Ustawa z 31 marca 2020r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw zwaną dalej ustawą o zwalczaniu skutków ekonomicznych wywołanych przez Covid-19 oddaje pracodawcom możliwość starania się o środki z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych świadczeń na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników i składek ZUS pracodawcy w czasie przestoju ekonomicznego albo obniżonym wymiarem czasu pracy, w następstwie wystąpienia COVID-19.
Jakie są zasady przyznania tych środków, gdzie można znaleźć wymagane dokumenty, jaka może być wysokość pomocy? Na te i wiele innych pytań odpowiedziano w niniejszej publikacji.
Co dokładnie znaczy preferencja dofinansowania do wynagrodzeń
Na mocy art. 15g ustawy o zwalczaniu skutków ekonomicznych wywołanych przez Covid-19 prawodawca wprowadził możliwość ubiegania się pracodawców o przyznanie środków finansujących w części wynagrodzenia pracowników i składki ZUS w sytuacji wystąpienia przestoju ekonomicznego z tytułu panującej pandemii koronawirusa, gdy zatrudniający musi obniżyć wynagrodzenie albo zmniejszyć wymiar czasu pracy wobec spadku obrotów firmy.
Spadek obrotów pracodawca winien rozumieć, jako spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym:
- Nie mniej niż o 15%, obliczony, jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o dofinansowanie w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego,
lub
- Nie mniej niż o 25% obliczony, jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o dofinansowanie, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego.
Niezwykle istotnym aspektem przy ustalaniu okresów jest to, iż ustawodawca za miesiąc uważa również 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku, gdy okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego.
Na czym polega skorzystanie z opcji obniżenia wynagrodzenia a na czym zmniejszenia wymiaru czasu pracy?
Przestój ekonomiczny
Niezwykle istotnym zagadnieniem w przypadku ubiegania się ten typ dofinansowań jest określenie terminu przestoju ekonomicznego. Należałoby go określić, jako:
- Czas, w których pracownik nie jest w stanie wykonywać swojej pracy,
- Przyczyny nie wykonywania pracy nie występują po stronie pracownika,
- Pracownik pozostaje gotowy do pracy.
Gdzie należy składać wnioski
Pracodawcy ubiegający się o jeden z dwóch wariantów dofinansowań składają wnioski do dyrektora wojewódzkiego urzędu pracy (właściwego ze względu na siedzibę swojej firmy).
Istnieje również możliwość złożenia elektronicznego wniosku pod poniższym adresem:
https://www.praca.gov.pl/eurzad/index.eup#/inneSprawy/wyborUrzedu?dest=TARCZA
Do wniosku należy dołączyć niżej wymienione dokumenty w postaci elektronicznej i nie większe niż 1 MB na jeden dokument (wzory dostępne po kliknięciu w link i wybranie dofinansowania wniosku o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy):
- Kopię porozumienia określającego warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy,
- Wykaz pracowników uprawnionych do świadczeń wypłacanych z FGŚP,
- Kopię pełnomocnictwa, (jeżeli wniosek składa pełnomocnik).
Po przyznaniu dofinansowania pracodawca podpisuje umowę o wypłatę świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy.
Obniżenie wynagrodzeń w czasie przestoju ekonomicznego a dofinansowanie do wynagrodzeń
W okresie przestoju ekonomicznego, pracodawca będzie posiadał opcję obniżenia wysokości wynagrodzenia wypłacanego pracownikom z jednoczesnym ubieganiem się o dofinansowanie do wynagrodzeń.
Obniżenie wynagrodzeń nie może być większe aniżeli 50% w stosunku do aktualnego poziomu wynagrodzenia, przy czym zatrudniający nie może obniżyć np. o 50% poziom wynagrodzeń, jeżeli po obniżeniu jego wysokość byłaby mniejsza od kwoty minimalnego wynagrodzenia. Na kwotę minimalnego wynagrodzenia należy patrzeć w proporcji do wymiaru czasu pracy przypadającego na wynagrodzenie pracownika a więc przykładowo:
- 2.600zł brutto – minimalne wynagrodzenie za pracę w 2020r. przy 1/1 etatu,
- 1.300zł brutto – minimalne wynagrodzenie za pracę w 2020r. przy 1/2 etatu,
- 650zł brutto – minimalne wynagrodzenie za pracę w 2020r. przy 1/4 etatu,
- 325zł brutto – minimalne wynagrodzenie za pracę w 2020r. przy 1/1 etatu,
- 1.950zł brutto – minimalne wynagrodzenie za pracę w 2020r. przy 3/1 etatu.
Dofinansowanie do wynagrodzeń będzie wynosić maksymalnie 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Tak, więc jeżeli przedsiębiorca obniży wynagrodzenia do kwoty minimalnej 2.600zł brutto, wówczas otrzyma 1.300zł dofinansowania. Jeżeli natomiast pracownik pracował na 1/2 etatu, wówczas po obniżeniu wynagrodzenia pracodawca wypłaci wynagrodzenie od kwoty 650zł brutto oraz otrzyma dofinansowanie w kwocie 650zł brutto. Ustalając kwotę dofinansowania zawsze należy brać pod uwagę wymiar czasu pracy pracowników.
Dofinansowanie składek ZUS będzie dotyczyć tylko tej części składek, która jest finansowana przez pracodawców (nie jest zawarta w kwocie brutto wynagrodzenia). Dopłata do składek ZUS dotyczy tylko wynagrodzenia stanowiącego powyżej wymienione dofinansowanie do wynagrodzeń. Zatem pracodawca, który wypłaca swoją połowę wynagrodzenia (po obniżeniu jego wysokości) opłaca także składki ZUS z tytułu danej wypłaty.
Warunki skorzystania z dofinansowania przy opcji obniżenia wynagrodzeń
Prawodawca postawił pewne warunki dla skorzystania z dopłat do wynagrodzeń przy jednoczesnym obniżeniu wynagrodzeniu maksymalnie o 50%:
- pracodawca w związku z panującą pandemią koronowirusa odnotował spadek obrotów firmy, czego skutkiem była konieczność obniżenia wynagrodzenia,
- brak zaległości w składkach ZUS na ostatni dzień 3 kwartału 2019r.,
- wynagrodzenie pracownika w miesiącu poprzednim przed miesiącem złożenia wniosku stanowi poniżej 300% przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału (ogłaszanego przez prezesa GUS), czyli ok. 15.600zł.
Obniżenie wymiaru czasu pracy a dofinansowanie do wynagrodzeń
Na mocy art. 15g ust. 8 ustawy o zwalczaniu skutków ekonomicznych wywołanych przez Covid-19 przedsiębiorca może obniżyć wymiar czasu pracy o 20%, nie więcej niż do 1/2 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę ustalane na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy.
Pracodawca skorzysta z dofinansowania w związku z obniżeniem wymiaru czasu pracy, jeżeli:
- pracodawca w związku z panującą pandemią koronowirusa odnotował spadek obrotów firmy, czego skutkiem była konieczność obniżenia wynagrodzenia,
- brak zaległości w składkach ZUS na ostatni dzień 3 kwartału 2019r.,
- wynagrodzenie pracownika w miesiącu poprzednim przed miesiącem złożenia wniosku stanowi poniżej 300% przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału (ogłaszanego przez prezesa GUS), czyli ok. 15.600zł.
Wysokość dofinansowania, o jakie może ubiegać się pracodawca to:
- Maksymalnie 50% wynagrodzenia, po obniżeniu wymiaru czasu pracy,
- Nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez prezesa GUS – około 2.080zł.
Pozostałe wspólne kwestie
Powyższe dofinansowania będą wypłacane pracodawcy przez łączny okres 3 miesięcy przypadających od daty złożenia przez niego wniosku. Jednak, gdy skutki epidemii koronawirusa ulegną wydłużeniu, wówczas ustawodawca może wydłużyć ten termin.
Istotną kwestią jest to, że w art. 15g ust. 4 ustawy o zwalczaniu skutków ekonomicznych wywołanych przez Covid-19 prawodawca wyraźnie wskazuje, iż pracownikiem (dla potrzeb uzyskania świadczeń) jest nie tylko osoba wykonująca pracę na podstawie stosunku pracy, lecz także osoba świadcząca usługi na podstawie umowy zlecenie lub innej umowy na wykonywanie usług (muszą jednak z tytułu tej umowy podlegać pod ubezpieczenia społeczne).
Porozumienie z pracownikami o warunkach wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy należy sporządzić na piśmie. Porozumienie to będzie obowiązywać w czasie pobierania dofinansowania (nie będą wtedy stosowane warunki zawarte w układach ponadzakładowych lub innych aktów prawnych stanowiących podstawę nawiązania stosunku pracy). Stroną pracowniczą reprezentującą pracowników mogą być organizacje związkowe albo, gdy ich brak wybrani przedstawiciele pracowników.
Porozumienie musi składać się minimum z wyszczególnienia:
- Grup zawodowych objętych przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy,
- Obniżonego wymiaru czasu pracy obowiązującego pracowników,
- Okresu, przez jaki obowiązują rozwiązania dotyczące przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy.
Kopię porozumienia pracodawca ma obowiązek przekazać w ciągu 5 dni od dnia zawarcia porozumienia właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.
W przypadku ubiegania się o dofinansowanie w czasie przestoju lub związanie z obniżeniem wymiaru czasu pracy nie można stosować przepisów wypowiedzenia warunków pracy lub płacy zgodnie z art. 42 § 1 – § 3 Kodeksu pracy.
Końcowo należy zaznaczyć, iż pracodawca może otrzymać dofinansowanie z tego samego tytułu na poczet dopłat do wynagrodzeń i składek ZUS tych samych pracowników tylko jeden raz.
Opublikowano: 2020-04-17