Polski Ład ograniczy korzyści z wprowadzania prywatnych składników majątku do działalności.

Opublikowano: 2021-12-09

Obszerny pakiet zmian podatkowych wprowadzonych do porządku prawnego tzw. „Polskim Ładem”, niesie za sobą istotne ograniczenia na gruncie optymalizacji zobowiązań publicznoprawnych przedsiębiorców. Od stycznia 2022r. zredukowano w szczególności, korzyści z wprowadzania prywatnych składników majątku do działalności gospodarczej. Poniżej przedstawiamy konsekwencje zmian w tym zakresie i korzyści z podjęcia pewnych decyzji na gruncie składników majątku jeszcze w tym roku!

Podatnik będzie zobowiązany do ustalenia wartości rynkowej wg której wprowadzi składniki majątku do działalności gospodarczej

Problematyka poruszona w niniejszym wpisie dotyczy składników majątku nabytych prywatnie, tj. przed wprowadzeniem ich do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, które nie były wcześniej amortyzowane.

W stanie prawnym obowiązującym do 31.12.2021r. podatnik prowadzący działalność gospodarczą mógł wprowadzić do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych prywatne składniki majątku wg pierwotnej ceny nabycia. Sytuacja ta została zobrazowana na poniższym przykładzie.

Przykład 1

Pan Jakub 15.11.2021r. rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na handlu odzieżą. Pan Jakub postanowił wykorzystywać w niniejszej działalności gospodarczej prywatny samochód osobowy zakupiony w 2017 roku za 65 000 zł oraz komputer przenośny zakupiony w 2019 roku za 5 200 zł. Na okoliczność w/w zakupów Pan Jakub posiada faktury.

W stanie prawnym do 31.12.2021r. Pan Jakub będzie mógł wprowadzić do działalności gospodarczej składniki majątku po cenie nabycia, tzn. będzie mógł zaliczyć w koszty uzyskania przychodów 65 000 zł tytułem odpisów amortyzacyjnych od samochodu osobowego oraz 5 200 zł jednorazowo lub w formie odpisów amortyzacyjnych od komputera przenośnego.

Nie ma znaczenia, fakt, iż samochód osobowy i komputer zostały zakupione kilka lat wcześniej i w chwili wprowadzenia do działalności gospodarczej ich wartość rynkowa jest zdecydowanie niższa od ceny zakupu.

W stanie prawnym obowiązującym od 01.01.2022r. wprowadzenie prywatnych składników majątku po cenie nabycia nie będzie możliwe, bowiem zgodnie ze zmienionym art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT, podatnik będzie zobligowany do rozliczenia w kosztach uzyskania przychodów ceny rynkowej wprowadzanych składników majątku (pod warunkiem, że nie jest ona wyższa od ceny zakupu). Problematyka ta została przedstawiona na kolejnym przykładzie.

Przykład 2

Pan Jakub 15.11.2021r. rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na handlu odzieżą. Pan Jakub postanowił wykorzystywać w niniejszej działalności gospodarczej prywatny samochód osobowy zakupiony w 2017 roku za 65 000 zł, komputer przenośny zakupiony w 2019 roku za 5 200 zł oraz lokal użytkowy (budynek magazynowy) zakupiony w 2015 roku za 200 000 zł. Na okoliczność w/w zakupów Pan Jakub posiada faktury.

W stanie prawnym od 01.01.2022r. Pan Jakub będzie zobligowany wprowadzić do działalności gospodarczej składniki majątku po cenie rynkowej, jednak nie wyższej od ceny nabycia. Pan Jakub ustalił, że na dzień wprowadzenia samochodu osobowego i komputera do działalności ich wartość wynosić będzie odpowiednio 35 000 zł i 2 500 zł – te kwoty będzie mógł rozliczyć w kosztach uzyskania przychodów. Z kolei wartość budynku magazynowego szacowana jest na 280 000 zł, jednak Pan Jakub nie rozliczy w tym przypadku ceny rynkowej budynku, ponieważ jest ona wyższa od ceny zakupu. Pan Jakub będzie więc amortyzować budynek, przyjmując za wartość początkową kwotę 200 000 zł.

Wyznaczenie ceny rynkowej to obowiązek i ryzyko podatnika

Implementacja omawianych zmian w przepisach, to nie tylko pozbawienie podatników korzystnych zasad rozliczania kosztów uzyskania wynikających z wprowadzania do działalności gospodarczej prywatnych składników majątku.

Na podatnikach spoczywać będzie dodatkowy obowiązek w postaci wyceny rynkowej środków trwałych i związanego z tym ryzyka kwestionowania jej przez organy podatkowe. Przepisy „Polskiego ładu” nie dają żadnych dodatkowych wskazówek, stąd należy przyjąć, że podatnik wycenia składniki majątku na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca.

W pewnych okolicznościach (w szczególności w przypadku znacznych wartości wnoszonych do przedsiębiorstwa składników majątku), warto posłużyć się opinią biegłego i zlecić wycenę rzeczoznawcy majątkowemu.

Warto pospieszyć się z decyzją przed końcem roku (także w kontekście innych niekorzystnych zmian przewidzianych w „Polskim Ładzie”)

Podsumowując poczynione w niniejszym wpisie rozważania, warto podkreślić, że wprowadzenie prywatnych składników majątku na dotychczasowych i bardzo korzystnych zasadach będzie możliwe tylko do końca roku.

Końcowo akcentujemy również, że niekorzystne zmiany wprowadzone w „Polskim Ładzie” wymagają rozważenia jeszcze w 2021r. innych zabiegów na gruncie optymalizacji zobowiązań przedsiębiorstwa. Warto pomyśleć przed końcem roku, w szczególności o:

  • wprowadzeniu do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych lokali mieszkalnych, dzięki czemu ich amortyzacja będzie możliwa jeszcze w 2022r. (przepisy przewidują całkowity zakaz amortyzacji lokali mieszkalnych od 2023r.),
  • wykupie z leasingu przed końcem roku składników majątku, w celu rozliczenia ich późniejszej sprzedaży na dotychczasowych korzystnych zasadach (sprzedaż po pół roku po tzw. wykupie prywatnym),
  • zakupie wyposażenia, czy innych środków trwałych w celu wygenerowania wyższych kosztów uzyskania przychodów przed przejściem na ryczałt (kwestię rozważenia zmiany formy opodatkowania w związku z „Polski Ładem” poruszaliśmy w jednym z poprzednich wpisów https://www.taxe.pl/blog/1313/polski-lad-2022-oplacalnosc-zmiany-formy-opodatkowania-na-przykladach/),
  • opłaceniu składki na ubezpieczenie zdrowotne za grudzień 2021r. jeszcze przed końcem roku w celu odliczenia jej od podatku na dotychczasowych zasadach.

Autor: Łukasz Kluczyński