Opublikowano: 2022-11-10
Polscy przedsiębiorcy niejednokrotnie nabywają usługi od zagranicznych firm. Podmioty te niekiedy wystawiają faktury z brakami formalnymi.
Jednym z takich braków jest brak numeru NIP-UE.
W jaki sposób powinien w tej sytuacji polski przedsiębiorca powinien rozpoznać zakup usługi od kontrahenta zagranicznego.
Czym jest import usług
Import usług to nic innego jak zakup usługi od kontrahenta zagranicznego a dokładnie od firmy, która może być podatnikiem VAT i VAT-UE ale może być tylko podatnikiem VAT (bez VAT-UE) a może być podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą i jednocześnie nie być VAT-owcem.
Import usług to zakup usług tylko od kontrahentów prowadzących działalność na terytorium poza Polską.
Identyfikacja importu usług i podatników uczestniczących w transakcji
Polski podatnik VAT jest zobowiązany rozpoznać (zaksięgować) zakup usługi od unijnego kontrahenta (firmy z UE) jako import usług jeżeli zostaną spełnione warunki zawarte w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 zwanej dalej ustawą o VAT):
- usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium RP,
- miejsce świadczenia usługi to terytorium RP,
- usługobiorcą jest:
- podatnik VAT czyli osoba fizyczna lub osoba prawna niebędąca podatnikiem VAT, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania jako podatnik VAT-UE,
- w pozostałych przypadkach – podatnik VAT, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem VAT, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania jako podatnik VAT-UE.
Określenie podatnika nabywcę i podatnika sprzedawcę
Na potrzeby importu usług należy sprawdzić czy polski nabywca usług spełnia poniższe warunki:
- jest podatnikiem (osobą fizyczną albo jednostką organizacyjną bez osobowości prawnej) wykonującym samodzielnie działalność gospodarczą lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności,
- osobę prawną niebędącą podatnikiem wymienionym w punkcie 1, która jest podatnikiem VAT albo jest zobowiązana do rejestracji do celów podatku VAT,
- podatnikiem, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu VAT dostawy towarów lub świadczenia usług.
Obowiązek ustalenia miejsca świadczenia
Dla właściwego opodatkowania importu usług należy w drugiej kolejności rozpoznać tzw. miejsce świadczenia.
Ogólna zasada mówi, iż miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada:
- siedzibę działalności gospodarczej albo
- stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, albo
- stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
Zatem poza pewnymi wyjątkami np. usługi związane z nieruchomościami, usługi restauracyjne i cateringowe, usługi krótkoterminowego wynajmu środków transportu, usługi telekomunikacyjne, usług nadawcze i usług elektroniczne i kilkoma innymi usługami – polski przedsiębiorca nabywca usług od kontrahenta zagranicznego jest zobowiązany do rozliczenia podatku VAT za sprzedawcę w zakresie importu usług.
Zagraniczny sprzedawcę z kolei w ramach sprzedaży usługi rozpoznanej jako import usług przez polskiego przedsiębiorcę wystawia fakturę sprzedaży za wykonaną usługę ze stawkę VAT – NP oraz z adnotacją – „reverse charge” – odwrotne obciążenie czyli, że do rozliczenia VAT zobowiązany jest nabywca.
ISTOTNE:
Polski przedsiębiorca nabywający usługę od kontrahenta zagranicznego rozpozna import usług jeżeli sam prowadzi działalność gospodarczą i jest podatnikiem VAT lub jest zwolniony z VAT a sprzedawca usług przynajmniej prowadzi działalność gospodarczą poza granicami RP.
ISTOTNE:
W przypadku gdy kontrahent zagraniczny na fakturze nie ujmie numeru NIP-UE albo nie posiada w ogóle – nie zarejestrował się jako unijny podatnik VAT-UE, polski przedsiębiorca – nabywca usług ma obowiązek rozpoznać import usług jeżeli zachowane są wyżej wymienione warunki.
Powyższe stanowisko potwierdza m.in. interpretacja indywidualna wydana 13.04.2022 r. przez Dyrektora KIS o sygn. 0114-KDIP1-2.4012.20.2022.2.RM ale i inne interpretacje wydane w przeszłości przez Dyrektora KIS.
Rejestracja importu usług w VAT
Polski podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą który ma obowiązek rozpoznać i ująć import usług w pierwszej kolejności ujmuje go w ewidencji VAT – JPK_V7 w rejestrze sprzedaży w dacie zakończenia usługi i z opcją VAT sprzedaży – import usług.
Jeżeli zakup usługi następuje na cele prowadzonej działalności gospodarczej polski przedsiębiorca ma prawo odliczyć podatek VAT wykazany w ewidencji VAT sprzedaży VAT – JPK-V7:
- w miesiącu rozliczenia importu usług,
- w ciągu trzech kolejnych okresach rozliczeniowych.