Opublikowano: 2023-11-13
Sprzedaż samochodu osobowego kupionego do działalności rodzi kilka obowiązków przez które musi przejść przedsiębiorca. Nie są to obowiązki wynikające jedynie z samą czynnością sprzedaży ale są to ustawowe obowiązki podatkowe m.in. w podatku VAT.
Jeżeli mowa o czynnym podatniku VAT a nie o podatniku zwolnionym z VAT to obowiązków względem VAT jest znaczne więcej. Jakich?
Sprzedaż samochodu osobowego nabytego na cele działalności
Sprzedaż przez przedsiębiorcę – czynnego podatnika VAT samochodu osobowego to jedna z okresowych transakcji sprzedaży mających miejsce niemal w każdej firmie.
Czynni podatnicy VAT korzystają z samochodów osobowych w firmie na podstawie umów najmu, leasingu, dzierżawy.
Niekiedy od razu kupują auto do firmy bez korzystania z finansowania zewnętrznego. Czasem sprowadzają dany samochód z spoza terytorium RP.
Jeżeli zakupu dokonali np. na podstawie umowy sprzedaży czy faktury VAT-MARŻA wówczas nie mieli prawa do odliczenia podatku VAT przy nabyciu. W takich wypadkach obowiązek korekty podatku VAT nie wystąpi.
W przypadkach gdy czynny podatnik VAT dokonuje zakupu, wykupu samochodu osobowego na cele działalności i odlicza część lub całość podatku VAT a następnie sprzedaje go:
- w okresie 60 miesięcy jeżeli wartość nabycia (początkowa) przekracza 15.000 zł,
- w okresie 12 miesięcy jeżeli wartość nabycia (początkowa) nie przekracza 15.000 zł,
– to będzie miał obowiązek skorygowania podatku VAT naliczonego, który odliczył przy zakupie (wykupie) danego samochodu.
ISTOTNE:
Obowiązek korekty VAT naliczonego pojazdów samochodowych użytkowanych na cele działalności dotyczy zarówno samochodów będących środkami trwałymi jak i nie stanowiących środków trwałych w firmie (zakup samochodu osobowego poniżej 10.000 zł – niskocenne środki trwałe).
Sprzedaż samochodu osobowego to zmiana jego przeznaczenia
Pamiętając o art. 90b ust. 1 ustawy o VAT jeżeli ciągu 60 miesięcy od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd wystąpi zmiana jego przeznaczenia (wykorzystania):
- z użytkowania tylko na cele działalności na użytkowanie mieszane (odliczenie od nabycia i eksploatacji 50% VAT) wówczas czynny podatnik VAT musi dokonać korekty podatku VAT naliczonego odliczonego w całości przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu,
- z użytkowania mieszanego (odliczenie od nabycia i eksploatacji 50% VAT) wówczas czynny podatnik VAT musi dokonać korekty podatku VAT naliczonego odliczonego w całości przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu.
| Obowiązek korekty VAT naliczonego – odliczonego przy nabyciu samochodu | ||
| Samochód osobowy | Zmiana przeznaczenia | Korekta VAT w ciągu 60 miesięcy albo 12 miesięcy |
| Wykorzystywany tylko na cele działalności Odliczenie 100% przy zakupie | Na użytek mieszany | In minus obliczona wartość VAT odliczonego przy zakupie (pozostała do końca okresu korekty) |
| Wykorzystywany na użytek mieszany Odliczenie 50% przy zakupie | Na użytek tylko do działalności | In plus obliczona wartość VAT odliczonego przy zakupie (pozostała do końca okresu korekty) |
Powyższa zasada obliguje czynnego podatnika VAT – nabywcę, który odliczył VAT przy zakupie samochodu osobowego do skorygowania (in minus albo in plus) podatku VAT, który odliczył (albo nie odliczył) przy zakupie.
Jednakże zasada ta ma zastosowanie jeżeli sprzedaży (zmiany przeznaczenia) dokonał w ciągu 60 miesięcy od miesiąca, w którym oddał samochód osobowy do używania w działalności. Dodać należy, że korekta ta tyczy się samochodu osobowego o wartości 15.000 zł i poniżej.
Zatem czynny podatnik VAT w ww. okolicznościach musi pomniejszyć albo powiększyć podatek VAT naliczony, który odliczył lub nie przy zakupie w miesiącu sprzedaży samochodu osobowego.
| Obowiązek korekty podatku VAT naliczonego | |
| Sprzedaż w ciągu 5 lat | Sprzedaż w ciągu 12 miesięcy |
| Wartość początkowa samochodu | |
| Większa niż 15.000 zł | Równa lub mniejsza niż 15.000 zł |
Korekty tej czynny podatnik VAT dokonuje w miesiącu sprzedaży samochodu osobowego.
Warto wspomnieć, że czasem ma miejsce zmiana przeznaczenia wykorzystywanego samochodu osobowego, który do tej pory stanowił towar a staje się po pewnym czasie środkiem trwałym (i odwrotnie).
Sprzedaż samochodu osobowego po okresie korekty
Poza sprzedażą samochodu osobowego w trakcie korekty wielu podatników po prostu czeka aby zbyć samochód osobowy po okresie korekty.
Co w takiej sytuacji?
Z reguły mają miejsce w tym wypadku poniższe scenariusze:
- sprzedaż samochodu osobowego po okresie 60 miesięcy jeżeli wartość nabycia (początkowa) przekracza 15.000 zł,
- sprzedaż samochodu osobowego po okresie 12 miesięcy jeżeli wartość nabycia (początkowa) nie przekracza 15.000 zł.
Jeżeli czynny podatnik VAT sprzedaje samochód osobowy zakupiony na firmę po ww. okresach korekt to nie musi już dokonywać żadnej korekty odliczonego lub nieodliczonego przy zakupie podatku VAT.
Oznacza to, że czynny podatnik VAT nie będzie musiał ani zmniejszać podatku VAT naliczonego – odliczonego przy zakupie ani go zwiększać.
ISTOTNE:
Brak obowiązku korekty VAT naliczonego, który został odliczony przy zakupie samochodu osobowego do firmy skutkuje także brakiem konieczności korekty kosztu albo zwiększenia przychodu, które są następstwem korekty VAT.
Jeżeli samochód osobowy został kupiony wyłącznie na cele prowadzonej działalności (100% odliczenia VAT) i następuje zmiana przeznaczenia na użytek mieszany po okresie 12 miesięcy albo po okresie 60 miesięcy (w zależności od jego wartości) wtedy czynny podatnik VAT nie musi robić żadnej korekty VAT naliczonego.
Z kolei gdy samochód osobowy został kupiony do działalności na użytek mieszany (50% odliczenia VAT) i następuje zmiana przeznaczenia np. sprzedaż (użytek tylko na cele działalności) po okresie 12 miesięcy albo po okresie 60 miesięcy (w zależności od jego wartości) wtedy czynny podatnik VAT nie musi robić żadnej korekty VAT naliczonego.