Obniżenie podatku PIT do 17% i zmiany w kwocie wolnej od podatku już od października 2019r.

Obniżka podatku dochodowego PIT z 18% do 17% stanowi jedną ze zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednak obniżenie stawki PIT dotyczy przychodów opodatkowanych według skali podatkowej, ale i niektórych przychodów opodatkowanych zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Należy też pamiętać, że o opodatkowaniu nową, niższą stawką PIT decyduje data osiągnięcia przychodu, co w przypadku wynagrodzeń oznacza ich faktyczną wypłatę natomiast w przypadku przedsiębiorców kwoty należne od miesiąca października 2019r., choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont oraz podatku VAT w przypadku czynnych podatników VAT.

Czytaj dalej Obniżenie podatku PIT do 17% i zmiany w kwocie wolnej od podatku już od października 2019r.

Koszty wykorzystania mieszkania do prowadzenia działalności gospodarczej – nieruchomość

Wielu podatników rozpoczynając swoją działalność gospodarczą nie chcą z różnych względów korzystać z wynajmu drogiego lokalu użytkowego. Decydują się na przeznaczenie całości lub części swojego (lub wynajmowanego, użyczonego) mieszkania na cele prowadzonej działalności gospodarczej. Pierwszą podstawową kwestią w takiej sytuacji jest ustalenie, jakiego typu wydatki i w jakiej wysokości mogą być zakwalifikowane, jako koszty danej firmy. Na początek należy wziąć pod uwagę koszty związane z daną nieruchomością.

Czytaj dalej Koszty wykorzystania mieszkania do prowadzenia działalności gospodarczej – nieruchomość

Koszty wykorzystania mieszkania do prowadzenia działalności gospodarczej – meble, podatki, opłaty za media, inne

Występowanie opłat za media, kosztów wyposażenia, podatków oraz pozostałych opłat stanowią nieodzowną część specyfiki prowadzenia działalności gospodarczej w mieszkaniu. Podatnik ponoszący te wydatki powinien być świadomy ich kwalifikacji, bowiem nie zawsze
i nie w całości będzie mógł swobodnie ująć w koszty firmy wszystko, co wyda w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej w swoim lub wynajmowanym mieszkaniu (lub pokoju).

Czytaj dalej Koszty wykorzystania mieszkania do prowadzenia działalności gospodarczej – meble, podatki, opłaty za media, inne

Faktura korygująca sprzedaż towarów i usług, czyli kiedy rozliczyć podatek VAT

Faktury korygujące stanowią znane narzędzie fiskalne, z którego korzystają podatnicy sprzedawcy prowadzący działalność gospodarczą. Faktura korygująca umożliwia poprawienie błędów formalnych, zmianę cen czy rozliczenie wartości zwróconych towarów w odniesieniu do wartości ujętych w fakturze pierwotnej.

Skutkiem wystawienia faktury korygującej może być powiększenie jak i obniżenie kwoty podstawy opodatkowania i podatku VAT w stosunku do uprzednio wystawionej pierwotnej faktury sprzedaży. Podatnicy mają jednak wiele problemów nie tyle z prawidłowym ujęciem w rejestrach VAT kwoty różnicy sumy netto i podatku VAT wynikającej z faktury korygującej, co z określeniem właściwego momentu ujęcia tego typu faktur.

Czytaj dalej Faktura korygująca sprzedaż towarów i usług, czyli kiedy rozliczyć podatek VAT

Uregulowanie zobowiązania za fakturę powyżej 15000 zł tylko na rachunek bankowy kontrahenta zawarty w wykazie podmiotów

Niebawem każdy, podatnik nabywający towar lub usługę od dostawcy, który jest czynnym podatnikiem VAT będzie musiał zweryfikować, na jakie konto bankowe dokonuje zapłaty za otrzymaną fakturę dotyczącą tej dostawy. Skutek zapłaty na niewłaściwe konto to pomniejszenie kosztów albo zwiększenie przychodów o wartość z faktury zapłaconej na złe konto. Na czym polegać ma, zatem powyższa, nowa zmiana w przepisach podatkowych? Kogo w ogóle ma dotyczyć i jakie faktury?

Kiedy podatnik nie zaliczy otrzymanej faktury w koszty firmy?

Zgodnie z art. 22p ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwanej dalej ustawą o PIT (kształt obowiązujący od 1 stycznia 2020r.) podatnik, który prowadzi działalność gospodarczą i dokona zapłaty za otrzymaną fakturę w kwocie powyżej 15.000zł brutto:

  1. bez pośrednictwa rachunku płatniczego lub
  2. na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów

– to nie będzie mógł zaliczyć wartości netto tej faktury w koszty prowadzonej działalności.

W pierwszym przypadku sytuacja jest klarowna, czyli prawodawca nakazuje opłacać faktury o wartości powyżej 15.000zł brutto za pośrednictwem rachunku płatniczego inaczej faktura ta w części dotyczącej kwoty netto nie będzie mogła być zaliczona w koszty firmy. Podkreślenia wymaga istotny fakt, że dotyczy do wystawcy faktury, który jest zarówno czynnym podatnikiem VAT albo zwolnionym podatnikiem VAT. To samo tyczy się nabywcy.

W drugiej sytuacji należałoby się przyjrzeć nieco bliżej zamysłom ustawodawcy zapisanym w art. 22p ust. 1 pkt 1 ww. ustawy a więc jeżeli podatnik prowadzący działalność gospodarczą ureguluje zobowiązanie z tytułu otrzymanej dostawy towarów i usług w kwocie powyżej 15.000zł brutto:

  1. potwierdzone fakturą i dotyczące sprzedaży towarów lub usług,
  2. na inne konto, niż wymienione w wykazie podmiotów,
  3. dotyczące kontrahenta sprzedawcy, który jest czynnym podatnikiem VAT

– wówczas nie zaliczy w koszty firmowe tej części faktury, za którą zapłacił na niewłaściwy rachunek płatniczy (dotyczy kwoty netto).

Przykład 1

Czynny podatnik VAT otrzymał w styczniu 2020r. fakturą za nabycie towaru z dnia 10.01.2020r. na kwotę 20.000zł netto, 4.600zł VAT, 24.600zł brutto. Omyłkowo połowę tej faktury zapłacił na konto kontrahenta widniejące w wykazie podmiotów a połowę na stare konto kontrahenta niezgłoszone do wykazu.

W tej sytuacji podatnik w miesiącu styczniu 2019r. zmniejszy koszty uzyskania przychodów o kwotę 10.000zł netto a więc kwotę zapłaconą na konto nieznajdujące się wykazie podmiotów. Pozostała część faktury pozostanie w kosztach firmy.

Przykład 2

Zwolniony podatnik VAT wystawił swojemu odbiorcy w styczniu 2020r. fakturę za sprzedaż artykułów drewnianych na kwotę 15.500zł netto, 3.565zł VAT, 19.065zł brutto. Odbiorca uregulował daną fakturę na wskazane przez sprzedawcę konto bankowe.

W tym przypadku odbiorca nie musi się martwić o właściwe konto dostawcy zwolnionego z VAT dla zapłaty za fakturę znajdujące się w wykazie podmiotów, bowiem dotyczy to wyłącznie okoliczności, w których sprzedawca jest czynnym podatnikiem VAT.

W tym miejscu należy podkreślić bardzo ważną kwestią a mianowicie to, że obowiązek zmniejszenia kosztów z tytułu opłacenia faktury na niewłaściwe konto kontrahenta będzie odnosić się do zobowiązania powstałego najwcześniej 1 stycznia 2020r. albo kosztów zarejestrowanych w księgach podatnika najwcześniej 1 stycznia 2020r.

Podatnik dokonał uchybienia, co dalej?

Jeżeli jednak zdarzy się podatnikowi uregulować zapłatę za fakturę kosztową na inne konto dostawcy towarów lub usług, niż wynikające z wykazu podmiotów, wtedy dokonuje on:

  1. zmniejszenia kosztu uzyskania przychodów albo
  2. zwiększenia przychodów w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów

– w miesiącu, w którym odpowiednio została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego albo został zlecony przelew.

Zapłata na zły rachunek dotyczy także środków trwałych

Jeżeli podatnik nabędzie środek trwały i zapłaci za fakturę jego dotyczącą na konto nieznajdujące się w wykazie podmiotów to powyższe przepisy będą miały również zastosowanie a więc ta część kosztu, która zostanie uregulowana na niewłaściwe konto nie będzie podstawą do naliczenia odpisów amortyzacyjnych bądź ujęcia amortyzacji jednorazowej, (jeżeli podatnik będzie posiadał do niej uprawnienia).

Pozostałe przypadki zmniejszenia kosztów

Podatnicy, którzy zapłacą za fakturę na konto sprzedawcy niewidniejące w wykazie podmiotów po likwidacji działalności gospodarczej, wówczas mają obowiązek pomniejszyć koszty firmowe (albo zwiększyć przychody) w rozliczeniu za rok, w którym nastąpiła likwidacja danej działalności.

Z kolei podatnicy, którzy zapłacą za fakturę na konto sprzedawcy niewidniejące w wykazie podmiotów po zmianie formy opodatkowania na zryczałtowaną formę, wówczas są zobligowani pomniejszyć koszty firmowe (albo zwiększyć przychody) w rozliczeniu za rok poprzedzający rok podatkowy, w którym nastąpiła zmiana formy opodatkowania.

Zapłata za fakturę wyłącznie na rachunek płatniczy kontrahenta zawarty w wykazie podmiotów

Wiele razy powyżej został wymieniony wykaz podmiotów, który ma zawierać właściwy rachunek płatniczy każdej firmy (będącej czynnym podatnikiem VAT), na który należy wpłacać zobowiązanie wynikające z otrzymanej dostawy towarów lub usług. W takim razie co to za wykaz?

W myśl art. 96b ust. 1 ustawy o VAT już od września 2019r. Szef KAS będzie prowadził elektroniczny wykaz podmiotów (w wersji poszerzonej o niektóre dane firmy) dla:

  1. podatników zwolnionych z VAT,
  2. wykreślonych z rejestru podatników VAT,
  3. przywróconych do rejestru podatników VAT,
  4. czynnych podatników VAT.

Wykaz podmiotów Szef KAS udostępni na stronie BIP Ministerstwa Finansów. Poza tym wykaz będzie także widoczny w CEIDG. Jego aktualność będzie przeprowadzana raz na dobę w każdy dzień roboczy.

Każdy podatnik drogą elektroniczna będzie mógł ustalić właściwy dla zapłaty za fakturę kosztową rachunek płatniczy zawarty w tym wykazie dla konkretnej firmy.

Ponadto podatnik zweryfikuje czy dany kontrahent w ogóle istnieje w tym wykazie na wybrany dzień (możliwa rozpiętość wybranego okresu czasu to 5 lat licząc od roku poprzedniego wstecz).

Nie znajdą się tam natomiast rachunki płatnicze podatników zwolnionych z VAT.

Każdy podatnik, który zidentyfikuje w wykazie niepoprawność w swoim danych, będzie mógł złożyć wniosek do Szefa KAS o ich sprostowanie.

Jakie dane będzie zawierał wykaz podmiotów

Z dniem 1 września 2019r. wykaz podmiotów prowadzony przez Szefa KAS będzie zawierał dane takie jak:

  1. nazwa firmy lub imię i nazwisko,
  2. status VAT podmiotu – czynny lub zwolniony podatnik VAT, wykreślony lub przywrócony do rejestru podatnik VAT oraz w ogóle niezarejestrowany podatnik do VAT,
  3. nr NIP, jeżeli podmiot posiada,
  4. nr REGON, jeżeli podmiot posiada,
  5. nr PESEL o ile został nadany,
  6. nr KRS o ile został nadany,
  7. adres siedziby, jeżeli podmiotem nie jest osoba fizyczną,
  8. adres stałego miejsca prowadzenia działalności podatnika, a jeśli nie posiada to adres stałego miejsca prowadzenia działalności a jeśli i ten nie posiada to adres miejsca zamieszkania, jeżeli podatnikiem jest osoba fizyczna,
  9. imię, nazwisko, nr PESEL lub nr NIP osób należących do organu, który reprezentuje dany podmiot, prokurentów oraz wspólników spółek,
  10. daty wpisu do rejestru podatników VAT (także odmowy rejestracji, wykreślenia z rejestru, przywrócenia zarejestrowania, jako podatnika VAT),
  11. podstawę prawna odmowy rejestracji, wykreślenia z rejestru, przywrócenia zarejestrowania, jako podatnika VAT,
  12. Numer lub numery rachunków płatniczych wpisanych przez podatnika w zgłoszeniach identyfikacyjnych lub aktualizacyjnych (CEIDG, NIP-8) oraz potwierdzonych przy wykorzystaniu systemu teleinformatyczny izby rozliczeniowej.

Nabywca odpowiada solidarnie całym swoim majątkiem za zaległości podatkowe dostawcy

Podatnik, który zakupił towary lub usługi od dostawcy – czynnego podatnika VAT będzie odpowiadał wraz z nim całym swoim majątkiem, za jego zaległości podatkowe dotyczące części podatku VAT proporcjonalnie przypadającej na tę dostawę towarów lub to świadczenie usług.

Oczywiście dotyczy to przypadku, gdy całość lub część faktury została uregulowana na inne konto sprzedawcy niż występujące na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów.

Oświadczenie podatnika może przyczynić się do braku korekty kosztów

Obowiązek zmniejszenia kosztów (lub zwiększenia przychodów) z tytułu zapłaty całości lub części faktury na rachunek płatniczy inny niż zawarty na dzień dokonania przelewu w wykazie podmiotów ominie podatnika, który złoży w ciągu 3 dni od wykonania przelewu do właściwego urzędu skarbowego zawiadomienie o tym fakcie.

Minister Finansów ma udostępnić wzór takiego zawiadomienia. Jednak w ustawie Ordynacja Podatkowa (w kształcie obowiązującym od 1 stycznia 2020r.) już określono, że ma ono zawierać:

  1. nazwę firmy, nr NIP, adres siedziby nabywcy albo
  2. imię i nazwisko, jeżeli podatnikiem nabywcą jest osoba fizyczna prowadząca działalność,
  3. adres stałego miejsca prowadzenia działalności podatnika nabywcy, a jeśli nie posiada to adres stałego miejsca prowadzenia działalności a jeśli i ten nie posiada to adres miejsca zamieszkania, podatnika dokonującego zapłaty należności,
  4. nr NIP, nazwę albo imię i nazwisko oraz adres podatnika, który wystawił fakturę,
  5. nieprawidłowy nr rachunku płatniczego, na który nabywca dokonał zapłatę za fakturę,
  6. dzień zlecenia przelewu na ten rachunek,
  7. kwotę faktury.

Opublikowano: 2019-09-04

Faktura korygująca a przychody u sprzedawcy i koszty u nabywcy w podatku dochodowym od osób fizycznych

Odpowiedni moment zaksięgowania faktury korygującej ma niebagatelny wpływ na wysokość zaliczki na podatek dochodowy. Od właściwego ujęcia faktury korygującej zależy także prawidłowe rozliczenie podatku VAT. W niniejszej publikacji za główny kierunek obrano wyjaśnienie momentu ujęcia faktury korygującej i skutków podatkowych w podatku dochodowym, jakie ona wywołuje.

Co to jest faktura korygująca sprzedaż?

Faktura korygująca sprzedaż towarów lub usług jest to faktura przy pomocy, której podatnik ma możliwość poprawić błędy natury formalnej na fakturze pierwotnej albo skorygować wartość wynikającą z faktury pierwotnej a powstałą w wyniku zdarzeń powstałych po wystawieniu faktury pierwotnej.

Należy podkreślić, że faktura korygująca nie wpływa w żaden sposób na operację gospodarczą udokumentowaną fakturą pierwotną a jedynie koryguje niektóre jej dane.

Kiedy należy wystawić fakturę korygującą?

W tym miejscu należy uwzględnić art. 106j ust. 1 ustawy o VAT, w której prawodawca określa, że podatnik powinien wystawić fakturę korygującą, jeżeli po wystawieniu faktury pierwotnej:

  1. stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku VAT lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury,
  2. udzielono rabatu,
  3. udzielono opustów i obniżek cen,
  4. klient zwrócił sprzedawcy towary, opakowania,
  5. sprzedawca zwrócił nabywcy część lub całość otrzymanej wcześniej zaliczki,
  6. podwyższono cenę.

Obligatoryjne elementy faktury korygującej

W art. 106j ust. 2 ustawy o VAT ustawodawca określa obowiązkowe elementy faktury korygującej. Są nimi:

  1. słowo faktura korygująca albo korekta,
  2. numer kolejny faktur korygującej wraz z datą jej wystawienia,
  3. dane zawarte w fakturze pierwotnej, której dotyczy faktura korygująca:
  1. data wystawienia,
  2. kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę,
  3. imię i nazwisko, nazwa firmy oraz adres sprzedawcy i nabywcy,
  4. numer NIP sprzedawcy,
  5. numer NIP nabywcy,
  6. data sprzedaży towarów lub usług albo otrzymania zaliczki, jeżeli data ta jest określona i różni się od daty wystawienia faktury,
  7. nazwę, rodzaj towaru lub usługi objętych korektą,
  1. przyczyna korekty,
  2. kwota korekty podstawy opodatkowania (kwota netto) lub kwota korekty podatku VAT z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej – jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania (kwoty netto) lub kwoty podatku VAT,
  3. w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 – prawidłową treść korygowanych pozycji.

Dodatkowe elementy zbiorczej faktury korygującej

Czasem może mieć miejsce sytuacja, w której sprzedawca zamierza udzielić rabatów, opustów czy obniżek cen dla wszystkich towarów (usług) sprzedanych w danym okresie czasu na rzecz jednego odbiorcy.

Wtedy faktura korygująca powinna dodatkowo zawierać okres czasu, do którego odnosi się udzielany opust lub obniżka cen a jednocześnie nie musi zawierać nazwy, rodzaju towaru, usługi (objętych korektą) oraz numeru NIP nabywcy i daty sprzedaży (otrzymania zaliczki).

Faktura korygująca tylko w odniesieniu do faktury pierwotnej

Jedną z podstawowych zasad wystawiania faktur korygujących jest to, że podatnik ma prawo ją wystawić tylko, wtedy gdy wcześniej wystawił fakturę pierwotną.

Zatem faktura korygująca:

  1. odnosi się do danych wynikających z faktury pierwotnej oraz
  2. powoduje skorygowanie danych ujętych na fakturze pierwotnej.

Nie ma możliwości wystawienia faktury korygującej bez uprzedniego wystawienia faktury pierwotnej.

Przyczyna wystawienia faktury korygującej

Jednym z obowiązkowych (bardzo ważnych) elementów faktury korygującej jest przyczyna jej wystawienia (przyczyna korekta). Podatnik sprzedawca nie może wystawić faktury korygującej bez podania przyczyny korekty, ponieważ taka faktura będzie z punktu prawno-formalnego wystawiona nieprawidłowo.

Faktura korygująca nie zawierająca przyczyny korekty może zostać podważona przez organ podatkowy w trakcie czynności sprawdzających czy kontroli skarbowej. Może zostać także odrzucona przez kontrahenta albo, co gorsze w nieprawidłowy sposób zaksięgowana i rozliczona podatkowo. Dlaczego?

Od rodzaju przyczyny korekty zależy czy podatnik ujmie fakturę korygującą na bieżąco czy będzie zobowiązany cofnąć się do okresu wystawienia faktury pierwotnej. Dlatego niezwykle ważnym, obowiązkowym elementem faktury korygującej jest przyczyna korekty.

Przyczynę korekty można podzielić na dwa typy:

  1. oczywistą omyłkę lub błąd rachunkowy istniejące już w momencie wystawienia pierwotnej faktury sprzedaży,
  2. inne zdarzenia powstałe po wystawieniu pierwotnej faktury sprzedaży.

Poprzez oczywistą omyłkę można rozumieć np. pomyłkę w cenie, ilości towaru, stawce VAT, kursie waluty, inne.

Z kolei pozostałymi przyczynami korekty mogą być udzielenie rabatów, upustów, zwrot towarów (reklamacje), zmiana ceny na skutek jej podwyższenia, zwrócenie należności lub zaliczki.

Bardziej dotkliwe skutki korekty odczują podatnicy w przypadku faktur korygujących sprzedaż, których przyczyną wystawienia była oczywista omyłka lub błąd rachunkowy, o czym poniżej.

Potwierdzenie otrzymania faktury korygującej

W przypadku, gdy sprzedawca wystawi fakturę korygująca sprzedaży czy to zwiększającą czy też zmniejszającą przychody, to nie ma on obowiązku ubiegania się czy też oczekiwania na potwierdzenie odbioru faktury korygującej.

Za to dysponowanie takim potwierdzeniem obligatoryjne jest dla celów VAT, ale o tym w drugiej części publikacji traktującej o wpływie faktury korygującej sprzedaż na rozliczenie podatku VAT.

Skutki zaksięgowania faktury korygującej sprzedaż u podatnika sprzedawcy

W art. 14 ust. 1m ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwanej dalej ustawą o PIT stwierdzono, że gdy przyczyną korekty jest błąd rachunkowy lub inna oczywista pomyłka, to fakturę korygującą sprzedaż, (która zwiększa lub zmniejsza wykazaną łączną kwotę sprzedaży netto) sprzedawca ujmuje poprzez zwiększenie albo zmniejszenie przychodów o kwotę korekty wykazanej na fakturze korygującej w okresie sprzedaży, którego dotyczy faktura pierwotna sprzedaży.

Jeżeli natomiast przyczyna korekty jest inna niż błąd rachunkowy lub inna oczywista pomyłka np. zwrot towarów, rabaty, upusty, podwyższenie ceny, zwrot całości należności (otrzymanie zapłaty 100% należności przed dostawą towarów lub wykonaniem usługi i wystawieniem faktury), wówczas faktura korygująca księgowana jest, jako zmniejszenie lub zwiększenie przychodów (o kwotę korekty wykazaną na fakturze korygującej) osiągniętych w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca.

Warto zaznaczyć, że jeżeli w okresie rozliczeniowym, w którym podatnik sprzedawca ma obowiązek ująć fakturę korygującą (zmniejszającą lub zwiększająca przychody) nie uzyskał żadnych przychodów lub za małe w stosunku do kwoty korekty, to ma on obowiązek powiększenia kosztów o kwotę, o którą nie zostały pomniejszone przychody (o całość lub część kwoty korekty wynikającej z faktury korygującej sprzedaż).

Skutki zaksięgowania faktury korygującej sprzedaż u podatnika nabywcy

Nabywca otrzymując fakturę korygującą jest zobowiązany ująć ją odpowiednio w kosztach uzyskania przychodu swojej firmy.

Gdy otrzymana faktura korygująca dotyczy korekty kosztu (także odpisu amortyzacyjnego) niespowodowanej błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, to podatnik nabywca księguje fakturę, jako zmniejszenie lub zwiększenie kosztów w okresie, w którym ją otrzymał.

Jeżeli podatnik nabywca nie poniósł w danym okresie rozliczeniowym (korekty) w ogóle kosztów lub poniósł w kwocie mniejszej aniżeli wartość korekty, to dokonuje zwiększenia przychodów o sumę, jaką zabrało do pomniejszenia (powiększenia) kosztów.

Należy jednak zaznaczyć, że powyższej korekty kosztów nie dokonuje się, jeżeli koszty te dotyczą przedawnionych zobowiązań podatkowych albo cen transferowych.

Faktura korygująca w szczególnych przypadkach

W praktyce gospodarczej występują również inne okoliczności oddziaływania wystawionych przez podatnika sprzedawcę faktur korygujących na koszty u podatnika nabywcy. Są to m.in. korekty, które wystąpiły po:

  1. likwidacji pozarolniczej działalności gospodarczej przez nabywcę,
  2. zmianie formy opodatkowania (u nabywcy) na zryczałtowany podatek dochodowy.

Jeśli korekta kosztów następuje po likwidacji pozarolniczej działalności gospodarczej, wówczas pomniejszenie lub powiększenie kosztów podatnik nabywca dokonuje w ostatnim okresie rozliczeniowym przed likwidacją pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jeżeli natomiast korekta kosztów następuje po zmianie formy opodatkowania na ryczałt, wtedy zmniejszenia lub zwiększenia kosztów podatnik nabywca dokonuje w ostatnim okresie rozliczeniowym przed zmianą formy opodatkowania na ryczałt.

Opublikowano: 2019-08-29

Sprzedaż kursów online w PIT i w VAT Część 2

Sprzedaż usług przez internet wymaga od podatnika dokładnego określenia momentu, w którym należy opodatkować daną transakcję w VAT i PIT. Gdy przedmiotem sprzedaży są utwory, do których przenoszone są prawa autorskie (poza osobistymi) albo przekazywane licencje do ich użytkowania, wówczas metodologia ustalenia prawidłowości opodatkowania takiej sprzedaży może przysporzyć podatnikowi wielu problemów. Dlatego warto przede wszystkim każdorazowo analizować indywidualnie taką transakcję.

Obowiązek podatkowy w VAT i ujęcie sprzedaży kursów on-line w rejestrze VAT sprzedawcy

Obowiązek opodatkowania w podatku VAT u czynnego podatnika VAT z tytułu sprzedaży kursów on-line powstanie w dacie (miesiącu) wykonania usługi udzielenia licencji albo przeniesienia praw autorskich.

Ta data oznaczona na fakturze, jako data wykonania usługi będzie stanowić podstawę do wpisu u podatnika w rejestrze VAT sprzedaży, JPK_VAT oraz deklaracji VAT (miesięcznej lub kwartalnej).

Może się jednak zdarzyć, że podatnik przed tą datą otrzyma zaliczkę, wówczas obowiązek opodatkowania w VAT powstanie w dacie otrzymania zaliczki i jednocześnie ta data będzie podstawą do wpisu w rejestrze VAT sprzedaży, JPK_VAT oraz deklaracji VAT (miesięcznej lub kwartalnej).

W praktyce gospodarczej występują również i inne sytuacje, gdzie sprzedaż licencji może odnosić się do korzystania np. przez pół roku z dostępu do większej ilości szkoleń on-line.

W takim wypadku dla dostępu do kursów on-line przez okres kilku miesięcy, (co najmniej dwóch okresów rozliczeniowych) obowiązek podatkowy w VAT powstanie w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego (ten dzień może być ustalony, jako ostatni dzień danego miesiąca, czyli ostatni dzień świadczenia usługi udzielenia licencji na dany miesiąc).

Zatem każdy ostatni dzień cyklu rozliczeniowego (aż do zakończenia trwania okresu udostępnienia licencji) każdego kolejnego miesiąca będzie stanowił podstawę do ujęcia w rejestrze VAT sprzedaży, JPK_VAT i deklaracji VAT danej transakcji.

Jeżeli przed tym dniem podatnik otrzyma zaliczkę, przed ostatnim dniem cyklu rozliczeniowego, wówczas będzie miał obowiązek w dacie wpływu zaliczki opodatkować ją podatkiem VAT (i wykazać w rejestrze sprzedaży VAT, JPK_VAT i deklaracji VAT).

Należy podkreślić, że powyższe momenty opodatkowania sprzedaży kursów on-line w VAT dotyczą dwóch typów sytuacji:

  1. nabycia praw autorskich lub licencji do cudzych kursów on-line we własnym imieniu i ich dalsza sprzedaż,
  2. wytworzenia własnego kursu on-line i sprzedaż praw autorskich lub licencji do niego,

Z kolei w sytuacji tzw. pośrednictwa sprzedaży kursów on-line, w której podatnik udostępnia jedynie kursy on-line twórcy, ale nie nabywa ani licencji ani praw autorskich do korzystania z nich – określenie momentu powstania obowiązku opodatkowania w VAT (tej sprzedaży) będą najczęściej regulować postanowienia umowy między twórcą a pośrednikiem.

Umowa zawarta z twórcą może zawierać postanowienia, iż np.:

  1. usługa pośrednictwa będzie rozliczana, co miesiąc w ostatnim dniu miesiąca, jako suma wszystkich usług pośrednictwa wykonanych dla danego twórcy w danym miesiącu albo
  2. usługa pośrednictwa uznana jest za wykonaną w momencie otrzymania środków od użytkownika,
  3. usługa pośrednictwa będzie uznana za wykonaną z chwilą udostępnienia szkolenia on-line.

Przykład

Pośrednik, będący czynnym podatnikiem VAT udostępnia przez swój portal sprzedaży (albo cudzy) kursy on-line stworzone przez innych twórców. Klienci wpłacają na konto pośrednika kwotę np. 300zł za wykup dostępu do konkretnego kursu on-line. Z kolei pośrednik po otrzymaniu kwoty, przekazuje twórcy kursu on-line kwotę 220zł (po potrąceniu prowizji). Umowa pomiędzy pośrednikiem a twórcą wskazuje, że za dzień wykonania usługi pośrednictwa będzie uważać się za dzień wpływu środków od użytkowników kursu za sprzedany kurs.

Tak, więc w tym wypadku data otrzymania należnej kwoty za kurs on-line będzie stanowić moment (najczęściej miesiąc), w którym powstaje obowiązek opodatkowania danej usługi pośrednictwa w podatku VAT.

Obowiązek podatkowy w PIT i ujęcie sprzedaży kursów on-line w PKPiR sprzedawcy

Obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych powstanie z chwilą wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego, wykonania usługi jednak nie później niż w dacie wystawienia faktury lub uregulowania należności.

Odnosząc powyższe na grunt udzielenia licencji, to na ogół strony umawiają się, że korzystanie z licencji będzie się odbywać np. przez tydzień, miesiąc, trzy miesiące itd., zatem jeżeli udzielenie licencji do skorzystania z kursu on-line będzie zawierało, co najmniej dwa (lub więcej) okresy rozliczeniowe, to obowiązek opodatkowania i wykazania przychodu ze sprzedaży licencji do tego kursy powstanie w ostatnim dniu cyklu rozliczeniowego.

W przeciwnym wypadku sprzedaż licencji na krótki okres bez cyklów rozliczeniowych np. na tydzień będzie skutkować powstaniem obowiązku opodatkowania w dniu, w którym nastąpiło pierwsze zdarzenie implikujące obowiązek podatkowy, czyli uregulowanie należności albo wystawienie faktury albo wykonanie usługi.

W przypadku przedsiębiorcy, który (jest twórcą danego kursu) sprzedaje prawa autorskie do konkretnego kursu on-line obowiązek podatkowy powstanie w dniu sprzedaży tych praw majątkowych.

Jeżeli natomiast podatnik sprzedawca kursów on-line będzie działał, jako pośrednik (umowa pomiędzy podatnikiem a twórcami kursów) w taki sposób, że na stronie internetowej podatnika autorzy kursów on-line udostępnią je odpłatnie a klienci nabywający kursy będą dokonywać zapłat na rachunek pośrednika, to przychód powstanie w dniu otrzymania tej zapłaty.

Dodatkowo należy podkreślić, że wielkość przychodu będzie stanowić prowizja, jaka pozostanie po przekazaniu (rozliczeniu) części środków z otrzymanej zapłaty.

Ujęcie sprzedaży praw autorskich albo licencji do kursów on-line (także prowizji z realizacji pośrednictwa) przedsiębiorca dokona w kolumnie 7 PKPiR – wartość sprzedanych towarów i usług z uwagi na to, że sprzedaż ta wykonywana jest w ramach prowadzenia działalności gospodarczej, co skutkuje zaklasyfikowaniem jej, jako przychód z działalności gospodarczej w dacie powstania obowiązku podatkowego w PIT wyżej objaśnionego.

Uwaga na obowiązkowe opodatkowanie VAT już od pierwszego dnia sprzedaży świadczenia usług doradczych

Omawiając obowiązek rejestracji do podatku VAT przy sprzedaży kursów on-line należałoby jeszcze dodać zapytanie, czy w ramach tej sprzedaży podatnik będzie świadczył szeroko pojęte usługi doradcze.

Zgodnie ze słownikiem PWN czy WSJP poprzez słowo doradzać należałoby rozumieć udzielenie porad, podpowiedzi czy wskazanie sposobu postępowania w konkretnej sprawie. Z powyższego widać wyraźnie, że zakres tego pojęcia może być bardzo duży i obejmować swym zasięgiem pokrewne płaszczyzny różnych dziedzin.

Jeżeli więc podatnik w ramach sprzedaży kursów on-line wykonuje także usługi doradcze, wówczas od pierwszego dnia sprzedaży ma obowiązek zarejestrowania się, jako czynny podatnik VAT, ponieważ tego typu usługi są wykluczone z możliwości zastosowania jakiegokolwiek zwolnienia z VAT.

Faktura za sprzedaż kursów on-line

Dla rozstrzygnięcia aspektu wystawiania faktury w ramach prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na sprzedaży kursów on-line należy rozróżnić dwie sytuacje.

Jeżeli sprzedawca kursów on-line jest podatnikiem podmiotowo (ze względu na roczny limit sprzedaży 200.000zł) lub przedmiotowo (art. 43 ust. 1 zwolnienie z VAT sprzedaży konkretnych towarów lub usług) zwolnionym z VAT to na mocy art. 106b ust. 2 ustawy o VAT, wówczas nie będzie on zobligowany do wystawiania faktur zarówno dla osoby prywatnej jak i firmy.

Jeżeli jednak nabywca zażąda wystawienia takiej faktury w ciągu 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym:

  1. dostarczono towar lub
  2. wykonano usługę lub
  3. otrzymano całość lub część zapłaty

– wówczas podatnik ma obowiązek wystawić fakturę sprzedaży.

W sytuacji, gdy sprzedawca kursów on-line jest czynnym podatnikiem VAT, wówczas ma obowiązek wystawić fakturę dla firm najdalej do 15-tego dnia miesiąca następnego po miesiącu, w którym sprzedawca zbył kurs, udzielił licencji na jego wykorzystanie albo wykonał usługę pośrednictwa.

W przypadku sprzedaży dla osób prywatnych (nieprowadzących działalności), sprzedawca nie ma obowiązku wystawienia faktury, ale jeżeli ta osoba tego zażąda, wtedy należy wystawić fakturę sprzedaży.

Czy sprzedaż kursów on-line wymaga zakupu i rejestrowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej?

Podatnik prowadzący działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży kursów on-line może skorzystać z dwóch typów zwolnień z obowiązku jej stosowania.

Pierwsze zwolnienie dotyczy § 3 pkt 1 Rozporządzenia MF w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej (zwanego dalej Rozporządzeniem) i wskazuje możliwość zwolnienia podatnika z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy fiskalnej w danym roku podatkowym jednak nie dłużej niż do końca 2021 r., jeżeli:

  1. u podatnika rozpoczynającego działalność gospodarczą w danym roku wystąpiła sprzedaż na rzecz osób nieprowadzących działalność w kwocie nieprzekraczającej 20.000zł (proporcjonalnie do okresu czasu prowadzenia działalności),
  2. u podatnika prowadzącego drugi lub kolejny rok działalność gospodarczą, sprzedaż na rzecz osób nieprowadzących działalność przekroczy w którymś miesiącu limit 20.000zł.

Drugie zwolnienie z obowiązku ewidencji sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej dotyczy pkt 37 załącznika nr 1 do ww. Rozporządzenia, w którym to prawodawca uzależnia możliwość skorzystania ze zwolnienia z kasy fiskalnej, od wpływów zapłat za te (udzielenie licencji, sprzedaż praw autorskich, pośrednictwo) usługi w taki sposób, że podatnik:

  1. otrzyma je w całości tylko za pośrednictwem poczty albo banku lub SKOK-u oraz
  2. z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie sprzedaży dotyczyła (imię i nazwisko klienta, numer transakcji, kwota transakcji, data wpływu).

Należy w tym miejscu zaznaczyć, że jeżeli sprzedawca kursów on-line korzysta ze zwolnienia z obowiązku ewidencji sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej a kupującym jest osoba prywatna bez działalności, która nie chce faktury to ma on obowiązek wykazać daną sprzedaż w ewidencji sprzedaży nieudokumentowanej. Nie ma przy tym znaczenia czy sprzedawca jest czynnym czy zwolnionym podatnikiem VAT.

Opublikowano: 2019-08-05

Sprzedaż kursów online w PIT i w VAT Część 1

Globalna sieć internet oferuje sprzedawcom możliwość spotkania się on-line z nabywcami i zaoferowania im swojej oferty sprzedaży towarów lub usług. Coraz więcej usług, które jeszcze kilkanaście lat temu były oferowane w systemie stacjonarnym a więc na miejscu, dziś są wykonywane także w czasie rzeczywistym przez internet. Specyfika świadczenia tego typu usług wymaga od firm rozpoznania momentu, w którym wyświadczone usługi muszą być opodatkowane. Jeżeli do tego dochodzi aspekt praw autorskich to opodatkowanie transakcji sprzedaży takich usług może przynieść podatnikom sporo problemów.

Zbycie kursów on-line w aspekcie prowadzenia działalności gospodarczej

Zastanawiając się nad tym, co może stanowić definicję działalności gospodarczej warto wziąć pod uwagę trzy ustawy, w których prawodawca starał się określić najważniejsze jej przymioty a mianowicie:

  1. ustawę Prawo przedsiębiorców,
  2. ustawę o podatku od towarów i usług,
  3. ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem określając termin działalność gospodarcza należałoby powiedzieć, że będą ją stanowić wszelkie wykonywane we własnym imieniu (przez podatnika) i w celach zarobkowych czynności w sposób ciągły, systematyczny, zorganizowany.

Ponadto dla celów prowadzenia działalności gospodarczej podatnik wykorzystuje rzeczy, towary, składniki majątku a także wartości niematerialne i prawne.

Podkreślenia wymaga także fakt, że działalnością gospodarczą będzie działalność zarobkowa o typie produkcyjnej, budowlanej, usługowej, handlowej oraz wykonywana przez osoby w ramach wolnego zawodu.

Przenosząc cechy działalności gospodarczej na sprzedaż kursów on-line należałoby rozważyć:

  1. czy wykonywane czynności sprzedaży następują we własnym imieniu,
  2. jak często podatnik dokonywałby tej sprzedaży,
  3. w jakim środowisku (internet, nośniki danych, inne),
  4. w jakich celach,
  5. czy podatnik realizując sprzedaż wykorzystuje do tego celu swoje zasoby rzeczowe.
  6. czy sprzedaż następowałaby w sposób ciągły, zorganizowany.

Można powiedzieć, że jeżeli sprzedaż kursów on-line występowałaby bardzo rzadko w ciągu roku, wówczas może nie zaistnieć obowiązek rejestracji działalności. Jednak nawet w takim wypadku organy podatkowe mogą zainteresować się niewielką aktywnością podatnika. Dlaczego?

Otóż, jeżeli podatnik będzie realizował sprzedaż kursów on-line np. poprzez stronę internetową dla tego celu założoną (sklep internetowy) albo za pomocą już istniejącego portalu handlowego, aukcyjnego lub podobnego, a więc poprzez tzw. zorganizowany i zmechanizowany system sprzedaży on-line, wówczas pomimo sporadycznej częstotliwości wykonywane przez podatnika czynności sprzedaży, przybiorą postać działalności o cechach zorganizowanej, ciągłej, zarobkowej czy też wykonywanej we własnym imieniu.

Dlatego zbywając odpłatnie kursy on-line przez systemy internetowe sprzedaży będzie niezwykle trudno udowodnić przed fiskusem, że nie następuje to w ramach wykonywania działalności gospodarczej.

Działalność sprzedaży kursów on-line w ramach klasyfikacji PKD

Zastanawiając się nad wyborem możliwie najbardziej dopasowanego numeru PKD (symbolu rodzaju wykonywanej działalności) podatnik powinien odpowiedzieć sobie na pytanie, kto będzie tworzył finalny produkt a więc kursy on-line i w jaki sposób będą one dystrybuowane.

Podstawowym rodzajem działalności w ramach PKD dotyczącym sprzedaży kursów on-line (realizowanej najczęściej poza szkolnymi placówkami edukacyjnymi) może być PKD o numerze 85.59B, w którym znajduje się sprzedaż różnego typu szkoleń i kursów.

Należałoby jednak podkreślić, że jeżeli podatnik w przyszłości lub nawet aktualnie nosi się z zamiarem produkcji własnych szkoleń (video) i udostępnienia ich przez internet, wówczas warto byłoby rozważyć także poniższe numery PKD:

  • 47.91.Z – sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet,
  • 59.11.Z – działalność związana z produkcją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych
  • 62.01.Z – pisanie, modyfikowanie, badanie, dokumentowanie i wspomaganie oprogramowania, włączając pisanie zleceń sterujących programami dla użytkowników.,
  • 62.02.Z – planowanie i projektowanie systemów komputerowych, które łączą sprzęt komputerowy, oprogramowanie i technologie komunikacyjne, włączając szkolenia dla użytkowników,
  • 62.09.Z – planowanie i projektowanie systemów komputerowych, które łączą sprzęt komputerowy, oprogramowanie i technologie komunikacyjne, włączając szkolenia dla użytkowników.,
  • 73.11.Z – działalność agencji reklamowych – prowadzenie kampanii reklamowych
  • 73.12.C – pośrednictwo w sprzedaży miejsc na cele reklamowe w mediach elektronicznych (Internet),
  • 74.20.Z – działalność fotograficzna.

Analizując rodzaje działalności według klasyfikacji PKD podatnik powinien wziąć pod uwagę wszystkie możliwości pozyskania kursów on-line (włączając również samodzielne ich tworzenie), sposób ich dalszej dystrybucji (samodzielnie napisana strona internetowa albo poprzez usługi sprzedaży oferowane przez portale handlowe) oraz działalność promującą oferowane kursy on-line, ale nie tylko. Całość wykonywanych czynności powinna być rozpatrywana przez podatnika także w horyzoncie przyszłości.

Sprzedaż kursów on-line a podatek VAT

Analizując czy podatnik sprzedający kursy on-line będzie zobligowany do rejestracji, jako czynny podatnik VAT należałoby przenalizować, co konkretnie będzie przedmiotem danej sprzedaży.

Zanim jednak powyższe kwestie zostaną objaśnione należałoby wspomnieć, że podatnik ma prawo do skorzystania z podmiotowego zwolnienia z VAT, gdy rozpoczyna:

  1. w ciągu roku prowadzenie działalności, – jeżeli do końca roku łączne obroty ze sprzedaży nie przekroczą kwoty limitu 200.000zł (bez podatku VAT), ale ustalając kwotę limitu proporcjonalnie do miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej,
  2. prowadzenie, co najmniej drugi rok działalności gospodarczej, jeżeli łączne obroty ze sprzedaży za poprzedni rok nie przekroczyły kwoty limitu 200.000zł (bez podatku VAT).

Uwzględniając możliwości zwolnienia z VAT należy stwierdzić, że podatnik dokonujący sprzedaży kursów on-line przez internet powinien w pierwszej kolejności przeanalizować, co dokładnie będzie przedmiotem sprzedaży, ponieważ podatnik może występować jako pośrednik pomiędzy twórcami kursów a odbiorcami, może sam tworzyć kursy i je sprzedawać a także dokonywać sprzedaży we własnym imieniu kursów wyprodukowanych przez innych twórców. Dlaczego to rozróżnienie jest kluczowe?

Pierwsza kwestia sprzedaży kursów w ramach prowadzenia działalności gospodarczej, które mogą korzystać ze zwolnienia z VAT nawet, jeżeli podatnik jest już VAT-owcem (jest to przedmiotowe zwolnienie z VAT). Są to rodzaje usług szkoleniowych zawarte w art. 43 ust. 1 pkt 28 i 29 ustawy o VAT:

  1. usługi nauczania języków obcych oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, inne niż świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty oraz przez nauczycieli w ramach nauczania prywatnego,
  2. usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione powyżej (a także świadczenie usług i dostawa towarów ściśle powiązane z poniższymi usługami):
  • prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub
  • świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub
  • finansowane w całości ze środków publicznych.

Należy podkreślić, że korzystanie z tego typu zwolnienia wymaga spełnienia wielu warunków, które mogą być nie do wypełnienia przez działalności gospodarcze małego rozmiaru.

Druga możliwość przedmiotowego zwolnienia z VAT zawarta jest w art. 43 ust. 1 pkt 33b ustawy o VAT i dotyczy usług kulturalnych świadczonych przez indywidualnych twórców, artystów i wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Poza ww. zwolnieniami z VAT sprzedaż kursów on-line może być opodatkowana stawkę 8% VAT jak i stawką podstawową 23% VAT.

Stawka 8% VAT ma zastosowanie do sytuacji, w której twórca (czynny podatnik VAT), świadczy usługi w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, które są wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania.

Czynny podatnik VAT użyje tej stawki, tylko wtedy gdy w całości sam wytworzy kurs on-line a następnie sprzeda (przeniesie) prawa autorskie lub udzieli licencji do jego wykorzystania na konkretną osobę lub podmiot. Trzeba w tym miejscu dodać, że stworzenie takiego kursu powinno być w pełni samodzielne. Dlatego organy podatkowe potwierdzają, że wytworzenie np. programu komputerowego przez firmę wieloosobową (tzn. przez co najmniej dwóch pracowników, dwie osoby) a następnie sprzedanie licencji do jego wykorzystania nie może korzystać z preferencyjnej stawki 8% VAT i w takiej sytuacji właściwa stawka to 23% VAT.

Z kolei stawka 23% VAT będzie obowiązywać, jeżeli czynny podatnik VAT będzie świadczył usługi pośrednictwa pomiędzy twórcami a nabywcami kursów on-line. Pośrednik nie nabywa w tej sytuacji praw do korzystania z kursów on-line a jedynie pośredniczy w sprzedaży.

Stawka 23% VAT znajdzie również zastosowanie, jeżeli czynny podatnik VAT nabędzie prawa autorskie lub licencje do kursów on-line od twórców a następnie będzie je sprzedawał we własnym imieniu.

Opublikowano: 2019-07-29

Odwrotne obciążenie w zakupie i w sprzedaży Część 2 – usługi

Mechanizm odwrotnego obciążenia od samego początku obowiązywania dostarcza podatnikom wielu wątpliwości w aspekcie prawidłowości jego zastosowania. W pierwszej kolejności objął on określone w załączniku nr 11 do ustawy o VAT towary, w drugiej wyszczególnione w załączniku nr 14 do ustawy o VAT usługi. Te ostatnie w przeważającej większości stanowią usługi budowlane.

Co to jest odwrotne obciążenie?

Funkcjonujący od kilku lat mechanizm odwrotnego obciążenia dotyczy wyłącznie rozliczenia podatku VAT w ramach transakcji zakupu oraz sprzedaży i tylko określonych rodzajów towarów i usług.

Ponadto odwrotne obciążenie przy zakupie lub sprzedaży konkretnych towarów i usług zaistnieje dopiero wtedy, kiedy zostaną spełnione podstawowe warunki (dostawca i odbiorca, jako czynni podatnicy VAT).

Które firmy są zobowiązane do rozliczenia odwrotnego obciążenia?

Sprzedaż (zakup) usług będzie podlegał rozliczeniu w ramach odwrotnego obciążenie, jeśli:

  1. przedmiotem sprzedaży będą usługi z załącznika nr 14 do ustawy o VAT,
  2. sprzedawcą jest czynny podatnik VAT,
  3. nabywcą jest czynny podatnik VAT,
  4. towary nie są objęte zwolnieniem z VAT (nabywca kupuje towary do wykorzystania przynajmniej w części na sprzedaż opodatkowaną VAT),
  5. sprzedawca nie jest generalnym wykonawcą świadczącym usługę objętą odwrotnym obciążeniem na rzecz inwestora a jest podwykonawcą świadczącym usługę na rzecz kolejnego podwykonawcy albo na rzecz generalnego wykonawcy.

Usługi objęte odwrotnym obciążeniem

Usługi objęte mechanizmem odwrotnego obciążenia podatnik znajdzie w załączniku nr 14 do ustawy o VAT.

Wśród nich można wyróżnić m.in. usługi:

  1. ogólnobudowlane związane z budową mostów, tuneli, dróg szynowych, kolei podziemnej, rurociągów przesyłowych, sieci rozdzielczych, systemów irygacyjnych, linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych, rozdzielczych linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych, elektrowni, nadbrzeży, portów, tam, śluz, obiektów hydrotechnicznych, produkcyjnych i górniczych, stadionów i pozostałych oraz pozostałych obiektów inżynierii lądowej i wodnej, gdzie indziej niesklasyfikowane,
  2. budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych, niemieszkalnych, autostrad, dróg, ulic i innych dróg dla pojazdów i pieszych,
  3. pozostałe roboty związane z  rozbiórką i burzeniem obiektów budowlanych, przygotowaniem terenu pod budowę, z kopaniem rowów i wykopów oraz przemieszczaniem ziemi, wykopem i wierceniem geologiczno-inżynierskim,
  4. związane z wykonywaniem instalacji elektrycznych (także służących bezpieczeństwu), wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, wentylacyjnych, kanalizacyjnych, gazowych,
  5. roboty malarskie, tynkarskie, szklarskie, instalacyjne (pozostałe), stolarki budowlanej, betoniarskie,
  6. roboty związane z zakładaniem ogrodzeń, izolacji, z wykładaniem podłóg, posadzek, ścian, z wykonywaniem prac dekarskich, dachów, rusztowań, fundamentów, stali, elementów prefabrykowanych,
  7. roboty związane z wykonywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych.

Usługi objęte odwrotnym obciążeniem można zweryfikować pod poniższym linkiem (załączniki występują na końcu ustawy):

http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20040540535/U/D20040535Lj.pdf

Kiedy należy opodatkować transakcję objętą odwrotnym obciążeniem

Obowiązek opodatkowania usługi objętej odwrotnym obciążeniem względem VAT wystąpi:

  1. w dacie wykonania usługi,
  2. w dacie otrzymania zaliczki, (jeżeli wpłynęła przed wykonaniem usługi).

Należy przy tym pamiętać, że sprzedawca może wystawić fakturę z adnotacją „odwrotne obciążenie”:

  1. najdalej 30 dni od dnia wykonania usługi,
  2. w dniu wpływu zaliczki jednak nie później niż 15-tego dnia miesiąca następnego po miesiącu jej otrzymania.

Podatnik sprzedawca, świadczący usługi objęte odwrotnym obciążeniem powinien pamiętać, że to nie on rozlicza podatek VAT. Wystawiając fakturę sprzedaży, łączna kwota w podsumowaniu wartości wszystkich wyświadczonych usług pozostaje bez doliczania podatku VAT.

Zatem to nabywca jest zobligowany do rozliczenia podatku VAT.

W odwrotnym obciążeniu to nabywca rozlicza podatek VAT

Nabywca będący czynnym podatnikiem VAT otrzymując lub nie fakturę (lub zaliczkę) dokumentującą usługę objętą mechanizmem odwrotnego obciążenia jest zobowiązany do rozliczenia podatku VAT w taki sposób, iż:

  1. podatek VAT należny wykazuje w rejestrze VAT sprzedaży w miesiącu wykonania usługi (otrzymania zaliczki) i jednocześnie
  2. podatek VAT naliczony wykazuje (odlicza) w rejestrze VAT zakupu także w miesiącu wykonania usługi (otrzymania zaliczki) albo w dwóch następnych miesiącach.

Powyższy sposób odliczenia podatku VAT naliczonego w rejestrze VAT zakupu jest możliwy, jeżeli nabywca rozliczył transakcję w ciągu 3 miesięcy licząc od końca miesiąca, w którym sprzedawca wykonał usługę lub otrzymał zaliczkę.

Jeżeli upłynęło już 3 miesiące, to podatnik nabywca:

  1. ujmuje w rejestrze VAT sprzedaży podatek VAT należny z tytułu zakupu usługi objętej odwrotnym obciążeniem w miesiącu jej wykonania lub zapłaty zaliczki (powstania obowiązku podatkowego w VAT),
  2. odlicza w rejestrze VAT zakupu podatek VAT naliczony z tytułu powyższej transakcji w bieżącym okresie rozliczeniowym.

Wystawienie faktury odwrotne obciążenie

Sprzedawca wystawiając fakturę dokumentującą sprzedaż usługi objętej mechanizmem odwrotnego obciążenia, powinien zawrzeć w niej wyrażenie „odwrotne obciążenie” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT. Adnotacja ta jest sygnałem dla nabywcy, że zakupił typ usługi, który obliguje go do rozliczenia podatku VAT.

Niestety nawet, jeżeli sprzedawca nie ujmie tej adnotacji a sprzedaż odnosi się do usług dotyczących odwrotnego obciążenia to nabywca jest i tak zobowiązany prawidłowo rozliczyć podatek VAT z danej transakcji.

Obowiązek opodatkowania sprzedaży usługi objętej odwrotnym obciążeniem w PIT

Obowiązek opodatkowania usługi objętej mechanizmem odwrotnego obciążenia w podatku dochodowym od osób fizycznych PIT powstanie na zasadach ogólnych, czyli w miesiącu wydania towaru, ale nie później niż:

  1. wystawienia faktury albo
  2. uregulowania należności.

Nabywca z kolei zaksięguje otrzymaną fakturę w koszty zgodnie z datą wystawienia faktury.

Podstawa opodatkowania VAT usługi na odwrotnym obciążeniu

Łączna kwota na fakturze sprzedaży usługi, stanowiąca podstawę opodatkowania danej transakcji sprzedaży (objętej odwrotnym obciążeniem) stanowi łączna należność, jaką ma otrzymać sprzedawca od nabywcy lub osoby trzeciej także z uwzględnieniem dopłat, dotacji, subwencji, które mają wpływ (kształtują) ostateczną cenę sprzedaży towaru. Do łącznej należności wlicza się również:

  1. cło, akcyza, inne podatki i opłaty o podobnym charakterze (bez kwoty podatku VAT),
  2. koszty pozostałe takiej jak koszty transportu, ubezpieczenia w drodze, pakowania, które sprzedawca pobiera od nabywcy.

Wyświadczone usługi w odwrotnym obciążeniu a rejestry VAT u sprzedawcy i nabywcy

Sprzedawca jest zobowiązany zarejestrować sprzedaż usługi (otrzymanie zaliczki) objętej odwrotnym obciążeniem w taki sposób, że:

  1. w ewidencji VAT sprzedaży ujmuje łączną kwotę z faktury sprzedaży odwrotne obciążenie (albo część kwoty z faktury, jeżeli występują transakcje opodatkowane stawką VAT) i oznacza powód opodatkowania każdej takiej sprzedaży (faktury), jako dostawa towarów oraz świadczenie usług, dla których podatnikiem jest nabywca (art. 17 ust. 1 pkt 7 lub 8) – opcja dla sprzedawcy,
  2. w JPK_VAT dane zostaną wczytane z ewidencji sprzedaży VAT,
  3. w deklaracji VAT-7 lub VAT-7K w tabeli C – ROZLICZENIE PODATKU NALEŻNEGO w pozycji nr 31 tej tabeli podatnik wpisuje łączną (miesięczną lub kwartalną) kwotę ze wszystkich wystawionych przez siebie faktur sprzedaży odwrotne obciążenie,
  4. w informacji podsumowującej VAT-27 w tabeli D – INFORMACJA O ŚWIADCZONYCH USŁUGACH podatnik sprzedawca ujmuje sumę wszystkich wystawionych (tylko za okres miesięczny) faktur sprzedaży objętych odwrotnym obciążeniem z podziałem na kontrahentów.

Podatnik sprzedawca powinien pamiętać, że gdy wystawi fakturę, w której część towarów będzie objęta odwrotnym obciążeniem a część np. stawką 23% VAT to w powyższych pozycjach ujmuje wyłącznie łączną sprzedaż tych pozycji z faktury, które są objęte odwrotnym obciążeniem.

Nabywca jest zobligowany do rejestracji zakupu usługi (zapłaty zaliczki) objętej odwrotnym obciążeniem w taki sposób, że:

  1. w ewidencji VAT sprzedaży ujmie łączną kwota z faktury zakupu (albo część kwoty z faktury, jeżeli występują transakcje opodatkowane stawką VAT) i oznaczy powód opodatkowania, jako dostawa towarów oraz świadczenie usług, dla których podatnikiem jest nabywca (art. 17 ust. 1 pkt 7 lub 8) opcja dla nabywcy,
  2. w ewidencji VAT zakupu – łączna kwota z faktury zakupu, doliczenie 23% podatku VAT i oznaczenie powodu opodatkowania – nabycie z pełnym odliczeniem VAT, (jeżeli podatnik ma prawo),
  3. w JPK_VAT dane zostaną wczytane z ewidencji VAT zakupu i sprzedaży
  4. w deklaracji VAT-7 lub VAT-7K w tabeli C – ROZLICZENIE PODATKU NALEŻNEGO w pozycji nr 34 tej tabeli podatnik wpisuje łączną (miesięczną lub kwartalną) kwotę ze wszystkich otrzymanych przez siebie faktur zakupu odwrotne obciążenie a w pozycji 35 kwotę podatku VAT doliczoną do kwoty na otrzymanej fakturze zakupu odwrotne obciążenie.

W sytuacji, gdy podatnik nabywca otrzyma fakturę, w której część towarów będzie objęta odwrotnym obciążeniem a część np. stawką 23% VAT to w rejestrze VAT sprzedaży ujmuje wyłącznie łączną sprzedaż tych pozycji z faktury, które są objęte odwrotnym obciążeniem, ale już w rejestrze VAT zakupu ujmuje wszystkie transakcje zakupu razem (doliczając do wszystkich odpowiednią stawkę podatku VAT).

Opublikowano: 2019-07-22