Co skrywa sprzedaż na odległość towarów importowanych z państw trzecich

Opublikowano: 2022-01-21

Modyfikacja zasad rozliczania podatku VAT sprzedaży wysyłkowej spowodowała wprowadzenie nowych terminów dla niektórych typów transakcji sprzedaży zagranicznej, które do tej pory nie były wprost zdefiniowane w ustawie o VAT.

Mowa tu o sprzedaży na odległość towarów importowanych z krajów trzecich. Na czym polega ta transakcja? Jak ją rozpoznać? Kiedy będzie miała miejsce, a kiedy nie? Na te pytania odpowiedziano w niniejszej publikacji.

Sprzedaż na odległość towarów importowanych

Dla wyjaśnienia tego pojęcia należałoby sięgnąć do Dyrektywy Rady UE 2017/2455 z dnia 5 grudnia 2017r. (zwana dalej Dyrektywą 2017/2455). Przedstawia ona okoliczności jakie muszą wystąpić, aby miała miejsce sprzedaż na odległość towarów importowanych (zwana dalej SOTI):

  1. Sprzedaż musi dotyczyć wyłącznie towarów,
  2. Towary będące przedmiotem sprzedaży są transportowane albo wysyłane przez dostawcę albo na jego rzecz (dostawca uczestniczy bezpośrednio lub pośrednio w dostawie towarów),
  3. Dostawa towarów odbywa się z państwa trzeciego lub terytorium trzeciego na terytorium UE (do nabywcy w kraju UE).

Powyższe warunki muszą zaistnieć łącznie.

ISTOTNE:

Towary będące przedmiotem SOTI nie mogą być nowymi środkami transportu. Nie mogą także stanowić towarów dostarczanych po montażu lub instalacji, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dostawcę lub na jego rzecz.

ISTOTNE:

Towary będące przedmiotem SOTI mogą być towarami akcyzowymi. Z kolei towary znajdujące się w magazynach w UE w momencie przeprowadzania transakcji sprzedaży nie będą mogły być przedmiotem SOTI.

Określenie miejsca dostawy towarów

Na mocy art. 33 Dyrektywy 2017/2455 miejscem dostawy towarów dla SOTI z terytoriów trzecich lub państw trzecich:

  1. Do państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy – jest miejsce, w którym towary te znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu do nabywcy,
  2. Do państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy – jest państwo członkowskie, pod warunkiem, że VAT z tytułu tych towarów ma zostać zadeklarowany w ramach procedury szczególnej importu VAT IOSS.

Sprzedaż na odległość towarów importowanych na rzecz kogo?

Jak opisuje art. 2 ww. Dyrektywy SOTI może być dokonywana wyłącznie na rzecz podatnika lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem, w przypadku których wewnątrzwspólnotowe nabycia towarów nie podlegają opodatkowaniu VAT lub na rzecz każdej innej osoby niebędącej podatnikiem.

Tak więc odbiorcą towarów pochodzących z SOTI mogą być podatnicy prowadzący firmy, osoby fizyczne (konsumenci) osoby prawne nie będące podatnikiem (nieprowadzący działalności kwalifikowanej jako działalność gospodarcza) u których zakup towarów w ramach WNT (będący częścią całej transakcji SOTI) nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem VAT.

Nabywca w SOTI:

  1. Konsument
  2. Podatnik VAT lub osoba prawna niebędąca podatnikiem VAT bez obowiązku rozpoznania WNT
  3. Podatnik podatku od wartości dodanej (podatnik z UE spoza Polski) lub osoba prawna niebędąca podatnikiem podatku od wartości dodanej (z UE spoza Polski) bez obowiązku rozpoznania nabycią równoważnego do WNT

Gdy nadal występują wątpliwości

Jeżeli sprzedawca wciąż nie jest pewien czy transakcja, którą realizuje kwalifikuje się jako SOTI, to pomocy może szukać jeszcze w art. 5a Rozporządzenia (UE) 2019/2026 z dnia 21 listopada 2019 r. zmieniającego Rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2011.

Odnosi się on do określenia czy dostawca bierze pośredni lub bezpośredni udział w dostawie towarów – jeden z warunków koniecznych w SOTI.

Zgodnie z powyższym artykułem uznaje się, że towary zostały wysłane lub przetransportowane przez dostawcę lub na jego rzecz, w tym, gdy dostawca uczestniczy pośrednio w wysyłce lub transporcie towarów, gdy:

  1. Dostawca wystawia fakturę i pobiera od nabywcy opłaty za transport lub wysyłkę, a następnie przekazuje je osobie trzeciej, która organizuje wysyłkę lub transport towarów,
  2. Dostawca zleca podwykonanie wysyłki lub transportu towarów osobie trzeciej, która dostarcza towary nabywcy,
  3. wysyłka lub transport towarów dokonywane są przez osobę trzecią, ale dostawca ponosi całkowitą lub częściową odpowiedzialność za dostarczenie towarów nabywcy,
  4. Dostawca zachęca nabywcę w dowolny sposób do skorzystania z usług w zakresie dostarczania towarów świadczonych przez osobę trzecią, umożliwia kontakt nabywcy i osoby trzeciej lub przekazuje w inny sposób tej osobie informacje niezbędne do dostarczenia towarów nabywcy.

ISTOTNE:

Co bardzo ważne, jeżeli nabywca samodzielnie transportuje lub organizuje dostarczanie towarów z udziałem osoby trzeciej, a dostawca nie bierze bezpośrednio ani pośrednio udziału w organizacji wysyłki lub transportu tych towarów, wówczas danych towarów nie uważa się za wysłane lub przetransportowane przez dostawcę lub na jego rzecz.