Opublikowano: 2021-07-07
Z dniem 1 lipca 2021r. sprzedawcy oferujący swoje towary za granicą muszą zmierzyć się z całkowicie nowymi regulacjami, których ostateczny kształt nie był znany jeszcze w drugiej połowie czerwca (druk sejmowy nr 1114 https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=1114). Ustawodawca implementuje „na ostatnią chwilę” przepisy unijne, co sprawia, że przedsiębiorcy mają kłopoty z wdrożeniem nowych procedur, które istotnie różnią się od obecnych. Dotychczas obowiązująca sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju, zastąpiona zostanie wewnąrzwspólnotową dostawą towarów na odległość – co to oznacza w praktyce? O tym poniżej!
Dotychczasowe zasady rozliczania sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju
W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga termin „sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju”. Najprościej rzecz ujmując, jest to sprzedaż zagranicznym podmiotom, które nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (zatem tematyka ta nie obejmuje wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – w tym aspekcie nic się nie zmienia!). Najszerszą grupą w/w odbiorców będą osoby fizyczne. Przykładowo, polski przedsiębiorca sprzedający towar osobie fizycznej w Niemczech dokonuje właśnie sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju. Rozliczenia takiej sprzedaży dokonuje się na dwa sposoby:
- pierwszą opcją jest opodatkowanie sprzedaży wysyłkowej w Polsce zgodnie z obowiązującymi stawkami. Jest to możliwe wyłącznie do limitu ustanawianego odrębnie dla każdego kraju członkowskiego. Limit sprzedaży wysyłkowej np. do Niemiec wynosi 100 000 EUR co jest stosunkowo wysoką kwotą,
- drugą opcją jest rejestracja w poszczególnych krajach członkowskich i rozliczanie w nich podatku VAT od sprzedaży wysyłkowej – obowiązkowo po przekroczeniu limitu dla danego kraju. Rejestracji można również dokonać dobrowolnie bez konieczności zważania na niniejszy limit.
W praktyce część przedsiębiorców nie musiała się rejestrować w krajach członkowskich z uwagi na znaczne limity sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju. Inni przedsiębiorcy działali z kolei hybrydowo tzn. rejestrowali się w niektórych krajach z uwagi na znaczne obroty, z kolei incydentalną sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju na pozostałe kraje opodatkowywali w Polsce. Nowe regulacje nie będą już tak dalece elastyczne, a dotychczasowe zasady sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju odchodzą w niepamięć!
Nowa definicja sprzedaży wysyłkowej tj. wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość
Implementowane regulacje kasują dotychczasową definicję sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju i wprowadzają całkowicie nową regulację dot. wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość. Pomimo istotnych zmian legislacyjnych idea wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość jest bardzo zbliżona do obowiązującej do tej pory sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju.
Przyjrzyjmy się kompleksowo nowej definicji (art. 2 ust. 22a ustawy o VAT), zgodnie z którą wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość to dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych przez dostawcę lub na jego rzecz, w tym wtedy, gdy dostawca uczestniczy pośrednio w transporcie lub wysyłce towarów, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy, który jest:
- Podatnikiem podatku od towarów i usług lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od towarów i usług, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9, lub
- Podatnikiem podatku od wartości dodanej lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów odpowiadającego wewnątrzwspólnotowemu nabyciu towarów, o którym mowa w art. 9, lub
- Podmiotem niebędącym podatnikiem
– pod warunkiem że dostarczane towary nie są nowymi środkami transportu ani towarami, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 2
ISTOTNE:
Jak podkreślono powyżej nie zmienia się idea dotychczasowej sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju – w dalszym ciągu jest to sprzedaż do nabywcy z innego państwa członkowskiego UE, który nie ma obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów!
O ile definicja takiej sprzedaży została „kosmetycznie” zmodyfikowana, o tyle zasady jej rozliczania będą istotnie różnić się od dotychczas obowiązujących. Poniżej prezentujemy kluczowe zmiany w tym zakresie!
Wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość – niższy limit, niższa elastyczność dla przedsiębiorców
Implementacja przepisów unijnych oznacza, że na terenie całej wspólnoty obowiązywać będą analogiczne zasady na gruncie wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość (dalej WSTO). Co za tym idzie poszczególne państwa członkowskie nie będą już ustalać indywidualnych limitów sprzedaży wysyłkowej. Od 1 lipca 2021r. obowiązywać będzie jeden limit w kwocie 10 000 EUR (10 000 EUR to limit dla sprzedaży danego podatnika łącznie na wszystkie kraje członkowskie!). W praktyce oznacza to, że:
- w miejsce stosunkowo wysokich limitów ustalanych dla poszczególnych państw członkowskich pojawia się jeden stosunkowo niski limit obowiązujący łącznie dla wszystkich państw członkowskich,
- limit ten dotyczy także usług wymienionych w art. 28k ust. 1 ustawy o VAT tj. usług elektronicznych, telekomunikacyjnych i nadawczych,
- w ramach niniejszego limitu podatnicy mogą w danym roku opodatkowywać WSTO tak jak dostawy krajowe, pod warunkiem dodatkowo, że niniejszy limit nie został przekroczony w roku ubiegłym.
Przekroczenie limitu 10 000 EUR lub dobrowolna rezygnacja z jego stosowania oznacza brak możliwości opodatkowania WSTO jako dostawy krajowej. Wymagane będą dodatkowe czynności rejestracyjne po stronie podatnika według dwóch wariantów:
- Rejestracja do VAT w poszczególnych państwach członkowskich, w których polscy podatnicy będą rozliczać podatek od wartości dodanej (rejestracja i rozliczanie podatku zgodnie z jurysdykcją danego państwa członkowskiego) lub
- Rejestracja do procedury unijnej tzw. OSS w państwie członkowskim identyfikacji (czyli w Polsce w przypadku polskich podatników) i rozliczanie WSTO w krajowym urzędzie skarbowym (w przypadku Polski będzie to Drugi Urząd Skarbowy Warszawa-Śródmieście).
Powyższe oznacza, że nie będzie już możliwości tzw. rozliczeń hybrydowych. Podatnik albo rejestruje się po kolei we wszystkich państwach członkowskich na potrzeby podatku VAT, albo korzysta z procedury unijnej OSS. Szczegóły w zakresie rejestracji i rozliczeń w ramach procedury unijnej przedstawimy w jednym z kolejnych wpisów na naszym blogu.
Przepisy przejściowe – dostawy na przełomie czerwca i lipca 2021
Kończąc rozważania w zakresie WSTO warto wspomnieć o przepisach przejściowych. Zgodnie z art. 12 ustawy zmieniającej, towary których wysyłka lub transport rozpoczęły się przed dniem 1 lipca 2021r. dostarczonych do nabywcy po dniu 30 czerwca 2021 r. stosuje się przepisy w brzmieniu dotychczasowym, czyli przepisy dot. sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju.
Autor: Łukasz Kluczyński