KSeF 2024 – procedura wystawiania faktur w okresie awarii lub niedostępności systemu

Opublikowano: 2023-12-18

Krajowy System e-Faktur (KSeF) już od lipca 2024 roku stanie się obowiązkiem dla czynnych podatników VAT. Z uwagi na fakt, iż jest to system teleinformatyczny, będzie on podlegał konserwacjom, ale też ulegał awariom. Z pewnością na początkowym etapie funkcjonowania systemu wystąpi wiele problemów technicznych związanych chociażby z jego przeciążeniem. Ustawodawca przewidział szereg procedur na okoliczność niedostępności lub awarii KSeF zarówno po stronie Ministerstwa Finansów jak i podatnika. Podatnik będzie musiał we własnym zakresie zidentyfikować z jaką przeszkodą techniczną ma do czynienia i jakie kroki winien w danej sytuacji podjąć.

Wystawianie faktur w okresie awarii KSeF (problemy techniczne po stronie Ministerstwa Finansów)

KSeF jest systemem teleinformatycznym do którego będą trafiać niemal wszystkie faktury wystawiane przez krajowych podatników. Obowiązkowo do KSeF faktury będą przesyłać czynni podatnicy od 1 lipca 2024 roku. Podatnicy zwolnieni z VAT będą z kolei zobligowani do wystawiania faktur w KSeF od 1 stycznia 2025 roku. Awaria systemu w praktyce uniemożliwiłaby emitowanie faktur, a co za tym idzie uniemożliwiłaby prowadzenie biznesu.

W art. 106nf ustawy o VAT, ustawodawca przewidział szczegółowe procedury fakturowania w okresie awarii KSeF, które stwarzają możliwość emitowania faktur „poza systemem”. Konieczne jest spełnienie następujących waruków:

  1. Faktura wystawiona poza KSeF musi być zgoda ze wzorem faktury ustrukturyzowanej (czyli takiej, która standardowo przesyłana jest do KSeF),
  2. Faktura jest udostępniana nabywcy w sposób z nim uzgodniony (np. mailem) oraz oznaczana jest QR kodem,
  3. W terminie 7 dni roboczych od zakończenia awarii, podatnik jest obowiązany do przesłania faktur do KSeF, które zostały wystawione poza systemem,
  4. W przypadku gdy w powyższym terminie zostanie zamieszczony kolejny komunikat o awarii, wówczas 7-dniowy termin liczony jest od momentu zakończenia ostatniej awarii,

Datą wystawienia faktury za pośrednictwem KSeF jest standardowo dzień przesłania jej do KSeF, jednakże w okresie awarii datą wystawienia faktury będzie data zamieszczona przez podatnika na dokumencie. Z kolei datą otrzymania faktury przez nabywcę będzie data faktycznego jej wpływu np. za pośrednictwem poczty, czy wiadomości e-mail.

Wystawianie faktur w okresie niedostępności KSeF (problemy techniczne po stronie Ministerstwa Finansów)

Innym rodzajem przeszkody technicznej jest tzw. niedostępność KSeF. Przykładem niedostępności systemu mogą być np. prace serwisowe. Informacje o niedostępności KSeF będą publikowane z odpowiednim wyprzedzeniem. Cechą niedostępności KSeF jest więc przewidywalne ograniczenie korzystania z systemu. Opisana w poprzednim akapicie awaria ma z kolei charakter nagły i nieprzewidywalny.

Podobnie jak w przypadku awarii, podatnicy będą mogli wystawiać faktury w okresie niedostępności KSeF z tą jednak różnicą, iż wystawione w ten sposób faktury będą musiały zostać przesłane do KSeF nie później niż w następnym dniu roboczym po dniu zakończenia okresu niedostępności.Wystawianie faktur w okresie niedostępności KSeF wiąże się z obowiązkiem stosowania wzoru faktury ustrukturowanej oraz kodu QR (analogicznie jak w przypadku faktur wystawianych w okresie awarii).

Skąd podatnik dowie się o awarii lub niedostępności KSeF?

Standardowo komunikaty o awarii lub niedostępności KSeF będą publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) Ministerstwa Finansów oraz za pomocą oprogramowania interfejsowego, które zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy będzie zintegrowane z systemami finansowo-księgowymi podatników (Dz.U. 2023 poz. 1598): „zostanie przygotowany dodatkowy niezależny od KSeF interfejs informujący podatnika o awarii systemu. Programy księgowe podatników będą mogły się z nim zintegrować, aby automatycznie sprawdzać dostępność KSeF. We wskazanym interfejsie będzie pojawiał się komunikat o awarii w określonym przedziale czasowym zakreślonym wskazanymi datami.”

Jeżeli nie będzie możliwości zamieszczenia komunikatu o awarii lub niedostępności KSeF w BIP, informacje te będą przekazywane podatnikom drogą „nieoficjalną” tj. za pośrednictwem mediów społecznościowych (środki społecznego przekazu). Faktury wystawione poza KSeF, w okresie awarii/niedostępności systemu, gdzie komunikat o tym fakcie został przesłany za pomocą mediów społecznościowych, nie będą musiały zostać przesłane do KSeF po ustaniu przeszkód technicznych.

Zdaniem autora warto przesłać do KSeF również faktury wystawione w okresie awarii/niedostępności ogłoszonej za pośrednictwem mediów społecznościowych. W toku ewentualnej kontroli na podatnika mogą zostać nałożone surowe sankcje, jeżeli nie udokumentuje powodu nie przesłania faktury do KSeF.

Problemy techniczne u podatnika a wystawianie faktur poza KSeF

Nie tylko Ministerstwo Finansów może borykać się z problemami technicznymi uniemożliwiającymi korzystanie z KSeF. Awaria komponentów sprzętowych, czy oprogramowania może wystąpić również u podatnika. W takiej sytuacji także istnieje możliwość wystawiania faktur poza KSeF, jednakże podatnik winien je zamieścić w systemie teleinformatycznym w ciągu jednego dnia roboczego od dnia wystawienia faktury poza KSeF.

Podsumowanie – kluczowe jest poprawne zidentyfikowanie rodzaju przeszkody technicznej w celu uniknięcia sankcji

Podsumowując powyższe rozważania należy podkreślić, iż dla prawidłowego wywiązania się z obowiązków ciążących na gruncie KSeF należy zidentyfikować, czy mamy do czynienia z problemem technicznym leżącym po stronie podatnika, czy też z awarią KSeF lub niedostępnością KSeF ogłaszaną przez Ministerstwo Finansów.

Niedochowanie opisanych w niniejszym wpisie terminów (1 lub 7 dni roboczych) na przesłanie faktur do KSeF po okresie niedostępności/awarii penalizowane jest surowymi sankcjami. Opisaliśmy je w jednym z poprzednich wpisów traktującym o sankcjach za niestosowanie przepisów o KSeF: https://www.taxe.pl/blog/1899/ksef-2024-sankcje-za-niestosowanie-przepisow-o-ksef-dokumenty-ktore-nie-beda-wystawiane-za-posrednictwem-ksef-przepisy-przejsciowe-lagodzace-obowiazki-i-sankcje/

Autor- Łukasz Kluczyński

Dodatkowe 12 miesięcy Małego ZUSu Plus w 2024 dla niektórych podmiotów

Opublikowano: 2023-12-13

Mały ZUS plus (dalej MZP) stanowi rodzaj ulgi w opłacaniu składek społecznych dla małych biznesów, których roczne przychody nie przekraczają 120 000 zł. Podstawa składek społecznych ustalana jest wówczas w oparciu o przychód lub dochód. Jednym z ograniczeń w stosowaniu MZP jest możliwość opłacania niższych składek jedynie przez 36 miesięcy w ciągu kolejnych 60 miesięcy prowadzenia działalności. Dzięki regulacjom wprowadzonym w 2023 roku część podmiotów będzie mogła przedłużyć MZP o dodatkowe 12 miesięcy i opłacać niższe składki w 2024 roku i w latach kolejnych.

Dodatkowe 12 miesięcy tylko dla firm, które stosowały MZP w 2023 roku

Z dniem 1 sierpnia 2023 roku, do ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, wprowadzono art. 112a, który umożliwia płatnikom skorzystanie z dodatkowych 12 miesięcy ulgi MZP.

Konieczne jest jednak spełnienie dwóch dodatkowych warunków (poza pozostałymi wymienionymi w art. 18c ustawy):

  1. po pierwsze dodatkowe 12 miesięcy przysługuje wyłącznie podmiotom, które przynajmniej przez jeden dzień w 2023 roku opłacały składki w ramach MZP. Dla przykładu przedsiębiorca, który z końcem 2022 roku wyczerpał 36 miesięcy MZP, nie nabywa prawa do dodatkowych 12 miesięcy MZP,
  2. po drugie jeżeli przedsiębiorca zaprzestał rozliczania składek w ramach MZP przed 1 sierpnia 2023 roku i opłacał składki np. w ramach dużego ZUSu, w celu nabycia prawa do dodatkowych 12 miesięcy MZP jest zobligowany do przesłania dokumentu zgłoszeniowego z kodem 05 90 X X w ściśle określonym terminie.

Czas na zgłoszenie upływa 31 grudnia 2023 roku!

Przedsiębiorca, który przed wejściem w życie omawianych przepisów, tj. przed 1 sierpnia 2023 roku, zgłoszony był do ubezpieczeń z kodem np. 05 10 X X, aby skorzystać z dodatkowych 12 miesięcy ulgi zobligowany jest do wystosowania wyrejestrowania z dotychczasowym kodem i zgłoszenia z kodem 05 90 X X najpóźniej 31 grudnia 2023 roku. Sytuacja ta została zobrazowana na poniższym przykładzie.

Przykład 1

Pani Agnieszka w 2023 roku z dniem 31 maja 2023 roku wyczerpała 36 miesięcy ulgi MZP. Pani Agnieszka nie dokonała zgłoszenia do MZP wraz z wejściem w życie nowych przepisów, jednak zamierza skorzystać z dodatkowych 12 miesięcy ulgi MZP w związku z preferencją wprowadzoną w 2023 roku.

Może skorzystać z dodatkowych 12 miesięcy ulgi MZP od 1 stycznia 2024r., jednak zgłoszenie musi wysłać najpóźniej 31 grudnia 2023 roku.

Brak zgłoszenia w odpowiednim terminie sprawi, że Pani Agnieszka bezpowrotnie straci prawo do dodatkowych 12 miesięcy ulgi MZP.

Przedsiębiorcy zgłoszeni z kodem 05 90 XX w dniu 31 lipca 2023 automatycznie nabyli prawo do dodatkowych 12 miesięcy MZP

W znacznie lepszej sytuacji znajdują się przedsiębiorcy, którzy na dzień poprzedzający wejście w życie przepisów o dodatkowych 12 miesiącach ulgi MZP, korzystali już z MZP. Tej grupie płatników po wyczerpaniu 36 miesięcy ulgi MZP, ZUS automatycznie przyzna prawo do dodatkowych 12 miesięcy MZP. Sytuacja ta została zobrazowana na poniższym przykładzie.

Przykład 2

Pani Joanna w 2023 roku z dniem 31 października 2023 roku wyczerpała 36 miesięcy ulgi MZP. Pani Joanna od 1 listopada 2023 roku do 31 października 2024 roku może skorzystać z dodatkowych 12 miesięcy ulgi MZP.

ISTOTNE:

Z wyjaśnień ZUS wynika, że w przypadku, gdy przedsiębiorca, który rozliczał składki w ramach MZP w 2023 roku i wyczerpie 36 miesięcy ulgi w 2024 lub w latach kolejnych także ma prawo do dodatkowych 12 miesięcy MZP. Ta grupa przedsiębiorców będzie mogła korzystać realnie z MZP przez 48 miesięcy.

Odwieszenie działalności w 2024 roku pod pewnymi warunkami także umożliwi skorzystanie z dodatkowych 12 miesięcy MZP – wyjaśnienia ZUS

Jedynym wyjątkiem, w którym zgłoszenie do dodatkowych 12 miesięcy MZP może zostać wystosowane po 31 grudnia 2023 roku jest sytuacja, w której przedsiębiorca zawiesił działalność gospodarczą, a następnie wznowił ją w 2024 roku. Zgłoszenie winno być w tym wypadku wystosowane w ciągu 7 dni. Sytuacja ta została zobrazowana na poniższym przykładzie.

Przykład 3

Pan Andrzej w 2023 roku z dniem 31 stycznia 2023 roku wyczerpał 36 miesięcy ulgi MZP, od 1 lutego 2023 roku do 31 maja 2023 rok opłacał składki w ramach dużego ZUSu, a następnie od 1 czerwca 2023 roku zawiesił działalność gospodarczą. Zamierza ją wznowić z dniem 1 lutego 2024r. Pan Andrzej może z dniem 1 lutego 2024 roku dokonać zgłoszenia do MZP i skorzystać z dodatkowych 12 miesięcy ulgi MZP.

ISTOTNE:

Przepisy nie precyzują zagadnienia zawieszenia działalności gospodarczej i zgłaszania się do dodatkowych 12 miesięcy MZP po 31 grudnia 2023 roku. Możliwość ta została zaprezentowana i zaaprobowana na stronie internetowej ZUS w materiale „Mały ZUS plus przedłużenie o 12 miesięcy – pytania i odpowiedzi”. Z uwagi na wątpliwości w tym zakresie rekomendowane jest zweryfikowanie danego przypadku bezpośrednio w ZUS.

Analizując zagadnienie dodatkowych 12 miesięcy MZP należy wziąć pod uwagę pozostałe warunki uprawniające do stosowania ulgi. Korzystanie z MZP w 2024 roku możliwe jest w przypadku, gdy działalność w 2023 roku była prowadzona przez co najmniej 60 dni. Dla przykładu, zawieszenie działalności z dniem 1 lutego 2023 roku do końca 2023 roku, automatycznie przekreśliłoby skorzystanie z MZP w 2024 roku. Warunek prowadzenia działalności przez co najmniej 60 dni nie będzie w takim przypadku spełniony!

Autor- Łukasz Kluczyński

Środek trwały czy zwykły koszt

Opublikowano: 2023-12-08

Środek trwały czy może zwykły koszt? Te pytanie bardzo często zadają sobie przedsiębiorcy. Nie można na to pytanie odpowiedzieć jednym prostym zdaniem.

Nabycie każdego składnika majątku wymaga sprawdzenia czy będzie to środek trwały czy jednak nim nie będzie. Być może będzie to wyposażenie? Na co należałoby wobec tego zwrócić uwagę?

Koszty uzyskania przychodu

Pamiętając o art. 22 oraz art. 23 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PIT) kosztem uzyskania przychodu w działalności gospodarczej będzie wydatek który spełnia poniższe cechy:

  1. jest przeznaczony na cele prowadzonej działalności gospodarczej a nie na cele osobiste (prywatne),
  2. służy osiąganiu, zachowaniu oraz zabezpieczeniu teraźniejszych i przyszłych przychodów,
  3. nie zawiera się w ustawowym katalogu kosztów wyłączonych z kosztów firmowych,
  4. został poniesiony przez podatnika, który chce go ująć w koszty firmy,
  5. nie został zwrócony podatnikowi w jakiejkolwiek formie (zwrot kosztów, dotacja, subwencja, inne zwroty).

Powstaje wobec tego pytanie – kiedy zakup środka trwałego będzie pozostałym wydatkiem (zwyczajnym kosztem) a kiedy wydatkiem amortyzacyjnym?

Jaki składnik majątku można uznać jako środek trwały

Nie każdy zakup składnika majątku do firmy można uznać za środek trwały. Czym w takim razie będzie środek trwały? Jakie powinien posiadać charakterystyczne cechy?

Ustawa o rachunkowości z dnia 29.09.1994 r. (Dz. U. z 2023 r. poz. 120) w art. 3 pkt 15 objaśnia, iż środkiem trwałym jest składnik majątku należący do rzeczowych aktywów trwałych:

  • o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok,
  • kompletne, zdatne do użytku,
  • przeznaczone na potrzeby jednostki czyli do prowadzonej działalności gospodarczej podatnika który użytkuje dany środek trwały,
  • oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron umowy.

Ustawa o rachunkowości w powyższym przepisie zalicza do środków trwałych:

a) nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,

b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,

c) ulepszenia w obcych środkach trwałych,

d) inwentarz żywy.

Z kolei ustawa o PIT w art. 22a wskazuje, iż środkiem trwałym będzie składnik majątku o cechach zaprezentowanych w poniższej tabeli.

Cechy środka trwałego według ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
Lp. Cecha składnika majątku zaliczanego do środka trwałego
1. Stanowi własność lub współwłasność podatnika
2. Zostały nabyty lub wytworzony we własnym zakresie
3. Jest kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania
4. Jego przewidywany okresie używania jest dłuższy niż rok
5. Jest wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą
6. Bywa niekiedy oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu

Ustawa o PIT za środki trwałe uważa:

  1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
  2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
  3. inne przedmioty
  4. przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, zwane dalej „inwestycjami w obcych środkach trwałych”,
  5. budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie,
  6. składniki majątku wymienione powyżej niestanowiące własności lub współwłasności podatnika ale wykorzystywane przez niego w jego działalności na podstawie umowy leasingu w wyniku której odpisów amortyzacyjnych dokonuje właśnie korzystający podatnik – leasingobiorca,
  7. tabor transportu morskiego w budowie.

Którą definicją powinien posłużyć się podatnik? Jeżeli jest mowa o ujmowaniu wydatków (w postaci amortyzacji) na nabycie środków trwałych w kosztach uzyskania przychodu to należałoby się posłużyć cechami środka trwałego określonego w ustawie o PIT w art. 22a.

ISTOTNE:

Ustawa o PIT mówi bowiem wprost, że powyższe cechy nabytego składnika majątku (lub używanego na podstawie leasingu, gdzie korzystający dokonuje amortyzacji) klasyfikują go jako środek trwały.

Zatem skoro zakupiony składnik majątku spełnia cechy środka trwałego wymienione w ustawie o PIT to zgodnie z ustawą może być amortyzowany czyli jego wartość (wartość początkowa – wartość nabycia) może być ujęta w koszty firmy:

  1. jednorazowo w przypadku wartości większej niż 10.000 zł (jednorazowa amortyzacja jeśli podatnik jest małym podatnikiem PIT i nie wyczerpał rocznego limitu jednorazowej amortyzacji), albo
  2. rozłożona w czasie, albo
  3. jednorazowym odpisem amortyzacyjnym jeżeli wartość ta jest równa lub niższa niż 10.000 zł.

Jednorazowa amortyzacja do 50.000 EUR nie dotyczy niskocennych środków trwałych o wartości równej lub niższej niż 10.000 zł natomiast jednorazowa amortyzacja do 100.000 zł dla fabrycznie nowych środków trwałych EUR nie dotyczy niskocennych środków trwałych o wartości niższej niż 10.000 zł.

Podatnik, który wprowadza na stan działalności czyli do ewidencji środków trwałych niskocenny środek trwały o wartości równej lub niższej niż 10.000 zł może:

  1. dokonać jednorazowej odpisu amortyzacyjnego (nie jest to jednorazowa amortyzacja do 50.000 EUR ani do 100.000 zł),
  2. amortyzować go w czasie według metody liniowej, degresywnej czy za pomocą współczynnika.

Wartość składnika majątku – 10.000 zł

W ustawie o PIT prawodawca zawarł wartość składnika majątku uznanego za środek trwały – 10.000 zł. Co w ogóle oznacza ta wartość?

ISTOTNE:

Jeżeli nabyty składnik majątku spełnia ww. cechy środka trwałego (warunki ustawy o PIT) to nie ma znaczenia jego wartość nabycia (ustalona wartość początkowa).

Środkiem trwałym może być więc składnik majątku o wartości początkowej 5.000 zł. Środki trwałe o wartości początkowej równej lub niższej niż 10.000 zł nazywane są najczęściej niskocennymi środkami trwałymi.

ISTOTNE:

Wartość 10.000 zł jest ważna tylko i wyłącznie z uwagi na dokonywanie odpisów amortyzacyjnych.

Ustawodawca wskazuje, że podatnik może nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych o wartości początkowej równej lub niższej niż 10.000 zł. Niemniej może też je amortyzować w czasie. Może jednak ująć je w koszty firmy jednorazowo w miesiącu oddania do używania. Wybór należy do podatnika.

ISTOTNE:

Środek trwały o każdej wartości podatnik ma prawo wprowadzić do ewidencji środków trwałych. Jeżeli składnik majątku nie jest środkiem trwałym a zostanie zaklasyfikowany jako wyposażenie, to podatnik wprowadza go na stan ewidencji wyposażenia.

Aktualnie nie ma wytycznych co minimalnej czy maksymalnej wartości wyposażenia bowiem zlikwidowano obowiązek prowadzenia ewidencji wyposażenia.

Przyjmuje się zazwyczaj, iż wyposażenie jest używane w działalności nie dłużej niż 12 miesięcy.

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych a jednorazowe ujęcie środka trwałego w kosztach firmy

Jednorazowa amortyzacja środka trwałego oznacza jednorazowe zamortyzowanie pełnej wartości początkowej nabytego środka trwałego w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych.

Jednorazowa amortyzacja występuje w dwóch odmianach:

  1. do 50.000 EUR rocznie – środki trwałe nowe i używane,
  2. do 100.000 zł rocznie – środki trwałe wyłącznie fabrycznie nowe.

Pomimo, że jednorazowy odpis amortyzacyjny całej wartości nabycia środka trwałego podatnik ujmuje w koszty firmy (jednym zapisem) to nie jest to to samo co ujęcie jednorazowo w koszty środka trwałego o wartości równej lub niższej niż 10.000 zł.

Druga sytuacja oznacza, że podatnik zrezygnował z amortyzacji w czasie nabytego środka trwałego o wartości równej lub niższej niż 10.000 zł. Zdecydował o tym, że w miesiącu oddania go do używania w firmie ujmie go w jednorazowo koszty uzyskania przychodu (w pełnej wartości początkowej – wartości nabycia).

Mówi o tym zarówno art. 22d ust. 1 jak i 22f ust. 3 ustawy o PIT.

Przykład 1

Przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT zakupił do warsztatu w miesiącu 09/2023r. ciśnieniomierz przemysłowy o wartości 10.000 zł netto. W tym też miesiącu przyjął maszynę do używania w działalności i zdecydował o wprowadzeniu do ewidencji środków trwałych.

Podatnik ma do wyboru:

  1. amortyzować ciśnieniomierz w czasie,
  2. amortyzować jednorazowo w miesiącu 09/2023r. całą wartość 10.000 zł.

Gdyby podatnik nie zdecydował o wprowadzeniu ciśnieniomierza do ewidencji środków trwałych wówczas jego zakup ująłby bezpośrednio w koszty w miesiącu 09/2023r. w wartości 10.000 zł.

Warto podkreślić, iż nie ma obowiązku wprowadzenia niskocennych środków trwałych do ewidencji środków trwałych. Podatnik decyduje czy tego dokona czy też nie.

Przykład 2

Przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT zakupił do sklepu w miesiącu 09/2023r. urządzenie chłodnicze wymagające montaż u konfiguracji na miejscu u podatnika.

Wartość urządzenia i usługi montażu to 11.000 zł netto. Jeszcze w miesiącu 09/2023r. urządzenie zostało zainstalowane u podatnika i skonfigurowane do pracy w warunkach sklepowych. Urządzenie nie będzie powiązane z budynkiem i stanowi samodzielny składnik majątku.

Podatnik wprowadził urządzenie do ewidencji środków trwałych.

Podatnik ma do wyboru:

  1. amortyzować urządzenie w czasie według stawki 10%,
  2. dokonać jednorazowej amortyzacji (do 50.000 EUR rocznie) w miesiącu 09/2023r. pełną wartość 11.000 zł.

Przykład 3

Przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT kupił w miesiącu 09/2023r.komputer stacjonarny do swojej firmy.

Wartość urządzenia to 6.500 zł netto. Jeszcze w miesiącu 09/2023r. podatnik przyjął komputer do używania w działalności.

Podatnik nie wprowadził komputera do ewidencji środków trwałych.

W takiej sytuacji podatnik ma do wyboru:

  1. ująć ten zakup bezpośrednio w koszty w miesiącu 09/2023r. w wartości 6.500 zł.

Wykaz środków trwałych czyli Klasyfikacja Środków Trwałych

Przedsiębiorca, który nabędzie składnik majątku będący środkiem trwałym (niezależnie od metody amortyzacji) – musi odnaleźć właściwy dla niego numer z Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT).

KŚT to wykaz środków trwałych z przypisanymi do każdego typu środka trwałego stawkami rocznej amortyzacji (w czasie).

Grupy główne KŚT to:

  • grupa 0 to GRUNTY
  • grupa 1 to BUDYNKI I LOKALE ORAZ SPÓŁDZIELCZE PRAWO DO LOKALU UŻYTKOWEGO I SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚCIOWE PRAWO DO LOKALU MIESZKALNEGO
  • grupa 2 to OBIEKTY INŻYNIERII LĄDOWEJ I WODNEJ,
  • grupa 3 to KOTŁY I MASZYNY ENERGETYCZNE,
  • grupa 4 to MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY OGÓLNEGO ZASTOSOWANIA,
  • grupa 5 to MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY SPECJALISTYCZNE
  • grupa 6 to URZĄDZENIA TECHNICZNE,
  • grupa 7 to ŚRODKI TRANSPORTU,
  • grupa 8 to NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, RUCHOMOŚCI I WYPOSAŻENIE, GDZIE INDZIEJ NIESKLASYFIKOWANE.

Końcowo warto jeszcze przypomnieć, iż:

  1. jednorazowa amortyzacja środków trwałych do 50.000 EUR obejmuje ww. grupy środków trwałych 3, 4, 5, 6, 7, 8 KŚT z wyłączeniem samochodów osobowych z grupy KŚT 7,
  2. jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych do 100.000 zł obejmuje ww. grupy środków trwałych 3, 4, 5, 6, 8 KŚT (nie obejmuje w ogóle grupy KŚT 7).

Limit małego podatnika VAT – praktyczne zastosowanie

Opublikowano: 2023-12-04

Limit małego podatnika VAT daje wiele korzyści niemniej podatnik musi spełnić kilka podstawowych warunków.

Limit małego podatnika VAT to także konieczność utrzymania tych warunków aby przez kolejny rok podatnik mógł korzystać z profitów tego statusu.

Jakie to warunki? Jak wygląda ich wypełnienie w praktyce? Na te i wiele innych wątpliwości odpowiedziano w niniejszej publikacji.

Czym jest limit małego podatnika VAT

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570) w art. 2 pkt 25 definiuje warunki jakie musi spełnić podatnik aby uzyskać status małego podatnika VAT. Warunki te przedstawiono w poniższej tabeli.

Warunki dla uzyskania statusu małego podatnika VAT
Lp. Okoliczność i warunek
1. Podatnik u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku VAT) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty odpowiadającej równowartości 2.000.000 euro – wyrażonej w złotych.
2. Podatnik prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzający funduszami inwestycyjnymi lub alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku VAT) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro – wyrażonej w złotych.

ISTOTNE:

Przeliczenia powyższych kwot wyrażonych w EUR podatnik dokonuje według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego (w zaokrągleniu do 1.000 zł).

Przeliczone limity wartości sprzedaży dla małego podatnika VAT
Rok 2023 Rok 2024
EUR ZŁOTYCH EUR ZŁOTYCH
2.000.000 9.654.000 2.000.000 9.218.000

Poniżej przedstawiono także przeliczone limity wartości sprzedaży dla małego podatnika VAT który prowadzi przedsiębiorstwo maklerskie, zarządza funduszami inwestycyjnymi lub alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, jest agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze.

Przeliczone limity wartości sprzedaży dla małego podatnika VAT prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi lub alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi itd.
Rok 2023 Rok 2024
EUR ZŁOTYCH EUR ZŁOTYCH
45.000 217.000 45.000 207.000

Uprawnienia małego podatnika VAT

Podatnik, który spełnia powyższe wymogi może skorzystać z kilku przywilejów przewidzianych tylko dla małych podatników VAT.

Pierwszą korzyścią jest możliwość stosowania metody kasowej w rozliczaniu podatku VAT.

Metoda ta polega na tym, że:

  1. opodatkowanie podatkiem VAT dokonanej sprzedaży na rzecz czynnego podatnika VAT w momencie otrzymała zapłaty (części lub całości),
  2. opodatkowanie podatkiem VAT dokonanej sprzedaży na rzecz innego podatnika niż czynny podatnik VAT w momencie otrzymała zapłaty (części lub całości) ale nie później niż 180-tego dnia (począwszy od dnia dokonania sprzedaży),
  3. odliczenie podatku VAT z otrzymanej faktury kosztowej następuje w dniu jej opłacenia (całości lub części) nie wcześniej niż z dniem otrzymania faktury,

Kolejną korzyścią małego podatnika VAT jest to, że może rozliczać podatek VAT w okresach kwartalnych.

Rozliczenie podatku VAT w okresach kwartalnych oznacza:

  1. składanie deklaracji (części deklaracyjnej JPK_V7K) za kwartały kalendarzowe a więc za 1 kwartał danego roku do 25 kwietnia, za 2 kwartał danego roku do 25 lipca,
  2. zapłata podatku VAT za kwartały kalendarzowe w tych samych terminach co składanie deklaracji kwartalnych,
  3. pomimo kwartalnego rozliczenia podatku VAT występuje obowiązek składania miesięcznych części ewidencyjnych – JPK_V7K.

Mały podatnik VAT a kwartale deklaracje VAT i metoda kasowa

Podatnicy, którzy chcą korzystać z profitów małego podatnika VAT muszą uważać na kilka podstawowych kwestii charakterystycznych dla tego statusu.

ISTOTNE:

Warto podkreślić, iż status małego podatnika VAT obowiązuje przez cały rok. Utrata statusu małego podatnika VAT w trakcie roku spowoduje, że od kolejnego roku podatnik nie będzie już miał możliwości korzystania z profitów małego podatnika VAT (metoda kasowa, kwartalne rozliczenie VAT).

Nie można jednak utożsamiać tego z utratą prawa do kwartalnych rozliczenia podatku VAT bowiem podatnik może utracić prawo do rozliczeń kwartalnych w trakcie roku.

Podatnik może stosować:

  1. metodę kasową oraz kwartalne rozliczanie podatku VAT (kwartalne deklaracje VAT), albo
  2. metodę kasową oraz miesięczne rozliczanie podatku VAT (miesięczne deklaracje VAT), albo
  3. kwartalne rozliczanie podatku VAT (kwartalne deklaracje VAT).

Warto podkreślić, iż ani z metody kasowej ani kwartalnego rozliczenia VAT nie mogą skorzystać podatnicy którzy:

  • byli zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT przez okres 12 miesięcy lub mniej począwszy od miesiąca, w którym dokonana została rejestracja lub
  • którzy w danym kwartale lub w poprzedzających go 4 kwartałach dokonali dostawy towarów z załącznika nr 15 do ustawy o VAT, chyba że łączna wartość tych dostaw bez kwoty podatku VAT w żadnym miesiącu z tych okresów nie przekroczyła kwoty 50.000 zł, lub
  • którzy w danym kwartale dokonali importu towarów według procedury uproszczonej (import ten wykazuje się w JPK_V7 zarówno po stronie sprzedaży jak i zakupu),
  • w danym kwartale nie zapewniali możliwości dokonywania zapłaty przy użyciu instrumentu płatniczego w każdym miejscu, w którym działalność gospodarcza jest faktycznie wykonywana, w szczególności w lokalu, poza lokalem przedsiębiorstwa lub w pojeździe wykorzystywanym do świadczenia usług transportu pasażerskiego.

ISTOTNE:

Kwartalne deklaracje VAT mogą składać także podatnicy, którzy nie chcą korzystać z rozliczania VAT według metody kasowej.

Końcowo warto zaznaczyć, iż kwartalne deklaracje VAT mogą składać również:

  1. mali podatnicy, którzy nie wybrali metody kasowej,
  2. podatnicy podlegający opodatkowaniu estońskim CIT jeżeli wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku VAT) u tych podatników nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 4.000.000 euro, (przeliczenie tej kwoty dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.).

Kwartalne deklaracje VAT podatnik będzie mógł złożyć dopiero po uprzednim pisemnym zawiadomieniu właściwego naczelnika urzędu skarbowego najdalej do 25-tego dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa.

Zakup środka transportu poza RP w trybie WNT, a obowiązek złożenia VAT-23 i zapłaty podatku

Opublikowano: 2023-11-28

Na przedsiębiorcach nabywających środki transportu z krajów UE ciąży m.in. obowiązek naliczenia i odprowadzenia podatku VAT z tytułu ich wewnątrzwspólnotowego nabycia (WNT). Oprócz obciążenia finansowego, podatnik zobligowany jest do złożenia stosownej deklaracji podatkowej w tym zakresie. Kiedy i w jaki sposób rozliczyć się z podatku VAT od WNT środka transportu? – o tym poniżej!

Na czym polega problem zapłaty podatku VAT od dokonanego WNT środka transportu?

Celem zabezpieczenia interesów fiskalnych, ustawodawca przewidział wyjątki od standardowej procedury rozliczenia podatku VAT od WNT. Typowa transakcja WNT polega na zadeklarowaniu w JPK_V7 podatku należnego i naliczonego. Taka transakcja dla czynnego podatnika VAT, dokonującego WNT na potrzeby działalności gospodarczej jest więc neutralna podatkowo i nieodczuwalna finansowo.

Inaczej jest w przypadku określonych wyrobów akcyzowych oraz środków transportu, które co do zasady także są objęte akcyzą. Dokonując WNT wymienionych w ustawie wyrobów akcyzowych, czy też środków transportu, podatek VAT należy uiścić „z góry” do organu podatkowego. Zapłacony podatek pomniejszy VAT należny (do zapłaty) za dany okres rozliczeniowy. W tym wariancie przedsiębiorca realnie płaci ten podatek, ale jednocześnie go odlicza. Operacja ta jest neutralna podatkowo podobnie jak klasyczne WNT. Zasadnicza różnica polega na tym, iż podatek od WNT środka transportu należy „z góry” uiścić, a nie tylko zadeklarować technicznie w JPK.

Tylko i wyłącznie WNT generuje omawiany obowiązek. Podatnicy, którzy nabywają środki transportu opodatkowane w procedurze marży nie podlegają pod reżim regulacji dot. WNT. Nie są tym samym zobligowani do raportowania takich nabyć, a co za tym idzie również nie muszą uiszczać podatku.

Jakie środki transportu obligują do zapłaty podatku VAT?

Zgodnie z art. 103 ust. 3 i 4 ustawy o VAT, podatnicy dokonujący WNT nowych środków transportu lub innych środków transportu (również używanych) są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego na rachunek urzędu skarbowego.

Zasada ta znajduje zastosowanie w przypadku, gdy środek transportu ma być przez nabywcę zarejestrowany na terytorium kraju lub jeżeli nie podlega rejestracji, a jest użytkowany na terytorium kraju.

Definicję nowych środków transportu zawarto w art. 2 pkt 10 lit a ustawy o VAT (słowniczek). Za nowe środki transportu np. samochody osobowe, uznaje się pojazdy jeżeli przejechały nie więcej niż 6000 kilometrów lub od momentu dopuszczenia ich do użytku upłynęło nie więcej niż 6 miesięcy (pełna definicja nowych środków transportu jest zdecydowanie szersza – odsyłamy do treści wskazanego wyżej przepiu). Z kolei za inne środki transportu należy rozumieć środki transportu tożsame z nowymi, jednak nie spełniające warunku uznania ich za nowe przez pryzmat przebiegu lub okresu, który upłynął od dopuszczenia ich do użytku. W interpretacjach fiskusa, w szczególności w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.413.2023.2.PRP z dnia 4 sierpnia 2023r. podkreślono w szczególności, że aby uznać jakąkolwiek maszynę za nowy czy inny środek transportu należy przede wszystkim ustalić, czy będzie się ona zawierała w zakresie pojęciowym „środka transportu”. W przytoczonej powyżej interpretacji rozważano potencjalny obowiązek zapłaty podatku od WNT ładowarki teleskopowej. Fiskus zgodził się ze stanowiskiem podatnika, iż taka maszyna nie spełnia definicji środka transportu, a tym samym nie występuje obowiązek uiszczenia podatku.

Termin i sposób deklarowania oraz uiszczania podatku od WNT środka transportu

Jak zaakcentowano wcześniej, podatek od WNT środka transportu należy uiścić w terminie 14 dni od momentu powstania obowiązku podatkowego. Przy WNT obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury, a jeżeli jej nie wystawiono lub wystawiono z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów. W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania tych towarów, nie później jednak niż z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej (art. 10 ust. 5 i 9 ustawy o VAT).

Dokumentowanie WNT środka transportu polega na:

  • złożeniu informacji VAT-23 w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego (jednostronicowa informacja zawierająca dane podatnika oraz dane dot. środka transportu),
  • dołączeniu do w/w informacji kopii faktury potwierdzającej nabycie środka transportu przez podatnika,
  • zaewidencjonowanie obliczonego podatku podlegającego wpłacie w poz. 35 części deklaracyjnej i ewidencyjnej JPK. Podatek ten pomniejszy podatek należny do zapłaty za dany okres rozliczeniowy.

Niedopatrzenie podatnika na tym gruncie oraz późniejsze zadeklarowanie podatku zobliguje podatnika do korekty rozliczenia oraz uiszczenia podatku z odsetkami.

Późniejsza decyzja o zmianie przeznaczenia/rejestracji pojazdu a zapłata podatku

Praktyka gospodarcza sprawia, że przedsiębiorcy handlujący pojazdami zmieniają po pewnym czasie ich przeznaczenie. Dla przykładu przedsiębiorca, który zakupi w trybie WNT samochód osobowy w celu dalszej odsprzedaży, nie dokonuje jego rejestracji w celu uniknięcia obowiązku uiszczania „z góry” podatku. Po pewnym czasie może zmienić jego przeznaczenie np. dokonując przekwalifikowania na środek trwały i dokonać jego rejestracji.

W takiej sytuacji przedsiębiorca będzie zobligowany do zadeklarowania podatku w trybie korekty i uiszczenia podatku wraz z odsetkami za zwłokę. Nie ma w tej sytuacji możliwości zapłaty podatku na bieżąco, tj. z momentem podjęcia decyzji o przekwalifikowaniu. Powzięcie decyzji o zmianie przeznaczenia sprowadzonego pojazdu nie ma wpływu na moment powstania obowiązku podatkowego (wyrok NSA 15 czerwca 2011r., sygn. I FSK 982/10).

W takiej sytuacji nie ma obowiązku składania tzw. czynnego żalu, bowiem moment złożenia informacji VAT-23 nie został szczegółowo doprecyzowany w przepisach prawa podatkowego. Potwierdza to w szczególności interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.1.2021.1.MR z dnia 29 stycznia 2021r., gdzie organ interpretacyjny wskazał, że „W konsekwencji, z uwagi na obiektywne okoliczności, Spółka planuje składać do właściwego urzędu informację VAT-23 po ustaleniu faktycznego wykorzystania danego pojazdu oraz zgromadzeniu wszelkiej niezbędnej dokumentacji koniecznej do prawidłowego wypełnienia i złożenia informacji VAT-23, traktując ten moment jako pierwszy moment pozwalający na prawidłowe wypełnienie ciążącego na niej obowiązku, co oznacza, brak konieczności składania tzw. czynnego żalu.”

Autor- Łukasz Kluczyński

KSeF 2024 – Sankcje za niestosowanie przepisów o KSeF. Dokumenty, które nie będą wystawiane za pośrednictwem KSeF. Przepisy przejściowe łagodzące obowiązki i sankcje

Opublikowano: 2023-11-23

Już w lipcu 2024 roku podatnicy będą zobowiązani do wystawiania faktur za pośrednictwem Krajowego Systemy e-Faktur (KSeF). Nowy obowiązek to również nowe sankcje, które będą nakładane na przedsiębiorców w związku z niestosowaniem się do nowych przepisów. Zaznaczyć należy, że po pierwsze nie wszystkie dokumenty będą wystawianie w KSeF, a ponadto od 1 lipca do 31 grudnia 2024 roku obowiązywać będą przepisy złagadzające, które pozwolą uniknąć surowych kar. Poniżej prezentujemy kto obowiązkowo będzie zobligowany do wystawiania faktur w KSeF i od kiedy może zostać realnie ukarany za uchybienia w tym zakresie.

Czym jest KSeF i co grozi podatnikom za niestosowanie się do jego wymogów?

Krajowy System e-Faktur to prowadzony przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej system teleinformatyczny mający na celu przede wszystkim wystawianie, otrzymywanie i przechowywanie faktur ustrukturyzowanych. Faktura ustrukturyzowana to faktura wystawiona przy użyciu KSeF wraz z przydzielonym numerem identyfikującym tę fakturę w tym systemie. Z kolei art. 106ga ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2024 roku, zawiera generalną zasadę, zgodnie z którą podatnicy są obowiązani wystawiać faktury ustrukturyzowane przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur.

Wystawienie faktury ustrukturyzowanej w KSeF będzie możliwe na dwa sposoby. Pierwsza opcja, to zalogowanie się bezpośrednio do KSeF, a następnie wystawienie faktury przy pomocy udostępnionego tam interfejsu. Druga opcja, to skorzystanie z zewnętrznego oprogramowania do wystawiania faktur za pomocą którego użytkownik wyśle fakturę do KSeF.

Sankcjonowane są trzy przypadki nie stosowania się do przepisów o KSeF, tj.:

  1. nie wystawienie faktury ustrukturyzowanej przy użyciu KSeF,
  2. wystawienie faktury niezgodnej ze wzorem faktury ustrukturyzowanej w okresie awarii, niedostępności, czy braku możliwości wystawienia faktury przy użyciu KSeF,
  3. nie przesłanie w wymaganym terminie faktur do KSeF w związku z awarią, niedostępnością, czy brakiem możliwości wystawienia faktury przy użyciu KSeF.

Ustawodawca przewidział dwa rodzaje kar uzależnione od rodzaju faktury wystawionej niezgodnie z przepisami:

  • w przypadku faktur z wykazaną kwotą podatku VAT, podatnik może zostać ukarany karą pieniężną w wysokości do 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze wystawionej poza KSeF,
  • w przypadku faktur bez wykazanej kwoty podatku (np. faktury wystawiane przed podmioty zwolnione z VAT), podatnik może zostać ukarany karą pieniężną w wysokości do 18,7% kwoty należności ogółem wynikającej z faktury wystawionej poza KSeF.

ISTOTNE:

Przepisy dotyczące kar za wystawianie faktur poza KSeF będą obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2025r. Podatnicy nie będą więc karani za uchybienia na gruncie KSeF w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2024 roku.

Dokumenty które nie będą wystawiane w KSeF. Problem paragonów z NIP do kwoty 450 zł.

Szczegółowy zakres dokumentów, które nie muszą być obligatoryjnie wystawiane za pośrednictwem KSeF przedstawiliśmy w jednym z poprzednich wpisów (https://www.taxe.pl/blog/1855/ksef-2024-glowne-zalozenia-rewolucji-w-fakturowaniu/).

W niniejszym artykule szczególną uwagę poświęcimy dokumentom, które dotyczą faktur wystawianych przez krajowych przedsiębiorców. Nie będą oni zobligowani do wystawiania za pośrednictwem KSeF:

  • faktur na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej,
  • dokumentów uznawanych za faktury na podstawie odrębnych rozporządzeń. Według uzasadnienia do projektu ustawy, dokumentami uznawanymi za faktury, które nie muszą „przechodzić” przez KSeF będą faktury/paragony za usługi przejazdu autostradami płatnymi oraz usługi przewozu osób dokumentowane fakturami w postaci biletów jednorazowych. Szczegółowy wykaz dokumentów/faktur nieobjętych obowiązkiem KSeF zawierać będą rozporządzenia wydane na podstawie art. 106s ustawy o VAT,
  • paragony z NIP do kwoty 450 zł oraz faktury emitowane za pomocą kas fiskalnych (np. na stacjach benzynowych za paliwo), ale wyłącznie do 31 grudnia 2024r. Oznacza to, że tego typu faktury znikną z obrotu prawnego od 1 stycznia 2025r.

Dodatkowo z obrotu prawnego znikną kolejne rodzaje dobrze znanych i powszechnie stosowanych dokumentów, mianowicie:

  • duplikaty faktur, które nie będą już potrzebne, bowiem dzięki KSeF żadna faktura ustrukturyzowana nie ulegnie zagubieniu (możliwość wystawienia duplikatu faktury zaistnieje jedynie w przypadku gdy faktura pierwotna została wystawiona w formie papierowej lub elektronicznej),
  • noty korygujące. Uchylono w całości art. 106k ustawy o VAT traktujący o notach korygujących. Powyższe oznacza, że jakiekolwiek pomyłki w wystawionych fakturach ustrukturyzowanych będą mogły być eliminowane wyłącznie poprzez wystawienie faktur korygujących.

Podkreślić ponadto należy, że faktury pro forma także nie będą wystawiane za pośrednictwem KSeF. Tego typu dokumenty nie są formalnie dokumentami księgowymi i nie podlegają pod reżim ustawy o VAT oraz jakichkolwiek innych przepisów prawa podatkowego.

Kolejną grupą faktur, które będą funkcjonować poza KSeF, będą faktury wystawione w sposób „tradycyjny” w okresie awarii, czy niedostępności KSeF. Sprzedawca będzie zobligowany jednak do zamieszczenia faktury w KSeF w określonym terminie. Szczegóły w tym zakresie zamieścimy w jednym z kolejnych wpisów naszego bloga.

Czy nabywca poniesie negatywne konsekwencje za zaniedbania sprzedawcy na gruncie KSeF?

Nabywcy towarów i usług, w szczególności otrzymujący faktury tradycyjne np. emitowane w okresie awarii KSeF mogą sobie zadawać pytanie, czy takie faktury będą dawały prawo do odliczenia podatku naliczonego, nawet w przypadku, gdy sprzedawca nie wyśle w stosownym terminie faktury do KSeF. Podkreślić należy, że obecnie nie wprowadzono żadnych przepisów dyskwalifikujących prawo do odliczenia VAT z faktur, gdzie sprzedawca nie dopełni określonych w przepisach formalności na gruncie KSeF.

Autor- Łukasz Kluczyński

Jednorazowa amortyzacja środka trwałego o wartości przewyższającej limit 50.000 EUR

Opublikowano: 2023-11-18

Niemal każdy podatnik korzysta z możliwości jaką mu daje jednorazowa amortyzacja środków trwałych do 50.000 EUR rocznie.

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych oznacza to, że podatnik może ująć w koszty wartość zakupionego środka trwałego w miesiącu jego nabycia do wartości limitu (rocznego) 50.000 EUR.

Limit ten odnosi się do wszystkich środków trwałych a nie do pojedynczego nabycia a zatem wartość zakupów środków trwałych w skali roku nie może przekroczyć 50.000 EUR jeżeli podatnik chce je ująć w kosztach firmy w momencie zakupu.

Co jednak jeżeli przekroczy?

Kto może skorzystać z jednorazowej amortyzacji środka trwałego do wartości 50.000 EUR rocznie

Z jednorazowej amortyzacji do 50.000 EUR może skorzystać tzw. mały podatnik PIT i podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą.

Nawiązując do art. 22k ust. 7 ustawy o PIT z jednorazowej amortyzacji do 50.000 EUR może skorzystać:

  1. osoba fizyczna rozpoczynająca w danym roku prowadzenie działalności gospodarczej,
  2. osoba fizyczna, która prowadziła przez cały zeszły rok działalność gospodarczą oraz nie przekroczyła w poprzednim 2023 roku limitu przychodów ze sprzedaży brutto w kwocie 9.654.000 zł (dla 2024 limit ten wyniesie 9.218.000 zł).

ISTOTNE:

Limit jednorazowej amortyzacji do 50.000 EUR w przeliczeniu na złotówki na rok 2023 wynosi 241.000 zł.

Natomiast na rok 2024 limit ten wyniesie 230.000 zł.

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych do 50.000 EUR dotyczy środków trwałych o wartości powyżej 10.000 zł. Nie dotyczy tzw. niskocennych środków trwałych.

Należy dodać, iż jednorazowa amortyzacja do 50.000 EUR zalicza się do pomocy de minimis. Oznacza to, że korzystanie z tej amortyzacji zmniejsza wartość limitu pomocy przewidzianego dla przedsiębiorców. Warto wziąć to pod uwagę, jeżeli przedsiębiorca korzysta z kilku narzędzi pomocy de minimis m.in. niektóre kredyty, pożyczki, dotacje, subwencje, dopłaty, umorzenia zobowiązań podatkowych, rozłożenia na raty, inne.

ISTOTNE:

Z jednorazowej amortyzacji do 50.000 EUR nie skorzystają podatnicy, którzy:

  • zostali utworzeni w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników,
  • rozpoczęli prowadzenie działalności i w roku jej rozpoczęcia i w kolejnych dwóch latach prowadzili działalność gospodarczą samodzielnie lub jako wspólnik spółki niebędącej osobą prawną lub działalność taką prowadził małżonek takiego przedsiębiorcy, jeżeli między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa.

Jednorazowa amortyzacja środka trwałego do wartości 50.000 EUR

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych pozwala na ujęcie w kosztach niekiedy pełnej wartości zakupionego do firmy środka trwałego.

W przypadku gdy mowa o jednorazowej amortyzacji do 50.000 EUR podatnik ma możliwość ująć jednorazowo w koszty w roku podatkowym jeden lub kilka środków trwałych do łącznej wartości 50.000 EUR.

Ten typ jednorazowej amortyzacji obejmuje nowe albo używane środki trwałe. Składnik majątku który jest środkiem trwałym w firmie powinien posiadać następujące cechy:

  1. być zdatny i kompletny do używania,
  2. został przeznaczony na cele prowadzonej działalności,
  3. został sfinansowany ze środków przedsiębiorcy, który go nabył do działalności,
  4. jego wartość przekracza kwotę 10.000 zł,
  5. okres użytkowania w firmie będzie dłuższy niż 12 miesięcy,
  6. nie jest to środek trwały wymieniony w ustawie jako niepodlegający w ogóle amortyzacji np. grunt.

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych do wartości 50.000 EUR rocznie dotyczy środków trwałych zawartych w grupach 3, 4, 5, 6, 7 Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT):

  • grupa 3 to KOTŁY I MASZYNY ENERGETYCZNE,
  • grupa 4 to MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY OGÓLNEGO ZASTOSOWANIA,
  • grupa 5 to MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY SPECJALISTYCZNE
  • grupa 6 to URZĄDZENIA TECHNICZNE,
  • grupa 7 to ŚRODKI TRANSPORTU, z wyłączeniem samochodów osobowych,
  • grupa 8 to NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, RUCHOMOŚCI I WYPOSAŻENIE, GDZIE INDZIEJ NIESKLASYFIKOWANE.

ISTOTNE:

Jeżeli podatnik stosuje wobec danego środka trwałego jednorazową amortyzację do 50.000 EUR to nie może w stosunku do niego stosować innej metody amortyzacji.

Jednorazowa amortyzacja środka trwałego przekraczającego wartość 50.000 EUR

Jak już wspomniano limit jednorazowej amortyzacji do 50.000 EUR w przeliczeniu na złotówki na rok 2023 wynosi 241.000 zł a na rok 2024 wyniesie 230.000 zł.

Należałoby się zastanowić co się stanie gdy wartość początkowa zakupionego środka trwałego przekroczy w ciągu roku ww. limity jednorazowej amortyzacji.

ISTOTNE:

Wartość początkowa w przypadku zakupu środka trwałego to cena ich nabycia.

Jeżeli natomiast środek trwały był używany przez podatnika przed wprowadzeniem go do ewidencji środków trwałych i nie był wcześniej amortyzowany to wartością początkową będzie cena jego nabycia, nie wyższa od jego wartości rynkowej.

Cena nabycia to kwota należna sprzedawcy.

Cena ta jest powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji.

Cena nabycia jest także pomniejszona o podatek VAT gdy nabywcą jest czynny podatnik VAT.

ISTOTNE:

Podatnicy mogą dokonywać jednorazowej amortyzacji do 50.000 EUR nie wcześniej niż w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych.

Przykład 1

Czynny podatnik VAT spełnia warunki małego podatnika PIT. W miesiącu październiku 2023r. nabył koparko – ładowarkę o wartości początkowej netto 280.000 zł. W roku 2023 nie dokonał jeszcze jednorazowej amortyzacji środków trwałych.

Sumę 241.000 zł (pełną wartość limitu) ujął w koszty w miesiącu nabycia i wprowadzenia koparko-ładowarki do używania czyli w październiku 2023r.

Co dalej?

Czynny podatnik VAT od nowego roku a więc od stycznia 2024r. pozostałą wartość koparko – ładowarki czyli 39.000 zł będzie musiał amortyzować w czasie. Nie będzie mógł ująć tej pozostałej wartości jednorazowo w koszty w roku 2024.

Będzie mógł wybrać metodę liniową albo metodę degresywną zgodnie z art. 22k ust. 8 ustawy o PIT.

Przykład 2

Czynny podatnik VAT spełnia warunki małego podatnika PIT. W miesiącu wrześniu 2023r. nabył samochód ciężarowy o wartości początkowej netto 250.000 zł. W roku 2023 nie dokonał jeszcze jednorazowej amortyzacji środków trwałych.

Sumę 241.000 zł (pełną wartość limitu) ujął w koszty w miesiącu nabycia i wprowadzenia samochodu ciężarowego do używania czyli w październiku 2023r.

Co dalej?

Czynny podatnik VAT od nowego roku a więc od stycznia 2024r. pozostałą wartość samochodu ciężarowego czyli 9.000 zł będzie musiał amortyzować w czasie. Nie będzie mógł ująć tej pozostałej wartości jednorazowo w koszty w roku 2024.

Będzie mógł wybrać metodę liniową albo metodę degresywną zgodnie z art. 22k ust. 8 ustawy o PIT.

Końcowo warto dodać, iż na mocy art. 22h ust. 4 ustawy o PIT podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych:

  1. w równych ratach co miesiąc albo
  2. w równych ratach co kwartał, albo
  3. jednorazowo na koniec roku podatkowego (ujęcie to uwzględnia odpisy amortyzacyjne łącznie za wszystkie 12 miesięcy albo 4 kwartały danego roku ujęte jednym zapisem na koniec tego roku).

Suma odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych ujęta w koszty w pierwszym roku podatkowym (w roku wprowadzenia do ewidencji środków trwałych), nie może przekroczyć wartości tych odpisów przypadających za okres od wprowadzenia ich do ewidencji (wykazu) do końca tego roku podatkowego.

Zatem w powyższym przypadku ten przepis nie znajdzie zastosowania.

Sprzedaż samochodu osobowego po okresie korekty VAT

Opublikowano: 2023-11-13

Sprzedaż samochodu osobowego kupionego do działalności rodzi kilka obowiązków przez które musi przejść przedsiębiorca. Nie są to obowiązki wynikające jedynie z samą czynnością sprzedaży ale są to ustawowe obowiązki podatkowe m.in. w podatku VAT.

Jeżeli mowa o czynnym podatniku VAT a nie o podatniku zwolnionym z VAT to obowiązków względem VAT jest znaczne więcej. Jakich?

Sprzedaż samochodu osobowego nabytego na cele działalności

Sprzedaż przez przedsiębiorcę – czynnego podatnika VAT samochodu osobowego to jedna z okresowych transakcji sprzedaży mających miejsce niemal w każdej firmie.

Czynni podatnicy VAT korzystają z samochodów osobowych w firmie na podstawie umów najmu, leasingu, dzierżawy.

Niekiedy od razu kupują auto do firmy bez korzystania z finansowania zewnętrznego. Czasem sprowadzają dany samochód z spoza terytorium RP.

Jeżeli zakupu dokonali np. na podstawie umowy sprzedaży czy faktury VAT-MARŻA wówczas nie mieli prawa do odliczenia podatku VAT przy nabyciu. W takich wypadkach obowiązek korekty podatku VAT nie wystąpi.

W przypadkach gdy czynny podatnik VAT dokonuje zakupu, wykupu samochodu osobowego na cele działalności i odlicza część lub całość podatku VAT a następnie sprzedaje go:

  1. w okresie 60 miesięcy jeżeli wartość nabycia (początkowa) przekracza 15.000 zł,
  2. w okresie 12 miesięcy jeżeli wartość nabycia (początkowa) nie przekracza 15.000 zł,

– to będzie miał obowiązek skorygowania podatku VAT naliczonego, który odliczył przy zakupie (wykupie) danego samochodu.

ISTOTNE:

Obowiązek korekty VAT naliczonego pojazdów samochodowych użytkowanych na cele działalności dotyczy zarówno samochodów będących środkami trwałymi jak i nie stanowiących środków trwałych w firmie (zakup samochodu osobowego poniżej 10.000 zł – niskocenne środki trwałe).

Sprzedaż samochodu osobowego to zmiana jego przeznaczenia

Pamiętając o art. 90b ust. 1 ustawy o VAT jeżeli ciągu 60 miesięcy od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd wystąpi zmiana jego przeznaczenia (wykorzystania):

  • z użytkowania tylko na cele działalności na użytkowanie mieszane (odliczenie od nabycia i eksploatacji 50% VAT) wówczas czynny podatnik VAT musi dokonać korekty podatku VAT naliczonego odliczonego w całości przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu,
  • z użytkowania mieszanego (odliczenie od nabycia i eksploatacji 50% VAT) wówczas czynny podatnik VAT musi dokonać korekty podatku VAT naliczonego odliczonego w całości przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu.
Obowiązek korekty VAT naliczonego – odliczonego przy nabyciu samochodu
Samochód osobowy Zmiana przeznaczenia Korekta VAT w ciągu 60 miesięcy albo 12 miesięcy
Wykorzystywany tylko na cele działalności Odliczenie 100% przy zakupie Na użytek mieszany In minus obliczona wartość VAT odliczonego przy zakupie (pozostała do końca okresu korekty)
Wykorzystywany na użytek mieszany Odliczenie 50% przy zakupie Na użytek tylko do działalności In plus obliczona wartość VAT odliczonego przy zakupie (pozostała do końca okresu korekty)

Powyższa zasada obliguje czynnego podatnika VAT – nabywcę, który odliczył VAT przy zakupie samochodu osobowego do skorygowania (in minus albo in plus) podatku VAT, który odliczył (albo nie odliczył) przy zakupie.

Jednakże zasada ta ma zastosowanie jeżeli sprzedaży (zmiany przeznaczenia) dokonał w ciągu 60 miesięcy od miesiąca, w którym oddał samochód osobowy do używania w działalności. Dodać należy, że korekta ta tyczy się samochodu osobowego o wartości 15.000 zł i poniżej.

Zatem czynny podatnik VAT w ww. okolicznościach musi pomniejszyć albo powiększyć podatek VAT naliczony, który odliczył lub nie przy zakupie w miesiącu sprzedaży samochodu osobowego.

Obowiązek korekty podatku VAT naliczonego
Sprzedaż w ciągu 5 lat Sprzedaż w ciągu 12 miesięcy
Wartość początkowa samochodu
Większa niż 15.000 zł Równa lub mniejsza niż 15.000 zł

Korekty tej czynny podatnik VAT dokonuje w miesiącu sprzedaży samochodu osobowego.

Warto wspomnieć, że czasem ma miejsce zmiana przeznaczenia wykorzystywanego samochodu osobowego, który do tej pory stanowił towar a staje się po pewnym czasie środkiem trwałym (i odwrotnie).

Sprzedaż samochodu osobowego po okresie korekty

Poza sprzedażą samochodu osobowego w trakcie korekty wielu podatników po prostu czeka aby zbyć samochód osobowy po okresie korekty.

Co w takiej sytuacji?

Z reguły mają miejsce w tym wypadku poniższe scenariusze:

  1. sprzedaż samochodu osobowego po okresie 60 miesięcy jeżeli wartość nabycia (początkowa) przekracza 15.000 zł,
  2. sprzedaż samochodu osobowego po okresie 12 miesięcy jeżeli wartość nabycia (początkowa) nie przekracza 15.000 zł.

Jeżeli czynny podatnik VAT sprzedaje samochód osobowy zakupiony na firmę po ww. okresach korekt to nie musi już dokonywać żadnej korekty odliczonego lub nieodliczonego przy zakupie podatku VAT.

Oznacza to, że czynny podatnik VAT nie będzie musiał ani zmniejszać podatku VAT naliczonego – odliczonego przy zakupie ani go zwiększać.

ISTOTNE:

Brak obowiązku korekty VAT naliczonego, który został odliczony przy zakupie samochodu osobowego do firmy skutkuje także brakiem konieczności korekty kosztu albo zwiększenia przychodu, które są następstwem korekty VAT.

Jeżeli samochód osobowy został kupiony wyłącznie na cele prowadzonej działalności (100% odliczenia VAT) i następuje zmiana przeznaczenia na użytek mieszany po okresie 12 miesięcy albo po okresie 60 miesięcy (w zależności od jego wartości) wtedy czynny podatnik VAT nie musi robić żadnej korekty VAT naliczonego.

Z kolei gdy samochód osobowy został kupiony do działalności na użytek mieszany (50% odliczenia VAT) i następuje zmiana przeznaczenia np. sprzedaż (użytek tylko na cele działalności) po okresie 12 miesięcy albo po okresie 60 miesięcy (w zależności od jego wartości) wtedy czynny podatnik VAT nie musi robić żadnej korekty VAT naliczonego.

Sprzedaż firmowego komputera a zwolnienie z kasy fiskalnej

Opublikowano: 2023-11-08

Nie każda sprzedaż towarów musi być obowiązkowo ewidencjonowana na kasie fiskalnej ponieważ podatnicy mogą skorzystać ze zwolnień w tym zakresie. Trzeba mieć też na uwadze, że w pewnych okolicznościach podatnik nie może stosować zwolnienia. W poniższym artykule przeanalizujemy przypadek sprzedaży firmowego komputera stanowiącego środek trwały.

Sprzedaż towarów a obowiązek posiadania kasy fiskalnej

Po pierwsze w myśl art. 111 ust. 1 ustawy VAT podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Trzeba jednocześnie pamiętać, że nie zawsze konieczne jest ewidencjonowanie sprzedaży na kasie fiskalnej ponieważ podatnicy mogą korzystać ze zwolnień przewidzianych w rozporządzeniu w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Zwolnienia tam przewidziane można podzielić na dwie grupy tj. zwolnienia podmiotowe oraz zwolnienia przedmiotowe.

Zwolnienie przedmiotowe – które będzie przedmiotem naszej analizy – zostało przewidziane w §  2 rozporządzenia, gdzie podano, że zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2023 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia. Zwolnienie stosuje się zgodnie z warunkami określonymi w tym załączniku.

W zakresie sprzedaży firmowego komputera stanowiącego środek trwały warto wskazać na poz. 47 załącznika do rozporządzenia, gdzie wymieniono dostawę towarów i świadczenie usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, jeżeli czynności te w całości zostały udokumentowane fakturą.

W świetle powyższego jeżeli podatnik sprzedaje towar, który został zaliczony do środków trwałych (poprzez wpisanie do ewidencji ŚT) i dodatkowo sprzedaż zostanie udokumentowana fakturą to nie ma w takim przypadku obowiązku stosowania kasy fiskalnej.

WAŻNE

Sprzedaż na rzecz osób prywatnych składników majątku firmowego zaliczonych do środków trwałych co do zasadt nie podlega obowiązkowi ewidencji na kasie fiskalnej jeżeli sprzedaż jest dokumentowana fakturą VAT. Od tej reguły ogólnej zostały jednak przewidziane wyjątki.

Sprzedaż firmowego komputera wyklucza zwolnienie od kasy fiskalnej

Jeżeli prześledzimy treść rozporządzenia w sprawie zwolnień od konieczności posiadania kasy fiskalnej to naszą uwagę powinien przykuć § 4 rozporządzenia, który zawiera katalog czynności których dokonanie wyklucza możliwość zastosowania jakichkolwiek zwolnień.

Oznacza to, że podatnik dokonujący czynności wymienionych w ww. przepisie nie ma prawa do korzystania ze zwolnienia z ewidencjonowania przy pomocy kasy rejestrującej. Wyłączenie to dotyczy jednak konkretnych wskazanych przez ustawodawcę czynności. Tak więc, w stosunku do pozostałych czynności, innych niż wymienione w § 4 ww. rozporządzenia, podatnik może korzystać z przewidzianych w rozporządzeniu tytułów zwolnieniowych.

W ramach prowadzonej działalności podatnik dokonuje różnych czynności. Dlatego też w prowadzonej działalności może zaistnieć sytuacja, w której podatnik będzie ewidencjonował przy zastosowaniu kasy rejestrującej jedynie część swojej sprzedaży, a w pozostałym zakresie będzie korzystał ze zwolnienia z tego obowiązku.

Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 1 lit. h) ww. rozporządzenia zwolnień nie stosuje się do dostawy komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych oraz silników elektrycznych, prądnic i transformatorów (PKWiU ex 26 i ex 27.11).

W świetle powyższego dostawa towaru w postaci komputera musi zostać zaewidencjonowana na kasie fiskalnej. Nie ma w tym przypadku znaczenia czy komputer jest traktowany w firmie jako środek trwały czy też jako towar handlowy. Taką sprzedaż trzeba będzie w kasie zaewidencjonować, co równa się wprowadzeniu obowiązku używania kas. 

Przykładowo jeżeli przedsiębiorca sprzedaje na rzecz osoby prywatnej samochód będący środkiem trwałym w firmie i wystawi fakturę to nie ma obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej (z uwagi na ww poz. 47 załącznika).

Jeśli natomiast ten sam podatnik chce sprzedać na rzecz osoby prywatnej komputer będący środkiem trwały w firmie to nie może skorzystać ze zwolnienia określonego w poz. 47 załącznika ponieważ komputer został wymieniony w negatywnym katalogu określonym w § 4 rozporządzenia.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z §  4 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia przepis wykluczający zwolnienie nie ma zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w poz. 34 załącznika do rozporządzenia czyli dostawy towarów m.in. na rzecz pracowników podatnika.

W tym zakresie nie ma znaczenia ilość sprzedanych rzeczy na rzecz swoich pracowników.

Sprzedaż komputerów (czy to nowych, czy to używanych) na rzecz swojego pracownika będzie zwolniona od obowiązku ewidencjonowania w kasie rejestrującej, niezależnie od tego, ile komputerów będzie sprzedawanych. Jeśli sprzedaż towarów, o których mowa, następować będzie na rzecz pracowników, to ta czynność będzie wolna przedmiotowo od ewidencjonowania w kasie rejestrującej.

WAŻNE

Sprzedaż firmowego komputera będącego środkiem trwałym w firmie jest zwolniona od obowiązku stosowania kasy fiskalnej jeżeli sprzedaż odbywa się na rzecz pracownika.

Reasumując przedstawione przepisy możemy zatem wskazać na dwie okoliczności generujące różne skutki jeżeli chodzi o stosowanie zwolnienia od obowiązku posiadania kasy fiskalnej przy sprzedaży firmowego komputera.

Po pierwsze jeżeli firmowy komputer – będący środkiem trwałym – jest zbywany na rzecz osoby prywatnej niebędącej pracownikiem podatnika to w tym zakresie sprzedaż musi być ujęta na kasie fiskalnej.

Po drugie jeżeli firmowy komputer – będący środkiem trwałym – jest zbywany na rzecz osoby prywatnej będącej pracownikiem to nie jest konieczne ewidencjonowanie sprzedaży poprzez kasę rejestrującą.

Podatek VAT od nieodpłatnych gratisów do usług

Opublikowano: 2023-11-03

Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatne świadczenie usług. Problematyczny jest natomiast status gratisów w formie towarów przekazywanych nieodpłatnie jako dodatek do usług. Warto zastanowić się czy taki gratis generuje obowiązek podatkowy u sprzedawcy na gruncie podatku VAT.

Nieodpłatne przekazanie towarów a VAT

Zasadą jest, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności odpłatne. Należy mieć jednak na uwadze, że w pewnych przypadkach ustawodawca uznaje za podlegające opodatkowaniu także czynności nieodpłatne dotyczące przekazywanych towarów.

W oparciu o art. 7 ust. 2 ustawy VAT przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2. wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

W świetle powyższego przepisu jeżeli w stosunku do danego towaru podatnik miał prawo do odliczenia podatku naliczonego to nieodpłatne przekazanie podlega opodatkowaniu. Dzięki temu zostaje zachowana zasada neutralności podatku VAT. Warto w tym miejscu podkreślić, że przepis odnosi się do samego prawa do odliczenia, a zatem nie ma znaczenia czy w praktyce podatnik faktycznie z tego prawa skorzystał.

WAŻNE

Nieodpłatne przekazanie towarów w formie gratisów podlega opodatkowaniu VAT, a podstawą opodatkowania jest w takim przypadku cena nabycia towaru (art. 29a ust. 2 ustawy VAT).

Nieodpłatny gratis jako część zestawu

W orzecznictwie można spotkać się poglądem, że gratis nie podlega opodatkowaniu jako nieodpłatny towar jeżeli stanowi część zestawu.

W przypadku, gdy przedmiotem dostawy jest zestaw produktów, pomiędzy którymi istnieje związek umożliwiający uznanie takiego zestawu za jedną rzecz, należy uznać, że przedmiotem dostawy jest jeden towar w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

W przeciwnym wypadku, tj. w sytuacji gdy przedmiotem dostawy jest zestaw produktów, pomiędzy którymi brak jest związku umożliwiającego uznanie produktu załączonego za część składową albo przynależność produktu głównego, to należy uznać, że dostawa dotyczy dwóch towarów.

Dla traktowania obydwu produktów sprzedawanych w zestawie jako jeden towar konieczne jest bowiem istnienie funkcjonalnego związku pomiędzy towarem podstawowym, a towarem do niego dołączonym. W przypadku braku integralnego związku pomiędzy produktem podstawowym i załączonym w zestawie, należy taką transakcję traktować jako dostawę dwóch towarów.

Tak też wynika z treści interpretacji Dyrektora KIS z dnia 21.07.2017 r., nr 0113-KDIPT1-3.4012.267.2017.1.OS.

Co jednak istotne powyższa interpretacja odnosi się do przypadku gdy przedmiotem świadczenia jest dostawa towaru i towarzyszy temu nieodpłatne przekazanie gratisu w postaci kolejnego towaru. W kontekście ww. interpretacji trudno zatem przyjąć, że zestaw może tworzyć usługa oraz towar.

WAŻNE

Opodatkowaniu jako jedna czynność podlega dostawa zestawu dwóch towarów o ile zestaw ten tworzy powiązaną funkcjonalnie całość. W takim wypadku nie wyodrębniamy osobnej czynności w postaci przekazania nieodpłatnego gratisu.

Gratis jako prezent o małej wartości

W pewnych przypadkach nieodpłatne przekazanie towaru jako dodatek do usługi nie będzie podlegać opodatkowaniu. Wyłączenie dotyczy przekazywanych prezentów o małej wartości.

W myśl art. 7 ust. 3 ustawy przepisu dotyczące opodatkowania nieodpłatnego przekazania towaru nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.

Według art. 7 ust. 4 ustawy przez prezenty o małej wartości rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

1. łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;

2. których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 20 zł.

Nie jest więc opodatkowane podatkiem od towarów i usług przekazanie odbiorcom towarów, których jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazania towaru, nie przekracza 20,00 zł. Nie jest również opodatkowane przekazanie prezentów, których wartość mieści się w przedziale od 20,01 zł do 100,00 zł, jednak pod warunkiem prowadzenia dodatkowej ewidencji osób obdarowanych. 

Spełnienie zatem którejkolwiek z powyżej wskazanych przesłanek pozwala na nieopodatkowywanie nieodpłatnych przekazań. Natomiast jeżeli wartość przekazanego towaru przekracza 100,00 zł podatnik ma obowiązek opodatkować wartość nieodpłatnego świadczenia.

W konsekwencji jeżeli przekazywany gratis do usługi będzie spełniał kryterium prezentu o małej wartości to takie przekazanie nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Warto też dodać, że również przekazanie większej ilości gratisow do jednej usługi, nie będzie podlegało opodatkowaniu, gdy stanowią prezenty o małej wartości, jeżeli suma wszystkich gratisów w zestawie nie przekracza wartości 20 zł.

WAŻNE

Bez względu na ilość przekazywanych przez przedsiębiorcę jednemu podmiotowi (odbiorcy) gratisów do usług, których cena nabycia nie przekracza 20 zł netto – ich nieodpłatne wydanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, stosownie do art. 7 ust. 3 w związku z art. 7 ust. 4 pkt. 2 ustawy VAT.

W przypadku nieodpłatnych gratisów w formie rzeczowej dołączanych do świadczonych usług trudno przyjąć, że występuje zestaw opodatkowany jako jedna transakcja. W takim przypadku osobno należy opodatkować odpłatne świadczenie usług i osobno potraktować darmowe przekazanie towaru biorąc pod uwagę przepisy o braku opodatkowania prezentów o małej wartości.