nowe. Na całość materiałów budowlanych wydał 14.500

Charakter prac można określić jako remontowy a przez to przedsiębiorca może ująć bezpośrednio w koszty firmy wydatki przeznaczone na materiał użyty do tego remontu.

Przykład 2

Przedsiębiorca postanowił wykonać remont swojego pokoju w mieszkaniu używanego na prowadzenie działalności gospodarczej. W ramach prac remontowych dokonał malowania ścian i sufitu. Wymienił stare okna oraz drzwi. Wymienił także grzejnik w pomieszczeniu. Na całość materiałów budowlanych wydał 20.500

Charakter prac można określić jako remontowy a przez to przedsiębiorca może ująć bezpośrednio w koszty firmy wydatki przeznaczone na materiał użyty do tego remontu.

Podobnie jak kwestie remontowe w kosztach podatkowych sprawa wygląda z czynnościami konserwacyjnymi. Wydatki na konserwację środka trwałego mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia. Nie mniej należy analizować każdy przypadek w sposób indywidualny bowiem niekiedy remont środka trwałego może mieć charakter ulepszenia środka trwałego. Kiedy wystąpi ulepszenie środka trwałego?

A może ulepszenie?

Nie uważa się z koszty uzyskania przychodów wydatków przeznaczonych na ulepszenie środka trwałego.

Dzieje się tak dlatego, że wartość ulepszenia podwyższa wartość początkową środka trwałego co z kolei podwyższa miesięczne odpisy amortyzacyjne.

ISTOTNE:

Wydatki na ulepszenie środka trwałego nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Muszą być dodane do wartości początkowej ulepszanego środka trwałego.

Zgodnie z tym co mówi ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych ulepszenie środka trwałego to:

  • przebudowa – poprawienie istniejącego stanu środków trwałych na inny,
  • rozbudowa składników majątku,
  • rekonstrukcja – odtworzenie zużytych całkowicie lub częściowo składników majątku,
  • adaptacja – przystosowanie składnika majtku do wykorzystania go w innym celu niż ten, do którego był pierwotnie przeznaczony albo nadania mu nowych cech użytkowych,
  • modernizacja czyli unowocześnienie środka trwałego,
  • także nabycie części składkowych.

– gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 10.000 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej środka trwałego w stosunku do wartości z dnia jego przyjęcia do używania w firmie.

ISTOTNE:

Ulepszenie musi zwiększać wartość użytkową środka trwałego w przeciwieństwie do remontu, który jedynie odtwarza (nie rekonstruuje) stan pierwotny.

Ulepszenie środków trwałych to m.in. zwiększenie okresu ich używania, zdolności wytwórczej, jakości produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i zmniejszenie kosztów ich eksploatacji.

Warto w tym miejscu przytoczyć różnice między remontem a ulepszeniem jakie zauważył Dyrektor KIS w wydanej przez niego interpretacji indywidualnej z dnia 30.08.2022r. o sygn. 0114-KDIP3-1.4011.562.2022.1.EC.

(…) Różnica między nakładami ponoszonymi na remont a nakładami ponoszonymi na ulepszenie środków trwałych polega na tym, że remont zmierza do podtrzymania, odtworzenia wartości użytkowej środka trwałego i jest rodzajem naprawy, wymiany zużytych elementów, natomiast w wyniku ulepszenia środek trwały zostaje unowocześniony lub przystosowany do spełniania innych, nowych funkcji, zyskuje istotną zmianę cech użytkowych. Przy czym punktem odniesienia jest stan środka trwałego z dnia przyjęcia go do używania. (…).

Przykład 3

Przedsiębiorca postanowił dokonać modernizacji instalacji centralnego ogrzewania w budynku w którym wynajmuje mieszkania. W ramach prac zostanie zdemontowana cała instalacja centralnego ogrzewania, zamontowane zostaną nowe rury, piec, grzejniki, nowe rozdzielacze, izolacje rur i elementy zabezpieczające instalację. Wartość modernizacji to 192.000 zł brutto.

Charakter prac wskazuje na ulepszenie środka trwałego. Wartość ulepszenia powinna zwiększyć wartość początkową środka trwałego.

Przedsiębiorca nie może ująć bezpośrednio w koszty firmy – wydatki przeznaczone na ulepszenie środka trwałego.

Wartość ulepszenia powiększy wartość początkową środka trwałego.

Przykład 4

Przedsiębiorca postanowił zamówić wykonanie nowej nawierzchni w miejsce dotychczasowej – na placu przed budynkiem biura w celu stworzenia miejsc parkingowych dla klientów oraz nowych możliwości dojazdowych na placu.

W zakresie prac firma budowlana będąca wykonawcą usunęła dotychczasową nawierzchnię, przygotowała nowe podłoże, wykonała nową nawierzchnię z kostki brukowej z podziałem na miejsca parkingowe, chodnik i miejsca dojazdowe. Łączna wartość prac to 74.000 zł brutto.

Charakter prac wskazuje na ulepszenie środka trwałego. Wartość ulepszenia powinna zwiększyć wartość początkową środka trwałego.

Przedsiębiorca nie może ująć bezpośrednio w koszty firmy – wydatki przeznaczone na ulepszenie środka trwałego.

Wartość ulepszenia powiększy wartość początkową środka trwałego.

Opublikowane w

Zakaz amortyzacji mieszkań od 2023 – czy należy dokonać wykreślenia z ewidencji środków trwałych. Problem budynków usługowo-mieszkalnych.

Opublikowano: 2023-02-17

Z końcem 2022 roku utracił moc przepis przejściowy pozwalający na amortyzację podatkową lokali mieszkalnych. Osoby wynajmujące lokale prywatnie zostały zobligowane do opodatkowania przychodów ryczałtem, z kolei przedsiębiorcy wynajmujący mieszkania w ramach działalności gospodarczej stają przed dylematem m.in. w zakresie wykreślenia lokali mieszkalnych z ewidencji środków trwałych.

Na jakich zasadach opodatkowywać w 2022 i 2023 roku najem?

Najem prywatny (rozliczany poza działalnością gospodarczą) jeszcze za 2022 rok można opodatkować dwojako, tj. na zasadach ogólnych (skala podatkowa) lub podatkiem zryczałtowanym. Z kolei od 2023 roku najem prywatny można opodatkować tylko i wyłącznie ryczałtem, natomiast najem w ramach działalności gospodarczej może być rozliczany w dalszym ciągu na zasadach ogólnych lub ryczałtem w zależności od wybranej formy opodatkowania danego przedsiębiorcy.

Druga istotna zmiana dotyczy odpisów amortyzacyjnych. Za sprawą przepisów przejściowych, amortyzacja podatkowa lokali nabytych/wytworzonych przed dniem 1 stycznia 2022 roku możliwa była do końca 2022 roku. Pojęcie lokal obejmuje m.in. budynki mieszkalne, lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej.

Przepis przejściowy umożliwiający amortyzację mieszkań tylko przez rok rodzi liczne kontrowersje i wątpliwości, w szczególności w zakresie zgodności z konstytucyjną zasadą ochrony praw nabytych.

Czy zakaz amortyzacji obliguje do wykreślenia mieszkania z ewidencji środków trwałych?

Przed tym pytaniem staną w szczególności przedsiębiorcy, którzy w dalszym ciągu będą rozliczać najem na zasadach ogólnych. Choć odpisy amortyzacyjne wyłączone zostały z kosztów uzyskania przychodów, to w dalszym ciągu możliwe jest ponoszenie kosztów remontów, czy eksploatacji lokali. Takie wydatki mogą w dalszym ciągu stanowić koszty podatkowe.

Ustawa zmieniająca tj. ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021 poz. 2105), nie przewiduje żadnych przepisów przejściowych w tym zakresie, aczkolwiek wprowadzono nową regulację w art. 22n ust. 3 ustawy o PIT, zgodnie z którą nie podlegają objęciu ewidencją środków trwałych budynki mieszkalne, lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, grunty lub prawo użytkowania wieczystego gruntu, związane z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej.

Wobec powyższego należy postawić sobie następujące pytania:

  • czy w świetle znowelizowanych regulacji nie podlegają objęciu ewidencją mieszkania nabyte/wytworzone od dnia wejścia w życie przepisów, tj. od 1 stycznia 2022 roku,
  • czy w 2023 roku należy dokonać wykreślenia z ewidencji środków trwałych budynków i lokali mieszkalnych nawet jeśli były wcześniej amortyzowane i zostały nabyte przed 1 stycznia 2022 roku?

Na te pytania trudno jednoznacznie odpowiedzieć, tym bardziej, że po pierwsze przepisy przejściowe nie uregulowały precyzyjnie tej kwestii, po drugie sprawa amortyzacji będzie z pewnością jeszcze analizowana przez sądy, po trzecie ewidencja środków trwałych często jest wykorzystywana również w innych celach np. przedkłada się ją w instytucjach finansowych w celu otrzymania finansowania, po czwarte wreszcie podmioty stosujące ustawę o rachunkowości w dalszym ciągu będą ujmować budynki i lokale mieszkalne w ewidencjach środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych (amortyzacja bilansowa).

Zdaniem autora podatnicy powinni we własnym zakresie podjąć decyzję o ewentualnym wykreśleniu posiadanych lokali z ewidencji środków trwałych, uwzględniając powyższe zmienne, w szczególności fakt, iż zakaz amortyzacji może zostać uznany za niekonstytucyjny. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej konsekwentnie odmawia podatnikom prawa do amortyzacji, jednakże ilość interpretacji z pewnością sprawi, że zasadnicza większość z nich zostanie zaskarżona i poddana ocenie sądu. Sygnatury interpretacji indywidualnych wydanych tylko w styczniu 2023 roku: 0113-kdipt2-1.4011.944.2022.2.ID, 0113-kdipt2-1.4011.1000.2022.1.ID, 0114-kdip3-1.4011.1109.2022.1.AC, 0114-KDIP3-2.4011.1120.2022.2.MJ, 0112-kdil2-2.4011.932.2022.1.MW. Na marginesie dodamy, iż liczba interpretacji w sprawie amortyzacji wydanych w styczniu 2023 roku jest dwucyfrowa co z pewnością ukazuje skalę omawianego problemu.

Jak postąpić z budynkami usługowo-mieszkalnymi?

Wątpliwości opisane w niniejszym wpisie będą dotyczyć również właścicieli budynków usługowo-mieszkalnych. W takiej sytuacji decydująca będzie klasyfikacja całego budynku zgodnie z PKOB (Polska klasyfikacja obiektów budowlanych). Jeżeli budynek zostanie uznany za niemieszkalny, wówczas nowe przepisy wyłączające amortyzację nie znajdują zastosowania. Klasyfikacja budynku jako mieszkalny oznacza zmierzenie się z problemami opisanymi w niniejszym wpisie.

O charakterze danego budynku przesądza jego powierzchnia, czyli kryterium stosunkowo łatwe do obliczenia. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 roku w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB):

  • budynki mieszkalne są to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych. W przypadkach, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny, zgodnie z jego przeznaczeniem,
  • Budynki niemieszkalne są to obiekty budowlane wykorzystywane głównie dla potrzeb niemieszkalnych. W przypadku, gdy co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest do celów mieszkalnych, budynek klasyfikowany jest jako budynek mieszkalny.

Klasyfikacja budynku jako niemieszkalny daje pełne prawo do amortyzowania danego budynku w całości bez konieczności wyodrębniania powierzchni mieszkalnej i niemieszkalnej dla celów amortyzacji. Oznacza, to że właściciele budynków usługowo-mieszkalnych, sklasyfikowanych jako budynki niemieszkalne nie poniosą żadnych konsekwencji finansowych w związku ze zmianami przepisów na gruncie amortyzacji.

Autor: Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Zmiana formy opodatkowania a wypełnienie raportów ZUS na przykładach

Opublikowano: 2023-02-10

Zmiany wprowadzone przez Polski Ład istotnie komplikują wypełnianie raportów ZUS pod kątem składki zdrowotnej. Raportowanie na tym gruncie może stać się jeszcze bardziej utrudnione przy zmianie formy opodatkowania. W niniejszym wpisie przedstawiamy najważniejsze informacje w tym zakresie, także w kontekście możliwości wstecznej zmiany formy opodatkowania za 2022 rok wprowadzonej przez Polski Ład 2.0.

Zmiana formy opodatkowania z początkiem roku a raportowanie składki zdrowotnej za grudzień i styczeń – możliwe warianty

Przedsiębiorcy, którzy zdecydują się na zmianę formy opodatkowania muszą zmierzyć się z prawidłowym rozliczeniem składki zdrowotnej na przełomie roku. Przypomnijmy, że sposób kalkulacji składki zdrowotnej uzależniony jest od formy opodatkowania.

Składka zdrowotna płatników opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych obliczana jest za rok kalendarzowy (od stycznia do grudnia), z kolei składka zdrowotna płatników opodatkowanych na zasadach ogólnych obliczana jest za rok składkowy (od lutego do stycznia). To właśnie różnica pomiędzy rokiem składkowym, a rokiem kalendarzowym powoduje istotne komplikacje przy wypełnianiu raportów dot. składki zdrowotnej przy zmianie formy opodatkowania.

Możliwe są następujące warianty:

  • zmiana formy opodatkowania z zasad ogólnych (skala podatkowa/podatek liniowy) na podatek zryczałtowany. W tej sytuacji przedsiębiorca za styczeń deklaruje składkę zdrowotną na zasadach przewidzianych dla podatników opodatkowanych ryczałtem. Raport za grudzień zawiera składkę zdrowotną skalkulowaną w oparciu o dochód z listopada. Przedsiębiorca nie składa dodatkowego raportu w zakresie rozliczenia składki zdrowotnej od dochodu z grudnia. Składka zdrowotna zostanie wyrównana w rozliczeniu rocznym składki zdrowotnej,
  • zmiana formy opodatkowania z ryczałtu na zasady ogólne. W tej sytuacji przedsiębiorca za styczeń deklaruje składkę zdrowotną w sposób przewidziany dla zasad ogólnych. W raporcie DRA/RCA należy zamieścić zerowy dochód, ponieważ dochód z poprzedniego miesiąca nie jest znany.
  • zmiana formy opodatkowania z podatku liniowego na skalę podatkową lub odwrotnie. W tej sytuacji za styczeń składkę zdrowotną należy zadeklarować w oparciu o nowo wybraną formę opodatkowania z zerowym dochodem. Dochód za grudzień dot. poprzedniej formy opodatkowania zostanie uwzględniony w rocznym rozliczeniu składki zdrowotnej.

ISTOTNE:

Za styczeń 2023 minimalna składka zdrowotna dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych, kalkulowana jest w oparciu o minimalne wynagrodzenie obowiązujące w 2022 roku, czyli 3010 zł. Wynika to z literalnego brzmienia przepisów, bowiem minimalne wynagrodzenie ustala się na pierwszy dzień roku składkowego, czyli na 1 lutego 2022 roku.

Na marginesie należy istotnie podkreślić, że zmiana formy opodatkowania możliwa jest do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnięto pierwszy przychód. W praktyce najczęściej należy to zrobić do 20-tego lutego, choć nie zawsze.

Pierwszy przychód z działalności po upływie stycznia i późniejsza zmiana formy opodatkowania

W praktyce może okazać się, że przedsiębiorca w styczniu, a nawet w kolejnych miesiącach roku podatkowego nie osiąga przychodu np. w związku z przestojem w działalności gospodarczej.

W takiej sytuacji czas na zmianę formy opodatkowania za dany rok ulega wydłużeniu. Po zmianie formy opodatkowania, przedsiębiorca będzie zobligowany do skorygowania raportów za pierwsze miesiące roku, w których deklarował poprzednią, nieaktualną już formę opodatkowania. Sytuacja ta została zobrazowana na poniższym przykładzie.

Przykład 1

Pan Stanisław z uwagi na brak zleceń nie osiągnął w styczniu przychodów z działalności gospodarczej. Pierwszą fakturę wystawił dopiero w kolejnym miesiącu tj. w lutym.

W marcu Pan Stanisław podjął decyzję o zmianie formy opodatkowania z zasad ogólnych na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Osiągnięcie pierwszego przychodu w lutym daje Panu Stanisławowi możliwość zmiany formy opodatkowania w terminie do 20 marca ze skutkiem od 1 stycznia danego roku podatkowego.

Z uwagi na fakt, że za styczeń Pan Stanisław zadeklarował składkę zdrowotną w oparciu o zasady ogólne, będzie on zobligowany do złożenia raportu korygującego i wykazania składki zdrowotnej wyliczonej zgodnie z zasadami przewidzianymi dla ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Wsteczna zmiana formy opodatkowania za 2022 a rozliczenie składki zdrowotnej

Polski Ład 2.0 daje możliwość wstecznej zmiany formy opodatkowania za 2022 rok. Istnieją dwie ścieżki: zmiana z ryczałtu na skalę podatkową lub zmiana z podatku liniowego na skalę podatkową. Aby zmienić wstecznie formę opodatkowania za 2022 rok wystarczy złożyć zeznanie PIT-36 i rozliczyć dochody wg skali podatkowej. Czas na zmianę formy opodatkowania upływa wraz z terminem złożenia zeznania rocznego za 2022 rok, czyli z dniem 2 maja 2023 roku.

W sytuacji wstecznej zmiany formy opodatkowania za 2022 rok, zgodnie z poradnikiem ZUS pt. Polski Ład. Co zmienia się w przepisach rozliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne od 1 stycznia 2022 r. (stan prawny na 1 stycznia 2023 r.) nie ma konieczności korygowania miesięcznych raportów składanych w trakcie roku kalendarzowego/składkowego. Natomiast roczną składkę zdrowotną należy obliczyć wg właściwej (zmienionej) formy opodatkowania.

Polski Ład 2.0 umożliwił jeszcze drugi wariant zmiany formy opodatkowania za 2022 rok. Przedsiębiorcy, którzy złożyli stosowne oświadczenie o rezygnacji z ryczałtu w terminie do 22 sierpnia 2022 roku, mieli możliwość rozliczenia pierwszej połowy roku w oparciu o podatek zryczałtowany, natomiast drugiej połowy roku w oparciu o skalę podatkową. Dwie formy opodatkowania za 2022 rok zobowiązują do podwójnego rozliczenia rocznego składki zdrowotnej: pierwsze rozliczenie roczne składki za miesiące styczeń-czerwiec w oparciu o zasady przewidziane dla podatku zryczałtowanego, drugie za miesiące lipiec-grudzień w oparciu o zasady przewidziane dla zasad ogólnych.

Autor: Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Likwidacja działalności a obowiązek wcześniejszego złożenia PIT-11 i PIT-4R oraz innych dokumentów sporządzonych przez płatników

Opublikowano: 2023-02-03

Przedsiębiorcy z różnych względów zamykają firmę. Taka decyzja niesie za sobą szereg obowiązków na gruncie dokumentacji firmowej zarówno własnej jak i pracowniczej. W niniejszym wpisie przybliżamy tematykę terminu sporządzenia PIT-11 i PIT-4R oraz innych dokumentów w przypadku likwidacji działalności gospodarczej.

Ostatni dzień prowadzenia działalności terminem na zamknięcie spraw pracowniczych

Standardowy termin na przesłanie do organu podatkowego PIT-4R oraz PIT-11 za poprzedni rok upływa z końcem stycznia roku następnego. Z kolei informacje PIT-11 należy dostarczyć pracownikom/zleceniobiorcom w terminie do końca lutego.

Likwidacja/zamknięcie działalności gospodarczej przed upływem w/w terminów rodzi konieczność:

  • przesłania PIT-11 i PIT-4R do organu podatkowego nie później niż w dniu zaprzestania działalności gospodarczej,
  • dostarczenia PIT-11 pracownikom/zleceniobiorcom także nie później niż w ostatnim dniu zaprzestania działalności gospodarczej.

Problem ten dotyczy nie tylko standardowych informacji PIT-11 i PIT-4R, lecz również innych mniej popularnych dokumentów sporządzanych przez płatników. Z kolei niedopełnienie obowiązków na tym gruncie zrodzić może określone sankcje. Szczegóły w dalszej części niniejszego artykułu.

Wcześniejsze raportowanie dotyczy również innych dokumentów generowanych przez płatników

Płatnicy oprócz PIT-11 i PIT-4R zobligowani są w pewnych sytuacjach do sporządzania i raportowania organom podatkowym, a także podatnikom również innych dokumentów związanych z poborem zaliczek na podatek dochodowy.

Najpóźniej w ostatnim dniu prowadzenia działalności gospodarczej, w przypadku jej likwidacji, płatnicy są zobligowani do sporządzenia i złożenia w organie podatkowym również innych dokumentów, do których należą:

  • IFT-1/IFT-1R – informacja o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez osoby fizyczne niemające w Polsce miejsca zamieszkania,
  • IFT-2/IFT-2R – Informacja o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych niemających siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

(obowiązek składania powyższych informacji wynika m.in. z pobierania tzw. podatku u źródła),

  • PIT-8C – informacja o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych (papiery wartościowe, dywidendy etc.),
  • PIT-8AR – deklaracja roczna o zryczałtowanym podatku dochodowym (dot. umów cywilnoprawnych jeżeli kwota należności określona w umowie zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika nie przekracza 200 zł),
  • PIT-R – informacja o wypłaconych podatnikowi kwotach z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich,
  • PIT-11K – informacja o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy przekazywanych przez komorników sądowych lub inny podmiot niebędący następcą prawnym zakładu pracy.

Planowanie likwidacji działalności gospodarczej należy więc rozszerzyć o terminowe zrealizowanie obowiązków wynikających z funkcji płatnika, jeżeli podmiot takowe funkcje pełnił w danym roku podatkowym. Zaniedbania na tym gruncie mogą zrodzić negatywne skutki finansowe i karne.

Niezłożenie przed końcem działalności gospodarczej właściwych dokumentów może zrodzić sankcje karnoskarbowe

Płatnik, który nie składa w terminie wymaganych informacji podatkowych może zostać ukarany na podstawie art. 80 ustawy z dnia 10 września 1999 roku Kodeks krany skarbowy karą grzywny do 180 stawek dziennych.

Zgodnie z przywołaną wyżej ustawą Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności.

Zatem w 2023 roku (przyjmując wynagrodzenie minimalne obowiązujące od lipca w kwocie 3 600 zł brutto), stawka dzienna kształtuje się w przedziale od 120 zł do 48 000 zł). Minimalna grzywna w stawkach dziennych wynosi 10 stawek, czyli w 2023 roku 1 200 zł. W wypadku mniejszej wagi w rozumieniu kodeksu, sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Czynny żal czyli zaniechanie ukarania sprawcy czynu zabronionego

Płatnik likwidujący działalność gospodarczą, który przed dniem jej zakończenia nie złoży w organie podatkowym odpowiednich dokumentów i/lub nie dostarczy ich podatnikowi, dopuści się tym samym czynu zabronionego w rozumieniu ustawy Kodeks karny skarbowy.

Od negatywnych sankcji, w przypadku nieterminowego złożenia informacji/deklaracji, uchronić się można składając tzw. czynny żal. Instytucja czynnego żalu wynika z art. 16 ustawy Kodeks karny skarbowy. Przepis ten wskazuje, iż Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu. Korzystając z czynnego żalu konieczne jest złożenie brakujących informacji/deklaracji oraz uiszczenie ewentualnego zaległego podatku.

Czynny żal należy złożyć na piśmie w dowolnym urzędzie skarbowym. W 2023 roku po zmianie organizacji Krajowej Administracji Skarbowej powstały wątpliwości, gdzie należy kierować czynne żale, bowiem w każdym województwie wyznaczony został jeden urząd skarbowy do wykonywania zadań mi.in w zakresie spraw dot. przestępstw i wykroczeń skarbowych, pełniący rolę „organu powołanego do ścigania”. Ministerstwo Finansów rozwiało wątpliwości i potwierdziło, że składnie czynnych żalów należy procedować na dotychczasowych zasadach poprzez kierowanie ich do dowolnego urzędu skarbowego (rekomendowane jest składanie czynnego żalu w urzędzie skarbowym właściwym dla podatnika).

Należy mieć jednak na względzie fakt, iż czynny żal może w pewnych okolicznościach nie przynieść oczekiwanych rezultatów, w szczególności gdy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego.

Autor: Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Próbki towaru na degustacje na gruncie PIT i VAT

Opublikowano: 2023-01-27

Polska ustawa o VAT nakazuje opodatkować nieodpłatne przekazanie towarów bowiem traktuje to jako transakcję dostawy towarów (sprzedaży towarów).

Czy próbki towarów na degustację powinny być opodatkowanie VAT i PIT? Na co powinien zwrócić uwagę przedsiębiorca przekazujący dane towary?

Nieodpłatne przekazanie towaru podlega opodatkowaniu VAT

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. z 2022 r. poz. 931 zwanej dalej ustawą o VAT) dostawa towarów to m.in. nieodpłatne przekazanie przez czynnego podatnika VAT towarów należących do jego przedsiębiorstwa, a konkretnie:

  1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
  2. wszelkie inne darowizny

– jeżeli czynnemu podatnikowi VAT przysługiwało (w całości lub w części) prawo do odliczenia podatku VAT wobec tych zakupionych (zaimportowanych lub wytworzonych) towarów lub ich części składowych.

ISTOTNE:

Opodatkowaniu VAT nie podlegają przekazywane przez czynnego podatnika VAT prezenty o małej wartości i próbki, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.

Próbka, prezent o małej wartości czyli co?

Prawodawca w art. 7 ust 4 i 7 wyjaśnił co rozumie przez próbkę towaru albo prezent o małej wartości, którego przekazanie nie podlega opodatkowaniu VAT. Uszczegółowienie zaprezentowano w poniższej tabeli.

Cechy próbki i prezentu o małej wartości
Prezent o małej wartości Próbka
Cechy prezentu o małej wartości dotyczą przekazywanego prezentu przez przedsiębiorcę w postaci jego towaru jednej osobie. Identyfikowalna jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielką ilość, która pozwala na ocenę cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci.
Łączna wartość prezentu o małej wartości nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku VAT), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób. Przekazanie (wręczenie) próbki przez podatnika ma na celu promocję tego towaru.
Jeśli przekazanie prezentu o małej wartości nie ujęto w ewidencji, o której mowa powyżej, to jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku VAT), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie może przekroczyć 20 zł. Przekazanie (wręczenie) próbki przez podatnika nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego towaru, chyba że zaspokojenie potrzeb tego odbiorcy jest nieodłącznym elementem promocji tego towaru i ma skłaniać tego odbiorcę do zakupu promowanego towaru.

TSUE w wyroku z dnia 30.09.2010r. o sygn. C-581/08 objaśnił, że próbka towaru to […] „egzemplarz okazowy produktu, mający na celu promocję jego sprzedaży i pozwalający na ocenę jego cech i właściwości bez wykorzystania końcowego innego niż nieodłącznie powiązane z takimi działaniami promocyjnymi.

Prawo krajowe nie może ograniczyć tego pojęcia w sposób ogólny jedynie do egzemplarzy okazowych mających postać inną niż przeznaczona do sprzedaży lub jedynie do pierwszego z serii jednakowych egzemplarzy okazowych przekazywanych przez podatnika na rzecz tego samego odbiorcy bez uwzględnienia charakteru przedstawianego produktu oraz okoliczności gospodarczych właściwych dla każdej czynności przekazania egzemplarzy okazowych”. […].

Przykład 1

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży różnego rodzaju kawy i herbaty oraz na wynajmie urządzeń do parzenia kawy.

Podatnik rozpoczął planowaną od miesięcy akcję promocyjną, która polega na prezentacji i degustacji próbek jego produktów zarówno aktualnym klientom jak i potencjalnym nabywcom.

Akcja na ma celu promocję sprzedawanych produktów, dotarcie do nowej grupy klientów, zwiększenie sprzedaży czy po prostu sprawdzenie towaru przez odbiorców przez jego zakupem.

Akcje te są organizowane w hipermarketach oraz na festynach.

W czasie akcji promocyjnych do degustacji zużywane są także takie wyroby jak cukier, śmietanka, mleko, kubki itp.

Od nabycia wszystkich wyżej wymienionych towarów podatnik odliczył w pełni podatek VAT naliczony.

Podatnik prowadzi protokół w którym wycenione są wydawane do degustacji próbki kawy czy herbaty.

W omawianej sytuacji i przedstawionych okolicznościach przekazanie próbek kawy czy herbaty do degustacji nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT.

Nieodpłatne przekazanie próbek towaru na degustację na gruncie PIT

Nawiązując do wspomnianej akcji promocyjnej dotyczącej degustacji próbek towarów, która ma na celu promocję sprzedawanych produktów, dotarcie do nowej grupy klientów, zwiększenie sprzedaży czy po prostu sprawdzenie towaru przez odbiorców przez jego zakupem to nabycie przez przedsiębiorcę towarów na poczet realizacji promocji będzie stanowiło u niego koszt uzyskania przychodu.

ISTOTNE:

Jak mówi art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PDOF) za koszty uzyskania przychodów nie uważa się kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Tak więc o ile akcje marketingowe będą skupiać się na powyższych celach promocji finalnego produktu i nie będą stanowić kosztów reprezentacyjnych, wówczas będą mogły u przedsiębiorcy stanowić koszty firmowe.

Z kolei po drugiej stronie a więc po stronie odbiorcy degustacji warto wspomnieć o art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PDOF. Przepis ten mówi, iż zwalnia się z podatku dochodowego od osób fizycznych (PDOF) wartość nieodpłatnego świadczenia otrzymanego od świadczeniodawcy w związku z jego promocją lub reklamą – jeżeli jednorazowa wartość tych świadczeń nie przekracza kwoty 200 zł.

Powyższe zwolnienie nie ma jednak zastosowania, jeżeli świadczenie jest dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym.

Jeżeli otrzymanie nieodpłatnego świadczenia nie spełnia ww. warunków wówczas obiorca świadczenia będzie zobowiązany rozpoznać przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem PDOF i to w sposób właściwy dla swojego statutu tzn. w zależności czy będzie osobą prywatną czy przedsiębiorcą.