Otrzymanie wpłaty od klienta przed wystawieniem faktury niekiedy będzie opodatkowane PIT

Opublikowano: 2023-08-18

Otrzymanie wpłaty całości należności za niesprzedany jeszcze towar lub nie wykonaną jeszcze usługę pojawia się nieraz w codzienności prowadzonej działalności gospodarczej.

Niekiedy otrzymanie przez sprzedawcę wpłaty całości należności jest pierwszym momentem, pierwszym zdarzeniem zaistniałym w danej transakcji. Po tej wpłacie sprzedawca wydaje towar lub wykonuje usługę albo wystawia fakturę.

Czy otrzymanie takiej zapłaty będzie już skutkować obowiązkiem opodatkowania jej podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Przychód z działalności gospodarczej

Jednym ze źródeł przychodu podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT) jest przychód z prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwana dalej ustawą o PIT) w art. 14 ust. 1 za przychód z działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

PRZYCHÓD Z DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Czynność Kategoria
Określenie przychodu Kwoty należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane.
Pomniejszenie przychodu o wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.
Pomniejszenie przychodu U czynnych podatników VAT dokonujących sprzedaży opodatkowanej VAT o VAT należny z tej sprzedaży.

ISTOTNE:

Przedsiębiorcy stosujący skalę podatkową, podatek liniowy albo ryczałt jako formę opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej opodatkują (rozpoznają) przychód z działalności w tych samych momentach.

ISTOTNE:

Przedsiębiorcy stosujący kartę podatkową jako formę opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej nie opodatkowują rzeczywistego uzyskanego przychodu a stosują stałą stawkę podatku w zależności od rodzaju prowadzonej działalności, liczby mieszkańców miasta w którym prowadzą działalność oraz liczby pracowników jaką zatrudniają.

Kiedy należy opodatkować przychód z działalności gospodarczej?

Podatnicy stosujący ryczałt, skalę albo podatek liniowy jako formę opodatkowania prowadzonej działalności rozpoznają moment opodatkowania według tych samych reguł.

Dzień (miesiąc rozliczeniowy) powstania przychodu z działalności to:

  1. dzień wydania rzeczy (towaru), lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, zbycia prawa majątkowego nie później niż dzień:
  1. wystawienia faktury albo
  2. uregulowania należności.

Dzień w którym przedsiębiorca będzie musiał opodatkować uzyskany przychód z działalności gospodarczej zależy od tego jedno z trzech zdarzeń wystąpi jako pierwsze.

Jeżeli sprzedawca najpierw wystawi fakturę a potem wyda towar i uzyska zapłatę to dzień opodatkowania przychodu z działalności gospodarczej będzie dzień (miesiąc) wystawienia faktury.

W sytuacji gdy sprzedawca najpierw wyda towar lub wykona usługę a potem wystawi fakturę i uzyska zapłatę to dzień opodatkowania przychodu z działalności gospodarczej będzie dzień wydania towaru lub wykonania usługi.

W przypadku gdy sprzedawca najpierw otrzyma całość zapłaty za towar lub usługę a następnie wystawi fakturę bądź wyda towar lub wykona usługę to dzień opodatkowania przychodu z działalności gospodarczej to będzie dzień otrzymania całości zapłaty za towar lub usługę.

ISTOTNE:

Zaliczki, przedpłaty i wszystkie wpłaty o tym charakterze nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych u sprzedawcy.

Natomiast otrzymanie przez sprzedawcę całości zapłaty należności za towar lub usługę przed fakturę i wydaniem towaru lub wykonania usługi podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

ISTOTNE:

Należy podkreślić, że gdy strony ustalą rozliczenie usługi w okresach cyklicznych (co miesiąc, kwartał, rok) wówczas datą powstania przychodu będzie ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.

Przykład 1

Czynny podatnik VAT stosuje ryczałt jako formę podatkową prowadzonej działalności. Opłaca zaliczki na zryczałtowany podatek dochodowy – w okresach miesięcznych.

Podatnik wycenił swoją usługę na kwotę 3.500 zł netto. Klient zapłacił dnia 29.06.2023r. od razu całość należności za tę usługę.

Podatnik wykonał daną usługę dnia 05.07.2023r. i w tym samym dniu wystawił fakturę sprzedaży

Obowiązek opodatkowania przychodu z działalności wystąpi w dniu otrzymania należności a więc w dniu 29.06.2023r. a zatem jeszcze w czerwcu 2023r. bowiem uregulowanie należności zaistniało jako pierwsze z trzech ww. zdarzeń.

Przykład 2

Czynny podatnik VAT stosuje skalę podatkową jako formę opodatkowania prowadzonej działalności. Podatnik wystawił fakturę sprzedaży dnia 03.07.2023r. na kwotę 5.000 zł netto. Usługę wykonał dnia 13.07.2023r. Zapłatę za tę usługę otrzymał dnia 20.07.2023r.

Obowiązek opodatkowania przychodu z działalności wystąpi w dniu wystawienia faktury a więc dnia 03.07.2023r.

Przykład 3

Czynny podatnik VAT stosuje podatek liniowy jako formę podatkową prowadzonej działalności. Podatnik wycenił swoją usługę na kwotę 1.500 zł netto. Klient zapłacił dnia 01.07.2023r. od razu całość należności za tę usługę.

Podatnik wykonał daną usługę dnia 03.07.2023r. i w tym samym dniu wystawił fakturę sprzedaży

Obowiązek opodatkowania przychodu z działalności wystąpi w dniu otrzymania należności a więc w dniu 01.07.2023r.

ISTOTNE:

Końcowo warto wspomnieć, iż w praktyce gospodarczej wiele razy mogą wystąpić tzw. zaliczki 100%.

W takiej sytuacji sprzedawcy nie wiedzą jak postąpić. Czy opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych czy też nie.

Należy podkreślić, iż gdy sprzedawca otrzyma 100% zaliczkę, która nie będzie miała charakteru ostatecznej zapłaty wówczas nie będzie miał obowiązku opodatkowania takiej zaliczki podatkiem dochodowym od osób fizycznych czy też nie.

SLIM VAT 3 – przegląd najważniejszych zmian cz. 2. Ważne zmiany związane z obowiązkiem przesyłania KPiR, ewidencji przychodów oraz ewidencji środków trwałych w formie JPK

Opublikowano: 2023-08-11

Pierwsza część wpisu, mającego na celu omówienie zmian implementowanych przez SLIM VAT 3 poruszała zagadnienia z zakresu przeliczania walut obcych na gruncie faktur korygujących, podwyższeniu limitu dla małego podatnika oraz zmian proceduralnych związanych z wydawaniem wiążących informacji stawkowych. Niniejszy wpis traktuje o kolejnych nowościach na gruncie prawa podatkowego wynikających ze SLIM VAT 3. Poniżej poruszymy zagadnienia dot. zmian w przyszłych obowiązkach na gruncie raportowania ksiąg/KPiR/ewidencji przychodów i ewidencji środków trwałych w formie struktury logicznej JPK, a także uproszczonych zasadach w rozliczaniu WNT. Przybliżymy również nowości związane z obliczaniem proporcji VAT. Poniżej prezentujemy kluczowe zmiany!

Ważne zmiany związane z obowiązkiem przesyłania KPiR, ewidencji przychodów oraz ewidencji środków trwałych w formie JPK

Ustawa z dnia 26 maja 2023r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023r. poz. 1059), zwana potocznie SLIM VAT 3, modyfikuje nie tylko przepisy ustawy o VAT. W tym samym akcie prawnym ustawodawca dokonał korzystnych zmian w przepisach, które jeszcze nie zostały zastosowane w praktyce. Mowa tutaj o obowiązku przesyłania ksiąg, KPiR, ewidencji przychodów oraz ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych w formie JPK.

Po pierwsze odroczono nowy obowiązek o rok, tzn. podmioty rozliczające podatek VAT, zobowiązane będą do przesyłania powyższych ewidencji dopiero za 2026 rok. Pozostałe podmioty obowiązek ten będą realizować rok później. Po drugie ustawodawca zrezygnował z obowiązku comiesięcznego przesyłania tych ewidencji do organu podatkowego. W świetle nowych regulacji wystarczające będzie jednokrotne przesłanie JPK dot. ksiąg po zakończeniu roku w terminie złożenia zeznania podatkowego.

Zmiany te z pewnością należy uznać za bardzo pozytywne zarówno dla samych przedsiębiorców, jaki i działów księgowych, które prowadzą ich rozliczenia podatkowe.

Uchylenie przepisu uzależniającego odliczenie VAT od otrzymania faktury przy WNT

SLIM VAT 3 uchyla przepis (art. 86 ust. 10b pkt 2 ustawy o VAT), który uzależnił odliczenie VAT przy WNT od obowiązku posiadania faktury. Likwidacja tego przepisu jest korzystną zmianą dla podatników, którzy opodatkowywali WNT bez posiadania dokumentu zakupu.

Do tej pory brak faktury dokumentującej WNT pozbawiał przedsiębiorców prawa do odliczenia podatku naliczonego. Dopiero późniejsze otrzymanie faktury dawało legitymację do „odzyskania” podatku naliczonego co jednak wymagało wstecznego korygowania zamkniętych już rozliczeń. Nowe zasady dają możliwość odliczenia VAT przy WNT, nawet w przypadku, gdy podatnik nie otrzymał faktury zakupu.

Korzystne zmiany w zakresie stosowania proporcji VAT

Przedsiębiorcy dokonujący jednocześnie sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej zobligowani są do stosowania współczynnika VAT na potrzeby odliczania podatku naliczonego związanego z zakupami o charakterze „mieszanym” tj. takich których jednoznacznie nie da się przyporządkować do sprzedaży opodatkowanej lub nie podlegającej opodatkowaniu.

SLIM VAT 3 uprościł kilka zasad związanych z obliczaniem i stosowaniem współczynnika:

  • zawiadomienie naczelnika US o przyjętej prognozie zamiast protokołu. Podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotu lub u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30 000 zł dotychczas zobligowani byli uzgodnić prognozę współczynnika w formie protokołu z naczelnikiem US. Po zmianach wystarczy jednostronne zawiadomienie wystosowane przez podatnika w terminie do 25-tego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ta proporcja została zastosowana po raz pierwszy, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji JPK,
  • zwiększenie kwoty podatku VAT, uprawniającej do przyjęcia proporcji „wstępnej” wynoszącej 100%. Chodzi o podatników świadczących usługi niepodlegające opodatkowaniu w niewielkim zakresie. W przypadku, gdy proporcja przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 10 000 zł (wcześniej 500 zł), podatnik ma prawo przyjąć, że proporcja ta wynosi 100%, a tym samym nie jest zobligowany do stosowania wstępnej proporcji przez cały rok. Omawiana kwestia została zobrazowana na poniższym przykładzie,
  • uproszczenie rocznej korekty podatku naliczonego. W przypadku gdy różnica pomiędzy proporcją prognozowaną, a ostateczną nie przekracza dwóch punktów procentowych, podatnik ma prawo nie dokonywać korekty rocznej. Jeżeli jednak proporcja dla zakończonego roku jest mniejsza niż proporcja wstępna, brak obowiązku stosowania korekty rocznej stosuje się pod warunkiem że: 1) kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu wynikająca z różnicy między ustalonymi proporcjami oraz 2) korekta roczna w zakresie środków trwałych i wartości nie materialnych i prawnych z wyłączeniem korekty środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, nie przekracza łącznie kwoty 10 000 zł.

Przykład 1

Pan Leszek handluje artykułami BHP oraz incydentalnie świadczy usługi szkoleniowe z zakresu BHP zwolnione przedmiotowo z podatku VAT. W 2023 roku osiągnął całkowity obrót wynoszący 5 200 000 zł, z czego działalność zwolniona 60 000 zł, działalność opodatkowana 5 140 000 zł.

Proporcja VAT wynosi w zaokrągleniu do najbliższej liczby całkowitej 99% (5 140 000 / 5 200 000). VAT niepodlegający odliczeniu wynikający z zastosowania tej proporcji wynosi 2 400 zł. W świetle:

  • dotychczasowych regulacji, Pan Leszek byłby zobligowany do stosowania w 2024 roku proporcji 99%, ponieważ kwota nieodliczonego podatku wynikająca z zastosowania tej proporcji przekroczyła 500 zł,
  • nowych regulacji, Pan Leszek ma prawo przyjąć, że proporcja wynosi 100%, a tym samym nie jest zobowiązany do stosowania proporcji.

Uelastycznienie sankcji w VAT za wykryte w toku kontroli nieprawidłowości skutkujące m.in. zaniżeniem zobowiązania podatkowego

Kolejną pozytywną zmianą zaimplementowaną przez SLIM VAT 3 jest nadanie organom podatkowym uprawnienia do nakładania uznaniowych kar za nieprawidłowości w rozliczaniu podatku VAT.

Przed zmianami sankcje za zaniżenie zobowiązania podatkowego były określone „sztywno” i wynosiły 30% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego, albo 20% lub 15% w przypadku dokonania korekt i wpłacenia zobowiązania podatkowego.

Po zmianach progi te są stawkami maksymalnymi, bowiem przepisy posługują się terminem „do 30%”, „do 20%”, czy „do 15%”. Dodatkowo w ustawie zapisano kryteria, którymi organ zobligowany jest kierować się ustalając dodatkowe zobowiązanie podatkowe.

Autor- Łukasz Kluczyński

Faktura bez NIP a odliczenia podatku VAT

Opublikowano: 2023-08-04

Wielokrotnie zdarza się, iż nabywca otrzymuje fakturę z różnego rodzaju brakami formalnymi.

Jednym z takich braków jest brak numeru NIP nabywcy na fakturze zakupu towaru lub usługi, przeznaczonych na cele działalności gospodarczej.

Czy po otrzymaniu faktury z brakiem numeru NIP nabywca może odliczyć podatek VAT?

Obowiązkowe elementy faktury sprzedaży

Zgodnie z tym co mówi art. 106e ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 zwanej dalej ustawą o VAT) faktura powinna zawierać szereg obowiązkowych elementów aby spełniać ustawowe wymogi czyli być dokumentem formalnie poprawnym względem obowiązków i rozliczeń w podatku VAT.

Nawiązując do art. 106e ust. 1 ustawy o VAT – obowiązkowe elementy faktury zaprezentowano w poniższej tabeli.

OBOWIĄZKOWE ELEMENTY FAKTURY
Lp. Kategoria
1. Data wystawienia
2. Numer faktury, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę
3. Imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy
4. Numer identyfikacyjny – NIP sprzedawcy
5. Numer identyfikacyjny – NIP nabywcy
6. Data dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub data otrzymania zapłaty o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury
7. Nazwa (rodzaj) towaru lub usługi
8. Miara i ilość (liczba) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług
9. Cena jednostkowa (netto) towaru lub usługi bez kwoty podatku VAT
10. Kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto
11. Wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku VAT (wartość sprzedaży netto)
12. Stawka podatku VAT albo stawka podatku (VAT) od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9 ustawy o VAT
13. Suma wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku
14. Kwota podatku VAT od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku VAT
15. Kwota należności ogółem

ISTOTNE:

Jeżeli wykonuje sprzedaż z zastosowaniem metody kasowej, WDT, eksport towarów lub innego typu transakcje – w rozdziale 1 dotyczącym faktur ustawodawca dodał inne elementy które muszą być zawarte na fakturze sprzedaży np. wyrażenie „metoda kasowa” albo „odwrotne obciążenie” itd.

Faktura bez NIP a odliczenie podatku VAT

Jak można zaobserwować – jednym z obowiązkowych elementów faktury jest numer identyfikacyjny zarówno sprzedawcy jak i nabywcy.

Co w takim razie gdy sprzedawca przekazał nam fakturę bez numeru NIP nabywcy?

Nawiązując do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czynnemu podatnikowi, VAT przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Czynny podatnik VAT ma prawo do odliczenia podatku VAT z faktury za zakupione do działalności towary lub usługi (także składniki majątku) jeżeli są one przeznaczone na sprzedaż opodatkowaną VAT.

Jeżeli powyższe zakupy są przeznaczone na:

  1. działalność opodatkowaną i zwolnioną wówczas wysokość odliczenia podatku VAT z faktur zakupu zależy od wielkości współczynnika proporcji VAT,
  2. działalność zwolnioną wówczas przedsiębiorca nabywca nie ma prawa w ogóle do odliczenia podatku VAT z faktur zakupu dotyczących tej działalności.

ISTOTNE:

Jeżeli przedsiębiorca – nabywca otrzyma fakturę za zakupione towary lub usługi przeznaczone na sprzedaż opodatkowaną VAT bez swojego numeru NIP to w pierwszej kolejności powinien poprosić o fakturę korygującą tę fakturę sprzedaży w której sprzedawca uzupełni swój numer NIP.

Niemniej jeżeli transakcja zakupu usługi lub towaru faktycznie się odbyła a pozostałe dane nabywcy są prawidłowe to nawet jeżeli na fakturze nie widnieje nr NIP nabywcy to może on odliczyć podatek VAT od takiej faktury.

Potwierdza to także stanowisko Dyrektora KIS wyrażone w interpretacji indywidualnej z dnia 06.12.2022r. o sygn. 0112-KDIL1-3.4012.445.2022.1.JK. Poniżej fragment stanowiska.

(…) W analizowanej sprawie, jak wskazał Pan w opisie sprawy, faktury spełniają wszelkie wymogi formalne, zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy. Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami dotyczącymi czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Przy czym należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie uzależniają prawa podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od umieszczania numeru NIP nabywcy na fakturach. Ustawodawca bowiem przewidział sytuacje, których wystąpienie wyłącza możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, które zostały wskazane w art. 88 ustawy.

Mając zatem na uwadze przedstawiony opis sprawy i powołane regulacje prawne stwierdzić należy, że skoro w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabywa Pan – jako czynny, zarejestrowany podatnik VAT – towary od dostawcy zarejestrowanego w Polsce jako podatnik VAT czynny, a dostawy są dokonywane na terytorium kraju i służą Panu wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, to przysługuje Panu prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego zawartego na otrzymanych fakturach, gdyż spełniony jest warunek niezbędny do dokonania takiego obniżenia, określony w art. 86 ust. 1 ustawy, tj. związek zakupionego towaru z dokonywaną przez Pana sprzedażą opodatkowaną podatkiem VAT. Jednocześnie nie znajduje zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 2 i pkt 4 ustawy. W konsekwencji, przy braku zaistnienia innych negatywnych przesłanek wskazanych w art. 88 ustawy, przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez dostawcę, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy. (…)”.

Utylizacja towarów – czy należy ewidencjonować w KPiR/ewidencji przychodów i VAT

Opublikowano: 2023-07-28

Przedsiębiorcy często ponoszą straty materiałowe i zmuszeni są do poddawania utylizacji części zakupionych towarów z uwagi na ich przeterminowanie, uszkodzenie, czy utratę wartości handlowej. W niniejszym wpisie przyglądamy się zagadnieniu opodatkowania i ewidencjonowania tego typu zdarzeń w urządzeniach księgowych podatnika. Zwrócimy również uwagę na konsekwencje utylizacji towarów na gruncie podatku PIT i VAT.

Utylizowany towar może być kosztem pod warunkiem racjonalnego działania podatnika

Analiza katalogu wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 23) prowadzi do wniosku, że straty w środkach obrotowych mogą obniżać dochód podatnika. Ta kategoria wydatków nie została wymieniona wprost we wspomnianym wyżej art. 23, co oznacza, że ustawodawca nie zabrania uznawać za koszt podatkowy wartości zutylizowanych towarów, czy materiałów.

Nie oznacza to jednak, że podatnicy w dowolny i nieracjonalny sposób mogą doprowadzać do niszczenia i poddawania utylizacji towarów, mając przy tym możliwość rozpoznawania kosztów w wysokości ceny zakupu nieprzydatnych towarów. W orzecznictwie podkreśla się m.in., że powstanie straty nie może być wynikiem zaniedbań podatnika, a efektem racjonalnego jego działania. Ponadto konieczne jest podejmowanie niezbędnych działań w celu uniknięcia powstania straty, a ewentualne straty należy właściwie udokumentować. Przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28 lutego 2008 r., sygn. akt II FSK 23/07 podkreślił, iż strata w środkach obrotowych będzie stanowiła koszt podatkowy „o ile będzie ona normalnym następstwem prowadzonej działalności w danej branży, a podatnikowi nie będzie można przypisać winy przy jej powstaniu, tj. wtedy gdy podatnik nie mógł przewidzieć powstania szkody, ani też jej zapobiec”.

Podsumowując aspekt możliwości zaliczenia do kosztów wartości zutylizowanych towarów, należy stwierdzić, że każdy przypadek winien zostać poddany indywidualnej ocenie przez pryzmat wymienionych powyżej kryteriów. W wątpliwych sytuacjach, w szczególności, gdy do czynienia mamy z towarami o dużej wartości, czy też nagminnie powtarzającym się procederem, warto rozważyć pozyskanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego we własnej sprawie. Ciężar udowodnienia zasadności utylizacji towarów będzie spoczywać na podatniku!

Ewidencjonowanie wartości utylizowanych towarów w KPiR/ewidencji przychodów

Jeżeli podatnik stoi na stanowisku, że straty materiałowe są wynikiem działań niezawinionych, a tym samym istnieje prawo do rozpoznania kosztu podatkowego w wartości zakupionych towarów, może on dokonać wyksięgowania wartości utylizowanych towarów w następujący sposób:

  • wartość likwidowanych towarów ze znakiem minus należy ująć w kolumnie 10 KPiR „zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu”,
  • wartość likwidowanych towarów należy ująć dodatkowo w kolumnie 10 „pozostałe wydatki” ze znakiem plus,
  • wartość zlikwidowanych towarów należy pominąć w spisie z natury i pomniejszyć tym samym wartość tego spisu (zutylizowane towary nie będą już widnieć „na stanie” magazynowym podatnika).

W okresie opodatkowania ryczałtem i prowadzenia ewidencji przychodów, utylizacja towarów będzie dla podatnika zdarzeniem neutralnym. Podatnik może jednak planować zmianę formy opodatkowania na zasady ogólne, a po zmianie zasad opodatkowania dokonać utylizacji towarów. Wówczas wartość likwidowanych środków obrotowych może zwiększyć koszty uzyskania przychodów podatnika i może zostać tym samym pominięta w spisie z natury. Powyższe potwierdza w szczególności interpretacja indywidualna sygn. ITPB1/4511-1210/15/WM z dnia 29 lutego 2016 roku, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy.

Przekazanie towarów do utylizacji a podatek VAT

Analogiczne rozważania dla zdarzenia gospodarczego polegającego na utylizacji towarów należy poczynić na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług. Jeżeli zniszczenie towarów spowodowane jest dla przykładu zaniedbaniem podatnika, wówczas konieczne stanie się skorygowanie odliczonego od zakupu podatku VAT.

Powyższe wynika z treści art. 91 ust. 7d ustawy o VAT, w myśl którego „W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana”.Co do zasady bowiem prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przysługuje w przypadku, gdy nabywane towary/usługi zostaną wykorzystane do czynności opodatkowanych. Zawiniona przez podatnika strata sprawi, że towary/materiały nie zostaną wykorzystane do celów opodatkowanych, a tym samym wystąpi obowiązek sporządzenia korekty odliczonego podatku VAT.

Jeżeli jednak utrata przydatności towarów będzie wynikiem niezawinionych działań podatnika, przyjmuję się, że prawo do odliczenia podatku naliczonego od ich nabycia zostanie zachowane. Tym samym utylizacja tych towarów (i w efekcie brak wykorzystania do celów opodatkowanych), nie rodzić będzie obowiązku korekty podatku naliczonego. Powyższe potwierdza m.in. interpretacja indywidualna sygn. IPTPP2/443-482/12-5/AW z dnia 7 września 2012 roku wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi.

Na gruncie przepisów ustawy o VAT, utylizacja towarów wymaga każdorazowo przeanalizowania w sposób obiektywny i zindywidualizowany stanu faktycznego, analogicznie jak w przypadku ustawy o PIT i aspektu kosztów uzyskania przychodów. Na gruncie podatku VAT także warto rozważyć wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej we własnej sprawie.

Autor- Łukasz Kluczyński

Przekroczenie w ciągu roku limitu jednorazowej amortyzacji

Opublikowano: 2023-07-21

Niemal każdy przedsiębiorca w pewnym momencie prowadzenia działalności decyduje się na zakup środka trwałego lub środków trwałych o rożnej wartości.

Bywa i tak, że przedsiębiorca ma w planach zakup kilku środków trwałych w jednym roku podatkowym. W takim wypadku musi przeanalizować czy wartość tych środków trwałych przekroczy roczny limit jednorazowej amortyzacji. Co po przekroczeniu?

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych

Mali podatnicy oraz rozpoczynający w trakcie roku działalność gospodarczą mogą skorzystać z jednorazowej amortyzacji nabytych do firmy środków trwałych zaliczanych do grupy KŚT 3-8. Amortyzacja ta obejmuje zakup nowych jak i używanych środków trwałych o łącznej wartości (wszystkich nabytych środków trwałych) do 50.000 EUR rocznie. To jednak nie wszystko jeżeli chodzi o narzędzie jednorazowego ujęcia w koszty nabycia środka trwałego.

Oprócz powyższego zarówno mali, średni i duzi podatnicy mogą skorzystać z jednorazowej amortyzacji środków trwałych zaliczanych do grupy KŚT 3-6 oraz 8. Jednakże amortyzacja ta obejmuje zakup jedynie fabrycznie nowych środków trwałych o łącznej wartości (wszystkich nabytych środków trwałych) do 100.000 zł rocznie. To jednak nie wszystko jeżeli chodzi o narzędzie jednorazowego ujęcia w koszty nabycia środka trwałego.

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych w roku 2023
Do 100.000 zł w skali roku Do 50.000 EUR – 241.000 zł w skali roku
Mogą dokonywać jej mali, średni czy duzi podatnicy PIT czy CIT Mogą dokonywać jej mali podatnicy
PIT, CIT oraz rozpoczynający w trakcie roku działalność gospodarczą
Dotyczy zakupu wyłącznie fabrycznie nowych środków trwałych Dotyczy zakupu zarówno nowych środków trwałych jak i używanych środków trwałych
Środek trwały o wartości powyżej 10.000 zł
(łączna wartość początkowa co najmniej dwóch środków trwałych, nabytych w roku podatkowym, wynosi co najmniej 10.000 zł, a wartość początkowa każdego z nich przekracza 3.500 zł)
Środek trwały o wartości powyżej 10.000 zł
Dotyczy środków trwałych zaklasyfikowanych w grupie 3-6 oraz 8 KŚT Dotyczy środków trwałych zaklasyfikowanych w grupie 3-8 KŚT z wyłączeniem samochodów osobowych
Ujęcie w jednorazowo w kosztach w miesiącu wprowadzenia do ewidencji ŚT Ujęcie w jednorazowo w kosztach w miesiącu wprowadzenia do ewidencji ŚT
Obejmuje także wartości niematerialne
i prawne
Nie obejmuje wartości niematerialnych i prawnych
Nie stanowi pomoc de minimis Stanowi pomoc de minimis

ISTOTNE:

Małym podatnikiem PIT lub CIT a więc na cele podatku dochodowego i także jednorazowej amortyzacji do sumy 50.000 EUR rocznie jest podatnik:

  1. u którego roczna suma przychodu ze sprzedaży towarów lub usług za poprzedni rok podatkowy nie była większa niż 2.000.000 EUR.

Małym podatnikiem w roku 2022 jest podatnik, u którego suma przychodów za rok 2021 nie przekroczyła kwoty 9.188.000 zł.

Natomiast małym podatnikiem w roku 2023 będzie podatnik, który nie przekroczył sumy przychodów z prowadzonej działalności za rok 2023 w kwocie 9.654.000 zł.

Z jednorazowej amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych do sumy 100.000 zł rocznie skorzysta każdy podatnik.

Natomiast z jednorazowej amortyzacji środków trwałych do sumy 50.000 EUR skorzysta:

  1. mały podatnik PIT, CIT,
  2. podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą natomiast jeżeli w kolejnym roku będzie spełniał kryterium małego podatnika PIT lub CIT to także będzie mógł kolejnym roku zastosować jednorazową amortyzację do 50.000 EUR.

Podatnik, który dokonuje jednorazowej amortyzacji środka trwałego w danym roku podatkowym ma prawo zamortyzować jednorazowo (ująć w koszty jednorazowo) część zakupionego środka trwałego. Nie ma obowiązku ująć jednorazowo 100% jego wartości.

Należy jednak mieć na uwadze to, iż do końca roku nie może już dokonywać w odniesieniu do tego środka trwałego żadnych odpisów amortyzacyjnych. Natomiast w stosunku do pozostałej wartości środka trwałego licząc od kolejnego roku musi zastosować amortyzację liniową albo degresywną.

Wyczerpanie rocznego limitu jednorazowej amortyzacji

Wiele razy zdarza się, iż podatnicy na cele działalności decydują się na zakup kilku składników majątku. Skutkiem tego może być okoliczność, w której następuje przekroczenie limitu rocznej jednorazowej amortyzacji 50.000 EUR – 241.000 zł czy 100.000 zł.

Co w następnym roku?

W kolejnym roku pozostałą wartość środka trwałego, który w poprzednim roku był w części zamortyzowany jednorazowo – podatnik musi amortyzować już w czasie tzn.:

  1. stosując metodę liniową,
  2. stosując metodę degresywną.

ISTOTNE:

Podatnik nie może w kolejnym roku wybrać metodę amortyzacji środka trwałego amortyzowanego w ubiegłym roku jednorazową amortyzacją – według zastosowania indywidualnej stawki amortyzacji.

Przykład 1

Mały podatnik PIT prowadzi działalność gospodarczą polegającą na produkcji, skanowaniu, obróbce graficznej banerów, prospektów i innych materiałów reklamowych. Podatnik nabył w roku 2023 w miesiącu czerwcu 2023r. – 3 nowe stoły skanująco – montażowe:

  1. stół A o wartości 95.000 zł,
  2. stół B o wartości 125.000 zł,
  3. stół C o wartości 70.000 zł.

Podatnik w miesiącu czerwcu ujął jednorazowo w koszty stół A oraz stół B. Natomiast stół C ujął częściowo jednorazowo w kwocie 21.000 zł czyli w pozostałej wartości limitu jednorazowej amortyzacji do 50.000 EUR czyli do 241.000 zł.

Od nowego 2024 roku podatnik w stosunku do stołu skanującego C w odniesieniu do pozostałej wartości 49.000 zł będzie musiał zastosować:

  1. metodę liniową albo
  2. metodę degresywną.

Przykład 2

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług fizjoterapii. Podatnik nabył w czerwcu 2023r. nowy, profesjonalny, wielofunkcyjny, stacjonarny stół do masażu o wartości 45.000 zł.

Podatnik w czerwcu 2023r. wprowadził go do ewidencji środków trwałych ale zdecydował, iż dokona częściowej amortyzacji jednorazowej.

Suma jednorazowej amortyzacji na jaką zdecydował się podatnik to kwota 25.000 zł. Pozostałą część podatnik chciałby zamortyzować w kolejnych latach.

Musi jednak pamiętać, iż dalsza część amortyzacji nastąpi dopiero od stycznia 2024r. i do wyboru w odniesieniu do pozostałej wartości 20.000 zł będzie miał:

  1. metodę liniową albo
  2. metodę degresywną.

Niezwykle ważną kwestią jest to, iż pozostałą wartość środka trwałego podatnik nie może zamortyzować jednorazowo.

W sytuacji, gdy podatnik dokonał jednorazowej amortyzacji do 50.000 EUR w stosunku do zakupionego środka trwałego to nie może do pozostałej części zastosować jednorazowej amortyzacji do sumy 100.000 zł. Nie może także w stosunku do pozostałej części w ogóle zastosować jednorazowej amortyzacji.

Natomiast może w jednym roku podatkowym zamortyzować jednorazowo do 50.000 EUR jeden środek trwały i zamortyzować jednorazowo inny (nowy) środek trwały do limitu 100.000 zł.

Ponowne otwarcie działalności gospodarczej po latach

Opublikowano: 2023-07-14

Niekiedy w toku prowadzonej działalności gospodarczej występują okoliczności, które przymuszają podatnika do jej zamknięcia.

Po kilku latach albo nawet po roku część podatników decyduje się jednak na otwarcie nowej działalności.

O czym warto wówczas pamiętać?

Ponowne otwarcie działalności gospodarczej

Podatnik, który po kilku latach zdecyduje o ponownym zarejestrowaniu działalności gospodarczej może w tym celu udać się do urzędu gminy/miasta w celu rejestracji danej działalności.

Może dokonać tego także na portalu Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Należy podkreślić, iż na tym portalu musi uprzednio założyć konto oraz posiadać także profil zaufany.

ISTOTNE:

Przy ponownej rejestracji działalności po kilku latach – podatnik zachowuje dotychczasowy numer NIP oraz REGON.

Ponowne otwarcie działalności gospodarczej a ZUS

W aktualnym stanie prawnym jeżeli podatnik po raz pierwszy rejestruje działalność gospodarczą to ma prawo do zastosowania 6-miesięcznej ulgi na start a potem do obniżonych składek ZUS preferencyjnego przez kolejne, pełne 24 miesiące.

Podatnicy, którzy otwierają działalność po raz drugi albo kolejny po kilku latach muszą pamiętać o kilku ważnych kwestiach związanych z opłacaniem składek ZUS według ww. ulg.

ISTOTNE:

Ulga na start to możliwość opłacania tylko składki zdrowotnej przez okres pełnych 6 miesięcy kalendarzowych.

Z ulgi tej mogą skorzystać osoby fizyczne (wspólnicy spółki cywilnej), które pierwszy raz rejestrują działalność albo rejestrują ją ponownie, po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia.

Tak więc w przypadku ulgi na start podatnik, który ponownie otwiera kolejną działalność po latach – będzie mógł z niej skorzystać ale dopiero po 5 latach licząc od dnia ostatniego zawieszenia lub zakończenia działalności gospodarczej.

Z kolei analizując ulgę ZUS preferencyjny to tutaj także jest przewidziany dodatkowy warunek dla osób fizycznych które ponownie otwierają kolejną działalność.

ISTOTNE:

Ulga ZUS preferencyjny to możliwość opłacania obniżonych składek ZUS preferencyjnego przez okres 24 pełnych miesięcy kalendarzowych.

Z ulgi tej mogą skorzystać osoby fizyczne (wspólnicy spółki cywilnej), które pierwszy raz rejestrują działalność albo rejestrują ją ponownie i nie prowadziły w ogóle działalności gospodarczej w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej.

W przypadku ulgi ZUS preferencyjny warunek nieprowadzenia działalności w ostatnich 5 latach odnosi się do działalności prowadzonej:

  1. jako osoba fizyczna prowadzącej działalność gospodarczą ustawy – Prawo przedsiębiorców bądź innych przepisów szczególnych,
  2. jako wspólnik jednoosobowej spółki z o.o., spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej,
  3. w postaci wolnego zawodu,
  4. w postaci działalności twórczej bądź artystycznej,
  5. w formie publicznej bądź niepublicznej szkoły, przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego.

Należy podkreślić, iż dodatkowym warunkiem skorzystania z jednej i drugiej ulgi jest to, że podatnik otwierający ponownie działalność gospodarczą nie może wykonywać w jej ramach na rzecz byłego pracodawcy czynności takich samych jakie wykonywał w ramach stosunku pracy.

Ponowne otwarcie działalności gospodarczej a kasa rejestrująca

Korzystanie ze zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji za pomocą kasy fiskalnej reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22.12.2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

W przypadku likwidacji działalności gospodarczej w której podatnik stosował kasę rejestrującą i otworzeniu nowej działalności podatnik niestety nie będzie mógł skorzystać ze zwolnienia ze stosowania kasy fiskalnej.

Sytuacja będzie wyglądała inaczej, gdy w likwidowanej działalności gospodarczej podatnik nie stosował kasy rejestrującej. Wtedy przy otworzeniu nowej działalności podatnik może ponownie skorzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencji sprzedaż za pomocą kasy fiskalnej.

ISTOTNE:

Organy podatkowe stoją na stanowisku, iż podatnik który likwiduje działalność a następnie otwiera nową działalność to podatnik który kontynuuje działalność a nie pierwszy raz rejestruje działalność.

Potwierdza to stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15.01.2019r. o sygn. 0115-KDIT1-3.4012.810.2018.1.MS.

(…) Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących określone zostało w § 2 i § 3 rozporządzenia.

Stosownie do zapisu § 2 ust. 1 rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2018 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

Natomiast według § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2018 r. podatników, u których obrót zrealizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20.000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli obrót z tego tytułu nie przekroczył, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20.000 zł.

Powyższe zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej ma charakter podmiotowy, tj. dotyczy podmiotu.

Zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, nie stosuje się do podatników, którzy w poprzednim roku podatkowym byli obowiązani do ewidencjonowania lub przestali spełniać warunki do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania (§ 3 ust. 2 rozporządzenia).

W tym miejscu należy jednak zauważyć, że wykonywanie przez podatnika czynności wymienionych w § 4 rozporządzenia wyklucza możliwość zastosowania przez niego zwolnień określonych w § 2 i § 3 rozporządzenia.

Zatem bezwzględnemu obowiązkowi ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących, niezależnie od przysługującego podatnikowi zwolnienia od tego obowiązku na podstawie § 2 i § 3 powołanego rozporządzenia, podlegają czynności wymienione w § 4 rozporządzenia, dokonywane na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. (…)”.

Ponowne otwarcie działalności gospodarczej a VAT

Jednym z wątpliwości podatników jest to, czy po likwidacji a następnie otwarciu nowej firmy będą mogli skorzystać ze zwolnienia (podmiotowego do 200.000 zł rocznie) z opodatkowania podatkiem VAT.

Podatnik który zamknął działalność i w kolejnym roku chce ją otworzyć powinien zwrócić uwagę na to, czy w roku przed rokiem zamknięcia działalności nie przekroczył wartości obrotu – 200.000 zł rocznie. To jednak nie wszystko.

Otwierając nową firmę podatnik powinien sprawdzić czy może rozpoczyna wykonywanie rodzaju działalności, która od pierwszego dnia jest objęta obowiązkiem opodatkowania podatkiem VAT. Wynika to z art. 113 ust. 13 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 zwanej dalej ustawą o VAT).

Warto w tym miejscu jest nawiązać do art. 113 ust. 11 ustawy o VAT.

Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT (ze względu na sprzedaż do 200.000 zł rocznie) lub zrezygnował z tego zwolnienia, może ponownie skorzystać ze zwolnienia nie wcześniej jednak niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia.

Dotyczy to także podatnika, który przed zakończeniem działalności gospodarczej utracił prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT lub zrezygnował z tego zwolnienia, a następnie rozpoczął ponownie działalność w której prowadził sprzedaż objętą podmiotowym zwolnieniem z VAT do 200.000 zł rocznie.

Amortyzacja samochodów ciężarowych

Opublikowano: 2023-07-07

Podatnicy podatku dochodowego PIT użytkują w działalności gospodarczej różnego rodzaju pojazdy samochodowe.

Jednym z użytkowanych rodzajów pojazdów w firmie są samochody ciężarowe. W jaki sposób podatnik może je amortyzować?

Składnik majątku będący środkiem trwałym w działalności gospodarczej

Nabywane składniki majątku na cele prowadzonej działalności gospodarczej mogą nosić cechy środków trwałych ale i mogą stanowić zwykły wydatek.

Nie ma znaczenia jaką formę opodatkowania stosuje osoba fizyczna prowadząca działalność. Nabywając składnik majątku na cele działalności musi dokonać jej odpowiedniej klasyfikacji. Składnik majątku, który jest środkiem trwałym powinien charakteryzować się poniższymi cechami:

  1. stanowi własność lub współwłasność podatnika,
  2. został zakupiony ze środków podatnika,
  3. jest kompletny i zdatny do użytku w momencie przyjęcia do używania,
  4. jego wartość to 10.000 zł i powyżej (u zwolnionych podatników to kwota brutto, u czynnych to kwota netto albo netto + 50% nieodliczonego VAT),
  5. przewidywany okres jego używania wynosi powyżej 12 miesięcy,
  6. został nabyty na cele prowadzonej działalności gospodarczej.

ISTOTNE:

Podatnik może wprowadzić do ewidencji środków trwałych także nabyty składnik majątku na cele firmowe o wartości poniżej 10.000 zł.

ISTOTNE:

Przyjęcie do używania w firmie środka trwałego może nastąpić z dniem zakupu ale może nastąpić z innym dniem jeżeli środek trwały będzie wymagał naprawy, instalacji, montażu aby być kompletnym i zdatnym do użytku.

Samochód ciężarowy czyli jaki?

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PDOF) nie definiuje wprost czym jest samochód ciężarowy. Niemniej w art. 5a pkt 19a ustawy o PDOF) prawodawca wskazuje, iż samochód osobowy to pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą.

Nawiązujący do powyższego samochodem ciężarowym na cele ustawy o PDOF a więc na cele dokonywania amortyzacji będzie pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony.

ISTOTNE:

Samochodem osobowym nie będzie:

  1. pojazd samochodowy z jednym rządem siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą – klasyfikowany jako wielozadaniowy, van, lub z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków (na podstawie przepisów o ruchu drogowym),
  2. pojazd samochodowy, który posiada kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,
  3. pojazd specjalny (na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym) i jeżeli spełnione są również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń: agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych, koparka, koparko-spycharka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych, żuraw samochodowy,
  4. pojazd samochodowy określony w drodze rozporządzenia jako pozostały pojazd samochodowy uznawany za wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika według określonych w tym rozporządzeniu wymogów.

Samochód ciężarowy czyli jaki

Mały podatnik to podatnik prowadzący działalność, u którego wartość sprzedaży wraz z kwotą podatku VAT należnego za poprzedni rok podatkowy wyniosła nie więcej niż 2.000.000 EUR – 9.654.000 zł.

Podatnik, który za 2022r. nie przekroczy tego progu, wówczas w 2023r. będzie posiadał status małego podatnika PIT.

ISTOTNE:

Status małego podatnika PIT to możliwość stosowania kwartalnego rozliczenia PIT jak i możliwość dokonywania jednorazowej amortyzacji środków trwałych do 50.000 EUR.

Mali podatnicy oraz rozpoczynający w trakcie roku działalność gospodarczą mogą jednorazowo zamortyzować środek trwały należący do grupy KŚT 3-8. W tych grupach występują samochody ciężarowe.

Oznacza to, że samochody klasyfikowane jako ciężarowe (o dopuszczalnej masie całkowitej pow. 3,5 ton) mogą być ujęte jednorazowo w koszty firmy ale do wartości rocznej dla wszystkich środków trwałych – 50.000 EUR czyli

Metody amortyzacji samochodu ciężarowego

Podatnik, który nabył samochód ciężarowy do prowadzonej działalności ma możliwość:

  1. ująć jednorazowo w koszty całość lub część jego wartości zakupu jednak nie więcej aniżeli,
  2. amortyzować w czasie metodą liniową,
  3. amortyzować w czasie metodą degresywną,
  4. amortyzować w czasie według indywidualnej stawki amortyzacji.

ISTOTNE:

Jak mówi art. 22k ust. 14 ustawy o PDOF podatnicy zarówno mikro, mali, średni i duzi prowadzący działalność gospodarczą mogą jednorazowo ująć w koszty zakup fabrycznie nowych środków trwałych ale zaliczonych do grupy 3-6 i 8 KŚT do kwoty łącznie 100.000 zł rocznie.

Ten typ amortyzacji nie obejmuje jednak samochodów ciężarowych.

Przykład 1

Czynny podatnik VAT nabył w miesiącu czerwcu 2023r. i w tym miesiącu przyjął do używania używany ciągnik siodłowy o masie całkowitej wraz z naczepą 18 ton. Wartość pojazdu to 95.000 zł netto.

W tej sytuacji podatnik może zastosować amortyzację:

  1. liniową,
  2. degresywną,
  3. według indywidualnej stawki amortyzacyjnej,
  4. jednorazowo w koszty według amortyzacji do 50.000 EUR rocznie.

Podatnik zdecydował o jednorazowej amortyzacji a zatem w miesiącu czerwcu 2023r. podatnik ujmie kwotę 95.000 zł netto w koszty działalności. Warto podkreślić, iż do końca roku 2023 pozostanie mu kwota jednorazowej amortyzacji -> 241.000 zł – 95.000 zł = 146.000 zł.

Przykład 2

Czynny podatnik VAT nabył w miesiącu lipcu 2023r. i w tym miesiącu przyjął do używania używany samochód ciężarowy o masie całkowitej wraz z naczepą 14 ton. Wartość pojazdu to 145.000 zł netto.

W tej sytuacji podatnik może zastosować amortyzację:

  1. liniową,
  2. degresywną,
  3. według indywidualnej stawki amortyzacyjnej,
  4. jednorazowo w koszty według amortyzacji do 50.000 EUR rocznie.

Podatnik wybrał liniową metodę amortyzacji a zatem od miesiąca sierpnia 2023r. podatnik rozpocznie ujmowanie w kosztach firmy miesięczną kwotę amortyzacji -> 2.416,67 zł.

Ostatni odpis amortyzacyjny podatnik ujmie w lipcu 2028r.

ISTOTNE:

Podatnicy mogą podane w Wykazie stawek amortyzacyjnych stawki podwyższać m.in. dla maszyn, urządzeń i środków transportu, z wyjątkiem morskiego taboru pływającego, używanych bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych albo wymagających szczególnej sprawności technicznej – przy zastosowaniu w tym okresie współczynników nie wyższych niż 1,4.

Podatnik może zastosować przyspieszoną amortyzację w odniesieniu do samochodu ciężarowego, który będzie używany w sposób bardziej intensywny niż przeciętnie.

Ponadto przyspieszoną amortyzację zastosuje także w stosunku do samochodu ciężarowego, który będzie wymagał tzw. szczególnej sprawności technicznej.

Warto dodać jeszcze kwestię ustalania indywidualnej stawki amortyzacyjnej. Podatnik może ustalić indywidualną stawkę amortyzacyjną dla zakupionego i przyjętego do firmy do używania samochodu ciężarowego ale pod poniżej wymienionymi warunkami.

ISTOTNE:

Podatnicy mogą ustalić indywidualnie stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, które zostały po raz pierwszy wprowadzone do ewidencji środków trwałych danego podatnika, z tym że okres amortyzacji nie może być krótszy niż:

  • 30 miesięcy w odniesieniu do środków transportu, w tym samochodów osobowych

SLIM VAT 3 – przegląd najważniejszych zmian cz. 1

Opublikowano: 2023-06-30

Po kilkukrotnych przesunięciach w czasie, Ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie Ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023r. poz. 1059) ostatecznie została podpisana przez Prezydenta i opublikowana w Dzienniku Ustaw z początkiem czerwca 2023 roku. Ustawa ta określana potocznie jako SLIM VAT 3 zawiera pakiet zmian w ustawie o VAT mających na celu uproszczenie rozliczeń tego podatku i w zasadniczej części zacznie obowiązywać od 1 lipca 2023 roku. Ponadto SLIM VAT 3 modyfikuje kilka innych ustaw m.in. wprowadza zmiany w przyszłych obowiązkach na gruncie raportowania ksiąg/KPiR/ewidencji przychodów i ewidencji środków trwałych w formie struktury logicznej JPK. Poniżej prezentujemy kluczowe zmiany!

Wyższy limit dla małego podatnika – podwyższenie kwoty przychodów do 2 000 000 euro

Jedną z ważniejszych zmian wprowadzonych przez SLIM VAT 3 jest podwyższenie limitu dla małego podatnika z 1 200 000 euro do kwoty 2 000 000 euro.

Podwyższony limit obowiązywać będzie od 1 lipca 2023 roku, stąd podmioty, które z początkiem roku nie były małymi podatnikami z uwagi na przekroczenie 1 200 000 euro w poprzednim roku (2022) mogą korzystać z preferencji małego podatnika od wskazanej wyżej daty, pod warunkiem, że obroty za poprzedni rok nie przekroczyły nowego limitu 2 000 000 euro. Pod pojęciem obrót należy rozumieć zgodnie z brzmieniem przepisu wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku), czyli sprzedaż brutto.

Zaletą posiadania statusu małego podatnika jest możliwość kwartalnego rozliczania podatku VAT, czy korzystania z metody kasowej.

Duże zmiany na gruncie przeliczania walut obcych w związku z korektami

Kolejną pozytywną z pakietu SLIM VAT 3 jest wprowadzenie do ustawy o VAT regulacji normujących sposób przeliczania na PLN faktur korygujących wyrażonych w walutach obcych. Należy w tym miejscu podkreślić, że do tej pory nie było jakichkolwiek regulacji na tym gruncie co powodowało, że zarówno podatnicy jak i organy podatkowe w sposób permanentny próbowali rozwiewać wątpliwości w zakresie zasadności stosowania kursu historycznego (wg daty faktury pierwotnej), czy bieżącego (wg daty faktury korygującej).

Do ustawy o VAT wprowadzono zupełnie nowy przepis, tj. art. 31b. W świetle tej regulacji (ust. 1), naczelną i podstawową zasadą w ustalaniu kursu do przeliczenia faktury korygującej jest kurs historyczny, tj. kurs zastosowany do przeliczenia faktury pierwotnej. Ponadto w kolejnym ustępie (ust. 2) zapisano, że stosowanie kursu bieżącego możliwe jest wyłącznie w przypadku wystawiania zbiorczych faktur korygujących in minus wystawianych w trybie art. 106j ust. 3, tj. w zakresie udzielania opustu lub obniżki ceny dotyczącej dostaw towarów lub świadczenia usług na rzecz jednego odbiorcy w danym okresie. W przypadku takich zbiorczych faktur korygujących można zastosować kurs bieżący (średni kurs NBP na dzień poprzedzający dzień wystawienia korekty lub kurs wymiany opublikowany przez EBC na ostatni dzień poprzedzający dzień wystawienia tej faktury korygującej.

Wyjątkiem od wyżej opisanych zasad jest sytuacja, w której podatnik stosuje zasady przeliczania walut na PLN wg przepisów ustawy o podatku dochodowym zgodnie z art. 31a ust. 2a ustawy o VAT. Na marginesie należy dodać, że wykładnia przepisów ustaw o podatkach dochodowych również nakazuje stosowanie kurów historycznych do przeliczania korekt.

Dodatkowym wyjątkiem w stosowaniu kursu bieżącego z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej jest sytuacja, w której udzielono opustu lub obniżki ceny w odniesieniu do dostaw towarów lub świadczonych usług wykonanych w danym okresie na rzecz podatnika dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub podatnika, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 (czyli transakcji dla których podatnikiem jest nabywca, m.in. import usług). Chodzi tutaj również o zbiorcze faktury korygujące in minus.

Stosowanie bieżącego kursu waluty z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej dotyczy więc ściśle określonych przypadków, których wystąpienie w praktyce zrodzi z pewnością jeszcze wiele wątpliwości interpretacyjnych.

Modyfikacja zasad związanych z wydawaniem wiążących informacji stawkowych

Wiążąca informacja stawkowa (WIS), to narzędzie ochronne w zakresie klasyfikacji towarów/usług i stosowania stawek podatku VAT. Idea i sposób wnioskowania o WIS była już omawiana na naszym blogu: https://www.taxe.pl/blog/1609/wiazaca-informacja-stawkowa-jako-narzedzie-ochronne-w-klasyfikacji-towarow-uslug-i-stosowaniu-stawek-vat/.

SLIM VAT 3 istotnie modyfikuje wiele aspektów związanych z wydawaniem, zmianą i funkcją ochronną WIS. Z punktu widzenia przedsiębiorców najistotniejsze zmiany to:

  • zniesienie opłaty podstawowej za wydanie WIS wynoszącej 40 zł (jeżeli wydanie WIS będzie wymagało przeprowadzenia badań, analiz, czy ekspertyz, to podatnik w dalszym ciągu będzie zobligowany do poniesienia tych kosztów),
  • decyzja w zakresie WIS nie będzie musiała zawierać właściwej stawki VAT. Oznacza, to że podatnik może zawnioskować wyłącznie o sklasyfikowanie towaru/usługi bez podawania właściwej jego zdaniem stawki VAT. Organ również nie będzie musiał w takim przypadku badać właściwej stawki podatku, a wydając WIS dokona w takim przypadku wyłącznie klasyfikacji towaru/usługi,
  • wydana WIS będzie wiązać nie tylko organy, ale też podatników. Przedsiębiorca będzie więc prawnie zobligowany do stosowania WIS w okresie jej ważności (5 lat). Wnioskowanie o WIS będzie więc wymagało głębokiej rozwagi, a nawet dokonania „rozpoznania” stanu faktycznego przy pomocy innego podmiotu realnie nie zainteresowanego danym rozstrzygnięciem. Co istotne związanie podatnika WIS dotyczy również decyzji wydanych przed wejściem SLIM VAT 3, a przepis ten może być dla wielu podatników kontrowersyjny,
  • wprowadzenie instytucji zażalenia na decyzję ws pozostawienia WIS bez rozpatrzenia,
  • doprecyzowanie przepisów dot. wygaśnięcia WIS. Chodzi w szczególności o wprowadzenie zapisu precyzującego wygaśniecie WIS w przypadku, gdy dochodzi do zmiany przepisów prawa, które stanowiły podstawę do wydania WIS.

Pozostałe zmiany zaimplementowane przez SLIM VAT 3 – zaproszenie do lektury kolejnych wpisów na łamach bloga

Prezentowane w niniejszym wpisie zmiany w prawie nie wyczerpują jeszcze wszystkich istotnych nowości wprowadzonych przez SLIM VAT 3. W jednym z kolejnych wpisów naszego bloga zaprezentujemy pozostałe istotne z punktu widzenia przedsiębiorców zagadnienia. Poruszymy także kwestie związaną z odroczeniem przesyłania elektronicznych KPIR, ksiąg, czy ewidencji przychodów – SLIM VAT 3 wprowadził modyfikacje prawa nie tylko na gruncie ustawy o VAT. Więcej szczegółów niebawem!

Autor- Łukasz Kluczyński

Usługi budowlane poza RP – rozliczenie na gruncie PIT, VAT i ZUS

Opublikowano: 2023-06-23

Przedsiębiorcy świadczący usługi budowlane za granicą, zobligowani są do analizowania przepisów podatkowych i ubezpieczeniowych na wielu płaszczyznach, także w kontekście regulacji obowiązujących poza RP. Poniżej przedstawiamy najważniejsze kwestie i ryzyka z tym związane na gruncie sporów z zagranicznymi organami. Niniejszy wpis dedykowany jest w szczególności jednoosobowym działalnościom gospodarczym.

Ustalenie właściwego ustawodawstwa na gruncie ubezpieczeń społecznych

Przedsiębiorcy zamierzający wykonywać usługi budowlane muszą istotnie zainteresować się ciążącymi na nich obowiązkach na gruncie ubezpieczeń społecznych. Jest to niezwykle ważna kwestia, bowiem w pewnych okolicznościach może okazać się, że przedsiębiorca podlega np. pod belgijski system ubezpieczeń społecznych. Obowiązek opłacania składek ubezpieczeniowych w innym państwie oznacza zazwyczaj konieczność poniesienia wyższych kosztów finansowych samych składek, ale też obsługi księgowej.

Analizując przedmiotowe zagadnienie na gruncie państw członkowskich UE, EOG i Szwajcarii z aktów prawa unijnego (dyrektywy, rozporządzenia) wynika, że osoba podlega zabezpieczeniu społecznemu w państwie członkowskim, w którym wykonuje pracę na własny rachunek. Od tej generalnej zasady podlegania pod „ZUS” w państwie świadczenia pracy istnieją jednak wyjątki, bowiem przepisy dopuszczają przeniesienie działalności na własny rachunek do innego państwa członkowskiego i podleganie w dalszym ciągu pod polski system ubezpieczeń społecznych.

Oczywiście może się zdarzyć, że przedsiębiorca będzie wykonywał działalność jednocześnie w kilku państwach członkowskich, EOG, czy Szwajcarii lub tylko w jednym. W tej sytuacji mamy do czynienia z dwoma różnymi procedurami. Poświadczenie właściwego ustawodawstwa na gruncie ubezpieczeń społecznych odbywa się poprzez wydanie przez ZUS zaświadczenia A1. Z uwagi na charakter działalności opisany powyżej istnieją dwa typy wniosków:

  • wniosek US-1 dotyczący czasowego przeniesienia działalności do innego państwa członkowskiego UE, EOG lub Szwajcarii. Wariant ten znajduje zastosowanie, w sytuacji, gdzie przedsiębiorca wykonuje działalność na terenie jednego państwa członkowskiego, EOG, czy Szwajcarii np. Belgii. Wydanie zaświadczenia A1 w tym trybie obwarowane jest kilkoma warunkami m.in. przed oddelegowaniem należy prowadzić podobną działalność w Polsce przez co najmniej 2 miesiące, a okres oddelegowania nie może przekroczyć 2 lat. Wnioskowanie o kolejne A1 wymaga znowu 2 miesięcznej pracy w Polsce itd., albo
  • wniosek US-2 dotyczący osoby wykonującej pracę na własny rachunek w dwóch lub w kliku państwach członkowskich UE, EOG lub Szwajcarii. Wydanie zaświadczenia A1 w tym trybie również wymaga spełnienia określonych warunków formalnych związanych z wysokością obrotu, czasu pracy, czy liczby świadczonych usług, a także centrum interesów życiowych. Kryteria te pozwalają na ustalenie państwa, w którym znajduję się „centrum zainteresowania” działalności. Aby uzyskać zaświadczenie A1, które wskaże Polskę jako właściwe ustawodawstwo na gruncie ubezpieczeń społecznych, działalność w Polsce nie może mieć charakteru marginalnego.

Więcej szczegółów w zakresie wydawania zaświadczeń A1 zawarto w praktycznym poradniku ZUS pt. „Jak otrzymać zaświadczenie A1”.

ISTOTNE:

W celu uniknięcia sporów i konsekwencji finansowych na gruncie zagranicznych przepisów o zabezpieczeniu społecznym, polski przedsiębiorca na czas wykonywania pracy za granicą powinien wystąpić do ZUS o wydanie zaświadczenia A1, które poświadczy, że podlega pod polskie ustawodawstwo.

Zagadnienie opodatkowania VAT usług budowlanych poza RP

Kolejnym aspektem na gruncie świadczenia usług budowlanych poza terytorium kraju jest podatek od towarów i usług. Co do zasady zgodnie z przepisami krajowymi i unijnymi, usługi związane z nieruchomościami opodatkowane są w miejscu położenia danej nieruchomości. W polskiej ustawie o VAT ta kwestia unormowana jest w art. 28e, a to determinuje w szczególności sposób raportowania tego typu transakcji na gruncie JPK_VAT i VAT-UE. Mianowicie:

  • usługi związane z nieruchomościami wykazywane są wyłącznie w pozycji 11 JPK_VAT, tj. jako dostawa towarów i usług poza terytorium kraju,
  • usługi związane z nieruchomościami nie są wykazywane w VAT-UE z uwagi na fakt, iż są to usługi z art. 28e, a nie 28b ustawy o VAT.

W praktyce często zdarza się jednak, że zagraniczni kontrahenci wymagają rejestracji w VAT-UE. Dodać w tym miejscu należy, że usługi z miejscem opodatkowania poza RP nie mają wpływu na limit zwolnienia podmiotowego w VAT. Faktura powinna zawierać adnotację „odwrotne obciążenie”.

Z założenia obowiązanym do rozliczenia podatku VAT w kraju opodatkowania będzie usługobiorca, który przejmie obowiązek rozliczenia VAT na zasadzie odwrotnego obciążenia. Trzeba jednak liczyć się z dodatkowym potencjalnym obowiązkiem rejestracji w zagranicznym VAT. Warto więc zaznajomić się z regulacjami na gruncie VAT w kraju świadczenia usługi, bowiem zgodnie z opisaną wyżej zasadą obowiązującą w UE, opodatkowanie VAT determinowane jest położeniem nieruchomości, a więc przepisami podatku od towaru i usług kraju, w którym dana nieruchomość jest położona. Powyższa zasada obowiązuje także w przypadku, gdy polski przedsiębiorca zatrudnia do świadczenia usług budowlanych podwykonawców, którzy winni wystawiać faktury na zasadzie odwrotnego obciążenia bez wykazywania polskiego podatku VAT.

Opodatkowanie podatkiem dochodowym zagranicznych usług budowlanych

Świadczenie usług budowlanych poza granicami Polski wiąże się również z obowiązkiem zaznajomienia się z kluczowymi regulacjami na gruncie opodatkowania podatkiem dochodowym. Krajowi przedsiębiorcy jednoosobowi z reguły opodatkowują w Polsce całość swoich dochodów, stosując korzystne opodatkowanie usług budowlanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (stawka 5,5%).

Warto jednak wiedzieć, że w pewnych okolicznościach polscy podatnicy mogą zostać zobligowani do opłacenia podatku dochodowego za granicą. Często zdarza się również, że zagraniczne ograny „interesują” się tego typu działalnościami żądając zapłaty podatku – nierzadko niesłusznie.

Dla przykładu przeanalizujemy przepisy Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Belgii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz zapobiegania oszustwom podatkowym i uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisana w Warszawie dnia 20.08.2001r.

Naczelną zasadą wynikającą z artykułu 7 powyższej Konwencji jest zasada, iż zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi w drugim Umawiającym się Państwie działalność gospodarczą poprzez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, to zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej można przypisać je temu zakładowi. Inaczej rzecz ujmując zyski z działalności polskiego przedsiębiorcy będą opodatkowane w Polsce, jeżeli polski przedsiębiorca nie wykonuje tej działalności w drugim państwie poprzez położony tam zakład. Zgodnie z artykułem 5 Konwencji, zakładem jest w szczególności filia, czy biuro, ale też plac budowy lub prace montażowe jeżeli trwają dłużej niż 12 miesięcy.

Ponadto może okazać się, że dla celów podatkowych przedsiębiorca będzie posiadać miejsce zamieszkania w obu państwach. Wówczas pod uwagę zgodnie z artykułem 4 Konwencji decydują powiązania osobiste i gospodarcze. Jeżeli nie można ustalić, w którym państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym umawiającym się państwie, w którym zwykle przebywa.

Autor- Łukasz Kluczyński

W jaki sposób podatnik może postąpić z nadwyżką VAT

Opublikowano: 2023-06-16

W prowadzonej działalności gospodarczej występują różne wielkości dokonywanej sprzedaży i nabyć w zależności od profilu działalności ale i wielu innych czynników.

Więcej zakupów niż sprzedaży może oznaczać powstanie nadwyżki VAT, która jest wykazywana w deklaracji JPK_V7. W jaki sposób czynny podatnik VAT może użyć nadwyżki VAT?

Nadwyżka w podatku VAT

Nadwyżka w podatku VAT w podstawowym znaczeniu informuje podatnika o tym, o ile więcej poczynił zakupów firmowych niż dokonał sprzedaży opodatkowanej VAT.

ISTOTNE:

NADWYŻKA VAT W JPK_V7 = ODLICZONY VAT OD ZAKUPÓW > VAT NALEŻNY ZE SPRZEDAŻY

Do tego może dojść jeszcze ewentualna nadwyżka podatku VAT z okresu poprzedniego (miesiąca, kwartału) jeżeli podatnik taką dysponował.

Jeżeli podatnik w poprzednim okresie w deklaracji JPK_V7 wykazał podatek VAT do zapłaty, wówczas za kolejny okres nie będzie dysponował nadwyżką VAT – ta nadwyżka może w kolejnym okresie oczywiście powstać.

Przykład 1

Czynny podatnik VAT za okres 05/2023r. w deklaracji JPK_V7 dysponował nadwyżką podatku VAT w kwocie 45.000 zł.

Za okres 06/2023r. wystąpiły u niego następujące łączne sumy VAT:

  1. odliczony łączny podatek VAT od (faktur) zakupów firmowych wyniósł 11.000 zł,
  2. podatek VAT należny od zrealizowanej sprzedaży (faktur) wyniósł 17.000 zł.

Rozliczenie okresu 06/2023r. wygląda następująco:

45.000 zł (nadwyżki) + 11.000 zł (VAT naliczony) – 17.000 zł (VAT należny) = 39.000 zł nadwyżki

Przykład 2

Czynny podatnik VAT za okres 05/2023r. w deklaracji JPK_V7 wykazał podatek VAT do zapłaty w kwocie 5.500 zł.

Za okres 06/2023r. wystąpiły u niego następujące łączne sumy VAT:

  1. odliczony łączny podatek VAT od (faktur) zakupów firmowych wyniósł 5.000 zł,
  2. podatek VAT należny od zrealizowanej sprzedaży (faktur) wyniósł 9.000 zł.

Rozliczenie okresu 06/2023r. wygląda następująco:

9.000 zł (VAT należny) – 5.000 zł (VAT naliczony) = 4.000 zł do zapłaty

Nadwyżka w podatku VAT i co dalej?

Podatnik, który posiada nadwyżkę podatku VAT za okres rozliczeniowy ma kilka możliwości sposobu postępowania. Podatnik może:

  1. pozostawić nadwyżkę VAT,
  2. może złożyć wniosek o zwrot podatku VAT,
  3. zaliczyć część lub całość kwoty nadwyżki VAT na przyszłe zobowiązanie podatkowe w podatku PIT, CIT, VAT.

Podatnik pozostawił do rozliczenia nadwyżkę podatku VAT

Podatnik może zdecydować o pozostawieniu kwoty nadwyżki VAT do rozliczenia na kolejne okresy rozliczeniowe. Jak pokazuje przykład nr 1 widniejąca nadwyżka za okres poprzedni pozwala w takim przypadku uniknąć wystąpienia podatku VAT do zapłaty.

Warto podkreślić, iż nadwyżka w podatku VAT może obejmować nie tylko jeden okres poprzedni a kilka okresów poprzednich.

Pozostawienie lub zwrócenie części lub całości nadwyżki VAT zależy od decyzji podatnika. Powinien mieć on na uwadze aby utrzymywać lub nie odpowiednią wysokość nadwyżki VAT w zależności od charakterystyki sprzedaży i zakupów w kolejnych okresach rozliczeniowych.

Nadwyżka VAT przeznaczona na zwrot podatku VAT

Drugim sposobem według jakiego może postąpić czynny podatnik VAT z nadwyżką VAT jest złożenie wniosku o zwrot VAT.

Podatnik może skorzystać z kilku poniższych terminów zwrotu podatku VAT. Nadmienić jednak należy, iż najkrótsze terminy zwrotu są obwarowane wieloma warunkami.

Terminy zwrotu podatku VAT
Termin zwrotu od dnia złożenia JPK_V7 Opis
15 dni Najszybszy termin zwrotu VAT jednakże obwarowany wieloma warunkami
25 dni Jeden z najszybszych terminów zwrotu VAT jednakże obwarowany wieloma warunkami
40 dni Z tego terminu skorzystają podatnicy wystawiający faktury za pomocą KSEF
60 dni Standardowy termin zwrotu podatku VAT
180 dni Wydłużony termin zwrotu podatku VAT dla podatników, którzy nie dokonali sprzedaży w miesiącu wnioskowania o zwrot

ISTOTNE:

Termin zwrotu podatku VAT podatnik liczy od dnia złożenia deklaracji JPK_V7 a jeżeli po jej złożeniu dokonał korekty to od dnia złożenia korekty.

Nadwyżka VAT przeznaczona na pokrycie przyszłego zobowiązania podatkowego

Trzecim sposobem wykorzystania nadwyżki podatku VAT jest wykorzystanie jej części lub całości na pokrycie przyszłych zobowiązań podatkowych.

Przyszłe zobowiązania podatkowe dotyczą podatków PIT, CIT, VAT.

Podatnik może przeznaczyć część lub całość nadwyżki VAT na zaliczenie na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.

Wypełniając deklarację JPK_V7 podatnik musi wskazać, iż wpierw wnioskuje o zwrot części lub całości nadwyżki VAT a następnie, iż ten zwrot w części lub w całości przeznacza na pokrycie konkretnego przyszłego zobowiązania podatkowego.

Jak pokazuje praktyka organów podatkowych, istnieje możliwość zaliczenia nadwyżki VAT także na pokrycie zaległości. W tym wypadku poza wskazaniem w deklaracji JPK_V7 przekazania nadwyżki VAT do zwrotu a następnie na pokrycie przyszłego zobowiązania podatkowego – podatnik musi sporządzić pismo wyjaśniające na jakie zobowiązanie bądź zaległość urząd powinien zaliczyć nadwyżkę przeznaczoną do zwrotu.

Jeżeli tego nie zrobi – urząd skarbowy zaliczy nadwyżkę VAT do zwrotu na poczet najstarszej zaległości w podatku PIT, CIT, VAT.