Opublikowane w

Nowy limit płatności gotówką

Unia Europejska kontroluje transakcje pomiędzy przedsiębiorcami, których wartość opiewa na określoną kwotę. Wartość ta co jakiś czas ulega zmianie. Mowa tu o transakcjach które nie mogą być opłacone gotówką z uwagi właśnie na przekroczenie limitu wartości transakcji.

O jakim limicie mowa? Jakie są skutki podatkowe przekroczenia tego limitu?

Limit płatności gotówkowych

Limit płatności gotówkowych odnosi się wyłącznie do transakcji dokonywanych pomiędzy przedsiębiorcami. Były wszakże pomysły aby limit dotyczył też transakcji realizowanych pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą niemniej ten kierunek nie znalazł miejsca przepisach prawnych.

Tak więc limit płatności gotówkowych dotyczy tylko transakcji kupna / sprzedaży pomiędzy przedsiębiorcami.

Oznacza on, że gdy kwota transakcji wynosi powyżej wartości limitu wówczas nabywca ma obowiązek zapłacić za pośrednictwem przelewu a nie gotówką i dodatkowo na rachunek sprzedawcy widniejący na białej liście.

Limitu płatności gotówkowych w roku 2024

Nawiązując do art. 19 ustawy z dnia 6.03.2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236 zwanej dalej ustawą – Prawo przedsiębiorców) limit płatności gotówkowych w roku 2024 nadal wynosi 15.000 zł.

Choć były różne przymiarki do zmiany tej kwoty np. do sumy 8.000 zł lub dodania zupełnie nowego limitu dla zakupów dokonywanych przez konsumentów o wartości 20.000 zł jednakże ostatecznie nie weszły one w życie.

ISTOTNE:

Limit płatności gotówkowych w roku 2024 wynosi wciąż 15.000 zł.

Nowa wartość limitu płatności gotówkowych

Parlament europejski przegłosował maksymalną wartość limitu płatności gotówkowych pomiędzy przedsiębiorcami i nie tylko dla wszystkich państw członkowskich.

Teraz nastąpi ciąg dalszy procedowania tej zmiany ale już w Radzie Europejskiej.

Nowa maksymalna wartość limitu płatności gotówkowych pomiędzy przedsiębiorcami ma wynieść 10.000 EUR i to dla wszystkich krajów członkowskich.

Nie jest póki co znany kurs według którego należałoby przeliczyć ten limit. Patrząc na kurs średni NBP za cały miesiąc kwiecień 2024r. to limit wyrażony w złotówkach wyniósłby około 43.000 zł.

Należy jednak podkreślić, iż poszczególne kraje UE będą mogły zastosować niższy górny limit płatności gotówkowych niż 10.000 EUR.

Maksymalny górny limit płatności gotówkowych 10.000 EUR ma obowiązywać gdy stronami transakcji są:

  1. tylko przedsiębiorcy, albo
  2. przedsiębiorca oraz konsument.

Limit ten nie będzie dotyczył transakcji w której stronami będą tylko konsumenci. Nie jest znany jeszcze limit płatności gotówkowych (o ile się zmieni) jaki zastosuje polski ustawodawca. Czy pozostanie limit 15.000 zł? Czy zostanie wręcz obniżony czy może podwyższony do sumy 10.000 EUR? To zostanie zapewne ujawnione już wkrótce.

Konsultacjom podlega jeszcze jeden limit a mianowicie limit minimalny. Jednakże na dzień dzisiejszy nie jest wiadome czy i kiedy on wejdzie w życie.

Przekroczenie limitu płatności gotówkowych a konsekwencje podatkowe

Skoro przynajmniej orientacyjnie wiadomo ile wyniesie nowy limit płatności gotówkowych pomiędzy firmami – warto byłoby przypomnieć jakie konsekwencje powoduje przekroczenie tegoż limitu.

Konsekwencje dla nabywcy mogą być potrójne. Obowiązek korekty kosztów uzyskania przychodów in minus może być spowodowany zapłatą w części lub w całości za transakcję między przedsiębiorcami o wartości przekraczającej 15.000 zł:

  1. w gotówce, lub
  2. na rachunek sprzedawcy nie występujący na białej liście, lub
  3. bez zastosowania mechanizmu podzielonej płatności jeżeli nabywca miał obowiązek go zastosować.

Przekroczenie limitu płatności gotówkowych 15.000 zł czyli zapłata gotówkowa

Aktualnie na mocy art. 19 ustawy – Prawo przedsiębiorców zapłata lub przyjmowanie płatności związanych z działalnością gospodarczą musi nastąpić za pośrednictwem rachunku płatniczego (może być też rachunek pośrednika płatniczego np. karta kredytowa, płatnicza, pośrednictwo płatnicze Payu, Paypal, Tpay, Przelewy 24, pozostałe) przedsiębiorcy, w każdym jeżeli:

1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15.000 zł lub równowartość tej kwoty.

Jeżeli transakcja jest wyrażona w walucie obcej to podatnik ma obowiązek ją przeliczyć na złote według średniego kursu dal tej waluty obcej ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

ISTOTNE:

W aktualnym stanie prawnym limit płatności gotówkowych dotyczy tylko przedsiębiorców i wynosi on 15.000 zł brutto. Jeżeli jedną ze strona jest konsument wówczas limit ten nie ma zastosowania.

Warto podkreślić, iż limit płatności gotówkowych odnosi się także do sytuacji w której jedną ze stron jest kontrahent zagraniczny.

Przykład 1

Czynny podatnik VAT nabył do sali konferencyjnej telewizor o wielkości 95 cali. Faktura za telewizor opiewała na kwotę 16.000 zł netto, 3.680 zł VAT, 19.680 zł brutto.

Podatnik 12.300 zł zapłacił przelewem a pozostałą kwotę opłacił gotówką w sklepie.

Wartość transakcji przekroczyła limit 15.000 zł a zatem całość kwoty czyli 19.680 zł podatnik powinien zapłacić za pomocą rachunku płatniczego na rachunek płatniczy sprzedawcy.

W takim wypadku pozostałą część tj. 6.000 zł netto nie może ująć w kosztach uzyskania przychodów a jeżeli ująć to musi dokonać korekty tej kwoty in minus.

ISTOTNE:

Zapłata gotówką całości lub części transakcji o wartości powyżej 15.000 zł powoduje brak możliwości ujęcia w kosztach uzyskania przychodu tej części lub całości transakcji, która została opłacona gotówką.

Podatnik może natomiast spróbować porozumieć się ze sprzedawcą w kwestii wycofania dokonanej, gotówkowej zapłaty a następnie dokonać płatności przelewem. W takim wypadku będzie mógł ująć (lub dokonać korekty in plus) wartość transakcji opłaconej przelewem w kosztach uzyskania przychodu.

Przekroczenie limitu płatności gotówkowych 15.000 zł w kontekście białej listy

Nie tylko zapłata gotówką za transakcję powyżej 15.000 zł (między przedsiębiorcami) spowoduje niemożność zaksięgowania jej w koszty firmy w części lub w całości (w zależności od tego ile zapłacono gotówką a ile przelewem).

ISTOTNE:

Jeżeli przedsiębiorca ma do zapłacenia dla innego przedsiębiorcy za transakcję nabycia o wartości powyżej 15.000 zł to musi pamiętać ażeby sprawdzić (numer NIP) kontrahenta na tzw. białej liście. Następnie sczytać numer jego rachunku firmowego i dokonać płatności przelewem na ten rachunek.

Jeżeli przedsiębiorca zapłaci w części lub w całości za transakcję o wartości powyżej 15.000 zł na rachunek sprzedawcy inny niż występujący na białej liście wtedy nie będzie mógł ująć części lub całości kwoty transakcji w kosztach uzyskania przychodu.

Jeżeli nawet już ujął w kosztach tę transakcję zakupu w części lub w całości to będzie miał obowiązek dokonać korekty in minus części lub całości transakcji (w zależności jaką część transakcji powyżej 15.000 zł zapłacił na rachunek sprzedawcy spoza białej listy).

Jeżeli w miesiącu dokonania korekty koszów nie na możliwości ich zmniejszenia (wynoszą one 0 zł albo są niższe niż kwota korekty) podatnik dokonuje korekty poprzez zwiększenie przychodów.

ISTOTNE:

Nawet gdy przedsiębiorca zapłaci drugiemu przedsiębiorcy za transakcję powyżej 15.000 zł w gotówce lub na rachunek sprzedawcy spoza białej listy to nie będzie musiał w pewnych okolicznościach korygować kosztów in minus.

Okoliczności w których nie występuje obowiązek korekty kosztów in minus pomimo zapłaty innych rachunek sprzedawcy niż występujący na białej liście
Lp. Opis okoliczności
1. Zapłata została zrealizowana przelewem na inny rachunek sprzedawcy niż występujący na białej liście ale nabywca złożył przy pierwszej zapłacie należności zawiadomienie o tym fakcie do urzędu skarbowego właściwego dla nabywcy, w ciągu 7 dni od dnia zlecenia przelewu
2. Zapłata została zrealizowana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności
3. Z faktury wynika, iż transakcja dotyczyła wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu towarów, importu usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę
4. Zapłata została zrealizowana przelewem na rachunek banku lub rachunek spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej: a) służący do dokonywania rozliczeń z tytułu nabywanych przez ten bank lub tę kasę wierzytelności pieniężnych lub b) wykorzystywany przez ten bank lub tę kasę do pobrania należności od nabywcy towarów lub usługobiorcy za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone fakturą, i przekazania jej w całości albo części dostawcy towarów lub usługodawcy, lub c) prowadzony przez ten bank lub tę kasę w ramach gospodarki własnej, niebędący rachunkiem rozliczeniowym – jeżeli odpowiednio bank, spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa lub podmiot będący wystawcą faktury, wraz z informacją o numerze rachunku do zapłaty, przekazali podatnikowi informację, że rachunek wskazany do zapłaty jest rachunkiem, o którym mowa w lit. a, b lub c.

Warto podkreślić, że powyżej wymienione wyjątki znajdują zastosowanie także do nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych.

Okoliczności wyjątkowe braku obowiązku dokonania korekty kosztów in minus odnoszą się także do dokonania płatności likwidacji pozarolniczej działalności gospodarczej albo po zmianie formy opodatkowania na zryczałtowaną formę opodatkowania.

Przekroczenie limitu płatności gotówkowych 15.000 zł w kontekście mechanizmu podzielonej płatności

Limit płatności gotówkowych jak się okazuje odnosi się do 3 kwestii podatkowych. Pierwszą jest płatność gotówkowa do ww. limitu a powyżej poprzez przelew.

Druga kwestia to płatność za transakcję powyżej ww. limitu na rachunek sprzedawcy widniejący na białej liście.

Natomiast trzecia kwestia to obowiązek zapłaty za towary występujące w załączniku nr 15 do ustawy o VAT poprzez zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności.

Na czym polega owa trzecia kwestia?

W sytuacji gdy czynny podatnik VAT zakupi towar (towary) wówczas będzie zobowiązany przy płatności za fakturę dotyczącą tych towarów użyć mechanizmu podzielonej płatności jeżeli:

  1. nabyty towar (wystarczy jeden towar z faktury) znajduje się w załączniku nr 15 do ustawy o VAT,
  2. łączna wartość transakcji wynosi powyżej 15.000 zł.

ISTOTNE:

Mechanizm podzielonej płatności (split payment) wymaga płatności z użyciem specjalnego komunikatu przelewu na rachunek VAT sprzedawcy (widniejący na białej liście).

Jeżeli natomiast nabywca dokona zapłaty jedynie za część albo nie dokona jej wcale z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności wówczas nie zaliczy do kosztów uzyskania przychodów odpowiednio pozostałej części nieopłaconej przy pomocy mechanizmu split payment albo całości jeżeli zapłaty dokonał bez użycia tego mechanizmu.

Końcowo warto wskazać, iż limit płatności gotówkowych 15.000 zł może w niedalekiej przyszłości ulec zmianie. Warto pamiętać, iż ma on wpływ póki co aż na 3 aspekty ewentualnych korekt kosztowych z tytułu płatności gotówkowej, płatności na rachunek na spoza białej listy, płatności bez zastosowania mechanizmu podzielonej płatności.

Opublikowane w

Czy niskocenny środek trwały – poniżej 10.000 zł warto wprowadzić do ewidencji środków trwałych?

Środek trwały to składnik majątku używany albo przeznaczony do używania na cele prowadzonej działalności gospodarczej. To podstawowa cecha składników majątku używanych w działalności.

Jednak aby można było mówić o środku trwałym należałoby sięgnąć do ustawowych definicji środka trwałego.

W tym miejscu nasuwa się wątpliwość a mianowicie co z niskocennymi środkami trwałymi, które przedsiębiorca nie ma obowiązku wprowadzić do ewidencji środków trwałych? Co z kosztami ponoszonymi z tytułu użytkowania niskocennych środków trwałych?

Składnik majątku będący środkiem trwałym

Trzeba zacząć od tego, iż środek trwały to składnik majątku używany albo przeznaczony do używania na cele prowadzonej działalności gospodarczej. To przede wszystkim.

Jednak aby można było mówić o środku trwałym należałoby sięgnąć do ustawowych definicji środka trwałego.

W art. 22a ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 zwanej dalej ustawą o PIT) prawodawca objaśnia, iż ze składnikiem majątku będącym środkiem trwałym przedsiębiorca ma do czynienia gdy:

  • stanowi własność lub współwłasność podatnika,
  • zostały nabyty lub wytworzony we własnym zakresie,
  • przewidywany okres jego używania jest dłuższy niż rok,
  • jest on kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania,
  • jest wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą,
  • może być oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu (lub używany na podstawie tych umów – jest to wtedy obcy środek trwały).

Składnik majątku spełniający powyższe cechy będzie uznany za środek trwały używany w prowadzonej działalności gospodarczej. Nawet jeżeli jego wartość początkowa będzie wynosić 10.000 zł albo poniżej tej wartości. Typowymi środkami trwałymi są m.in.:

  • budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
  • maszyny, urządzenia i środki transportu,
  • inne przedmioty
  • przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, zwane dalej „inwestycjami w obcych środkach trwałych”,
  • budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie,
  • składniki majątku wymienione powyżej niestanowiące własności lub współwłasności podatnika ale wykorzystywane przez niego w jego działalności na podstawie umowy leasingu w wyniku której odpisów amortyzacyjnych dokonuje właśnie korzystający podatnik – leasingobiorca.

Niskocenny środek trwały o wartości równej 10.000 zł i poniżej tej wartości

Ustawa o PIT wyróżnia tzw. niskocenny środek trwały czyli taki składnik majątku, który spełnia ww. cechy środka trwałego a jego wartość początkowa nie przekracza sumy 10.000 zł.

Oznacza to, że taki składnik majątku nadal pozostaje środkiem trwałym tyle tylko, że o niskiej wartości początkowej.

O co więc chodzi z wartością początkową środka trwałego do 10.000 zł?

Składnik majątku posiadający cechy środka trwałego może opiewać na wartość także poniżej 10.000 zł. Środkiem trwałym może być chociażby samochód osobowy o wartości początkowej 7.000 zł.

ISTOTNE:

Na mocy art. 22d ust. 1 oraz 22f ust. 3 ustawy o PIT ustawowa wartość początkowa środków trwałych 10.000 zł jest istotna z punktu widzenia możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych.

Środek trwały do wartości 10.000 zł a możliwości amortyzacyjne
Art. 22d ust. 1 ustawy o PIT Art. 22f ust. 3 ustawy o PIT
Podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku których wartość początkowa nie przekracza 10.000 zł. Wydatki poniesione na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania. W przypadku gdy wartość początkowa jest równa lub niższa niż 10.000 zł, podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych albo jednorazowo – w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, albo w miesiącu następnym.

Czy niskocenny środek trwały czyli poniżej 10.000 zł warto wprowadzić do ewidencji środków trwałych?

Podatnik, który zakupi (lub nabędzie w inny sposób) na cele działalności środek trwały o wartości początkowej do 10.000 zł ma następujące możliwości:

  1. może ująć go jednorazowo w koszty firmy w miesiącu oddania do używania (najczęściej miesiąc zakupu),
  2. ma prawo wprowadzić go do ewidencji środków trwałych i dokonywać amortyzacji w czasie tzn. dokonywać miesięcznych, kwartalnych, półrocznych czy rocznych odpisów amortyzacyjnych od ustalonej wartości początkowej (równej lub niższej niż 10.000 zł),
  3. ma prawo wprowadzić go do ewidencji środków trwałych i zamortyzować go jednorazowo w miesiącu oddania go do używania albo najpóźniej w miesiącu następnym.

STOTNE:

Warto podkreślić, iż gdy nabyty składnik majątku nie stanowi środka trwałego i jednocześnie zostanie on uznany przez podatnika jako wyposażenie, to podatnik wprowadza go na stan ewidencji wyposażenia.

Warto podkreślić, iż zlikwidowano obowiązek prowadzenia ewidencji wyposażenia. Niemniej w skład wyposażenia będzie wchodził składnik ruchomy (niebędący środkiem trwałym czy towarem), który będzie używany w działalności nie dłużej niż 12 miesięcy.

Jednym z klasycznych przykładów środków trwałych wprowadzanych do ewidencji środków trwałych ale niekiedy z uwagi na niską wartość ujętych jednorazowo w koszty firmy są samochody osobowe.

Niskocenny samochód osobowy wprowadzony do ewidencji środków trwałych cechuje się tym, że:

  • może być amortyzowany w czasie,
  • wydatki na jego eksploatację stanowią koszty uzyskania przychodów w wysokości 75% z kwoty netto z faktury i z połowy VAT naliczonego na tej fakturze.

Dotyczy to samochodów osobowych, które są:

  1. środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
  2. składnikami majątku o wartości początkowej równej lub niższej niż 10.000 zł, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa nie przekracza 1.500 zł,
  3. składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych.

Jeżeli zakupiony samochód osobowy nie należy do ww. typów składników majątku a jego wartość jest równa lub niższa niż 10.000 zł wówczas podatnik będzie mógł ująć jedynie w koszty firmy 20% z kwoty netto z faktury i z połowy VAT naliczonego na tej fakturze.

ISTOTNE:

Środek trwały niewprowadzony do ewidencji środków trwałych nie może być amortyzowany w czasie ani nie może być amortyzowany jednorazowo.

Należy podkreślić, iż jednorazowa amortyzacja to nie to samo co jednorazowe ujęcie w koszty – choć skutki tego ujęcia są podatkowo podobne.

Czy warto wprowadzić mieszkanie do ewidencji środków trwałych?

Kolejny ciekawy przypadek ale nieco innej materii to mieszkanie a więc nieruchomość mieszkalna. Począwszy od 1 stycznia 2023r. nawet gdy podatnik wprowadzi mieszkanie do ewidencji środków trwałych to odpisy amortyzacyjne nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Jaka w tym wypadku będzie różnica?

Koszty użytkowania prywatnego mieszkania na cele działalności czy to wprowadzonego czy niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych będą stanowić koszty firmowe. Istotnym jest tutaj istnienie związku tych wydatków z prowadzoną działalnością.

Mieszkanie prywatne (nabyte prywatnie a nie na firmę) może być przecież przeznaczone w części na działalność gospodarczą a w części prywatnie albo w całości na działalność gospodarczą.

Niezależnie od tego czy mieszkanie prywatne jest wprowadzone do ewidencji środków trwałych przedsiębiorca może ująć w koszty uzyskania przychodów:

  • wydatki na media w całości jeżeli mieszkanie w całości jest przeznaczone na cele prowadzenia działalności gospodarczej,
  • wydatki na media w części dotyczącej mieszkania przeznaczonego na cele prowadzenia działalności gospodarczej.

ISTOTNE:

Niezależnie od wprowadzenia mieszkania prywatnego do ewidencji środków trwałych koszty remontu tego mieszkania w części dotyczącej prowadzonej działalności gospodarczej będą stanowić koszty uzyskania przychodu (jeżeli faktycznie dotyczą prowadzonej działalności).

Co jeszcze?

Niezwykle istotną kwestią dotyczącą lokali mieszkalnych jest także kwestia ulepszenia środka trwałego (a więc nie remontu). W sytuacji gdy mieszkanie prywatnie:

  1. zostanie wprowadzone do ewidencji środków trwałych wówczas wartość ulepszenia przedsiębiorca dolicza do wartości początkowej mieszkania ale mimo to nie może ujmować odpisów amortyzacyjnych w kosztach uzyskania przychodów,
  2. nie zostanie wprowadzone do ewidencji środków trwałych wówczas wartość ulepszenia przedsiębiorca ujmie jako inwestycję w obcy środek trwały jednakże wciąż nie ujmie odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej inwestycji w kosztach uzyskania przychodów.

ISTOTNE:

Wprowadzenie mieszkania prywatnego będącego własnością przedsiębiorcy obliguje go do ustalenia wartości początkowej tego mieszkania oraz obliczania i wykazania w tabeli amortyzacyjnej odpisów amortyzacyjnych, wartości po odjęciu odpisów, daty zakończenia amortyzacji i pozostałych danych.

To, że nie można ująć odpisów amortyzacyjnych od lokalu mieszkalnego w koszty firmy nie zwalnia przedsiębiorcę od rozliczania amortyzacji w ewidencji środków trwałych skoro mieszkanie wprowadził na stan środków trwałych firmy.

Końcowo pozostaje mieć nadzieję, że jeszcze kiedyś ktoś pochyli się nad możliwością ujęcia odpisów amortyzacyjnych lokali mieszkalnych w kosztach uzyskania przychodów jeżeli takie mieszkanie w całości lub w części jest przeznaczone na prowadzenie działalności.

Opublikowane w

Uwaga na ujęcie w kosztach firmy wydatków na ubezpieczenia majątkowe OC i dobrowolne pojazdów samochodowych

Ubezpieczenie obowiązkowe czy dobrowolne, tak naprawdę każdą składkę polisy ubezpieczeniowej przedsiębiorcy chcieli by ująć w kosztach uzyskania przychodów.

Czy jednak mogą ująć polisy obowiązkowe i dobrowolne w pełnej wysokości w kosztach firmowych? Od czego to zależy?

Ubezpieczenie obowiązkowe a dobrowolne pojazdów samochodowych

Ubezpieczenie obowiązkowe, a dobrowolne pojazdów samochodowych w kwestii kosztów uzyskania przychodów różni się tym, że ubezpieczenia obowiązkowe podatnik może ująć niektóre ubezpieczenia w koszty uzyskania przychodów w wartości 100%, a niektóre w dużo niższej wartości.

Zależy to od wielu czynników. Na początek należy ustalić z jakim pojazdem samochodowym przedsiębiorca ma do czynienia tzn. czy z samochodem osobowym, ciężarowym a może specjalnym czy jeszcze o innym charakterze?

Pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 ton i o określonej charakterystyce

Możliwość ujęcia w kosztach obowiązkowych czy dobrowolnych ubezpieczeń pojazdów samochodowych warto rozpocząć od podziału ustawowego na samochody osobowe i ciężarowe. Dlaczego tak? Dlatego, że tylko wydatki na samochodu uznawane ustawowo za osobowe podlegają jakimkolwiek limitom.

Pojazd samochodowy uznawany za inny niż samochód osobowy to pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym czyli:

  1. o dopuszczalnej masie całkowitej (DMC) przekraczającej 3,5 określany też jako samochód ciężarowy,
  2. o dopuszczalnej masie całkowitej (DMC) nieprzekraczającej3,5 ale o określonej charakterystyce wyłączającej go z samochodów osobowych.

ISTOTNE:

Wydatki na ubezpieczenie OC i dobrowolne (AC) na cele firmowe dotyczące samochodu ciężarowego używanego oraz tego o określonej charakterystyce mogą być ujęte bez limitów w wysokości 100% z polis ubezpieczenia majątkowego tych samochodów.

Ustawowy podział pojazdów samochodowych w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym
Samochody ciężarowe Pojazd samochodowy o określonej charakterystyce Samochody osobowe
DMC powyżej 3,5 ton DMC poniżej 3,5 ton DMC poniżej 3,5 ton
Pojazdy samochodowe o DMC powyżej 3,5 ton (samochody ciężarowe) Mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą: klasyfikowane do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków Konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą z wyjątkiem pojazdów samochodowych o określonej charakterystyce
Posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,
Pojazd specjalny, a z dokumentów tego pojazdu wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym i spełnia wszelkie warunki pojazdu specjalnego (nawet w odrębnych przepisach), dla następujących przeznaczeń: agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych, koparka, koparko-spycharka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych, żuraw samochodowy.
O specjalnym przeznaczeniu np. samochód pogrzebowy – określony w przepisach wydanych na podstawie art. 86a ust. 16 ustawy o VAT

Przykład 1

Przedsiębiorca zakupił do firmy samochód ciężarowy czyli o DMC powyżej 3,5 ton. Następnie ubezpieczył ten pojazd i zawarł polisę:

  1. OC na kwotę 2.000 zł,
  2. AC na kwotę 5.000 zł,
  3. NNW na kwotę 800 zł.

Wszystkie kwoty ubezpieczeń przedsiębiorca ujmie w kosztach firmy.

Przykład 2

Przedsiębiorca nabył do firmy pojazd samochodowy o DMC poniżej 3,5 ton. Pojazd ten ma jeden rząd siedzeń, oddzielony od części przeznaczonej do przewozu ładunków trwałą przegrodą i jest klasyfikowany do podrodzaju: wielozadaniowy, van.

Następnie ubezpieczył ten pojazd i zawarł polisę:

  1. OC na kwotę 1.000 zł,
  2. AC na kwotę 3.000 zł,
  3. NNW na kwotę 400 zł.

Wszystkie kwoty ubezpieczeń przedsiębiorca ujmie w kosztach firmy.

ISTOTNE:

Wydatki na ubezpieczenie OC i dobrowolne (AC) na cele firmowe dotyczące samochodu ciężarowego używanego oraz tego o określonej charakterystyce mogą być ujęte bez limitów w wysokości 100% z polis ubezpieczenia majątkowego tych samochodów jeżeli pojazdy te przedsiębiorca będzie:

  • wynajmował,
  • leasingował,
  • dzierżawił.
  • odda w używanie na podstawie podobnych do powyższych umów.

Kwestia kto ujmie w koszt firmy wydatki na ubezpieczenia zależy też od zapisów zawartych umów pomiędzy oddającym w używanie a korzystającym.

Pojazdy samochodowe ustawowo uznane za samochody osobowe

Pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym jest uznany za samochód osobowy jeżeli jego DMC nie przekracza 3,5 tony oraz jest on konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, z wyjątkiem:

  • pojazdów samochodowych o określonej charakterystyce wyłączającej go z zaklasyfikowania do samochodów osobowych.

W tym miejscu należałoby powiedzieć, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych dzieli możliwość ujęcia wydatków na ubezpieczenia majątkowe samochodów osobowych na 2 grupy. Wysokość ujęcia wydatków na ubezpieczenia majątkowe samochodów osobowych zależą od rodzaju ich wykorzystywania w działalności gospodarczej.

Pierwsza grupa dotyczy samochodów osobowych, które należą do majątku prywatnego przedsiębiorcy, są własnością podatnika.

Wydatki na ubezpieczenia OC jak i AC czy NNW samochodu osobowego będą mogły być ujęte w kosztach działalności gospodarczej przedsiębiorcy w wysokości 20% wtedy gdy ten samochodów osobowy:

  1. wykorzystywany jest również do celów związanych z działalnością gospodarczą tego przedsiębiorcy (nie tylko prywatnie), oraz
  2. jest własnością prywatną przedsiębiorcy, oraz
  3. nie został zakupiony na firmę a co za tym idzie nie został wprowadzony do ewidencji środków trwałych, albo nie stanowi składnika majątku firmowego z uwagi na wartość do 10.000 zł czy też użytkowanego rok lub krócej niż rok.

Druga grupa dotyczy samochodów osobowych, które:

  1. zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych a więc stanowią składniki majątku firmowego lub stanowią składniki majątku firmowego i nie zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych z uwagi na wartość do 10.000 zł albo okres użytkowania w firmie równy lub krótszy niż rok albo
  2. użytkowane są w działalności gospodarczej na podstawie umowy leasingu, dzierżawy, najmu, umów podobnych np. umowy użyczenia.

Wydatki na ubezpieczenia OC i NNW dotyczące samochodu osobowego będą mogły być ujęte w kosztach działalności gospodarczej w pełnej wysokości, a więc bez żadnych limitów.

Jeżeli natomiast chodzi o ubezpieczenie AC i inne dobrowolne ubezpieczenia obliczane od wartości samochodu osobowego to tutaj występuje limit wartości samochodu osobowego wynoszący 150.000 zł.

Oznacza to, że przedsiębiorca może ująć:

  1. 100% wydatków dotyczących dobrowolnej polisy AC liczonej od wartości samochodu osobowego oraz innych podobnych polis jeżeli jego wartość nie przekracza 150.000 zł,
  2. tylko część kosztów dotyczących dobrowolnej polisy AC liczonej od wartości samochodu osobowego oraz innych podobnych polis jeżeli wartość tego samochodu przekracza kwotę 150.000 zł.

ISTOTNE:

jeżeli wartość tego samochodu przekracza kwotę 150.000 zł to wysokość wydatku z dobrowolnej polisy AC (lub innej liczonej od wartości samochodu osobowego) możliwego do ujęcia w kosztach firmowych ustala się w proporcji do wysokości kwoty z polisy nieprzekraczającej w części kwoty limitu 150.000 zł pozostającej do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem umowy polisy.

Część dobrowolnej polisy AC przypadająca proporcjonalnie na wartość samochodu osobowego ponad limit 150.000 zł nie będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu.

Przykład 3

Przedsiębiorca nabył w okresie 05/2024r. do firmy samochód osobowy o ustalonej wartości początkowej (dla celów ubezpieczenia) 190.000 zł. Samochód został wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Przedsiębiorca także w miesiącu 05/2024r. nabył polisę OC o wartości 1.800 zł oraz polisę AC o wartości 4.500 zł.

Podatnik będzie mógł wartość składki z polisy OC ująć w kosztach uzyskania przychodów w pełnej wartości natomiast wysokość składki polisy AC proporcjonalnie do wartości dla celów ubezpieczenia samochodu osobowego 150.000 zł. Wysokość polisy AC do ujęcia w kosztach wynosi w tym wypadku 3.947,50 zł. Pozostała kwota polisy 552,50 zł będzie stanowiła wydatki niebędące kosztami uzyskania przychodów.

Obliczenia do przykładu:

150.000 zł / 190.000 zł = 78,95 %

190.000 zł x 78,95% = 3.947,50 zł

4.500 zł – 3.947,50 zł = 552,50 zł

Opublikowane w

Wniosek do GUS o klasyfikację działalności, towaru lub usługi. Funkcja ochronna interpretacji GUS

Trudności w klasyfikacji towarów, czy usług dla wielu przedsiębiorców stanowią istotny problem wpływający m.in. na wysokość opodatkowania ich przychodów. W szczególności podatnicy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych zainteresowani są ustaleniem właściwej klasyfikacji PKWiU, od której uzależniona jest stawka ryczałtu. Pomocne w tym zakresie może być wystosowanie wniosku do Głównego Urzędu Statystycznego. Jak opracować i wysłać taki wniosek oraz czy daje on prawną ochronę?

PKWiU, PKD, KŚT i PKOB – czyli obszary kompetencji GUS

Wydawane przez GUS interpretacje mogą dotyczyć kliku klasyfikacji, do których należy:

  • Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług – PKWiU,
  • Polska Klasyfikacja Działalności – PKD,
  • Klasyfikacja Środków Trwałych – KŚT,
  • Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych – PKOB.

Aktualnie GUS nie pobiera opłaty za wydanie informacji w zakresie powyższej klasyfikacji (wcześniej opłata wynosiła 50 zł netto, czyli 61,50 zł brutto). Zmianę w tym zakresie należy jednak traktować jako niekorzystną, bowiem napływ wniosków o wydanie informacji jest na tyle duży, iż termin oczekiwania na odpowiedź jest bliżej nieokreślony i może wynieść nawet kilka miesięcy (informacja uzyskania telefonicznie podczas rozmowy z GUS w kwietniu 2024r.).

W jaki sposób złożyć wniosek do GUS o uzyskanie informacji w przedmiocie klasyfikacji

Wniosek o dokonanie klasyfikacji można złożyć w wersji papierowej lub elektronicznej. GUS na swojej stronie internetowej (https://lodz.stat.gov.pl/osrodki/osrodek-klasyfikacji-i-nomenklatur-urzedu-statystycznego-w-lodzi/formularz), udostępnia formularz elektroniczny, który zawiera niezbędne dane identyfikujące wnioskodawcę oraz miejsce na sformułowanie zapytania w przedmiocie danej klasyfikacji. Zgodnie ze wskazówkami jeden formularz służyć ma wskazaniu i opisowi jednej klasyfikacji w obrębie PKD, PKWiU, KŚT lub PKOB.

Formularz elektroniczny nie przewiduje jednak możliwości dodania załączników, np. w formie zdjęć, czy rysunków, mających na celu dokładniejsze zobrazowanie przedmiotu wniosku. W takiej sytuacji istnieje sposobność wyekspediowania wniosku w formie wiadomości e-mail (sekretariatusldz@stat.gov.pl) lub papierowo (Urząd Statystyczny w Łodzi ul. Suwalska 29 93-176 Łódź). Nie istnieje sformalizowany wzór wniosku w tym zakresie. Należy przede wszystkim skoncentrować się na podaniu danych wnioskodawcy (w tym danych kontaktowych) oraz szczegółowym opisie towaru/usługi pod kątem zapytania o daną klasyfikację.

Odpowiedź GUS nie jest wiążąca dla organów podatkowych oraz innych instytucji

Niestety GUS na stronie internetowej Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur podkreśla, że „Wydana informacja nie stanowi decyzji administracyjnej i nie ma charakteru wiążącego.”W praktyce oznacza to, że podatnik nie może skutecznie powołać się na opinię GUS przed organem podatkowym, który może w sposób uznaniowy zgodzić się z nią lub całkowicie zignorować taki dokument. Oczywiście zgodnie z ustawą Ordynacja podatkowa (art. 180 § 1 ) jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W przypadku istotnych i uzasadnionych wątpliwości w przedmiocie klasyfikacji danego towaru, usługi lub obiektu warto więc posiadać w swojej dokumentacji opinię GUS, którą można przedłożyć w toku ewentualnych czynności sprawdzających, czy kontroli podatkowej. Z pewnością pozwoli to na obronę własnej argumentacji przed urzędnikiem oraz uchroni przed zarzutem niedochowania należytej staranności w prowadzeniu dokumentacji podatkowej.

W polskim prawie podatkowym trudno o całkowitą pewność w przedmiocie klasyfikacji

Najskuteczniejszą formą ochrony podatnika jest wystosowanie wniosku do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie interpretacji indywidualnej we własnej sprawie. Należy jednak istotnie podkreślić, że omawiana w niniejszym wpisie problematyka klasyfikacji na gruncie PKWiU, PKD, KŚT, czy PKOB zazwyczaj nie koresponduje z funkcją ochronną interpretacji indywidualnej. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest fakt, iż organ interpretacyjny (Dyrektor KIS) bardzo często „przerzuca” obowiązek klasyfikacyjny na podatnika, obligując go do wskazania konkretnego symbolu klasyfikacyjnego np. PKWiU jako element stanu faktycznego wniosku. Podkreślić jednak należy, że samodzielne klasyfikowanie towaru/usługi przez podatnika i podanie konkretnej klasyfikacji we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej obciążą podatnika. Inaczej rzecz ujmując, podatnik, który samodzielnie wskaże konkretną klasyfikacje nie będzie w pełni chroniony wydaną interpretacją indywidualną. W toku ewentualnej kontroli, organ może stwierdzić, że wskazany stan faktyczny we wniosku był błędny (podatnik nieprawidłowo wskazał np. PKWiU), a w efekcie interpretacja indywidualna nie daje prawnej ochrony.

Wyjściem z tej sytuacji może być nie zamieszczanie we wniosku symbolu klasyfikacyjnego. Jeżeli Dyrektor KIS odmówi wydania interpretacji, wówczas podatnik ma prawo zaskarżyć decyzję w tym zakresie i dochodzić swoich racji na drodze sądowej. Przykładem w tym miejscu może być wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 kwietnia 2021r., sygn. I FSK 1489/18, gdzie organ orzekający zgodził się ze stanowiskiem podatnika uznając, że „Nie ma bowiem uzasadnionych podstaw prawnych, aby także klasyfikacja statystyczna, przez którą identyfikowany jest obowiązek podatkowy wyłączona była z przedmiotu interpretacji wydawanej na podstawie art. 14b O.p. Zakwalifikowanie towaru albo usługi do konkretnego grupowania PKWiU może być w związku z tym przedmiotem indywidualnej interpretacji podatkowej.”

Choć NSA orzekł jak wyżej, to Dyrektor KIS wydając późniejsze interpretacje indywidualne w dalszym ciągu prezentował własne stanowisko w sprawie „Ponadto informuję, że nie jesteśmy uprawnieni do przyporządkowywania formalnego wyrobów i usług do określonego grupowania klasyfikacyjnego. Kwestie dotyczące zaklasyfikowania usługi czy wyrobu do właściwego grupowania statystycznego nie mieszczą się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa. Tak więc interpretację wydano na podstawie wskazanego przez Pana we wniosku grupowania PKWiU oraz przedstawionego opisu sprawy.” (interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej dnia 10 lutego 2023r., sygn. 0115-KDIT3.4011.815.2022.3.MJ).

Ustawodawca dostrzegł problem i próbował wyposażyć Dyrektora KIS w możliwość zapytania innego organu o zajęcie stanowiska

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw z 13 czerwca 2023 r. nie wszedł w życie. Jeden z proponowanych zapisów (art. 14ha) przewidywał, iż „Organ podatkowy uprawniony do wydania interpretacji indywidualnej, może wystąpić do innego organu posiadającego wiedzę o charakterze specjalistycznym, z wyjątkiem naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego i dyrektora izby administracji skarbowej, z wnioskiem o zajęcie stanowiska w zakresie zagadnienia wymagającego wyjaśnienia. Organ zajmuje stanowisko w terminie 30 dni od dnia doręczenia wniosku o zajęcie stanowiska.”

Teoretycznie przepis ten mógłby umożliwić Dyrektorowi KIS wystosowanie zapytania np. do GUS o klasyfikację towaru lub usługi co bez wątpienia usprawniłoby proces wydawania interpretacji indywidualnych. Czas pokaże, czy regulacja ta zostanie wprowadzona do obiegu prawnego.

Autor- Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Faktura kosztowa otrzymania z opóźnieniem – ujęcie w KPiR

Podstawowym dowodem dokumentującym zakup towarów jest faktura. W praktyce mogą jednak wystąpić takie sytuacje gdy przedsiębiorca najpierw otrzymuje towar, a dopiero później doręczana jest mu faktura. W przypadku gdy zdarzenia te mają miejsce w różnych okresach rozliczeniowych pojawia się pytanie o prawidłowy sposób ujęcia tych zdarzeń w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

Podstawowe reguły dokumentowania zakupów towarów

Na potrzeby naszego dzisiejszego artykułu konieczne będzie odniesienie się do regulacji rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Akt ten reguluje zasady dokumentowania w KPiR przychodów należnych oraz poniesionych wydatków w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej.

Po pierwsze zauważmy, że w myśl §  16 rozporządzenia zakup materiałów podstawowych oraz towarów handlowych jest wpisywany do księgi niezwłocznie po ich otrzymaniu, najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub sprzedaży. Zwróćmy uwagę, że przepis ten nie odwołuje się w ogóle do kwestii posiadania faktury – istotna jest jedynie okoliczność otrzymania towaru.

Dalej musimy koniecznie odnieść się do treści §  15 ust. 2 rozporządzenia, gdzie możemy przeczytać, że jeżeli materiał podstawowy, materiał pomocniczy lub towar handlowy, którego zakup – zgodnie z przepisami rozporządzenia – jest dokumentowany fakturami dostawców, został dostarczony do zakładu lub dokonano nim obrotu przed otrzymaniem faktury, należy sporządzić szczegółowy opis otrzymanego materiału podstawowego, materiału pomocniczego lub towaru handlowego, podając imię, nazwisko (firmę) i adres dostawcy, ilość i rodzaj oraz cenę jednostkową i wartość materiału podstawowego, materiału pomocniczego, towaru handlowego i dokonać zapisu w księdze na podstawie opisu. Opis jest potwierdzany oraz przechowywany jako dowód zakupu i połączony z nadesłaną następnie fakturą. Ewentualna różnica w stosunku do wartości podanej w fakturze jest wpisywana do księgi w dniu otrzymania faktury.

Przykładowo jeżeli podatnik otrzyma towar w dniu 15 kwietnia, natomiast fakturę dokumentującą zakup otrzyma w dniu 5 maja to ujęcie zakupu w KPiR powinno mieć miejsce w dacie 15 kwietnia na podstawie sporządzonego opisu towaru. W tych okolicznościach to opis towaru sporządzony przez podatnika stanowi dowód zakupu. Następnie otrzymana faktura powinna być podpięta do sporządzonego opisu. Zwróćmy też uwagę, że w tym przypadku nie należy korygować daty nabycia towarów – pomimo iż fakturę otrzymano w dniu 5 maja to zapisów w KPiR należy dokonać na podstawie opisu.

Dalej zaznaczymy, że w myśl §  15 ust. 3 rozporządzenia jeżeli podatnik otrzymał materiał podstawowy, materiał pomocniczy lub towar handlowy oraz fakturę na ten materiał podstawowy, materiał pomocniczy lub towar handlowy w tym samym miesiącu, opis, o którym mowa w ust. 2, dołącza do otrzymanej faktury, a zapisów w księdze dokonuje na podstawie otrzymanej faktury.

Przykładowo jeżeli podatnik otrzyma towar w dniu 5 kwietnia, natomiast fakturę dokumentującą zakup otrzyma w dniu 25 kwietnia to na dzień 5 kwietnia należy sporządzić opis towaru. Następnie opis ten należy dołączyć do faktury otrzymanej w dniu 25 kwietnia. W tym jednak przypadku podstawą zapisów w KPiR będzie faktura czyli ujęcie wydatku w kosztach powinno mieć miejsce pod datą 25 kwietnia.

Końcowo wskażmy, że w myśl § 15 ust. 4 ww. rozporządzenia podatnik może nie sporządzać opisu jeżeli zakup jest udokumentowany specyfikacją dostawcy, pod warunkiem że specyfikacja spełnia wymogi określone dla opisu. W takim wypadku specyfikacja dostawy pełni rolę opisu towarów.

WAŻNE

Jeżeli podatnik otrzymuje fakturę kosztową w miesiącu następującym po miesiącu odebrania towarów to podstawą zapisów w KPiR będzie opis sporządzony przez podatnika. Księgowanie w oparciu o opis odbywa się w dniu otrzymania towarów.

Otrzymanie faktury po dacie jej wystawienia – interpretacja ogólna MF

Pozostając w tematyce późniejszego otrzymywania faktur warto też zasygnalizować problem w ramach którego podatnik otrzymuje dowód stanowiący podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu zgodnie z przepisami art. 22 ustawy PIT, po dacie jego wystawienia. Dokonywanie zapisów w porządku chronologicznym jest w takim przypadku również utrudnione dla biura rachunkowego z powodu późnego przekazywania przez podatnika dowodów stanowiących podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

W takich przypadkach powstają wątpliwości, czy dowód stanowiący podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu, powinien być wykazany w PKPiR w miesiącu, w którym został otrzymany przez podatnika bądź przekazany do biura rachunkowego, czy też w miesiącu, w którym został wystawiony. W drugim przypadku wiązałoby się to z koniecznością korekty zapisów w PKPiR.

Dostrzegając powyższy problem Minister Finansów wydał w dniu 23.02.2023r., interpretację ogólną nr DD2.8202.3.2022, w której wskazał, że dowód stanowiący podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu uzyskania przychodu otrzymany przez podatnika lub przekazany do biura rachunkowego w późniejszym terminie, może być zaksięgowany (ujęty) w PKPiR w miesiącu, w którym został otrzymany przez podatnika bądź przekazany do biura rachunkowego. Powinno to nastąpić do końca roku podatkowego, w którym koszt ten może być potrącony.

Księgując (ujmując) ten dowód w PKPiR, w kolumnie drugiej podatnicy wpisują datę zdarzenia gospodarczego. Zgodnie z objaśnieniami do PKPiR, jest to dzień miesiąca wynikający z dokumentu stanowiącego podstawę dokonywania wpisu (datę poniesienia wydatku, otrzymania towaru lub uzyskania przychodu albo datę zestawienia sprzedaży). Zatem, późniejsze wpisanie danego kosztu nie powoduje zmiany daty jego poniesienia.

Jednocześnie, w przypadku dowodu otrzymanego przez podatnika lub przekazanego do biura rachunkowego w późniejszym terminie i wykazania go w PKPiR w miesiącu, w którym został otrzymany bądź przekazany do biura rachunkowego, w kolumnie 17 „Uwagi”, można opisać przyczyny późniejszego zaksięgowania (ujęcia) danego kosztu w prowadzonej księdze.

W powyższej interpretacji Minister Finansów odniósł się przede wszystkim do przepisów ustawy PIT (przepisy rangi ustawowej mają wyższą moc niż przepisy rozporządzenia wykonawczego), pomijając kwestie ujmowania wydatku w oparciu o opis towaru sporządzony w dacie otrzymania.

Biorąc jednak pod uwagę literalne brzmienie treści tej interpretacji przedsiębiorca ma „dowolność” w zaliczeniu wydatku do kosztu podatkowego o ile następuje to w tym samym roku podatkowym. Wystarczające jest aby w uwagach (kolumna nr 17 KPiR) wpisać przyczyny późniejszego ujęcia dowodu zakupu.

WAŻNE

Interpretacja ogólna MF wprowadza liberalne zasady ujmowania faktur kosztowych otrzymanych po dacie ich wystawienia. Z treści wynika, że faktura taka może zostać ujęta w dowolnym momencie – istotne jest jedynie aby miało to miejsce w tym samym roku podatkowym.

Podsumowując nasze rozważania należy wskazać, że oprócz występującego dualizmu i pewnych różnic w ujmowaniu wydatku w kosztach podatkowych biorąc pod uwagę ustawę PIT oraz przepisy rozporządzenia w sprawie KPiR dodatkowe kryteria ustanowił Minister Finansów w zakresie wydanej interpretacji ogólnej. Czas pokaże w jaki sposób terenowe organy podatkowe będą podchodziły do kwestii księgowania faktur kosztowych otrzymanych z opóźnieniem.

Opublikowane w

Czy można złożyć wstecznie wniosek o wspólne rozliczenie w trybie korekty zeznania podatkowego?

Wspólne rozliczenie z małżonkiem lub dzieckiem jako osoba samotnie wychowująca dziecko niesie za sobą istotne korzyści finansowe związane m.in. z możliwością wykorzystania podwójnej kwoty wolnej od podatku, czy „ucieczką” z drugiego progu skali podatkowej. W pewnych okolicznościach podatnicy mogą przeoczyć opisane powyżej zalety i złożyć indywidualne zeznanie podatkowe. Czy istnieje możliwości skorygowania zeznania po 30 kwietnia i uzyskania dodatkowego zwrotu podatku?

Niekorzystny dla podatników przepis został uchylony

Z dniem 1 stycznia 2019 roku uchylono art. 6 ust. 10, który zabraniał składania wniosku o wspólne rozliczenie po terminie złożenia zeznania. Uchylenie przepisu miało zastosowanie już do dochodów osiągniętych w 2018 roku. Powyższe oznacza, że aktualnie podatnicy mogą skutecznie złożyć wniosek o wspólne rozliczenie z datą wsteczną i skorygować uprzednio złożone zeznanie podatkowe. Omawiany przypadek został zobrazowany na poniższym przykładzie.

Przykład 1

Pani Joanna samotnie wychowuje córkę. W dniu 30 kwietnia 2024r. złożyła indywidualne zeznanie podatkowe wykazując podstawę opodatkowania w wysokości 80 000 zł i podatek należy w kwocie 6 000 zł.

Pani Joanna w maju zorientowała się, że korzystniejszym wariantem byłoby złożenie zeznania jako osoba samotnie wychowująca dziecko i sporządziła korektę uprzednio złożonego PIT-37.

Powyższy zabieg umożliwił zastosowanie korzystnego dla wspólnego rozliczenia mechanizmu obliczenia podatku od połowy dochodu w podwójnej wysokości. Podatek wyniósł więc (80 000/2 x 12% – 3 600) x 2 = 2 400 zł.

Pani Joanna zyskała 3 600 zł.

Powyższą możliwość potwierdza również fiskus w najnowszych interpretacjach. Jako przykład w tym miejscu może posłużyć interpretacja indywidualna z dnia 15 kwietnia 2024 roku, wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.98.2024.2.MD. Jeden z kluczowych fragmentów związanych z omawianym zagadnieniem „Wobec powyższego, w świetle przepisów obowiązującego prawa, zgodzić należy się z Panią, że może Pani złożyć korekty zeznań podatkowych za lata 2019-2023 w celu skorzystania z preferencyjnej formy rozliczenia dla osoby samotnie wychowującej dziecko.”

Korekty można składać wstecznie ale tylko za lata nieprzedawnione

W zakresie uprawnienia do złożenia korekty oraz terminu w jakim podatnik ma prawo skorygować uprzednio złożone zeznanie podatkowe, należy posłużyć się ogólnymi regulacjami z tego zakresu zawartymi w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Wynika z nich, że:

  • jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację (art. 81 § 1),
  • zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (art. 70 § 1).

Powyższe oznacza, że prawo do korekty istnieje dopóki, dopóty nie przedawniło się zobowiązanie podatkowe. Z końcem 2024 roku przedawnieniu ulegnie rok podatkowy 2018, stąd podatnicy mogą skutecznie złożyć korekty za lata 2018-2023.

Omawiając zagadnienie korekty należy istotnie zaznaczyć, iż skutecznie złożona korekta zastępuje uprzednio złożone zeznanie podatkowe. Dla przykładu, jeżeli małżonkowie złożyli dwa odrębne (indywidualne) PITy, to złożenie wspólnego rozliczenia w trybie korekty, powoduje iż uprzednio złożone deklaracje tracą byt prawny.

Gdyby z pewnych względów okazało się, iż małżonkowie chcą skorygować swoje zeznanie, w ten sposób, iż zeznanie wspólne miałoby zostać zastąpione dwoma zeznaniami indywidualnymi, również istnieje taka możliwość.

W jakim terminie urząd dokona zwrotu nadpłaty wynikającego z korekty zeznania rocznego? Pomniejszenie nadpłaty o różnicę w wysokości 1,5% podatku na rzecz OPP

Zwrot nadpłaty wynikający ze skorygowanego zeznania podatkowego podlega zwrotowi w dwóch terminach, które uzależnione są od sposobu złożenia korekty. Zgodnie z art. 77 § 2 Ordynacji podatkowej, nadpłata wynikająca ze skorygowanej deklaracji podlega zwrotowi w terminie:

  • 45 dni, w przypadku złożenia korekty drogą elektroniczną,
  • 3 miesięcy, w przypadku złożenia korekty w formie papierowej.

Co do zasady zabieg polegający na wstecznym wspólnym rozliczeniu ma za zadanie zmniejszenie kwoty należnego podatku. Powstaje w tej sytuacji problem z przekazanym wcześniej 1,5% podatku na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego. Nadpłata zostanie pomniejszona o różnicę pomiędzy 1,5% przekazanego podatku wynikającego z deklaracji pierwotnej, a 1,5% przekazanego podatku wynikającego z korekty zeznania (art. 77c Ordynacji podatkowej). Istnieje wyjątek od powyższej zasady, bowiem 1,5% podatku na OPP można skutecznie skorygować w ciągu miesiąca od upływu terminu dla złożenia zeznania podatkowego (art. 45c ustawy o PIT). Zatem, jeżeli podatnik złoży korektę w ciągu miesiąca od dnia 30 kwietnia, skutecznie skoryguje również informację w zakresie przekazania 1,5% podatku. Nadpłata więc nie powinna być pomniejszona o różnicę pomiędzy pierwotną, a zaktualizowaną kwotą podatku. Końcowo warto nadmienić, że organ przekaże zadeklarowaną kwotę na rzecz wybranej OPP pod warunkiem, że podatnik zapłaci pełną kwotę podatku należnego wynikającego z rozliczenia rocznego w terminie dwóch miesięcy od upływu terminu dla złożenia zeznania podatkowego.

Autor- Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Aktualizacja adresu przedsiębiorcy na gruncie prawa podatkowego

W przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi rejestrujących działalność gospodarczą konieczne jest wskazanie adresu zamieszkania podatnika będącego adresem właściwym do korespondencji. W naszym dzisiejszym artykule wyjaśnimy jakie są reguły dokonywania aktualizacji adresu oraz ewentualne konsekwencje naruszenie tego obowiązku.

Zakres obowiązku dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą

Kwestie dokonywania zgłoszeń identyfikacyjnych są regulowane przepisami ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników

Jak wynika z art. 5 ust. 1 tej ustawy podatnicy są obowiązani do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego albo organu właściwego na podstawie odrębnych przepisów. Zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez podatnika podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej oraz liczbę prowadzonych przedsiębiorstw.

Zgłoszenie identyfikacyjne osób fizycznych zawiera nazwisko, imię (imiona), imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia, płeć, nazwisko rodowe, obywatelstwo lub obywatelstwa, adres miejsca zamieszkania, rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości oraz numer PESEL, jeżeli został nadany. Przy czym podatnicy będący osobami fizycznymi rozpoczynającymi działalność gospodarczą w ramach wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej składają zgłoszenie identyfikacyjne albo aktualizacyjne w ramach CEIDG.

W konsekwencji podatnicy rejestrujący firmę poprzez CEIDG nie muszą dokonywać osobnego zgłoszenia identyfikacyjnego do naczelnika US. Jednocześnie art. 5 ust. 5a ww. ustawy podaje, że do zgłoszeń identyfikacyjnych oraz zgłoszeń aktualizacyjnych podatników będących osobami fizycznymi wykonującymi działalność gospodarczą stosuje się formularz wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG-1).

WAŻNE

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mają obowiązek dokonywania zgłoszenia identyfikacyjnego przy czym w przypadku podatników rejestrujących działalność gospodarczą odbywa się to jednorazowo poprzez formularz CEIDG-1.

Obowiązek dokonywania zgłoszenia aktualizującego w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą

W świetle art. 9 ust. 1 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników podmioty prowadzące działalność gospodarczą mają obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym przez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego, nie później niż w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych.

Jak zatem widać przepis określa konkretny termin w którym podatnik powinien dokonać aktualizacji danych w tym danych dotyczących adresu zamieszkania.

Przekroczenie powyższego terminu może po pierwsze narazić podatnika na sankcje wynikające z Kodeksu karnego skarbowego. Otóż jak wynika z treści art. 80 §  1 KKS kto wbrew obowiązkowi nie składa w terminie właściwemu organowi wymaganej informacji podatkowej podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych.

Dużo bardziej dotkliwe mogą być jednak skutki procesowe związane z doręczaniem przesyłek pod adres figurujący w rejestrach urzędowych. Jak wiadomo pisma uważa się za doręczone również w przypadku jego awizowania przez okres 14 dni w placówce pocztowej i nie podjęcia przez adresata (art. 150 Ordynacji podatkowej). W rezultacie bardzo istotne z perspektywy podatnika jest aby na bieżąco aktualizować dane adresowe.

Jak wskazał WSA w Warszawie w wyroku z dnia 23.04.2020r., III SA/Wa 2453/19 zaniechanie podatnika poinformowania organu podatkowego o aktualnych danych adresowych (danych dotyczących miejsca zamieszkania) oznaczać musi, iż negatywne konsekwencje braku odbioru przesyłki obciążają tego podatnika. Nie można bowiem tolerować sytuacji, gdy obowiązki informacyjne przewidziane w ustawie o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników są ignorowane bez żadnych konsekwencji prawnych. Dokonanie aktualizacji danych zgodnie z tą ustawą skutkuje obowiązkiem organu kierowania korespondencji na zaktualizowany adres. Niedopuszczalna jest sytuacja, w której podatnik informuje organ o swoim nowym miejscu zamieszkania, ale mimo tego organ wszczynając postępowanie oraz doręczając poszczególne pisma w toku postępowania powołuje się na swoje dane ewidencyjne i stosuje nieaktualny adres. Co więcej w orzecznictwie sądowym podkreśla się, że organ podatkowy nie może korzystać z innych rejestrów obejmujących dane adresowe podatnika – musi korzystać z informacji co do adresu przekazanych przez podatnika w ramach zgłoszenia identyfikacyjnego.

Natomiast NSA w wyroku z dnia 13.07.2018r., II FSK 2019/16 zaznaczył, że organ podatkowy ma obowiązek dokonywania doręczeń na adres figurujący w rejestrze, także wtedy, gdy dysponuje nieformalnymi informacjami o jego nowym adresie, bowiem taki jest sens, istota, a także prawne znaczenie urzędowej ewidencji.

To na podatniku spoczywa obowiązek stałej aktualizacji swoich danych osobowych (w tym danych adresowych), w taki sposób, ażeby organom podatkowym nie sprawiało żadnego problemu ustalenie aktualnego adresu miejsca zamieszkania strony.

Niedokonanie przez podatnika dokonania zgłoszenia aktualizującego w przypadku zmiany adresu zamieszkania prowadzi do skutku w postaci kierowania korespondencji przez organ podatkowy pod niewłaściwy adres. Mogące stąd wynikać ewentualne negatywne skutki obciążają jednak podatnika, a nie organ podatkowy.

WAŻNE

W sytuacji niedopełnienia obowiązku zawiadomienia organu o zmianie adresu niedopuszczalne jest przerzucanie ujemnych skutków braku powiadomienia o zmianie miejsca adresu do korespondencji na organy podatkowe. W sytuacji, gdy podatnik nie dopełnił obowiązku aktualizacji danych wynikających z art. 9 ust. 1 ustawy z 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji korespondencję należy kierować na adres podatnika wykazany w zgłoszeniu rejestracyjnym CEIDG-1.

Reasumując z perspektywy prawa podatkowego dokonanie zgłoszenia aktualizującego w zakresie danych adresowych przedsiębiorcy jest bardzo istotne ponieważ rzutuje na kwestie związane z prawidłowym i skutecznym doręczaniem przesyłek urzędowych. Przedsiębiorcy muszą mieć na względzie, że organ kieruje wszelkie pisma podatkowe na adres wskazany przez podatnika.

Opublikowane w

Roczna korekta VAT od samochodu osobowego a wpływ na przychody oraz koszty w PIT

W zakresie w jakim dany towar jest wykorzystywany jednocześnie do czynności opodatkowanych VAT oraz zwolnionych od VAT podatnik jest zobowiązany do dokonania rocznej korekty podatku naliczonego. Taka korekta będzie też odnosić skutki podatkowe w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. O tym właśnie powiem sobie na łamach naszego dzisiejszego artykułu.

Częściowe odliczenie podatku naliczonego VAT

W pierwszej kolejności wskażmy, że w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot podatnik powinien zastosować proporcję, którą ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Przykładowo jeżeli obrót z tytuł czynności opodatkowanych VAT wynosi 80 000 zł, zaś z tytułu czynności zwolnionych wynosi 20 000 zł to wskaźnik proporcji wynosi 80%. To oznacza, że z danego wydatku podatnik może odliczyć 80% kwoty podatku naliczonego.

Co istotne proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Z tego też względu – na mocy art. 91 ust. 1 ustawy VAT – po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego z uwzględnieniem proporcji obliczonej.

Po zakończeniu roku podatkowego może się zatem okazać, że rzeczywisty wskaźnik proporcji w roku X był wyższy niż niższy przy proporcja przyjęta przez podatnika proporcja w oparciu o rok X-1.

WAŻNE

Podatnik stosujący proporcję w zakresie odliczenia podatku naliczonego VAT po zakończonym roku podatkowym ma obowiązek ustalenia rzeczywistego wskaźnika proporcji w oparciu o rzeczywisty obrót. To może powodować konieczność dokonania korekty podatku naliczonego VAT.

Podatek naliczony VAT w ramach podatku PIT

Podatek naliczony VAT, który przedsiębiorca może odliczyć, jest neutralny jeżeli chodzi o rozliczenie podatku dochodowego. Inaczej będzie natomiast w przypadku podatku naliczonego w stosunku do którego podatnik nie ma prawa odliczenia.

Dokonana korekta roczna może w takim przypadku spowodować powstanie:

1. przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej – zgodnie bowiem z art. 14 ust. 2 pkt 7f ustawy PIT za przychód z tego tytułu uważa się kwotę podatku VAT w części, w jakiej dokonano korekty powodującej zwiększenie kwoty VAT, która podlega odliczeniu (korekta VAT „in plus”) lub

2. kosztu z pozarolniczej działalności gospodarczej – zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy PIT za koszt uzyskania przychodów uważa się kwotę podatku VAT w części, w jakiej dokonano korekty powodującej zmniejszenie kwoty VAT, która podlega odliczeniu (korekta VAT „in minus”).

Przykład

Podatnik posiada samochód osobowy który jest jednocześnie wykorzystywany do czynności opodatkowanych VAT oraz czynności zwolnionych. W zakresie odliczania VAT od zakupionego paliwa podatnik zastosował wstępny wskaźnik proporcji (w oparciu o obroty z 2022) w kwocie 70%. Suma podatku naliczonego wynosiła w roku 2023 100 000 zł, co oznacza, że odliczeniu podlegała kwota 70 000 zł podatku VAT.

Po zakończeniu roku ustalono, że rzeczywisty wskaźnik proporcji wyniósł 80%. To oznacza, ze podatek odliczony VAT należy korygować „in plus”. Kwota VAT podlegająca odliczeniu wynosi zatem 80 000 zł. Natomiast kwota korekty tj. 10 000 zł będzie stanowić przychód w podatku dochodowym zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 7f ustawy PIT.

W interpretacji Dyrektora KIS z dnia 08.06.2018r., nr 0112-KDIL3-3.4011.166.2018.2.WS, można przeczytać, że za moment powstania przychodu podatkowego lub odpowiednio kosztu uzyskania przychodu z tytułu rocznej korekty podatku naliczonego VAT, należy uznać moment złożenia deklaracji podatkowej w podatku od towarów i usług, za pierwszy okres rozliczeniowy następujący po zakończeniu roku, którego korekta dotyczy.

Skoro zatem rocznej korekty podatku VAT dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty (art. 91 ust. 3 ustawy VAT) to znaczy, że przychód/koszt należy rozpoznać w lutym ponieważ deklaracja VAT za styczeń składana jest do 25 lutego.

WAŻNE

Przychód podatkowy lub koszt podatkowy powstały z tytułu korekty podatku od towarów i usług w podatku dochodowym od osób fizycznych należy ująć w dacie dokonania korekty czyli w terminie do 25 dnia lutego (jeżeli podatnik rozlicza podatek VAT w miesięcznych okresach rozliczeniowych).

Podsumowując należy zatem wskazać, że w zależności od tego czy roczna korekta wskaźnika proporcji (z wstępnego na rzeczywisty) będzie powodować zwiększenie lub zmniejszenie kwoty podatku naliczonego do odliczenia to różne będą skutki w podatku dochodowym w perspektywie rozpoznania kosztów lub przychodów w rozumieniu ustawy PIT.

Opublikowane w

Kilometrówka PIT a VAT przedsiębiorcy

Niemal wszyscy przedsiębiorcy użytkują różnego rodzaju pojazdy samochodowe w swoich firmach.

Tytułem prawnym do użytkowania jest nie tylko faktura, umowa zakupu ale też i leasing, najem czy dzierżawa.

Powstaje zatem pytanie – w jakich sytuacjach przedsiębiorca powinien prowadzić kilometrówkę dla celów PIT a w jakich dla celów VAT?

Kilometrówka dla celów PIT

W aktualnym stanie prawnym nie jest wymagane aby przedsiębiorca prowadził kilometrówkę dla celów PIT.

Niestety skutkiem tego było wprowadzenie wielu innych rozwiązań w miejsce kilometrówki przedsiębiorcy. Rozwiązania te poszły w kierunku ograniczenia możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów – wydatków na eksploatację samochodów osobowych.

Kosztem uzyskania przychodu jest 20% wydatków eksploatacyjnych z tytułu używania samochodu osobowego (oraz składek na ubezpieczenie takiego samochodu), który jest własnością podatnika prowadzącego działalność gospodarczą i nie jest środkiem trwałym w tej działalności ale też jest faktycznie wykorzystywany także do celów związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika.

W przypadku samochodów osobowych innych niż powyżej prawodawca dopuszcza ujęcie 25% wydatków eksploatacyjnych z tytułu używania samochodu osobowego.

Zatem brak kilometrówki dla celów PIT przedsiębiorcy ale jednocześnie niewielki procent wydatków eksploatacyjnych możliwy do ujęcia w kosztach uzyskania przychodów.

Niemniej kilometrówka dla celów PIT wciąż pozostaje dokumentem uzasadniającym poniesienie przez pracownika ustawowych kosztów limitowych lub rzeczywistych dotyczących używania samochodu osobowego będącego własnością tego pracownika. Zatem w przypadku użytkowania prywatnych samochodów osobowych pracowników na cele firmowe pracodawcy kilometrówka dla celów PIT wciąż pozostaje w zastosowaniu.

Kilometrówka dla celów VAT

Zupełnie odmiennie od kilometrówki PIT przedsiębiorcy funkcjonuje nadal i jest w użyciu tzw. kilometrówka VAT.

Czynny podatnik VAT ma prawo do odliczenia 50% podatku VAT naliczonego z faktur za zakup czy za wydatki eksploatacyjne samochodu osobowego jeżeli używa go do działalności i jednocześnie prywatnie (a więc w sposób mieszany).

Podatnik może odliczać 100% VAT naliczonego z faktur za zakup czy za wydatki eksploatacyjne samochodu osobowego jeżeli ten samochód wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.

ISTOTNE:

Pojazd samochodowy uznany za samochód osobowy dla celów VAT to pojazd samochodowy o masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 ton (także ten, który nie spełnia wymogów dodatkowego badania technicznego).

ISTOTNE:

Pamiętając o art. 86a ust. 4 ustawy o VAT Pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:

  1. sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub
  2. konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.

Ewidencja dla celów VAT obligatoryjnie prowadzona jest zatem wtedy kiedy podatnik chce odliczać 100% podatku VAT naliczonego od faktur za zakupu i za wydatki eksploatacyjne samochodu osobowego. Należy jednak dodać, iż poza tą ewidencją podatnik ma obowiązek:

  1. zgłosić do urzędu skarbowego za pomocą formularza VAT-26 samochód osobowy w stosunku do którego podatnika ma zamiar odliczać 100% podatku VAT naliczonego z faktur za zakupu i za wydatki eksploatacyjne danego samochodu osobowego,
  2. ustalić i stosować zasady używania tego samochodu osobowego wykluczające użytek prywatny.
Obowiązkowe elementy ewidencji kilometrów VAT
Lp. Dane
1. Numer rejestracyjny pojazdu samochodowego
2. Dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji
3. Stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego na dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji
4. Wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dotyczący każdego wykorzystania tego pojazdu, obejmujący: kolejny numer wpisu, datę i cel wyjazdu, opis trasy (skąd – dokąd), liczbę przejechanych kilometrów, imię i nazwisko osoby kierującej pojazdem – potwierdzony przez podatnika na koniec każdego okresu rozliczeniowego w zakresie autentyczności wpisu osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem
5. Liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji

Zatem ewidencja dla celów VAT odnosi się wyłącznie do samochodów uznanych za osobowe a podatnik m.in. prowadząc ją będzie mógł odliczać 100% podatku VAT naliczonego z faktur za zakup i za wydatki eksploatacyjne dotyczącego tego samochodu.

ISTOTNE:

Kilometrówka dla celów VAT odnosi się do samochodów uznanych za osobowe (o masie całkowitej do 3,5 ton) jeżeli podatnik chce odliczać 100% podatku VAT od:

  1. nabycia (także w ramach importu) i eksploatacji samochodu osobowego będącego środkiem trwałym w firmie,
  2. kosztów eksploatacji samochodu osobowego nie będącego środkiem trwałym w firmie a używanego na podstawie umowy najmu, leasingu, dzierżawy bądź innej o podobnym charakterze.

W przypadku nie zgłoszenia osobówki do urzędu skarbowego, nieprowadzenia ewidencji kilometrów VAT i stosowaniu zasad wykluczających użytek prywatny podatnik:

  1. odlicza 50% podatku VAT z faktur za zakup i za wydatki eksploatacyjne samochodu osobowego oraz
  2. w kosztach może ująć 75% z faktur dotyczących wydatków eksploatacyjnych samochodu osobowego.

Brak wypełnienia zasad dla 100% odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur za zakup i za wydatki eksploatacyjne samochodu osobowego ustawodawca uważa za wykorzystywanie samochodu do celów mieszanych (do działalności i na użytek prywatny). Poza 50% odliczeniem VAT w kosztach podatnik może ująć tylko 75% z faktur dotyczących wydatków eksploatacyjnych samochodu osobowego jeżeli taki samochód:

  1. jest środkiem trwałym w firmie,
  2. jest używany na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu.

W pozostałych przypadkach jak wyżej wyjaśniono 20% albo 25%.

Końcowo warto wspomnieć, iż kilometrówki VAT nie muszą prowadzić czynni podatnicy VAT, którzy nabędą lub użytkują na postawie umowy najmu, leasingu, dzierżawy bądź innej o podobnym charakterze:

  1. pojazdy samochodowe powyżej 3,5 ton,
  2. pojazdy samochodowe poniżej 3,5 ton ale spełniające warunki dodatkowego badania technicznego dla celu odliczania 100% VAT od nabycia oraz od wydatków eksploatacyjnych (także konstrukcyjnie uniemożliwiające użytek prywatny),
  3. pojazdy samochodowe poniżej 3,5 ton używane do celów mieszanych (50% odliczenia VAT od nabycia oraz od wydatków eksploatacyjnych,
  4. pojazdy samochodowe poniżej 3,5 ton przeznaczone do sprzedaży albo do odpłatnego przekazania do używania na podstawie umowy najmu, leasingu lub umowy o podobnym charakterze.
Opublikowane w

Likwidacja i ponowne otwarcie działalności a forma opodatkowania i ulgi w ZUS

Otwarcie i prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się nie tylko z wykonywaną przez przedsiębiorcy pracą ale z wieloma formalno-prawnymi obowiązkami.

Czasem przedsiębiorca chce zakończyć działalność gospodarczą a przyczyny tego stanu rzeczy mogą być różne. Likwidacja działalności nie musi oznaczać całkowitego końca prowadzenia działalności. Niektórzy przedsiębiorcy po likwidacji jednej działalności kilka miesięcy później rozpoczynają drugą.

Na co wówczas powinni zwrócić uwagę?

Z czym się wiąże likwidacja działalności

Niekiedy przedsiębiorca jest zmuszony do zweryfikowania rentowności dotychczas prowadzonej działalności.

W efekcie niektóre działalności zostają zlikwidowane.

Skuteczna likwidacja działalności gospodarczej prowadzonej przez osobę fizyczną wiąże się przede wszystkim z:

  1. sporządzeniem spisu z natury dla celów PIT i VAT (jeśli dotyczy),
  2. likwidacją kasy fiskalnej,
  3. wyrejestrowaniu podatnika prowadzącego działalność jako podatnika VAT z rejestru podatników VAT,
  4. wyrejestrowaniem przedsiębiorcy z ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych a także wyrejestrowaniem przedsiębiorcy jako płatnika składek,
  5. wykreśleniem działalności z rejestru przedsiębiorców CEiDG,
  6. wykreśleniem z rejestru działalności regulowanej (jeżeli dotyczy),
  7. pozostałe, ewentualne kwestie.

Co dalej?

Część przedsiębiorców zamyka jeden rozdział aby otworzyć drugi jednakże muszą oni pamiętać o kilku ważnych aspektach.

ISTOTNE:

Składając wniosek CEiDG o rejestrację drugiej (nowej) działalności gospodarczej przedsiębiorca będzie zobowiązany skorzystać z już posiadanego numeru NIP oraz REGON.

Nie są nadawane nowe powyższe numery identyfikacyjne w czasie zakładania drugiej działalności. Natomiast przedsiębiorca (jeżeli ma możliwości) może w ten sam dzień, który wskazał we wniosku (prawie od razu) – rozpocząć prowadzenie działalności.

Likwidacja i ponowne otwarcie działalności a forma opodatkowania

Fiskus zezwala po skutecznej (trwałej) ze wszystkimi tego konsekwencjami likwidacji i otwarciu nowej działalności w tym samym roku na zmianę formy opodatkowania.

Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 7 sierpnia 2017r. o sygn. 0114-KDIP3-1.4011.202.2017.1.ES wydanej przez Dyrektora KIS stwierdzono, że (…) Wnioskodawca w okresie od 24 maja 2016 r. do 31 maja 2017 r. prowadził indywidualną działalność gospodarczą pod nazwą skróconą „V” polegającej na świadczeniu usług pośrednictwa w sprzedaży sprzętu telekomunikacyjnego i usług wytwarzanych przez firmę G. AB (dalej „Producent”) z siedzibą w Szwecji. Zgodnie z wpisem do ewidencji działalności gospodarczej przedmiotem działalności była „Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana” (PKD 74.90.Z). Wnioskodawca prowadził ewidencję podatkową w postaci księgi przychodów i rozchodów.

Wnioskodawca planuje jednak ponownie rozpocząć działalność gospodarczą w tym samym zakresie najwcześniej począwszy od 20 lipca 2017 r. składając wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Nowa działalność będzie polegać na świadczeniu usług pośrednictwa na rzecz Producenta. Jednocześnie wnioskodawca planuje rozszerzenie działalności gospodarczej o działalność związaną z oprogramowaniem (PKD 62.01.2).

Planowana działalność gospodarcza będzie prowadzona pod niezmienioną nazwą w oparciu o nowo zaprowadzoną ewidencję w postaci księgi przychodów i rozchodów.

Wnioskodawca stoi na stanowisku ze jego planowane działania stanowią rozpoczęcie działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego 2017 i uprawiają go do złożenia wniosku o wyborze opodatkowania na zasadach określonych w art. 30c upgf przy czym Wnioskodawca skorzysta z oświadczenia w treści wniosku CEIDG.

Jeżeli w ciągu roku podatnik w sposób trwały zlikwidował pozarolniczą działalność gospodarczą o tym fakcie zawiadomił naczelnika urzędu skarpowego dokonał wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej, a następnie w tym samym roku podatkowym ponownie rozpoczął (po uzyskaniu wpisu do ewidencji) prowadzenie działalności gospodarczej, nie ma przeszkód do wyboru przez ton podmiot formy opodatkowania określonej w art. 30c updf. Złożenie formularza CEiDG-1 z informacją o likwidacji działalności stanowi jednocześnie powiadomienie o tym fakcie właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Artykuł 9a ust. 2 updf nie zawiera ograniczeń w zakresie wyboru stawki liniowej ze względu na prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednich okresach lub w roku rozpoczęcia działalności gospodarczej. Ustawodawca wprowadził ograniczenia uprawnień podatników rozpoczynających działalność gospodarczą przykładowo w przypadku możliwość korzystania z jednorazowej amortyzacji, wprowadzając wyłączenie określone w art. 22k ust. 1 updf.

Jedyne ograniczenie jest uzależnione od przedmiotu działalności gospodarczej pokrywającej z czynnościami wykonywanymi na rzecz aktualnego lub byłego pracodawcy przedsiębiorcy.

Zbliżone stanowiska zostały zaprezentowane w interpretacjach indywidualnych wydanych przez:

  • Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 września 2009 r. sygn lPPB1/415-573/09-2/MT),
  • Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 11 maja 2011 r. sygn. ITPB1/415-165/11/AMN,
  • Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 2 września 2015 sygn. IBPB-1-1/4511 -263/15/Wrz,
  • Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 31 maja 2016 r., sygn IBPB-1-1/4511-169/WRz,
  • Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 lipca 2018 r., sygn 0114-KDIP3-1.4011.305.2018.1.IF.

Likwidacja działalności a ulga na start

Osoba fizyczna rejestrująca po raz pierwszy działalność gospodarczą (także wspólnik spółki cywilnej) mogą skorzystać z ulgi na start polegającej na opłacaniu przez pierwsze 6 pełnych miesięcy kalendarzowych (po rejestracji do ulgi) tylko składki ubezpieczenia zdrowotnego.

Należy jednak podkreślić, iż z ulgi na start mogą skorzystać powyżej wymienieni płatnicy składek jeżeli pierwszy raz rejestrują działalność albo rejestrują kolejną działalność (po likwidacji poprzedniej) jednakże po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zlikwidowania.

To oznacza, że ponownie z ulgi na start przedsiębiorca może skorzystać po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zlikwidowania.

Oprócz tego z ulgi na start nie skorzystają również przedsiębiorcy którzy wykonywali w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym na rzecz byłego pracodawcy w ramach umowy o pracę te same czynności które na jego rzecz w ramach działalności aktualnie wykonywali.

Likwidacja działalności a ZUS preferencyjny

Osoba fizyczna albo wspólnik spółki cywilnej – rejestrujący pierwszy raz działalność gospodarczą może złożyć wniosek do ulgi na start a zaraz po niej (albo pomijając ulgę na start) zgłosić się do tzw. ZUS preferencyjnego.

ZUS preferencyjny to obniżone składki ZUS społeczne oraz składka zdrowotna liczona od dochodu (albo zależna od wysokości przychodu – ryczałt), które przedsiębiorca może opłacać przez okres maksymalnie 24 pełnych miesięcy kalendarzowych.

Niemniej tak jak przy uldze na start – ZUS preferencyjny będą mogli wybrać przedsiębiorcy, którzy:

  • po raz pierwszy rejestrują działalność albo rejestrują kolejną działalność (po likwidacji poprzedniej) ale po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zlikwidowania,
  • nie wykonywali w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym na rzecz byłego pracodawcy w ramach umowy o pracę tych samych czynności które na jego rzecz w ramach działalności aktualnie wykonują.

Należy jednak podkreślić, iż z tej ulgi podobnie jak z ulgi na start mogą skorzystać powyżej wymienieni płatnicy składek (przedsiębiorcy) jeżeli pierwszy raz rejestrują działalność albo rejestrują kolejną działalność (po likwidacji poprzedniej) jednakże po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zlikwidowania.

Likwidacja działalności a Mały ZUS Plus

Poza ww. ulgami przedsiębiorca może skorzystać jeszcze z tzw. ulgi Mały ZUS Plus. Ulga ta pozwala opłacać miesięczne składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalna, rentowa, chorobowa, wypadkowa) w kwocie zależnej od osiągniętego przychody i dochodu.

Minimalne miesięczne składki ZUS w uldze Mały ZUS Plus przedsiębiorcy (bez składki zdrowotnej) wynoszą w roku 2024 wynoszą 402,65 zł. Kwota minimalnych składek ZUS w tej uldze nie ulega zmianie przez cały 2024 rok.

Jeżeli przedsiębiorca zlikwiduje działalność i otworzy ją ponownie wówczas musi pamiętać o kilku warunkach.

Z ulgi Mały ZUS Plus przedsiębiorca może skorzystać jeżeli:

  1. w poprzednim roku kalendarzowym prowadził działalność minimum 60 dni,
  2. nie przekroczył w zeszłym roku kalendarzowym limitu przychodu z działalności w kwocie 120.000zł za cały rok (jeżeli działalność prowadził krócej niż rok wtedy limit podatnik ustali proporcjonalnie),
  3. nie wykonywał w ramach prowadzonej działalności gospodarczej czynności na rzecz byłego pracodawcy.

Znacznie więcej na temat ulgi Mały ZUS Plus przedstawiono na łamach naszej redakcji w publikacji pod tytułem „Powrót do ulgi Mały ZUS Plus”.