Samochód małżonka w działalności gospodarczej

Opublikowano: 2023-05-19

Wielu podatników rozważa przekazanie samochodu małżonka z jednej działalności gospodarczej do działalności drugiego małżonka.

Przypadków jakie mogą wystąpić może być bardzo wiele. Dwa najczęściej występujące zaprezentowano w niniejszej publikacji.

Środek trwały w działalności gospodarczej

Niezależnie od formy opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej podatnik ma prawo nabyć na cele działalności gospodarczej składniki majątku które będą środkami trwałymi jak i te które nie będą spełniały cech środka trwałego. Środek trwały nabyty do działalności gospodarczej to składnik majątku wyróżniający się poniższymi cechami:

  1. Jest kompletny i zdatny do użytku w momencie przyjęcia do używania,
  2. jego wartość to 10.000 zł i powyżej (u zwolnionych podatników to kwota brutto, u czynnych to kwota netto albo netto + 50% nieodliczonego VAT),
  3. stanowi własność lub współwłasność podatnika,
  4. przewidywany okres jego używania wynosi powyżej 12 miesięcy,
  5. został nabyty na cele prowadzonej działalności gospodarczej,
  6. został zakupiony ze środków podatnika.

ISTOTNE:

Przyjęcie do używania w firmie środka trwałego może nastąpić z dniem zakupu ale może nastąpić z innym dniem jeżeli środek trwały będzie wymagał naprawy, instalacji, montażu aby być kompletnym i zdatnym do użytku.

ISTOTNE:

Podatnik może wprowadzić do ewidencji środków trwałych także nabyty składnik majątku na cele firmowe o wartości poniżej 10.000 zł.

Wprowadzenie do działalności gospodarczej samochodu małżonka nabytego we wspólności majątkowej

Niejednokrotnie zdarza się sytuacja, w której oboje małżonków prowadzi działalność gospodarczą i jedno z nich chce przekazać środek trwały (np. samochód osobowy, ciężarowy) do działalności drugiego.

W takim wypadku na okoliczność występowania wspólności majątkowej i na skutek przekazania pojazdu nie następuje transakcja jego zbycia.

Małżonkowie na okoliczność przekazania spisują protokół przekazania danego pojazdu który powinien poza podstawowymi danymi firm zawierać także wartość początkową tego pojazdu, jaka figuruje w ewidencji środków trwałych przekazującego małżonka, sumę już dokonanych odpisów amortyzacyjnych przez przekazującego małżonka, zastosowaną metodę amortyzacji jak i stawkę amortyzacji.

Małżonek który otrzyma pojazd, który figurował w działalności drugiego małżonka ma obowiązek w pierwszej kolejności wprowadzić go do swojej działalności do ewidencji środków trwałych.

Małżonek który do swojej działalności przyjął pojazd używany w działalności drugiego małżonka – wprowadza go na stan środków trwałych według wartości początkowej wynikającej z ewidencji środków trwałych prowadzonej przez drugiego małżonka (przekazującego pojazd).

Następnie w działalności małżonka, który otrzymał pojazd a dokładnie w ewidencji środków trwałych będzie on kontynuował dokonywanie odpisów amortyzacyjnych i będzie zobligowany do stosowania tej samej metody amortyzacji jak wynika z art. 22h ust. 3 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PIT).

ISTOTNE:

Podatnik powinien pamiętać, iż na mocy art. 22g ust. 13 pkt 5 ustawy o PIT będzie on stosował powyższe zasady kontynuacji amortyzacji jeżeli przed zmianą składniki majątku były wprowadzone do ewidencji środków trwałych u pierwszego małżonka.

Wobec istnienia wspólności majątkowej małżonkowie przy działalnościach gospodarczych prowadzonych jako osoby fizyczne nie powinni spisywać umów najmu czy umów użyczenia, które w tych okolicznościach pozostają bezprzedmiotowe.

ISTOTNE:

Przekazanie pojazdu samochodowego z działalności jednego małżonka do działalności drugiego małżonka między którymi występuje wspólność majątkowa nie generuje ani przychodu ani kosztu z tego tytułu.

Pojazd samochodowy który został w pełni zamortyzowany w działalności u jednego małżonka nie może być ponownie amortyzowany w działalności drugiego małżonka.

Należałoby jeszcze podkreślić, iż gdy przekazujący małżonek przy nabyciu pojazdu odliczył VAT w części lub w całości wówczas powinien przy przekazaniu danego pojazdu wystawić fakturę sprzedaży dla drugiego małżonka.

Jeżeli małżonkowi przekazującemu nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy nabyciu i jednocześnie pojazd samochodowy był wykorzystywany przez niego tylko do działalności zwolnionej to tylko wtedy może wystawić fakturę sprzedaży ze stawką „zw.”. Niekiedy przekazujący małżonek może zbyć pojazd w procedurze VAT-MARŻA.

Niemniej rozliczeniu z tej faktury i w tych okolicznościach wspólności majątkowej podlega jedynie podatek VAT.

Wprowadzenie do działalności gospodarczej samochodu małżonka nabytego w rozdzielności majątkowej

Innym przypadkiem jest okoliczność w której małżonkowie posiadają rozdzielność majątkową a jeden z nich chce przekazać drugiemu pojazd samochodowy.

Może wystąpić tu wiele przypadków. Wszystko zależy w jakim momencie pojazd został nabyty przez pierwszego małżonka.

Jedną z sytuacji jest okoliczność w której była wspólność majątkowa, następnie małżonkowie dokonali rozdzielności majątkowej.

Jeszcze inna to przypadek w którym od początku małżeństwa istniała rozdzielności majątkowa, pojazd samochodowy pierwszy małżonek nabył już po ustaleniu rozdzielności a zatem pojazd ten jest jego własnością.

Odnosząc się do drugiego przypadku, jeżeli małżonek będzie chciał dokonać przekazania pojazdu samochodowego do działalności drugiego małżonka, wówczas może dokonać sprzedaży tegoż pojazdy – wystawić fakturę sprzedaży.

W takim wypadku pierwszy małżonek rozpozna u siebie przychód ze sprzedaży środka trwałego z działalności gospodarczej, ujmie niezamortyzowaną wartość początkową (jeżeli pojazd nie został w pełni zamortyzowany).

Drugi małżonek natomiast przyjmie do ewidencji środków trwałych nabyty pojazd i wprowadzi go według wartości początkowej określonej na fakturze. Jeżeli do dnia nabycia wystąpiły jeszcze inne koszty związane z zakupem to drugi małżonek powiększy wartość początkową o te koszty.

W kwestii VAT, jeżeli przekazujący małżonek przy nabyciu pojazdu odliczył VAT w części lub w całości wówczas powinien przy przekazaniu danego pojazdu wystawić fakturę sprzedaży dla drugiego małżonka.

Jeżeli małżonkowi przekazującemu nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy nabyciu i jednocześnie pojazd samochodowy był wykorzystywany przez niego tylko do działalności zwolnionej to tylko wtedy może wystawić fakturę sprzedaży ze stawką „zw.”.

Warto odnotować, iż niekiedy firmowy pojazd samochodowy będący środkiem trwałym podatnik może sprzedać na podstawie faktury VAT-MARŻA.

Można też rozważyć spisanie z małżonkiem umowy użyczenia. Jakie będę wówczas skutki podatkowe u obu małżonków? Ten temat będzie przedmiotem odrębnej publikacji.

Sprzedaż środka trwałego na ryczałcie

Opublikowano: 2023-05-05

Wielu podatników prowadzących działalność gospodarczą zdecydowała o wyborze ryczałtu ewidencjonowanego jako formy opodatkowania przychodów z owej działalności.

Niekiedy dochodzi do sytuacji w której podatnicy dokonują zbycia środka trwałego wprowadzonego na stan danej działalności.

Powstaje wówczas pytanie jaką stawką ryczałtu będzie opodatkowana dana sprzedaż? Co z kolei z wysokością składki zdrowotnej?

Środek trwały w działalności gospodarczej

Niezależnie od formy opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej podatnik może nabywać do firmy składniki majątku które będą środkami trwałymi jak i te które nie będą spełniały cech środka trwałego.

Środek trwały to składnik majątku:

  1. kompletny i zdatny do użytku w momencie przyjęcia do używania,
  2. o wartości 10.000 zł i powyżej (u zwolnionych podatników to kwota brutto, u czynnych to kwota netto albo netto + 50% nieodliczonego VAT),
  3. stanowi własność lub współwłasność podatnika,
  4. przewidywany okres używania wynosi powyżej 12 miesięcy,
  5. został nabyty na cele prowadzonej działalności gospodarczej,
  6. został zakupiony ze środków podatnika.

ISTOTNE:

Przyjęcie do używania w firmie środka trwałego może nastąpić z dniem zakupu ale może nastąpić z innym dniem jeżeli środek trwały będzie wymagał naprawy, instalacji, montażu aby być kompletnym i zdatnym do użytku.

Sprzedaż środka trwałego a ryczałt

Ryczałt nie uwzględnia w rachunku podatku dochodowego kosztów uzyskania przychodów. Zatem cena sprzedaży netto środka trwałego podlega w całości opodatkowaniu ryczałtem ewidencjonowanym.

Sprzedaż środków trwałych w działalności gospodarczej opodatkowana jest dwoma stawkami:

  1. Sprzedaż ruchomych środków trwałych według stawki 3%.
  2. Sprzedaż nieruchomości niemieszkalnych stanowiących w firmie środki trwałe według stawki 10%.

Nieruchomości niemieszkalne będące przedmiotem sprzedaży na ryczałcie zostały szczegółowo przedstawione przez ustawodawcę. Wykaz zaprezentowano w poniższej tabeli.

Nieruchomości niemieszkalne, których sprzedaż na ryczałcie opodatkowana jest stawką 10%
Lp. Opis
1. Środki trwałe podlegające ujęciu w ewidencji środków trwałych.
2. Składniki majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – (wartość początkowa nie przekracza sumy 10.000 zł) z wyłączeniem składników, których wartość początkowa nie przekracza 1500 zł.
3. Składniki majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż 12 miesięcy nie zostały zaliczone do środków trwałych.
4. Składniki majątku stanowiące spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie – nie podlegające ujęciu w ewidencji środków trwałych.
5. Składniki majątku przedsiębiorstwa w spadku.

ISTOTNE:

Ryczałt od powyżej wymienionych nieruchomości wynosi 10% od uzyskanego przychodu bez względu na okres ich nabycia, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z pozarolniczej działalności gospodarczej, a pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składnik majątku został wycofany z działalności, i dniem jego zbycia nie upłynęło 6 lat.

ISTOTNE:

Z uwagi na brak uwzględniania kosztów uzyskania przychodów podatnik nie ujmie przy sprzedaży środka trwałego na ryczałcie niezamortyzowanej wartości zbywanego środka trwałego.

Warto dodać, iż sprzedaż nieruchomości mieszkalnych nawet jeżeli są używane w działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem – muszą być opodatkowane według zasad ogólnych dla zbycia nieruchomości mieszkalnych. Tak więc według stawki 19% z uwzględnieniem dostępnych zwolnień w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Sprzedaż środka trwałego a składka zdrowotna

Sprzedaż środka trwałego oczywiście wpływa na wysokość składnik zdrowotnej bowiem przychód ze sprzedaży środka trwałego wlicza się do przychodu wpływającego podstawę obliczenia składki zdrowotnej.

Jednakże jeżeli podatnik sprzeda środek trwały i po doliczeniu tego przychodu okaże się, iż łączony przychód od początku roku do miesiąca sprzedaży środka trwałego nie przekroczy jednego z progów limitu, to ta sprzedaż nie wpłynie na podwyższenie składki zdrowotnej.

Dla przypomnienia przedstawiono w poniższej tabeli progi przychodowe na ryczałcie i miesięczną składkę zdrowotną w zależności od przekroczenia progu dla 2023 roku.

Limity przychodów ryczałtu a wysokości składki zdrowotnej w 2023 roku
Przychód narastająco od początku roku % podstawy zdrowotnej Podstawa zdrowotna Podstawa składki zdrowotnej Miesięczna składka zdrowotna
Do 60.000 zł 60 6.965,94 zł 4.179,56 zł 376,16 zł
Powyżej 60.000 zł do 300.000 zł 100 6.965,94 zł 626,93 zł
Powyżej 300.000 zł 180 12.538,69 zł 1.128,48 zł

Przykład 1

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą od 2015r. zdecydowała, iż będzie stosować w 2023 roku ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Od początku roku 2023 do końca lutego 2023r. osiągnęła przychód z działalności gospodarczej pomniejszony o zapłacone składki ZUS w wysokości 58.000 zł.

W marcu 2023r. sprzedała środek trwały o wartości sprzedaży 15.000 zł.

Przychód ten będzie zaliczany do przychodu z działalności gospodarczej i spowoduje przekroczenie limitu przychodu narastająco od początku 2023r. do końca marca 2023r. w kwocie 60.000 zł. Skutkiem tego będzie wzrost miesięcznej składki zdrowotnej z 376,16 zł do 626,93 zł od rozliczenia za marzec 2023r.

Przykład 2

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą od 2015r. zdecydowała, iż będzie stosować w 2023 roku ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Od początku roku 2023 do końca kwietnia 2023r. osiągnęła przychód z działalności gospodarczej pomniejszony o zapłacone składki ZUS w wysokości 36.000 zł.

W maju 2023r. sprzedała środek trwały o wartości sprzedaży 11.000 zł, a pozostałe przychody opiewały na sumę 9.000 zł.

Do rozliczenia za maj 2023r. podatnik nie przekroczył limitu przychodu narastająco od początku 2023r. do końca kwietnia 2023r. w kwocie 60.000 zł. Zatem sprzedaż środka trwałego nie wpłynęła w tym wypadku na wysokość składki zdrowotnej.