Opublikowane w

Wynajem samochodu osobowego w kosztach uzyskania przychodów

Opublikowano: 2023-10-16

Przedsiębiorcy korzystają z różnych form użytkowania samochodu osobowego w prowadzonej działalności gospodarczej.

Jednym z takich form jest użytkowanie samochodu na podstawie umowy najmu.

Czy i w jakiej wysokości korzystający przedsiębiorcy będzie mógł ująć w kosztach firmy – czynsz, wydatki eksploatacyjne lub polisy ubezpieczeniowe? Na te i wiele innych wątpliwości odpowiedziano w niniejszej publikacji.

Wydatki firmowe będące kosztem uzyskania przychodu

Kosztem uzyskania przychodów w działalności gospodarczej będzie każdy wydatek, którego poniesienie przedsiębiorca będzie w stanie racjonalnie uzasadnić.

Zatem wydatkiem firmowym będzie po prostu uzasadniony koszt, którego poniesienie było konieczne w danej działalności.

Należy podkreślić, że niektóre koszty w jednej działalności zupełnie nie współgrają z charakterem innej działalności.

Cechy wydatku stanowiącego koszty uzyskania przychodów
Lp. Charakterystyka
1. Został poniesiony przez przedsiębiorcę
2. Został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia przychodów z działalności gospodarczej (musi istnieć związek przyczynowo – skutkowy z prowadzoną działalnością)
3. Nie dotyczy wydatków prywatnych
4. Wydatek został prawidłowo udokumentowany (faktura, rachunek, umowa, karta wynagrodzeń, potwierdzenie zapłaty np. opłat skarbowym, administracyjnych, deklaracje, niektóre decyzje itp.)
5. Nie występuje w katalogu kosztów ustawowo wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów zawartych w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PDOF)

Najem pojazdów samochodowych

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą użytkują pojazdy samochodowe najczęściej za pomocą 5 poniższych sposobów:

  1. kupując pojazd samochodowy na cele firmowe,
  2. wprowadzając prywatny pojazd samochodowy na stan środków trwałych w firmie,
  3. bez wprowadzania prywatnego środka trwałego na stan środków trwałych,
  4. za pomocą nawiązania umowy leasingu, najmu, dzierżawy,
  5. ewentualne pozostałe sposoby.

Przedsiębiorca (korzystający) który zdecyduje się na najem pojazdu samochodowego powinien wiedzieć w jaki sposób rozliczyć w kosztach firmy czynsz oraz wydatki eksploatacyjne dotyczącego tego pojazdu.

ISTOTNE:

Podatnik (korzystający) ma prawo zaliczyć do kosztów firmowych miesięczny czynsz za najem samochodu osobowego wartego do 150.000 zł.

Kwota miesięcznego czynszu najmu samochodu osobowego
Kwota czynszu Rodzaj podatnika Przeznaczenie użytkowania samochodu w firmie Maksymalna wartość samochodu osobowego
100% netto z faktury Czynny podatnik VAT Tylko na cele firmy (wymaga złożenia VAT-26) 150.000 zł netto
100% netto z faktury + 50% VAT Czynny podatnik VAT Na cele firmowe i prywatne (mieszany) 150.000 zł
(134.529,14 zł netto + 15.470,86 – 50% VAT)
100% brutto z faktury Zwolniony podmiotowo z VAT Na cele firmowe i prywatne (mieszany) 150.000 zł brutto

Podpisując umowę najmu pojazdu samochodowego korzystający podatnik powinien sprawdzić wartość tego pojazdu – określoną w umowie (niekiedy na fakturze).

W art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o PDOF prawodawca za koszty firmowe nie uważa opłat wynikających z umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, które proporcjonalnie do wartości samochodu przekraczają limit 150.000 zł.

Przykład 1

Czynny podatnik VAT podpisał umowę najmu na samochód osobowy o wartości określonej w umowie na sumę 115.000 zł netto.

Podatnik otrzymał następujące dokumenty:

  1. umowę najmu,
  2. umowę ubezpieczenia OC i AC na kwotę 2.800 zł, która trwa od 1 lipca 2023r. do 30 czerwca 2024r,
  3. fakturą za pierwszy czynsz na kwotę 1.000 zł netto, 230 zł VAT,
  4. pozostałe dokumenty.

Podatnik ujmie w koszach firmowych:

  1. 1000 zł netto + 115 zł VAT z tytułu faktury za czynsz,
  2. polisę ubezpieczeniową OC i AC w kwocie 2.800 zł w roku 2023 (metoda uproszczona rozliczania kosztów) albo z podziałem na rok 2023 i 2024 proporcjonalnie do przypadającego okresu (metoda memoriałowa).

Z faktury za czynsz podatnik odliczy 50% podatku VAT naliczonego w kwocie 115 zł. Drugie 115 zł zostało ujęte w kosztach jako podatek VAT niepodlegający odliczeniu.

Koszty eksploatacji samochodu osobowego używanego na podstawie umowy najmu

Wielkość wydatku z faktury za eksploatacje najmowanego samochodu osobowego – podatnik ujmie na takich samych zasadach jak przy własnych środkach trwałych.

ISTOTNE:

Podatnik (korzystający) ma prawo zaliczyć do kosztów firmowych wydatki eksploatacyjne dotyczące samochodu osobowego:

  1. Czynny podatnik VAT – 75% z kwoty netto + 50% nieodliczonego podatku VAT przy użytku mieszanym,
  2. Czynny podatnik VAT – 100% z kwoty netto przy użytku tylko w działalności gospodarczej,
  3. Zwolniony podmiotowo z VAT – 100% kwoty brutto.

Polisa ubezpieczeniowa najmowanego samochodu

Jeżeli mowa o składkach ubezpieczeniowych czyli polisie ubezpieczeniowej z tytułu użytkowania samochodu w najmie to tutaj podatnik może napotkać na pewne ograniczenia.

Kosztem uzyskania przychodu są bowiem składki na ubezpieczenie samochodu osobowego OC (obowiązkowe), niezależnie od limitu wartości 150.000 zł. Zatem nawet jeśli wartość najmowanego samochodu osobowego przekracza wartość tego limitu (podatnik bierze wartość z umowy ubezpieczenia) to podatnik najemca ma prawo zaliczyć całość tego ubezpieczenia w koszty firmy.

Jeżeli jednak podatnik najemca ma do czynienia z ubezpieczeniem AC (dobrowolnym) to w koszty firmy może ująć 100% wartości tego ubezpieczenia jeżeli wartość najmowanego samochodu (według umowy ubezpieczenia) nie przekroczy limitu 150.000 zł.

Jeżeli przekroczy to należy ustalić proporcjonalnie wartość nadwyżki kosztów, które już nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów.

Odliczenie VAT od czynszu i wydatków eksploatacyjnych dotyczących samochodu w najmie

Końcowo należy podkreślić, iż Czynny podatnik VAT (najemca samochodu osobowego), który użytkuje samochód osobowy na podstawie umowy najmu ma prawo odliczyć 50% podatku VAT od faktury dokumentującej:

  1. czynsz najmu samochodu,
  2. wydatki eksploatacyjne samochodu – naprawa, remont, paliwo, opłaty autostradowe, parkingowe, pozostałe wydatki.

Oczywiście jeżeli poniesione wydatki dotyczą działalności – sprzedaży opodatkowanej VAT.

W sytuacji gdy podatnik prowadzi działalność opodatkowaną i zwolnioną sytuacja odliczenia VAT wygląda nieco inaczej. To jednak będzie przedmiotem odrębnej publikacji.

Opublikowane w

Otrzymanie odszkodowania a obowiązek jego opodatkowania w VAT

Opublikowano: 2023-10-11

Wielu przedsiębiorców otrzymuje zadośćuczynienie z różnych tytułów od swoich kontrahentów, ubezpieczycieli czy innych podmiotów.

W takim momencie przychodzą wątpliwości czy aby otrzymanie odszkodowanie nie powinno być opodatkowane podatkiem VAT jeszcze u podatnika go przekazującego.

Od czego to zależy?

Czym jest odszkodowanie

Odszkodowanie jest to określona kwota pieniężna, która zostanie wypłacona osobie poszkodowanej z uwagi na powstałą szkodę wobec tej osoby.

Odszkodowanie stanowi zatem pewną rekompensatę za poniesione straty.

W ustawie z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny określono, że Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (w przypadku braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy).

ISTOTNE:

Jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.

Kodeks cywilny wskazuje na kilka cech odszkodowania a mianowicie:

  1. odszkodowanie dotyczy jedynie normalnych następstw działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła,
  2. naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono,
  3. może stanowić kwotę pieniężną albo formę rzeczową,
  4. może być uregulowane w umowie (w przepisach).

Przedmiot opodatkowania VAT

Pamiętając o art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 zwanej dalej ustawą o VAT) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
  2. eksport towarów;
  3. import towarów na terytorium kraju;
  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Wśród powyższych czynności opodatkowanych podatkiem VAT brak jest odszkodowania. Wniosek jest z tego taki, że wypłata odszkodowania nie rodzi żadnych obowiązków w podatku VAT.

Odszkodowanie a raczej tytuł do jego wypłaty zaistnieje w konkretnych okolicznościach. Gdy będą miały miejsce określone zdarzenia – wystąpienia szkody.

Odszkodowanie nierozerwalnie jest związane zatem:

  1. z wystąpieniem szkody,
  2. analizą okoliczności tej szkody,
  3. naprawą szkody.

Warto zwrócić uwagę na brak tzw. wzajemności, takiej jaka występuje w przypadku sprzedaży towarów lub usług i otrzymania za nią zapłaty. Odszkodowanie nie jest ukierunkowane na wzajemność czynności sprzedaży i zapłaty. Odszkodowanie to zadośćuczynienie.

Dlatego też jego wypłata nie może być opodatkowane podatkiem VAT

ISTOTNE:

Trzeba zaznaczyć, iż konsekwencje podatkowe otrzymanego odszkodowania a więc po stronie nabywcy mogą być zupełnie inne na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych PIT. Jednak te zagadnienie będzie przedmiotem odrębnej publikacji.

Przykład 1

Polski nabywca czynny podatnik VAT dokonał zamówienia na 100 szt. towaru. Otrzymał towar ale wybrakowany. Zgodnie z zawartą umową z kontrahentem nabywcy należy się odszkodowanie z tego tytułu.

Strony zawarły aneks ugodowy na podstawie którego sprzedawca wypłacił nieco niższe odszkodowanie niż wynikało to pierwotnie z umowy.

Wypłata odszkodowania przez sprzedawcę nie będzie powodowała żadnych skutków w VAT. U nabywcy także nie powstanie z tego tytułu żaden obowiązek w podatku VAT.

Przykład 2

Polski nabywca czynny podatnik VAT zawarł umowę ubezpieczenia na środki trwałe. Zgodnie z zawartą umową z ubezpieczycielem nabywcy przysługuje odszkodowanie za szkody losowe, które wystąpią w mieniu firmowym.

Dwa lat później w zimie zawaliła się część dachu. Na skutek tego ucierpiała maszyna do cięcia drewna.

Nabywca otrzymał odszkodowanie z tego tytułu. Wypłata odszkodowania przez ubezpieczyciela nie będzie powodowało żadnych skutków w VAT. U nabywcy także nie powstanie z tego tytułu żaden obowiązek w podatku VAT.

Przykład 3

Polski nabywca czynny podatnik VAT wykonał usługę montażu instalacji wentylacyjnej w hali magazynowej.

Nie otrzymał z tego tytułu wynagrodzenia. Sprzedawca jednak pomimo nieopłacenia faktur dążył do porozumienia z nabywcą. Jako rekompensatę wypłacił mu odszkodowanie w wysokości wspólnie uzgodnionej.

Wypłata odszkodowania przez sprzedawcę nie będzie powodowała żadnych skutków w VAT. U nabywcy także nie powstanie z tego tytułu żaden obowiązek w podatku VAT.

Końcowo warto przedstawić także inne przypadki w których odszkodowanie także nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT.

Fragment wyroku wydanego przez NSA z dnia 21.06.2017r. o sygn. I FSK 1868/15.

„(…) Przepis art. 8 ust. 1 u.p.t.u. stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również: (1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; (2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; (3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W przepisie powyższym nie zostały wymienione odszkodowania, a zatem nie stanowią one świadczenia usług w rozumieniu tego przepisu i tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Brak jest jednak podstaw, aby za takie odszkodowanie uznać, jak chciałby tego Skarżący, kwotę otrzymaną od najemcy z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu. W zdarzeniu przyszłym opisanym przez Skarżącego we wniosku o wydanie interpretacji dochodzi bowiem do rozwiązania umowy najmu w drodze porozumienia stron, które to porozumienie samo w sobie także jest umową. W zamian za określoną w porozumieniu kwotę, jaką ma wypłacić najemca, Skarżący zgodził się rozwiązać umowę najmu, zawartą z tym najemcą na czas określony, zanim upłynął okres, na jaki umowa została zawarta. Skoro zaś umowa najmu nie przewidywała możliwości wcześniejszego jej zakończenia, zawarcie porozumienia w tym przedmiocie powodowało, że każda ze stron uzyskiwała określoną korzyść, co sprowadzało się właśnie do tego, że za stosownym wynagrodzeniem Skarżący zgodził się na rozwiązanie umowy najmu, choć możliwość taka nie wynikała z jej postanowień. (…)”.

Poniżej przedstawiono jeszcze fragment interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10.01.2023r. o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.836.2022.1.KO.

„(…) Z przedstawionego opisu wynika, że w latach 2021-2022 realizują Państwo zadanie inwestycyjne, zgodnie z zawartą w dniu 11 stycznia 2021 r. umową z wykonawcą. W związku z brakiem realizacji postanowień umowy ze strony wykonawcy, odstąpili Państwo od niniejszej umowy. W związku z odstąpieniem przez Państwo od umowy na realizację inwestycji z winy wykonawcy, w dniu 14 września 2022 r. zawarli Państwo porozumienie z wykonawcą. Porozumienie reguluje wzajemne rozliczenia między stronami, na mocy którego wykonawca, po przeprowadzeniu czynności inwentaryzacyjnych mających na celu określenie ilości i wartości robót w toku, zafakturuje wykonane roboty zgodnie z kosztorysem inwentaryzacyjnym. Natomiast Państwo potrącą z zobowiązania wobec wykonawcy kwotę należności stanowiącą wartość robót odtworzeniowych docieplenia elewacji, która została przez niego zniszczona w trakcie wykonywania zadania inwestycyjnego.

Wątpliwości Państwa dotyczą kwestii czy należność od wykonawcy, wynikająca z niewykonania odtworzenia zniszczonej elewacji, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle przywołanych wcześniej przepisów, istotą odszkodowań nie jest płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie – co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług ustalanie statusu wypłacanego odszkodowania, jako podlegającego bądź nie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem. (…)”.

Opublikowane w

Jak stosować odliczenie VAT od WNT bez faktury

Opublikowano: 2023-10-06

Generalna zasada mówi, iż podatnik czynny podatnik VAT (przedsiębiorca) ma prawo odliczyć podatek VAT z otrzymanej faktury zakupu jeżeli przeznacza ten zakup na sprzedaż opodatkowaną VAT.

W przypadku nabycia z tytułu transakcji wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów znaczenie mają także inne elementy. Dodatkowo w lipcu 2023r. nastąpiła istotna zmiana w zakresie momentu odliczenia podatku VAT z WNT. Jak ją zastosować?

Odliczenie podatku VAT

Warunkami odliczenia podatku VAT z otrzymanej faktury zakupu są:

  1. rejestracja przedsiębiorcy do VAT – jako czynny podatnik VAT,
  2. przeznaczenie dokonanego zakupu na cele działalności gospodarczej,
  3. przeznaczenie dokonanego zakupu na sprzedaż (w ramach działalności) opodatkowaną podatkiem VAT.

ISTOTNE:

Jeżeli przedsiębiorca przeznaczy dokonany zakup na sprzedaż zwolnioną z VAT wówczas nie odliczy w ogóle podatku VAT. Jeżeli na częściowo zwolnioną z VAT to wtedy odliczy część z VAT (zgodnie ze stosowanym współczynnikiem VAT).

Czym jest wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (zwane dalej WNT) dokonane przez polskiego czynnego podatnika VAT to zakup towaru z innego kraju UE niż Polska.

Warunkiem jednak tego aby WNT miało miejsce jest transport tych towarów z tego innego kraju UE do kraju nabywcy – w tym wypadku do Polski.

Ponadto zarówno sprzedawca jak i nabywca musi być zarejestrowany jako czynny podatnik VAT (oraz VAT-UE).

Obowiązek opodatkowania WDT po stronie sprzedawcy i WNT po stronie nabywcy

W aktualnej rzeczywistości gospodarczej dość często polscy podatnicy dokonują zakupów towarów od sprzedawców z innych krajów UE.

Jeżeli polski przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT dokona WNT czyli zakupu z od sprzedawcy z jednego z krajów UE (poza RP) to oczekuję na towar i fakturę.

W WNT sprzedawca (który po swojej stronie dokonuje WDT) z UE ma obowiązek wystawić fakturę dokumentującą tę transakcję nie później niż 15 dnia miesiąca następnego po miesiącu dostawy towarów.

Prawo do odliczenia podatku VAT u nabywcy od WNT z otrzymanej faktury dokumentującej WNT powstanie w miesiącu w którym sprzedawca miał obowiązek opodatkować tę transakcję.

ISTOTNE:

Obowiązek opodatkowania u sprzedawcy WDT wystąpi:

  1. z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej,
  2. nie później jednak niż 15-tego dnia miesiąca następnego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru w ramach WNT.

Należy pamiętać, iż:

  1. u sprzedawcy powyższa transakcja stanowi WDT (sprzedaż, unijną dostawę towarów),
  2. u nabywcy powyższa transakcja stanowi WNT (zakup, unijne nabycie towarów).

Przykład 1

Polski czynny podatnik VAT dokonał zamówienia w ramach WNT dnia 10.07.2023r. Sprzedawca u którego ta transakcja stanowi WDT wysłał towar wraz z fakturą dnia 01.08.2023r. Data wystawienia faktury była taka jak data wysyłki.

Sprzedawca miał obowiązek opodatkować WDT w sierpniu 2023r. Nabywca wykazał w JPK_V7 powyższą transakcję WNT także w sierpniu. 2023r.

Nabywca który dokonuje WNT musi wykazać w JPK_V7 tę transakcję:

  1. w dacie wystawienia faktury, którą otrzymał od sprzedawcy,
  2. jeżeli nie otrzymał to najdalej 15-tego dnia miesiąca następnego po miesiącu, w którym zakupił towar w ramach WNT.

Odliczenie VAT od WNT z fakturą oraz bez faktury

Przypominając – prawo do odliczenia podatku VAT u nabywcy od WNT z otrzymanej faktury dokumentującej WNT powstanie w miesiącu w którym sprzedawca miał obowiązek opodatkować tę transakcję.

ISTOTNE:

Obowiązek opodatkowania u sprzedawcy WDT wystąpi:

  1. z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej,
  2. nie później jednak niż 15-tego dnia miesiąca następnego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru w ramach WNT.

Kiedy polski przedsiębiorca VAT-owiec dysponuje fakturą dokumentującą WNT, wówczas ma on obowiązek ująć ją w JPK_V7:

  1. w części ewidencyjnej po stronie sprzedaży (jako WNT),
  2. w części ewidencyjnej po stronie zakupu – podatnik odlicza podatek VAT który wykazał po stronie sprzedaży,
  3. w części deklaracyjnej po stronie zarówno sprzedaży jak i zakupu.
Wykazanie i odliczenie podatku VAT od zakupu WNT
Część ewidencyjna JPK_V7
W rejestrze sprzedaży VAT W rejestrze zakupu VAT
w dacie wystawienia faktury, albo najdalej 15-tego dnia miesiąca następnego po miesiącu otrzymania towarów
Kwota z faktury (przeliczona na PLN) Kwota z faktury (ta sama co po stronie sprzedaży)
Doliczenie podatku VAT (np. 23% – stawka taka jaka obowiązuje w Polsce na zakupiony towar) Odliczenie podatku VAT wykazanego w ewidencji sprzedaży: w całości jeśli cały towar służy na działalność, w części jeśli część towaru przeznaczono na działalność
Część deklaracyjna JPK_V7
W tabeli C – ROZLICZENIE PODATKU NALEŻNEGO (poz. 23 i 24) W tabeli D.2 NABYCIE TOWARÓW I USŁUG (poz. 42 i 43)
Miesiąc ten sam co w rejestrach VAT
Wszystkie kwoty te same co w rejestrach VAT

Co jednak gdy nabywca nie posiada faktury?

ISTOTNE:

Zgodnie z tym co mówi art. 86 ust. 10b pkt 2 ustawy o VAT polski podatnik VAT odliczy podatek VAT w dacie wystawienia faktury (jeżeli będzie ją znał mimo, iż ją nie posiada) albo 15-tego dnia miesiąca następnego po miesiącu otrzymania towarów poda warunkiem, że:

  • wykaże w części ewidencyjnej JPK_V7 po stronie sprzedaży i w części deklaracyjnej JPK_V7 – kwotę podatku VAT należnego z tytułu WNT w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek.

A kiedy jest zobowiązany wykazać WNT w deklaracji JPK_V7?

W dacie wystawienia faktury (jeśli nabywca zna oczywiście tę datę) a jeżeli nie zna to 15-tego dnia miesiąca następnego po otrzymaniu towarów (dostawie towarów przez sprzedawcę).

Kiedy polski przedsiębiorca VAT-owiec nie otrzymał faktury dokumentującej WNT, wówczas ujmuje on WNT w JPK_V7 w poniższy sposób.

Wykazanie i odliczenie podatku VAT od zakupu WNT bez faktury
Część ewidencyjna JPK_V7
W rejestrze sprzedaży VAT W rejestrze zakupu VAT
w dacie 15-tego dnia miesiąca następnego po miesiącu otrzymania towarów (dostawy towarów przez sprzedawcę)
Kwota z faktury (przeliczona na PLN) Kwota z faktury (ta sama co po stronie sprzedaży)
Doliczenie podatku VAT (np. 23% – stawka taka jaka obowiązuje w Polsce na zakupiony towar) Odliczenie podatku VAT wykazanego w ewidencji sprzedaży: w całości jeśli cały towar służy na działalność, w części jeśli część towaru przeznaczono na działalność
Część deklaracyjna JPK_V7
W tabeli C – ROZLICZENIE PODATKU NALEŻNEGO (poz. 23 i 24) W tabeli D.2 NABYCIE TOWARÓW I USŁUG (poz. 42 i 43)
Miesiąc ten sam co w rejestrach VAT
Wszystkie kwoty te same co w rejestrach VAT

Przykład 2

Polski czynny podatnik VAT dokonał zamówienia w ramach WNT dnia 03.07.2023r. Sprzedawca u którego ta transakcja stanowi WDT wysłał towar dnia 28.07.2023r.

Sprzedawca nie wystawił faktury dokumentującej WDT. Sprzedawca miał obowiązek opodatkować WDT (prawdopodobnie) dnia 15.08.2023r.

Z kolei nabywca wykaże w JPK_V7 powyższą transakcję WNT w dniu 15.08.2023r. po miesiącu otrzymania (dokonania dostawy) towaru.

Opublikowane w

Oddanie w używanie samochodu do firmy drugiego małżonka – rozdzielność majątkowa

Opublikowano: 2023-09-29

Rozdzielność majątkowa to ustrój, który reguluje podział majątku małżonków które zawarły związek małżeński lub te które są przed zawarciem związku małżeńskiego (prawo cywilne).

Na czas kiedy pomiędzy małżonkami panuje rozdzielność majątkowa ma to swoje skutki także na płaszczyźnie podatkowej.

Powstaje więc pytanie – jakie skutki podatkowe wystąpią jeżeli jeden małżonek przekaże ze swojej działalności samochód do działalności drugiego małżonka w czasie trwania rozdzielności majątkowej?

Rozdzielność majątkowa

Rozdzielność majątkowa najprościej rzecz ujmując to umowa pomiędzy małżonkami albo przyszłych małżonków (przed zawarciem do małżeństwa) która reguluje odrębność majątków posiadanych przez obie strony.

Skutek tego to nie tylko samodzielne dysponowanie swoim majątkiem także po zawarciu związku małżeńskiego.

Małżonkowie którzy podpisali rozdzielność majątkową odpowiadają wyłącznie za swoje zobowiązania i zaległości.

Przekazanie samochodu z firmy jednego małżonka do firmy drugiego małżonka

Jeżeli pomiędzy małżonkami istnieje rozdzielność majątkowa – oddane samochodu osobowego musi nastąpić na podstawie konkretnego tytułu przekazania.

Jest to spowodowane tym, że w rozdzielności majątkowej każdy z małżonków samodzielnie dysponuje swoim majątkiem. Zatem ten majątek należy wyłącznie do jednego z małżonków.

Brak wspólności majątkowej powoduje, iż małżonek będący właścicielem rozdzielonego (podzielonego) majątku w skład którego wchodzi samochodów osobowy (środek trwały w jego działalności) ma obowiązek usankcjonować prawnie jego przekazanie.

Drugi małżonek nie ma bowiem prawa do tego samochodu osobowego.

Rozdzielność majątkowa a współwłasność samochodu stanowiącego środek trwały w obu działalnościach

Wyjątkiem od reguły jest sytuacja w której drugi z małżonków byłby współwłaścicielem samochodu osobowego, który ma być wprowadzony jako środek trwały do obu odrębnych działalności.

ISTOTNE:

Na mocy art. 22g ust. 12 oraz 13 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PIT) w razie zmiany formy prawnej, a także połączenia albo podziału podmiotów dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów –> wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji środków trwałych podmiotu o zmienionej formie prawnej, podzielonego albo połączonego.

Jeżeli pomiędzy małżonkami istnieje rozdzielność majątkowa a są współwłaścicielami samochodu osobowego (tak został rozdzielony majątek lub ten samochód nie był przedmiotem rozdziału) wówczas mogą go używać jednocześnie w obu działalnościach.

Przykład 1

Małżonkowie prowadzą odrębne działalności gospodarcze oraz posiadają rozdzielność majątkową. Jeden z samochodów osobowych stanowi ich współwłasność. Wartości tego samochodu to 60.000 zł. Samochód ten ma być użytkowany w obu działalnościach.

Zatem mąż może użytkować ten samochód w swojej działalności i dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej 30.000 zł.

Żona również może używać ten samochodów w swojej odrębnej działalności i dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej 30.000 zł.

Tak więc oboje małżonkowie będą mogli ujmować w koszty amortyzacji po połowie (udziale w samochodzie).

Natomiast jeżeli mowa o wydatki na remont, naprawę, paliwo, opłaty autostradowe parkingowe to:

  • każdy z małżonków, który ponosi dany wydatek ujmuje w swoich księgach w kosztach 75% + 50% niedoliczonego VAT z faktury dokumentującej dany wydatek.

Z kolei gdy mowa o polisie ubezpieczeniowej OC, AC dotyczącej tego samochodu to jeżeli daną polisę opłacają po 50% to będą mogli ująć w koszty u siebie po 50%.

Jeżeli jednak jeden z małżonków opłaca 100% to on ujmie w swoich kosztach 100% wartości tej polisy.

Należy podkreślić, iż w tym przykładzie jest mowa o samochodzie osobowym będącym środkiem trwałym, który jest wprowadzony na stan środków trwałych w obu działalnościach.

Przekazanie samochodu z firmy jednego małżonka do firmy drugiego małżonka – sprzedaż

Załóżmy drugą sytuację. Samochód jest własnością jednego z małżonków, który wprowadził go na stan środków trwałych w swojej działalności.

Teraz chce przekazać ten samochód do firmy drugiego małżonka.

Najprostszym sposobem jest sprzedaż tego samochodu na podstawie faktury sprzedaży. Niemniej może to spowodować konieczność zapłaty podatku dochodowego u sprzedającego małżonka jak i podatku VAT. Czy zatem istnieją inne możliwości?

Przekazanie samochodu z firmy jednego małżonka do firmy drugiego małżonka – darowizna

Samochód osobowy będący środkiem trwałym może zostać przekazany w darowiźnie z działalności małżonka, który jest jego właścicielem do działalności drugiego małżonka.

Tutaj w pierwszej kolejności należałoby ustalić wartość tej darowizny.

ISTOTNE:

Jak mówi art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 zwanej dalej ustawą o POSiD) opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

  1. 36.120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej,
  2. 27.090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej,
  3. 5.733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Małżonkowie należą do 1 grupy podatkowej a zatem tzw. podmiotowe zwolnienie umożliwia zwolnienie z podatku od spadków i darowizn u małżonka otrzymującego samochód którego wartość nie przekracza 36.120 zł. (pod warunkiem, iż w danym roku czy w ostatnich 5 lat nie było innych darowizn).

Trzeba dodać, iż w koszty firmy nie można ujmować odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych nabytych nieodpłatnie, z wyjątkiem nabytych w drodze spadku, jeżeli:

  • nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw lub
  • dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego, lub
  • nabycie to korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, lub
  • nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku.

Ponadto nie można także ujmować w koszty odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oddanych do nieodpłatnego używania – za miesiące, w których składniki te były oddane do nieodpłatnego używania.

ISTOTNE:

Powyższe nie znajduje zastosowania jeżeli łącznie są spełnione powyższe warunki:

  1. środek trwały (samochodów osobowy) został otrzymany w drodze darowizny, oraz
  2. darczyńca dokonywał odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej tego samochodu (w swojej działalności).

Jeżeli więc nastąpi darowizna samochodu osobowego który jest własnością i środkiem trwałym w działalności jednego małżonka do działalności drugiego małżonka – to ten drugi małżonek może ujmować w koszty firmy odpisy amortyzacyjne od ustalonej wartości darowizny (przekazywanego samochodu).

Przykład 2

Małżonkowie prowadzą odrębne działalności gospodarcze oraz posiadają rozdzielność majątkową. Oboje kupili samochody osobowe w trakcie trwania rozdzielności majątkowej.

W lipcu 2023. żona postanowiła przekazać swojemu mężowi w darowiźnie swój samochód osobowy, który stanowi w jej działalności środek trwały. Jest on w połowie już zamortyzowany. Wartość początkowa samochodu to 30.000 zł. Zamortyzowano do tej pory 15.000 zł.

Mąż otrzymał od żony:

  1. dokument zakupu,
  2. ewidencję środków trwałych.

Mąż kontynuuje amortyzację otrzymanego w darowiźnie samochodu osobowego. Zatem przyjmuje tę samą wartość początkową co żona, te same odpisy amortyzacyjne, tę samą metodę amortyzacji.

Warto podkreślić, iż mąż skorzystał z podmiotowego zwolnienia od podatku od spadków i darowizn. Jeżeli skorzystałby z przedmiotowego zwolnienia od podatku od spadków i darowizn wówczas nie mógłby w swojej działalności w ogóle ujmować w kosztach firmy odpisów amortyzacyjnych od otrzymanego w darowiźnie samochodu osobowego.

Co z użyczeniem samochodu osobowego z jednej działalności do drugiej?

Na koniec warto wspomnieć o możliwości bezpłatnego użyczenia samochodu (środka trwałego) będącego własnością jednego małżonka w działalności drugiego małżonka.

Nie jest to przekazanie środka trwałego. Jest to oddanie środka trwałego w nieodpłatne używanie (albo odpłatne).

W takim wypadku korzystający małżonek na rzecz którego dokonano użyczenia nie może amortyzować samochodu osobowego który użytkuje na podstawie użyczenia (wyjątkiem od reguły jest płatna umowa użyczenia).

Natomiast korzystający małżonek może ująć w koszty firmy wydatki na remont, naprawę, paliwo, opłaty autostradowe parkingowe dotyczącego używanego samochodu osobowego w wysokości 75% + 50% niedoliczonego VAT z faktury dokumentującej dany wydatek.

Z kolei gdy mowa o polisie ubezpieczeniowej OC, AC to należy wziąć pod uwagę na kogo został przeniesiony ciężar zapłaty tych polis w spisanej umowie użyczenia.

Podstawą jest jednak, iż to właściciel samochodu osobowego ponosi koszty polis dotyczących danego samochodu.

Należy podkreślić, iż omawiano tu sytuację w której samochód osobowy jest własnością i środkiem trwałym wprowadzonym na stan środków w działalności tylko jednego małżonka.

Opublikowane w

Oddanie w używanie samochodu do firmy drugiego małżonka – wspólność majątkowa

Opublikowano: 2023-09-22

Wspólność majątkowa to ustrój jaki panuje pomiędzy osobami, które zawarły związek małżeński (prawo cywilne).

Na czas kiedy ustrój ten występuje pomiędzy małżonkami mają miejsce określone skutki podatkowo – majątkowe u obu małżonków.

Jak w takim razie będzie wyglądać sytuacja w której jeden małżonek ze swojej działalności przekaże samochód do działalności drugiego małżonka. W czasie trwania wspólności majątkowej?

Wspólność majątkowa

Wspólność majątkowa to ustrój jaki panuje pomiędzy osobami, które zawarły związek małżeński (prawo cywilne).

Na czas kiedy ustrój ten występuje pomiędzy małżonkami mają miejsce określone skutki majątkowe u obu małżonków.

Zgodnie ze tym co mówi art. 31 ustawy z dnia 25.02.1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359) z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

ISTOTNE:

Co niezwykle ważne Do majątku wspólnego należą w szczególności:

  1. pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
  2. dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;
  3. środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
  4. kwoty składek ZUS zewidencjonowanych na subkoncie.

W dalszej części a konkretnie w art. 36 ww. ustawy prawodawca wspomina, że oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Co więcej każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej.

Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

ISTOTNE:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Niemniej przedmiotami majątkowymi służącymi małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej małżonek ten zarządza samodzielnie. W razie przemijającej przeszkody drugi małżonek może dokonywać niezbędnych bieżących czynności.

Nawiązując do powyższego – majątek nabyty w czasie trwania wspólności majątkowej staje się majątkiem obojga małżonków.

Wyjątkiem od tej reguły jest spisanie umowy podziału majątku.

Umowa użyczenia

Nawiązując do ustawy z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Ustrój wspólności majątkowej skutkuje tym, że nabyte w trakcie jej trwania składniki majątku stanowią wspólny majątek do którego prawo mają oboje małżonkowie. Wyjątek stanowi podział tego majątku.

Skoro majątek ten jest wspólny to pomimo użytkowania go w działalności jednego małżonka będzie on także stanowił majątek drugiego małżonka.

Nie występuje tutaj zatem żadne użyczenie wspólnego majątku. Małżonek przekazujący samochód będący środkiem trwałym w jego działalności nie dokonuje żadnej czynności użyczenia, darowania, sprzedania a jedynie przekazania drugiemu małżonkowi do używania w jego działalności.

Małżonek otrzymujący dany składnik majątku (jak i przekazujący) cały czas ma prawo do zarządu nad nim. Zatem przekazanie środka trwałego z działalności jednego małżonka do drugiego nie będzie skutkowało opodatkowaniem czy to podatkiem dochodowym od osób fizycznych PIT czy to podatkiem VAT.

Środek trwały

Składnik majątku który stanowi środek musi spełniać kilka cech:

  • został nabyty lub wytworzony przez podatnika,
  • jest własnością albo współwłasnością podatnika,
  • jest kompletny i zdatny do użytku w miesiącu przyjęcia go do używania w działalności,
  • jest użytkowany w działalności gospodarczej (bez użytku prywatnego poza wyjątkami),
  • okres użytkowania wynosi więcej niż 12 miesięcy.

Oddanie w używanie samochodu do firmy drugiego małżonka

Wiele razy małżonkowie pomiędzy którymi istnieje wspólność majątkowa mają potrzebę przekazania samochodu do działalności drugiego małżonka.

Jeżeli samochód został nabyty po zaistnieniu wspólności majątkowej to przy braku umów o podział majątku stanowi on wspólny majątek.

ISTOTNE:

Na mocy art. 22g ust. 12 oraz 13 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PIT) w razie zmiany formy prawnej, a także połączenia albo podziału podmiotów dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów –> wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji środków trwałych podmiotu o zmienionej formie prawnej, podzielonego albo połączonego.

Zasadę tę stosuje się odpowiednio do spółek niebędących osobami prawnymi, w tym również powstałych z przekształcenia spółki.

Powyższe stosuje się gdy nastąpiła zmiana działalności wykonywanej samodzielnie przez jednego z małżonków na działalność wykonywaną samodzielnie przez drugiego z małżonków jeżeli przed przerwą lub zmianą składniki majątku były wprowadzone do ewidencji środków trwałych.

Przykład 1

Małżonkowie prowadzą odrębne działalności gospodarcze oraz posiadają wspólność majątkową. Oboje kupili samochody osobowe w trakcie trwania wspólności majątkowej.

W lipcu 2023. żona postanowiła przekazać swojemu mężowi swój samochód osobowy, który stanowi w jej działalności środek trwały. Jest on ponad połowę zamortyzowany. Wartość początkowa samochodu to 50.000 zł. Zamortyzowano do tej pory 30.000 zł.

Mąż otrzymał od żony:

  1. dokument zakupu,
  2. ewidencję środków trwałych.

Mąż kontynuuje amortyzację otrzymanego samochodu osobowego. Zatem przyjmuje tę samą wartość początkową co żona, te same odpisy amortyzacyjne, tę samą metodę amortyzacji.

Przykład 2

Małżonkowie prowadzą odrębne działalności gospodarcze oraz posiadają wspólność majątkową. Oboje kupili samochody osobowe w trakcie trwania wspólności majątkowej jak i przed zawarciem małżeństwa. Żona posiada jeden samochód, który nabyła przed zaistnieniem wspólności majątkowej.

W lipcu 2023r. chciałaby go przekazać mężowi do jego działalności gospodarczej. Samochód nie był wcześniej używany w żadnej działalności ani nie był amortyzowany. Wartość jego to 25.000 zł.

Żona musi przemyśleć w jakiej formie przekaże mężowi danych samochód, który nie stanowi wspólności majątkowej a jedynie jej własność. Może to być użyczenie albo darowizna.

W przypadku darowizny małżonek będzie mógł dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości określonej na umowie darowizny albo na dokumencie kupna pojazdu jeżeli przy otrzymaniu tego samochodu nie skorzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn (nie chodzi tu o kwotę wolną).

W przypadku użyczenie małżonek będzie mógł dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości określonej w umowie użyczenia.

ISTOTNE:

Na mocy art. 22g ust. 11 ustawy o PIT w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku; zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie.

Przykład 3

Małżonkowie prowadzą odrębne działalności gospodarcze oraz posiadają wspólność majątkową. Oboje kupili samochody osobowe w trakcie trwania wspólności majątkowej. Jeden z samochodów osobowych o wartości 45.000 zł ma być użytkowany w obu działalnościach.

Żona może używać tego samochodu w swojej działalności i będzie dokonywała odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej 22.500 zł.

Mąż także może używać ten sam samochód w swojej działalności i może dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej 22.500 zł.

Zatem oboje będą mogli ujmować w koszty amortyzacji po połowie (udziale w samochodzie).

Co natomiast z wydatkami dotyczącymi eksploatacji samochodu – środka trwałego używanego w obu działalnościach?

Jeżeli chodzi o wydatki na remont, naprawę, paliwo, opłaty autostradowe parkingowe to:

  • każdy z małżonków, który ponosi dany wydatek ujmuje w swoich księgach w kosztach 75% + 50% niedoliczonego VAT z faktury dokumentującej dany wydatek.

Z kolei gdy mowa o polisie ubezpieczeniowej OC, AC dotyczącej tego samochodu to jeżeli daną polisę opłacają po 50% to będą mogli ująć w koszty u siebie po 50%.

Jeżeli jednak jeden z małżonków opłaca 100% to on ujmie w swoich kosztach 100% wartości tej polisy.

Należy podkreślić, iż w tym przykładzie jest mowa o samochodzie osobowym będącym środkiem trwałym, który jest wprowadzony na stan środków trwałych w obu działalnościach.

Opublikowane w

Księgowanie kosztów na podstawie skanów faktur papierowych – czy jest zgodne z prawem?

Opublikowano: 2023-09-15

Obieg i archiwizacja dokumentów to jeden z bardziej kosztownych aspektów prowadzenia przedsiębiorstwa, zwłaszcza na dużą skalę. Papierowe dokumenty bardzo często są skanowane i przechowywane w formie elektronicznej. W niniejszym wpisie przeanalizujemy kwestię przechowywania dokumentów w formie skanów oraz sprawdzimy, czy dają one prawo do rozpoznania kosztu/odliczenia VATu nawet w sytuacji zniszczenia lub zagubienia oryginałów.

Nieprecyzyjne przepisy i niejednolite orzecznictwo

Zasady przechowywania dokumentacji podatkowej są nieprecyzyjne, a ponadto zostały zasadniczo uregulowane w dwóch ustawach tj. w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997r. ordynacja podatkowa oraz w ustawie z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT).

Zgodnie z:

  • art. 86 ustawy ordynacja podatkowa, podatnicy obowiązani do prowadzenia ksiąg podatkowych, przechowują księgi i związane z ich prowadzeniem dokumenty do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego, chyba że ustawy podatkowe stanowią inaczej,
  • art. 112 ustawy o VAT podatnicy są obowiązani przechowywać ewidencje prowadzone dla celów rozliczania podatku oraz wszystkie dokumenty, w szczególności faktury, związane z tym rozliczaniem do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Ponadto w kolejnym art. 112a zapisano, iż podatnicy przechowują wystawione i otrzymane dokumenty w podziale na okresy rozliczeniowe, w sposób zapewniający łatwe ich odszukanie oraz autentyczność pochodzenia, integralność treści i czytelność tych faktur od momentu ich wystawienia lub otrzymania do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Analizując przytoczone wyżej regulacje, stwierdzić można, że w zasadniczej części są spójne, ponieważ zobowiązują podatników do przechowywania dokumentów do momentu przedawnienia zobowiązań podatkowych i jednocześnie nie zabraniają ich archiwizacji w formie elektronicznej.

W praktyce nieprecyzyjne przepisy i rozumienie pojęcia „przechowywanie dokumentów” stały się przedmiotem sporów pomiędzy podatnikami, a fiskusem. Finał tych sporów niejednokrotnie kończył się w sądach administracyjnych, a sama procedura wydania interpretacji trwała często kilka lat.

Sądy niejednokrotnie „zmuszały” fiskusa do wydania interpretacji

Przykładem spornej sytuacji pomiędzy podatnikiem, a fiskusem jest wniosek o interpretację indywidualną, który został wystosowany do organu w kwietniu 2019 roku. Podatnik wnioskował o zaaprobowanie stanu faktycznego, w którym zamierza zrezygnować z papierowej formy archiwizowania dokumentów na rzecz elektronicznej formy ich przechowywania. Zapytał fiskusa, czy elektroniczne skany faktur będą stanowić podstawę do rozpoznania podatkowych kosztów uzyskania przychodów na gruncie podatku CIT. Podatnik szczegółowo opisał proces elektronicznej archiwizacji dokumentów, który spełniał wskazane wyżej wymogi ustawowe m.in. w zakresie integralności, czytelności i autentyczności pochodzenia.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej. Zdaniem organu interpretacja nie rozstrzygałaby o skutkach podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w zakresie podatku dochodowego, lecz byłaby oceną materiału dowodowego. Sprawą zajmował się WSA, który uchylił postanowienie Dyrektora KIS, jednak ten wniósł skargę kasacyjną. NSA również uznał działanie Dyrektora KIS za niezgodne z prawem i po upływie czterech lat, tj. 27 marca 2023r., organ wydał korzystną dla podatnika interpretację sygn. 0111-KDIB1-2.4010.166.2019.9.DP.

Sądy administracyjne wielokrotnie stawały po stronie podatników i „wymuszały” na KIS wydanie interpretacji w przedmiocie możliwości przechowywania dokumentów w formie elektronicznej. Doprowadziło to do ujednolicenia linii orzeczniczej w tym zakresie, a tym samym ułatwiło uzyskanie interpretacji w analogicznych stanach faktycznych.

Zagubienie/zniszczenie dokumentów – przykład korzystnej interpretacji na gruncie podatku VAT

Przykładem korzystnej dla podatnika interpretacji indywidualnej jest interpretacja wydana dnia 5 maja 2022r. przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 113-KDIPT1-2.4012.99.2022.2.AJB. Podatnik zadał pytanie, czy zagubienie/zniszczenie oryginałów dokumentów stoi na przeszkodzie w odliczeniu podatku VAT, podczas gdy będzie dysponować skanami tych faktur przechowywanymi w formie elektronicznej przy jednoczesnym spełnieniu wymogów ustawowych.

Organ wydał korzystną dla podatnika interpretację konkludując sprawę w następujący sposób „Analizując okoliczności sprawy na tle przedstawionych przepisów prawa wskazać należy, że w przypadku gdy Państwu obiektywnie na podstawie przepisów ustawy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, sposób przechowywania (przechowywanie w formie elektronicznej) faktur nie ma/nie będzie miało wpływu na prawo do obniżenia podatku VAT należnego o kwotę podatku naliczonego.”

Czy można zatem bez ryzyka przechowywać dokumenty w formie skanów i zrezygnować z archiwizacji dokumentów papierowych?

Kwestia przechowywania dokumentacji w formie skanów nie jest oczywista, a interpretacja indywidualna chroni wyłącznie wnioskodawcę. Zważając jednak na korzystne orzecznictwo sądów oraz najnowsze interpretacje fiskusa, stwierdzić można iż zagadnienie to zostało już rozstrzygnięte, a tym samym istnieje aprobata dla rezygnacji z papierowych dokumentów na rzecz ich elektronicznych skanów. Warto jednak rozważyć wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji we własnej sprawie, tym bardziej, że forma przechowywania dokumentacji elektronicznej wymaga spełnienia dodatkowych warunków w postaci zapewnienia integralności, czytelności i autentyczności pochodzenia dokumentów. W skrajnym przypadku niedopatrzenia na tym gruncie mogłyby doprowadzić do podważenia materiału dowodowego.

Kończąc rozważania na tym gruncie warto wspomnieć, iż problematyka dokumentacji papierowej zostanie zasadniczo rozwiązana wraz z wprowadzeniem Krajowego Systemu e-Faktur (KSEF). Z pewnością niejednokrotnie poruszymy kwestie związane z KSEF na naszym blogu.

Autor- Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Kiedy następuje przedawnienie zobowiązania względem kontrahenta i jakie rodzi skutki podatkowe

Opublikowano: 2023-09-08

Przedawnienie zobowiązania wobec kontrahenta z tytułu niezapłaconej faktury to nierzadkie zjawisko. W zależności od rodzaju zobowiązania – istnieją różne terminy przedawnień.

Jak wygląda przedawnienie odnośnie zobowiązań względem kontrahenta wynikających z prowadzenia działalności gospodarczej?

Na co należy zwrócić szczególną uwagę? Na te i wiele innych wątpliwości odpowiedziano w niniejszej publikacji.

Podstawowe kwestie dotyczące przedawnień zobowiązania wobec kontrahenta

Zasady dotyczące przedawnień zobowiązań reguluje ustawa z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 zwana dalej ustawą KC).

W art. 118 ustawy KC prawodawca mówi, iż w sytuacji gdy przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi:

  1. 6 lat,
  2. dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.

Należy zaznaczyć, iż koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

Co więcej terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną.

Istotne:

Jednakże pamiętając o art. 554 ustawy KC roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych przedawniają się z upływem 2 lat.

Co z tego wynika?

Jeżeli przedsiębiorca (wierzyciel) posiada należności – niezapłacone faktury wówczas dla niego termin przedawnienia tych należności upływa po 3 latach.

Jeżeli natomiast przedsiębiorca (dłużnik) posiada zobowiązanie – niezapłacone faktury wobec kontrahenta wówczas dla niego termin przedawnienia tych zobowiązań upływa po 2 latach.

Skutki podatkowe przedawnienia zobowiązań w PIT i w ryczałcie

Jak mówi art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PIT) przychodem z działalności gospodarczej jest także wartość:

  1. umorzonych lub przedawnionych zobowiązań,
  2. zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.

Istotne:

Przychodem z działalności gospodarczej nie są kwoty umorzonych zobowiązań, w tym także umorzonych pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z postępowaniem restrukturyzacyjnym lub postępowaniem upadłościowym.

Przykład 1

Czynny podatnik VAT stosuje ryczałt jako formę podatkową prowadzonej działalności. Opłaca zaliczki na zryczałtowany podatek dochodowy – w okresach miesięcznych.

Podatnik posiada niezapłaconą fakturę wobec kontrahenta na kwotę 10.000 zł netto. Termin jej płatności to 30.04.2020r.

Termin przedawnienia upłynął 31 grudnia 2022r.

W styczniu 2023r. zobowiązanie było już przedawnione. Podatnik powinien w tym miesiącu ująć kwotę 10.000 zł jako przychód podlegający opodatkowaniu ryczałtem. Nie ma znaczenia, iż w ryczałcie nie księguje się kosztów uzyskania przychodów.

Stawka ryczałtu dla przedawnionego zobowiązania z tytułu faktury wynosi 3% z kwoty 10.000 zł.

Przykład 2

Czynny podatnik VAT stosuje skalę podatkową jako formę podatkową prowadzonej działalności. Opłaca miesięczne zaliczki na podatek dochodowy.

Podatnik posiada niezapłaconą fakturę wobec kontrahenta na kwotę 5.000 zł netto. Termin jej płatności to 30.06.2020r.

Termin przedawnienia upłynął 31 grudnia 2022r.

W styczniu 2023r. zobowiązanie było już przedawnione. Podatnik powinien w tym miesiącu ująć kwotę 5.000 zł jako pozostały przychód w PKPiR (kol. 8) i opodatkować tak jak dochód z działalności gospodarczej.

Opublikowane w

Amortyzacja jednorazowa do 100.000 zł to nie to samo co amortyzacja do 50.000 EUR

Opublikowano: 2023-09-01

Warunki skorzystania z jednorazowej amortyzacji środków trwałych do 100.000 zł rocznie różnią się istotnie od warunków dokonywania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego do 50.000 EUR rocznie.

Nie należy tych typów amortyzacji użytkować w pełni zamiennie. Gdzie tkwią różnice?

Jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych do 100.000 zł rocznie

Jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych obejmuje niektóre rodzaje środków trwałych.

Istotne:

Fabrycznie nowy środek trwały to składnik majątku, który wcześniej nie był w ogóle używany przez żadnego podatnika.

Limit rocznej amortyzacji tego typu to 100.000 zł rocznie i jest to limit przypadający łącznie na środki trwałe.

Limit 100.000 zł obejmuje sumę odpisów amortyzacyjnych i wpłaty na poczet nabycia środka trwałego zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów.

Grupy środków trwałych (KŚT) które obejmuje ten typ amortyzacji przedstawiono w tabeli.

Grupy środków trwałych podlegających amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych
GRUPA OPIS
3 KOTŁY I MASZYNY ENERGETYCZNE
4 MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY OGÓLNEGO ZASTOSOWANIA
5 MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY SPECJALISTYCZNE
6 URZĄDZENIA TECHNICZNE
8 NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, RUCHOMOŚCI I WYPOSAŻENIE, GDZIE INDZIEJ NIESKLASYFIKOWANE

Co ważne wszystkie grupy podatników mogą stosować ten typ amortyzacji.

Amortyzację jednorazową w przypadku nabycia fabrycznie nowego środka trwałego podatnik stosuje w roku podatkowym, w którym środek ten został wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Oczywiście do wartości łącznej rocznie dla wszystkich środków trwałych 100.000 zł.

Istotne:

Należy podkreślić, iż jednorazową amortyzację fabrycznie nowych środków trwałych nie można stosować gdy:

  1. wartość początkowa jednego środka trwałego nabytego w roku podatkowym, wynosi poniżej 10.000 zł lub
  2. łączna wartość początkowa co najmniej dwóch środków trwałych nabytych w roku podatkowym, wynosi co najmniej 10.000 zł (albo poniżej), ale wartość początkowa każdego z nich nie przekracza 3.500 zł.

Przykład 1

Czynny podatnik VAT nabył fabrycznie nowy samochód ciężarowy (KŚT 742) o wartości 650.000 zł. Jednakże nie może skorzystać z jednorazowej amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych z uwagi na to, że ten typ amortyzacji nie obejmuje środków transportu.

Przykład 2

Czynny podatnik VAT nabył fabrycznie nowego laptopa (stację graficzną – KŚT 487) o wartości 15.000 zł netto. Podatnik może skorzystać z jednorazowej amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych.

Przykład 3

Podatnik zwolniony podmiotowo z VAT nabył fabrycznie nowy aparat fotograficzny (KŚT 669) do swojej działalności reklamowej. Wartość aparatu to 15.000 zł brutto. Podatnik może skorzystać z jednorazowej amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych.

Przykład 4

Podatnik zwolniony podmiotowo z VAT nabył fabrycznie nowy komplet mebli biurowych (KŚT 809) do swojej działalności. Wartość kompletu to suma 12.500 zł brutto. Podatnik może skorzystać z jednorazowej amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych.

Przykład 5

Czynny podatnik VAT nabył fabrycznie nową klimatyzację przenośną (KŚT 652) do swojej działalności pośrednika handlowego. Wartość klimatyzacji to 4.100 zł netto. Podatnik nie może skorzystać z jednorazowej amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych z uwagi na wartość klimatyzacji poniżej 10.000zł.

Warto podkreślić, iż korzystnie jest wykorzystywać limit amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych do 100.000 zł w pierwszej kolejności (jeśli to możliwe) a dopiero w drugiej kolejności z amortyzacji do 50.000 EUR.

Amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych do 100.000 zł obejmuje tylko nowe środki trwałe.

Amortyzacja środków trwałych do 50.000 EUR obejmuje nowe i używane środki trwałe.

Amortyzacja środków trwałych do 50.000 EUR rocznie

Zupełnie odmienny typem od poprzedniego rodzaju amortyzacji jest amortyzacja środków trwałych do 50.000 EUR rocznie.

Limit ten po przeliczeniu na polskie złote wynosi 241.000 zł rocznie.

Wartość początkowa środka trwałego, który ma być amortyzowany jednorazowo musi opiewać na kwotę wyższą niż 10.000 zł.

Amortyzacja ta dotyczy zarówno nowych jak i używanych środków trwałych dla poniżej zaprezentowanych grup.

Grupy środków trwałych podlegających amortyzacji fabrycznie nowych środków trwałych
GRUPA OPIS
3 KOTŁY I MASZYNY ENERGETYCZNE
4 MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY OGÓLNEGO ZASTOSOWANIA
5 MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY SPECJALISTYCZNE
6 URZĄDZENIA TECHNICZNE
7 ŚRODKI TRANSPORTU Z WYŁĄCZENIEM SAMOCHODÓW OSOBOWYCH
8 NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, RUCHOMOŚCI I WYPOSAŻENIE, GDZIE INDZIEJ NIESKLASYFIKOWANE

Istotne:

Z amortyzacji do 50.000 EUR mogą jednak skorzystać jedynie podatnicy rozpoczynający działalność (w roku rozpoczęcia działalności) oraz mali podatnicy PIT.

Mały podatnik PIT do podatnik, którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku VAT) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym sumy 2.000.000 euro czyli:

  1. 9.188.000 zł dla roku 2022,
  2. 9.654.000 zł dla roku 2023.

Powyższe limity dotyczą też przedsiębiorstwa w spadku (które także może być małym podatnikiem PIT) w odniesieniu do przychodu ze sprzedaży u zmarłego przedsiębiorcy.

Amortyzację jednorazową do 50.000 EUR podatnik stosuje w stosunku do nabytego środka trwałego w roku podatkowym, w którym środek ten został wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Oczywiście do wartości łącznej rocznie dla wszystkich środków trwałych 50.000 EUR.

Przykład 1

Czynny podatnik VAT nabył w roku 2023 używany samochód ciężarowy o wartości 351.000 zł oraz nową koparko-ładowarkę o wartości 180.000 zł.

Podatnik w roku 2023 zamortyzuje:

  1. nową koparko-ładowarkę (KŚT 580) do wartości limitu 100.000 zł a od stycznia 2024r. od pozostałej wartości 80.000 zł będzie kontynuował amortyzację metodą liniową według stawki 20% rocznie,
  2. używany samochód ciężarowy (KŚT 742) do wartości limitu 241.000 zł natomiast od stycznia 2024r. od pozostałej wartości 110.000 zł będzie kontynuował amortyzację metodą liniową według stawki 20% rocznie,

Istotne:

Zastosowanie jednorazowego odpisu amortyzacji do 50.000 EUR podatnicy mogą ująć w koszty firmy nie wcześniej niż w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych.

Jeżeli część środka trwałego zostanie zamortyzowany jednorazowo a część nie (z uwagi na przekroczenie limitu) to od nowego roku podatnik stosuje amortyzację rozłożoną w czasie (metodą liniową lud ustalaną za pomocą podwyższonych stawek amortyzacyjnych).

Istotne:

Warto podkreślić, iż jednorazowa amortyzacja do 50.000 EUR rocznie jest zaliczana do pomocy de minimis natomiast amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych do 100.000 zł już nie. Jest to ważne w kontekście korzystania w ciągu 3 lat z innej pomocy de minimis np. preferencyjnych pożyczek, dofinansowań, dotacji, subwencji i innych.

Państwo może udzielić jednemu podmiotowi pomocy de minimis przez 3 lata na sumę nie większą niż 200.000 EUR.

Opublikowane w

KSeF 2024 – główne założenia rewolucji w fakturowaniu

Opublikowano: 2023-08-25

W sierpniu 2023 roku Prezydent podpisał ustawę dotyczącą obowiązku stosowania faktur ustrukturyzowanych w ramach Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Zmieni się niemal wszystko, począwszy od sposobu emitowania faktur, a na ich odbieraniu i doręczaniu kończąc. Co za tym idzie (za pewnymi wyjątkami) całkowicie znikną z obrotu faktury papierowe, a ich miejsce zastąpią tzw. faktury ustrukturyzowane. Jakie zmiany jeszcze czekają podatników, oraz kto i kiedy musi się na nie przygotować? – o tym poniżej.

Czym jest KSeF i od kiedy należy go obowiązkowo stosować?

Obowiązek stosowania KSeF zgodnie z podpisaną przez Prezydenta ustawą z dnia 16 czerwca 2023r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 1598) obejmie podatników VAT czynnych z dniem 1 lipca 2024r., natomiast podatników VAT zwolnionych z dniem 1 stycznia 2025r.

Obowiązek ten polegać będzie na konieczności wystawiania tzw. faktur ustrukturyzowanych, czyli faktur wystawionych przy użyciu KSeF, który jest systemem teleinformatycznym. System ten służy nie tylko wystawieniu faktur. Dodatkowo KSeF umożliwia odbieranie faktur ustrukturyzowanych (czyli faktur w formie elektronicznego pliku XML) oraz ich przechowywanie, a także nadawanie, zmianę lub odbieranie uprawnień do korzystania z systemu. Inaczej rzecz ujmując wystawienie faktury ustrukturyzowanej polegać będzie na wyemitowaniu jej np. za pośrednictwem dotychczasowego systemu księgowego i wysyłce do KSeF analogicznie jak wysłanie pliku JPK. Faktura trafi do KSeF, gdzie nabywca za pośrednictwem systemu będzie mógł taką fakturę pobrać.

Choć podatnicy VAT zwolnieni będą zobligowani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych dopiero od 1 stycznia 2025r., realnie będą korzystać z KSeF od 1 lipca 2024 roku w związku z koniecznością odbierania faktur emitowanych przez kontrahentów. Na marginesie dodać należy, że KSeF został już uruchomiony z początkiem 2022 roku, jednak funkcjonuje do tej pory na zasadnie dobrowolności. Przed 1 lipca 2024 roku sprzedawca może (nie musi) wystawiać faktur ustrukturyzowanych, z kolei nabywa może (nie musi) godzić się na przyjmowanie takich faktur. Z dniem 1 lipca 2024 roku obowiązek stosowania KSeF oznacza konieczność wystawiania faktur ustrukturyzowanych, natomiast kupujący nie ma wyboru i musi taką fakturę ustrukturyzowaną przyjąć.

Stosowanie KSeF oznacza niemal całkowitą likwidację tzw. faktur papierowych (poza pewnymi wyjątkami które przedstawimy poniżej). Zniknie proceder „podmieniania faktur”, bowiem faktura przesłana do KSeF będzie mogła zostać zmieniona jednie w trybie korekty. Ponadto zlikwidowana zostanie możliwość wystawiania not korygujących. Nie będzie także możliwości wstecznego wystawiania faktur. Zgodnie bowiem z art. 106na ustawy o VAT fakturę ustrukturyzowaną uznaje się za wystawioną w dniu jej przesłania do KSeF.

Jak w praktyce będzie wyglądać obieg dokumentów w związku z obowiązkiem stosowania KSeF?

Obligatoryjne stosowanie KSeF oznacza, że systemy finansowo-księgowe podatników będą skoordynowane z KSeF, tzn. wystawione faktury będą przesyłane do KSeF za pośrednictwem programu komputerowego. Każda faktura będzie posiadała numer identyfikujący dany dokument, a na okoliczność przyjęcia do KSeF każda faktura otrzyma UPO (urzędowe poświadczenie odbioru).

Z kolei dostęp do faktur będzie możliwy również tylko i wyłącznie przez KSeF. Dostęp ten będzie posiadać wyłącznie sam podatnik lub inne osoby upoważnione np. biuro rachunkowe, czy bezpośredni pracownicy przedsiębiorcy. W przypadku podatników niebędących osobami fizycznymi (np. spółki z o.o.), podmiot ten będzie zobligowany do wskazania osoby fizycznej upoważnionej do korzystania z KSeF w imieniu podmiotu. Wskazywanie osób upoważnionych do korzystania z KSeF tj. nadanie uprawnień oraz ich odbieranie umożliwia dokument ZAW-FA lub kwalifikowana pieczęć elektroniczna.

Dostosowanie narzędzi informatycznych do nowej rzeczywistości to pierwsza kwestia, jednak w szczególności większe podmioty muszą przygotować się na rewolucję w obiegu dokumentów np. w rozliczeniach z pracownikami, weryfikacji dokumentów pod kątem formalnym i merytorycznym, czy wreszcie sposobem ich ewidencjonowania (księgowania w systemie). W tym miejscu należy podkreślić, że KSeF niesie ze sobą zarówno aspekty pozytywne (m.in. faktury nie będą się gubić), ale też negatywne – do KSeF mogą wpływać przez pomyłkę (lub nie, np. wyłudzenia) faktury nie dotyczące danego przedsiębiorstwa.

Kiedy wystawianie faktur za pośrednictwem KSeF nie jest obowiązkowe? Kto nie musi korzystać z systemu?

Zgodnie z art. 106ga ust. 2 obowiązek wystawiania faktur za pośrednictwem KSeF nie dotyczy:

  • podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju.Zagraniczne podmioty nie będą więc zobligowane do korzystania z KSeF, jednak polski podmiot wystawiający fakturę np. dla niemieckiego podmiotu w ramach WDT musi wystawić fakturę ustrukturyzowaną za pośrednictwem KSeF. Z kolei faktury emitowane przez zagranicznych kontrahentów będą nadal otrzymywane i księgowane na dotychczasowych zasadach,
  • podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju, który posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności nie uczestniczy w dostawie towarów lub świadczeniu usług, dla których wystawiono fakturę.
  • podatnika korzystającego z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 7, 7a i 9 ustawy o VAT, dokumentujących czynności rozliczane w tych procedurach (procedura nieunijna dla podmiotów zagranicznych, międzynarodowy okazjonalnych przewóz drogowy osób, szczególna procedura dotycząca sprzedaży na odległość towarów importowanych),
  • faktur wystawianych na rzecz nabywcy towarów lub usług będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej,
  • przypadków odpowiednio udokumentowanych dostaw towarów lub świadczenia usług, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 106s, tj. odrębnych rozporządzeń ws wystawiania faktur w których znajdują się odstępstwa od standardowych reguł np. paragon za autostradę będzie w dalszym ciągu uznawany za fakturę bez obowiązku przesyłania jej do KSeF.

Inne problemy związane z obowiązkiem stosowania KSeF

W kolejnych wpisach naszego bloga zaprezentujemy pozostałe istotne z punktu widzenia przedsiębiorców zagadnienia związane z obowiązkiem stosowania KSeF. Przyjrzymy się m.in. kwestii związanej z wystawianiem faktur w okresie awarii KSeF, modyfikacji przepisów na gruncie wystawiania faktur korygujących, czy też zagadnieniu wykonywania przelewów za faktury ustrukturyzowane. Poruszymy także kwestie sankcji za niedostosowanie się do nowych regulacji związanych z funkcjonowaniem KSeF.

Autor- Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Otrzymanie wpłaty od klienta przed wystawieniem faktury niekiedy będzie opodatkowane PIT

Opublikowano: 2023-08-18

Otrzymanie wpłaty całości należności za niesprzedany jeszcze towar lub nie wykonaną jeszcze usługę pojawia się nieraz w codzienności prowadzonej działalności gospodarczej.

Niekiedy otrzymanie przez sprzedawcę wpłaty całości należności jest pierwszym momentem, pierwszym zdarzeniem zaistniałym w danej transakcji. Po tej wpłacie sprzedawca wydaje towar lub wykonuje usługę albo wystawia fakturę.

Czy otrzymanie takiej zapłaty będzie już skutkować obowiązkiem opodatkowania jej podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Przychód z działalności gospodarczej

Jednym ze źródeł przychodu podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT) jest przychód z prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwana dalej ustawą o PIT) w art. 14 ust. 1 za przychód z działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

PRZYCHÓD Z DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Czynność Kategoria
Określenie przychodu Kwoty należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane.
Pomniejszenie przychodu o wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.
Pomniejszenie przychodu U czynnych podatników VAT dokonujących sprzedaży opodatkowanej VAT o VAT należny z tej sprzedaży.

ISTOTNE:

Przedsiębiorcy stosujący skalę podatkową, podatek liniowy albo ryczałt jako formę opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej opodatkują (rozpoznają) przychód z działalności w tych samych momentach.

ISTOTNE:

Przedsiębiorcy stosujący kartę podatkową jako formę opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej nie opodatkowują rzeczywistego uzyskanego przychodu a stosują stałą stawkę podatku w zależności od rodzaju prowadzonej działalności, liczby mieszkańców miasta w którym prowadzą działalność oraz liczby pracowników jaką zatrudniają.

Kiedy należy opodatkować przychód z działalności gospodarczej?

Podatnicy stosujący ryczałt, skalę albo podatek liniowy jako formę opodatkowania prowadzonej działalności rozpoznają moment opodatkowania według tych samych reguł.

Dzień (miesiąc rozliczeniowy) powstania przychodu z działalności to:

  1. dzień wydania rzeczy (towaru), lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, zbycia prawa majątkowego nie później niż dzień:
  1. wystawienia faktury albo
  2. uregulowania należności.

Dzień w którym przedsiębiorca będzie musiał opodatkować uzyskany przychód z działalności gospodarczej zależy od tego jedno z trzech zdarzeń wystąpi jako pierwsze.

Jeżeli sprzedawca najpierw wystawi fakturę a potem wyda towar i uzyska zapłatę to dzień opodatkowania przychodu z działalności gospodarczej będzie dzień (miesiąc) wystawienia faktury.

W sytuacji gdy sprzedawca najpierw wyda towar lub wykona usługę a potem wystawi fakturę i uzyska zapłatę to dzień opodatkowania przychodu z działalności gospodarczej będzie dzień wydania towaru lub wykonania usługi.

W przypadku gdy sprzedawca najpierw otrzyma całość zapłaty za towar lub usługę a następnie wystawi fakturę bądź wyda towar lub wykona usługę to dzień opodatkowania przychodu z działalności gospodarczej to będzie dzień otrzymania całości zapłaty za towar lub usługę.

ISTOTNE:

Zaliczki, przedpłaty i wszystkie wpłaty o tym charakterze nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych u sprzedawcy.

Natomiast otrzymanie przez sprzedawcę całości zapłaty należności za towar lub usługę przed fakturę i wydaniem towaru lub wykonania usługi podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

ISTOTNE:

Należy podkreślić, że gdy strony ustalą rozliczenie usługi w okresach cyklicznych (co miesiąc, kwartał, rok) wówczas datą powstania przychodu będzie ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.

Przykład 1

Czynny podatnik VAT stosuje ryczałt jako formę podatkową prowadzonej działalności. Opłaca zaliczki na zryczałtowany podatek dochodowy – w okresach miesięcznych.

Podatnik wycenił swoją usługę na kwotę 3.500 zł netto. Klient zapłacił dnia 29.06.2023r. od razu całość należności za tę usługę.

Podatnik wykonał daną usługę dnia 05.07.2023r. i w tym samym dniu wystawił fakturę sprzedaży

Obowiązek opodatkowania przychodu z działalności wystąpi w dniu otrzymania należności a więc w dniu 29.06.2023r. a zatem jeszcze w czerwcu 2023r. bowiem uregulowanie należności zaistniało jako pierwsze z trzech ww. zdarzeń.

Przykład 2

Czynny podatnik VAT stosuje skalę podatkową jako formę opodatkowania prowadzonej działalności. Podatnik wystawił fakturę sprzedaży dnia 03.07.2023r. na kwotę 5.000 zł netto. Usługę wykonał dnia 13.07.2023r. Zapłatę za tę usługę otrzymał dnia 20.07.2023r.

Obowiązek opodatkowania przychodu z działalności wystąpi w dniu wystawienia faktury a więc dnia 03.07.2023r.

Przykład 3

Czynny podatnik VAT stosuje podatek liniowy jako formę podatkową prowadzonej działalności. Podatnik wycenił swoją usługę na kwotę 1.500 zł netto. Klient zapłacił dnia 01.07.2023r. od razu całość należności za tę usługę.

Podatnik wykonał daną usługę dnia 03.07.2023r. i w tym samym dniu wystawił fakturę sprzedaży

Obowiązek opodatkowania przychodu z działalności wystąpi w dniu otrzymania należności a więc w dniu 01.07.2023r.

ISTOTNE:

Końcowo warto wspomnieć, iż w praktyce gospodarczej wiele razy mogą wystąpić tzw. zaliczki 100%.

W takiej sytuacji sprzedawcy nie wiedzą jak postąpić. Czy opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych czy też nie.

Należy podkreślić, iż gdy sprzedawca otrzyma 100% zaliczkę, która nie będzie miała charakteru ostatecznej zapłaty wówczas nie będzie miał obowiązku opodatkowania takiej zaliczki podatkiem dochodowym od osób fizycznych czy też nie.