Opublikowane w

Współczynnik VAT – działalność opodatkowana i zwolniona, a roczna korekta podatku naliczonego

Opublikowano: 2022-12-09

Złożenie pierwszego pliku JPK w danym roku podatkowym, to dla wielu podatników obowiązek dokonania rocznej korekty podatku naliczonego. Korekta ta bardzo często obejmuje VAT odliczony od nabycia środków trwałych jak i od bieżących śródrocznych zakupów. W dalszej części wpisu przedstawiamy w jaki sposób tego dokonać.

Z czego wynika obowiązek rocznej korekty odliczonego podatku VAT?

W pierwszej kolejności wyjaśnić należy istotę poruszonego w niniejszym wpisie zagadnienia. Najkrócej rzecz ujmując korekta podatku naliczonego dotyczy sytuacji, w których podatnik wykonuje działalność zarówno opodatkowaną VAT jak i zwolnioną. Taki podatnik dokonując zakupów:

  1. wyłącznie na potrzeby sprzedaży zwolnionej, nie ma prawa odliczyć podatku naliczonego z faktur zakupu, ponieważ zakupy nie służą czynnościom opodatkowanym VAT. Dla przykładu podatnik, który prowadzi działalność szkoleniową zwolnioną z VAT, nie odliczy podatku naliczonego od wydatków bezpośrednio związanych z taką działalnością np. materiałów szkoleniowych,
  2. wyłącznie na potrzeby sprzedaży opodatkowanej, ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Przykładowo podatnik świadczący usługi doradcze, opodatkowane VAT, ma pełne prawo do odliczenia VAT z faktur zakupu bezpośrednio powiązanych z tą działalnością np. zakupione usługi biurowe, czy prawne,
  3. zarówno na potrzeby sprzedaży zwolnionej jak i opodatkowanej, podatnik ma prawo do częściowegoodliczenia podatku VAT wynikającego z faktur zakupu. Częściowe odliczenie VAT dotyczy takich wydatków, których podatnik nie jest w stanie przyporządkować w pełni do sprzedaży zwolnionej, czy opodatkowanej np. usługi księgowe, czy telekomunikacyjne.

Najbardziej złożona kwestia, wokół której koncentrujemy się w przedmiocie omawianego zagadnienia obejmuje powyższy pkt 3. Częściowe odliczenie podatku VAT, przy zastosowaniu tzw. współczynnika, odbywa się dwuetapowo:

  1. w pierwszej kolejności podatnik dokonuje częściowego odliczenia VAT w oparciu o prognozę, ustaloną na podstawie obrotów za rok ubiegły lub na podstawie prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu (dot. podatników, którzy nie osiągnęli obrotu np. z uwagi na rozpoczęcie działalności, osiągnęli obrót niższy niż 30 000 zł lub jeżeli podatnik uzna, że wyliczony współczynnik byłby niereprezentatywny).
  2. w drugiej kolejności podatnik dokonuje rocznej korekty podatku naliczonego w oparciu o rzeczywiste obroty osiągnięte w danym roku podatkowym:
  1. korekta dotyczy pozostałych wydatków bieżących śródrocznych
  2. korekta dotyczy wydatków związanych ze środkami trwałymi (korekta 10-letnia związana z nieruchomościami, korekta 5-letnia związana z pozostałymi środkami trwałymi).

Roczna korekta podatku naliczonego od zakupów bieżących – prezentacja na przykładzie

Zagadnienie stosowania współczynnika i korekty podatku naliczonego jest na tyle złożone, że zastosowanie go w praktyce może być kłopotliwe dla przedsiębiorców. Aby w sposób bardziej kompleksowy i praktyczny zrozumieć omawiane regulacje, poniżej prezentujemy przykład, obejmujący zarówno prognozę, jak i roczną korektę podatku.

Przykład 1

Pan Wiesław założył działalność gospodarczą w kwietniu 2022r., której przedmiotem jest prowadzenie szkoleń z zakresu BHP. Działalność Pana Wiesława będzie częściowo korzystała ze zwolnienia z VAT (szkolenia dofinansowane ze środków publicznych) oraz częściowo będzie opodatkowana podatkiem VAT (doradztwo z zakresu BPH itp.).

Pan Wiesław wystosował pismo do urzędu skarbowego z propozycją stosowania proporcji wynoszącej 30%. Organ podatkowy w odpowiedzi odesłał protokół z akceptacją zaproponowanego współczynnika.

Podatek VAT od zakupów „mieszanych” wynosił w 2022r. 7.500 zł. Pan Wiesław od faktur zakupu dot. zarówno sprzedaży zwolnionej jak i opodatkowanej w 2022r. odliczył więc 30% podatku naliczonego 2.250 zł (30% x 7.500 zł).

Po zakończeniu roku Pan Wiesław zobligowany jest dokonać rocznej korekty podatku naliczonego w oparciu o rzeczywiste obroty wynoszące 230.000 zł (całkowita sprzedaż, czyli sprzedaż opodatkowana i zwolniona razem), w tym sprzedaż opodatkowana 45.000 zł i sprzedaż zwolniona 185.000 zł. Rzeczywisty współczynnik wynosi 20% (współczynnik zaokrąglamy do najbliższej liczby całkowitej).

Podatek do odliczenia z zakupów „mieszanych” za 2022r. wynosi 1.500 zł (20% z 7.500 zł). Pan Wiesław musi więc oddać nadmiarowo odliczony podatek VAT w kwocie 750 zł (2.250 zł – 1.500 zł).

Kwotę -750 zł należy wykazać w pierwszym JPK_VAT składanym w 2023r. w pozycji 45 „korekta podatku naliczonego od nabycia pozostałych towarów i usług” przy zastosowaniu dokumentu wewnętrznego (oznaczenie w JPK symbolem WEW).

Jednocześnie współczynnik 20% będzie stanowił prognozę do odliczania VAT w 2023r. Po zakończeniu roku nastąpi korekta w oparciu o rzeczywiście osiągnięte obroty itd.

Roczna korekta podatku naliczonego od zakupów środków trwałych

Dodatkową kwestią jest obowiązek dokonania rocznej korekty związanej z zakupami środków trwałych. Okres korekty uzależniony jest od rodzaju i wartości środka trwałego i wynosi on odpowiednio:

  1. 10 lat w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów, licząc od roku, w którym zostały oddane do używania,
  2. 5 lat w przypadku pozostałych środków trwałych, licząc od roku, w którym zostały oddane do używania,
  3. 1 rok w przypadku środków trwałych o wartości początkowej nieprzekraczającej 15 000 zł. Korekty dokonuje się po zakończeniu roku tak jak w przypadku pozostałych nabyć.

Roczna korekta w przypadku nieruchomości lub praw wieczystego użytkowania gruntów, dotyczy jednej dziesiątej, a w przypadku pozostałych środków trwałych o wartości przekraczającej 15 000zł, jednej piątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu.

Korekty podatku naliczonego od zakupu środków trwałych, dokonuje się w oparciu o analogiczne zasady, które zostały opisane w przykładzie powyżej. Korygując 1/10 lub 1/5 podatku, należy posłużyć się więc współczynnikiem obliczonym w oparciu o faktyczne obroty osiągnięte w danym roku podatkowym. Korektę podatku naliczonego od nabycia środków trwałych wykazuje się w innej, dedykowanej do tego celu pozycji nr 44 w JPK „korekta podatku naliczonego od nabycia towarów i usług zaliczonych u podatnika do środków trwałych”.

Autor: Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Mały ZUS plus – z początkiem 2023r. wiele podmiotów straci prawo do ulgi

Opublikowano: 2022-11-25

Początek stycznia 2023 – obowiązek weryfikacji podstawowych warunków do korzystania z ulgi MZP

Szczegółowe regulacje w zakresie MZP unormowane zostały w art. 18c ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W celu ustalenia prawa do korzystania z ulgi w 2023r., płatnicy w pierwszej kolejności powinni zbadać, czy spełniają warunki do korzystania w MZP zapisane w powołanym powyżej artykule.

Warunkiem korzystania z MZP od stycznia 2023r. jest:

  1. spełnienie warunku przychodowego – przychody z działalności gospodarczej w 2022r. nie mogą być wyższe niż 120 000 zł (prowadzenie działalności przez część roku powoduje proporcjonalne obniżenie kwoty 120 000 zł),
  2. spełnienie warunku okresu prowadzenia działalności w 2022r, – z ulgi w 2023r. nie skorzystają przedsiębiorcy, którzy w 2022r. prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą przez mniej niż 60 dni kalendarzowych,
  3. spełnienie warunku limitu okresu korzystania z ulgi – z MZP można korzystać przez 36 miesięcy kalendarzowych w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Do powyższego limitu wlicza się jako pełny miesiąc, każdy miesiąc kalendarzowy, w którym płatnik korzystał z MZP lub prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą przez co najmniej jeden dzień kalendarzowy,
  4. spełnienie pozostałych warunków – istnieją jeszcze inne warunki, które wyłącznie sygnalizujemy bez ich szczegółowego analizowania. Z MZP nie skorzystają podmioty, które: w poprzednim roku były opodatkowane kartą podatkową przy jednoczesnym zwolnieniu z VAT; mające prawo do ZUSu preferencyjnego (kod 0570); wykonujące działalność dla byłego pracodawcy; wykonujące dodatkowo inną wymienioną w ustawie działalność gospodarczą np. jako twórca lub artysta, czy też w zakresie wolnego zawodu.

W dalszej części niniejszego wpisu skoncentrujemy się na pkt 3, tj. na okresie, w którym przedsiębiorcy mogą korzystać z MZP.

Koniec stycznia 2023r. będzie oznaczać dla kolejnych podmiotów zakończenie MZP

Ulga mały ZUS została wprowadzona z początkiem 2019r. Inaczej kształtowało się jednak kryterium przychodowe, bowiem pierwotnie zostało ustalone jako 30-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę. Korzystanie z ulgi w 2019r. było możliwe jeżeli przychody z działalności gospodarczej nie przekraczały w 2018r. kwoty 63 000 zł.

Ulga została zmodyfikowana od 1 lutego 2020r., gdzie wprowadzono próg przychodowy wynoszący 120 000 zł. Sprawiło to wówczas, że znacznie więcej podmiotów mogło skorzystać z MZP i w efekcie dokonało zgłoszenia ze skutkiem od 1 lutego 2020r. Co jednak istotne, trzyletni okres korzystania z ulgi dla tych podmiotów upływa z dniem 31 stycznia 2023r., jeżeli korzystały nieprzerwanie z MZP od 1 lutego 2020r.

Warto w tym miejscu dodatkowo podkreślić, że zawieszanie działalności, czy jej zamknięcie za pełne miesiące powoduje, że prawo do korzystania z ulgi ulega wydłużeniu. Sytuacja ta została zobrazowana na poniższym przykładzie.

Przykład 1

Pan Jacek zgłosił się do MZP z dniem 1 lutego 2020r. i korzysta nieprzerwanie z ulgi do 2022r. włącznie. Działalność gospodarczą jednak zawieszał w okresie czerwiec-sierpień 2021 oraz czerwiec-lipiec 2022 (w sumie przez 5 pełnych miesięcy kalendarzowych).

Pan Jacek nie musi wyrejestrowywać się z MZP z końcem stycznia 2023r., ponieważ zawieszał działalność gospodarczą i nie wykorzystał 36 miesięcy korzystania z ulgi w ciągu kolejnych ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej.

Badając okres korzystania z ulgi na dzień 1 lutego 2023r. stwierdzić można, że Pan Jacek korzystał z ulgi jedynie przez 31 miesięcy, stąd realnie może opłacać składki w ramach MZP do 30 czerwca 2023r., czyli dodatkowo przez 5 miesięcy.

Utrata prawa do MZP wymaga złożenia odpowiednich dokumentów do ZUS

Przedsiębiorcy, którzy utracą prawo do MZP z dniem 1 stycznia 2023r. lub 1 lutego 2023r. będą zobligowani do złożenia odpowiednich dokumentów do ZUS w różnych terminach, uzależnionych od momentu utraty prawa do ulgi.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, jeżeli zmiana w zakresie zgłoszenia do MZP ma miejsce w styczniu danego roku, wówczas wyrejestrowanie z kodem 0590 i zgłoszenia z kodem 0510 należy dokonać w terminie do końca stycznia. W pozostałych przypadkach dokumenty te należy złożyć w terminie 7 dni.

W praktyce więc przedsiębiorcy, którzy utracą prawo do MZP z dniem 1 stycznia 2023r., zobowiązani będą do złożenia dokumentów zgłoszeniowych (ZWUA i ZUA) do 31 stycznia 2023r. Z kolei przedsiębiorcy, którzy utracą prawo do MZP z dniem 1 lutego 2023r., zobowiązani będą do złożenia dokumentów zgłoszeniowych do 8 lutego 2023r.

Przestrzeganie powyższych terminów ma w szczególności wpływ na podleganie pod dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Złożenie zgłoszenia po upływie wskazanych powyżej terminów, spowoduje, że przedsiębiorca będzie objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym dopiero od dnia złożenia zgłoszenia, zamiast od dnia wskazanego we wniosku.

Kiedy przedsiębiorca może ponownie zgłosić się do MZP, jeżeli z początkiem 2023 roku utraci prawo do ulgi?

Warunek stosowania ulgi MZP wymaga każdorazowo przeanalizowania kryterium korzystania z MZP przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

W praktyce, jeżeli przedsiębiorca utracił prawo do ulgi z dniem 1 stycznia 2023r. z powodu wyczerpania okresu 36 miesięcy, będzie mógł ponownie zgłosić się do MZP dopiero z dniem 1 stycznia 2026r.

Jeżeli 1 stycznia 2026r. przeanalizujemy ostatnie 60 miesięcy prowadzenia działalności, czyli 5 lat wówczas okazuje się, że przez 24 miesiące (tj. rok 2021 i 2022) w ciągu ostatnich 60 miesięcy (tj. lata 2021-2025) przedsiębiorca korzystał z ulgi. Może więc ponownie opłacać składki w oparciu o dochód z działalności gospodarczej w ramach ulgi MZP dopiero od 1 stycznia 2026r.

Autor: Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Od kiedy zaczną obowiązywać faktury ustrukturyzowane? Gdzie będzie można je wystawiać?

Opublikowano: 2022-11-18

Nowe narzędzie weryfikacyjne Fiskusa w postaci faktur ustrukturyzowanych jest aktualnie dobrowolnie stosowane przez przedsiębiorców.

Końcówka roku 2021 a dokładnie od października podatnicy mogli dobrowolnie rozpocząć wystawiać faktury ustrukturyzowane za pośrednictwem KSF.

W ostatnim czasie nastąpiła jednak istotna zmiana w zakresie obowiązku wystawiania faktur w KSEF.

Czym jest KSEF a czym faktura ustrukturyzowana?

Jak mówi art. 2 pkt 32a ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 zwanej dalej ustawą o VAT) faktura ustrukturyzowana to faktura wystawiona przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur wraz z przydzielonym numerem identyfikującym tę fakturę w tym systemie.

Zatem faktura ustrukturyzowana jest fakturą w postaci elektronicznej, występuje w domyślnym dla tego systemu wzorze, posiada swój niepowtarzalny numer oraz funkcjonuje wyłącznie w systemie KSEF.

ISTOTNE:

Fakturę ustrukturyzowaną sprzedawca może za pomocą KSEF wysłać do odbiorcy pod warunkiem, że odbiorca wcześniej zaakceptował otrzymywanie faktur ustrukturyzowanych.

ISTOTNE:

Noty korygujące nie będą mogły być wystawiane w systemie KSEF.

Czym natomiast jest KSEF?

Krajowy System e-Faktur popularnie zwany KSEF to elektroniczny system administrowany i udostępniany przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS).

Odbiorcą systemu są podatnicy prowadzący w różnych formach działalność gospodarczą, którzy są zobligowani do wystawiania faktur i są czynnymi podatnikami VAT jak i zwolnionymi podatnikami z VAT.

System KSEF pełni kilka istotnych ról a mianowicie:

  1. pełni funkcję archiwizacyjną a więc jest bazą danych wszystkich faktur wystawianych za jego pośrednictwem, a więc będzie umożliwiał też podgląd już wcześniej wystawionych faktur,
  2. oferuje możliwość wystawiania faktur ale także udostępnione są wtyczki do wystawiania faktur za pomocą programów księgowych, którymi firmy dysponują,
  3. KSEF to nie tylko wystawiania faktury ustrukturyzowanej według jednolitego dla wszystkich wzoru ale także jej odbieranie,
  4. system KSEF monitoruje wysyłkę i odbiór każdej faktury nadając jej jednorazowy numer identyfikacyjny dzięki temu dokładnie jest wiadome kiedy fakturę otrzymał odbiorca,
  5. wystawca faktury korygującej także będzie dokładnie wiedział kiedy odbiorca otrzymał korektę,
  6. KSEF stwarza integralne środowisko w którym funkcjonują sprzedawcy i odbiorcy, którzy wystawiają i odbierają faktury ustrukturyzowane ale posiadają też inne narzędzia wspomagające zarządzanie tymi fakturami.

ISTOTNE:

Rozpoczęcie wystawiania faktur ustrukturyzowanych wymaga uprzedniego wysłania zawiadomienia do urzędu skarbowego. (jednoosobowe działalności, w których nikomu nie udzielono upoważnienia do wystawiania faktur ustrukturyzowanych są zwolnione z tego wymogu).

ISTOTNE:

Wystawianie faktur ustrukturyzowanych przez KSEF to także kilka profitów uzyskiwanych przez podatników. Najbardziej znaczącym jest szybszy zwrot podatku VAT do maksymalnie 40 dni. Jednakże należy spełnić wiele warunków.

Jeszcze inny to brak wymogu przesłania do urzędu skarbowego faktury dokumentującej sprzedaż nowego środka transportu (lub jej danych) na rzecz innego podatnika z UE.

Oprócz powyższego podatnik wystawiający faktury korygujące ustrukturyzowane nie musi gromadzić dokumentacji uzasadniającej uzgodnienie warunków obniżenia podstawy opodatkowania.

Kiedy faktury ustrukturyzowane będą obligatoryjne?

Faktury ustrukturyzowane miały być obowiązkowe od stycznia 2023r. Ustawodawca (Rada UE) na skutek znacznych innych zmian w prawie podatkowym i związanych z nimi problemów podatników z zastosowaniem licznych zmian zdecydował o zmianie terminu wejścia w życie obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych.

Nowy termin od którego wystawiania faktur ustrukturyzowanych za pośrednictwem KSEF będzie obowiązkowe do 1 stycznia 2024r.

ISTOTNE:

Obowiązkowe wystawianie faktur ustrukturyzowanych sprzedaży obejmie wszystkich, którzy wystawiają faktury od 1 stycznia 2024r.

ISTOTNE:

Do 31 grudnia 2023r. wystawianie faktur ustrukturyzowanych sprzedaży jest dobrowolne.

Można przetestować wystawianie faktur ustrukturyzowanych

KSEF stanowi platformę do wystawiania i otrzymywania faktur ustrukturyzowanych drogą elektroniczną.

KSEF umożliwili przetestowanie wystawiania faktur ustrukturyzowanych na podstawie anonimowych danych.

Wystawiane faktury w fazie testowej jak informuje KSEF nie wejdą w ogóle do obiegu prawnego.

KSEF w poniższym linku umożliwia testowanie faktur ustrukturyzowanych.

Więcej informacji w poniższym linku.

https://ksef-test.mf.gov.pl/

Opublikowane w

Brak numeru NIP na fakturze zakupu usługi od kontrahenta zagranicznego

Opublikowano: 2022-11-10

Polscy przedsiębiorcy niejednokrotnie nabywają usługi od zagranicznych firm. Podmioty te niekiedy wystawiają faktury z brakami formalnymi.

Jednym z takich braków jest brak numeru NIP-UE.

W jaki sposób powinien w tej sytuacji polski przedsiębiorca powinien rozpoznać zakup usługi od kontrahenta zagranicznego.

Czym jest import usług

Import usług to nic innego jak zakup usługi od kontrahenta zagranicznego a dokładnie od firmy, która może być podatnikiem VAT i VAT-UE ale może być tylko podatnikiem VAT (bez VAT-UE) a może być podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą i jednocześnie nie być VAT-owcem.

Import usług to zakup usług tylko od kontrahentów prowadzących działalność na terytorium poza Polską.

Identyfikacja importu usług i podatników uczestniczących w transakcji

Polski podatnik VAT jest zobowiązany rozpoznać (zaksięgować) zakup usługi od unijnego kontrahenta (firmy z UE) jako import usług jeżeli zostaną spełnione warunki zawarte w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 zwanej dalej ustawą o VAT):

  1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium RP,
  2. miejsce świadczenia usługi to terytorium RP,
  3. usługobiorcą jest:
  • podatnik VAT czyli osoba fizyczna lub osoba prawna niebędąca podatnikiem VAT, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania jako podatnik VAT-UE,
  • w pozostałych przypadkach – podatnik VAT, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem VAT, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania jako podatnik VAT-UE.

Określenie podatnika nabywcę i podatnika sprzedawcę

Na potrzeby importu usług należy sprawdzić czy polski nabywca usług spełnia poniższe warunki:

  1. jest podatnikiem (osobą fizyczną albo jednostką organizacyjną bez osobowości prawnej) wykonującym samodzielnie działalność gospodarczą lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności,
  2. osobę prawną niebędącą podatnikiem wymienionym w punkcie 1, która jest podatnikiem VAT albo jest zobowiązana do rejestracji do celów podatku VAT,
  3. podatnikiem, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu VAT dostawy towarów lub świadczenia usług.

Obowiązek ustalenia miejsca świadczenia

Dla właściwego opodatkowania importu usług należy w drugiej kolejności rozpoznać tzw. miejsce świadczenia.

Ogólna zasada mówi, iż miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada:

  1. siedzibę działalności gospodarczej albo
  2. stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, albo
  3. stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Zatem poza pewnymi wyjątkami np. usługi związane z nieruchomościami, usługi restauracyjne i cateringowe, usługi krótkoterminowego wynajmu środków transportu, usługi telekomunikacyjne, usług nadawcze i usług elektroniczne i kilkoma innymi usługami – polski przedsiębiorca nabywca usług od kontrahenta zagranicznego jest zobowiązany do rozliczenia podatku VAT za sprzedawcę w zakresie importu usług.

Zagraniczny sprzedawcę z kolei w ramach sprzedaży usługi rozpoznanej jako import usług przez polskiego przedsiębiorcę wystawia fakturę sprzedaży za wykonaną usługę ze stawkę VAT – NP oraz z adnotacją – „reverse charge” – odwrotne obciążenie czyli, że do rozliczenia VAT zobowiązany jest nabywca.

ISTOTNE:

Polski przedsiębiorca nabywający usługę od kontrahenta zagranicznego rozpozna import usług jeżeli sam prowadzi działalność gospodarczą i jest podatnikiem VAT lub jest zwolniony z VAT a sprzedawca usług przynajmniej prowadzi działalność gospodarczą poza granicami RP.

ISTOTNE:

W przypadku gdy kontrahent zagraniczny na fakturze nie ujmie numeru NIP-UE albo nie posiada w ogóle – nie zarejestrował się jako unijny podatnik VAT-UE, polski przedsiębiorca – nabywca usług ma obowiązek rozpoznać import usług jeżeli zachowane są wyżej wymienione warunki.

Powyższe stanowisko potwierdza m.in. interpretacja indywidualna wydana 13.04.2022 r. przez Dyrektora KIS o sygn. 0114-KDIP1-2.4012.20.2022.2.RM ale i inne interpretacje wydane w przeszłości przez Dyrektora KIS.

Rejestracja importu usług w VAT

Polski podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą który ma obowiązek rozpoznać i ująć import usług w pierwszej kolejności ujmuje go w ewidencji VAT – JPK_V7 w rejestrze sprzedaży w dacie zakończenia usługi i z opcją VAT sprzedaży – import usług.

Jeżeli zakup usługi następuje na cele prowadzonej działalności gospodarczej polski przedsiębiorca ma prawo odliczyć podatek VAT wykazany w ewidencji VAT sprzedaży VAT – JPK-V7:

  1. w miesiącu rozliczenia importu usług,
  2. w ciągu trzech kolejnych okresach rozliczeniowych.
Opublikowane w

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej – zasady i sposób ustalenia nadpłaty/niedopłaty

Opublikowano: 2022-11-04

Rok 2022, to pierwszy okres, za który przedsiębiorcy opłacali składki na ubezpieczenie zdrowotne, kalkulowane w oparciu o przychody/dochody z działalności gospodarczej. Opłacanie składek zdrowotnych w trakcie roku, to tylko jedna strona przysłowiowego medalu, bowiem dodatkowym obowiązkiem dla płatników jest roczne rozliczenie składki zdrowotnej. W niniejszym wpisie przybliżamy zasady i sposób rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.

Na czym polega roczne rozliczenie składki zdrowotnej?

Przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nakazują obliczać składkę zdrowotną w ujęciu rocznym. W zależności od formy opodatkowania, kalkulowana jest ona w oparciu o przychody lub dochody z działalności gospodarczej. Przedsiębiorca jednak nie opłaca składki zdrowotnej raz w roku, lecz musi dokonywać miesięcznych wpłat, analogicznie jak w przypadku zaliczek na podatek dochodowy. Opłacanie miesięcznej składki zdrowotnej można potraktować jako swoistą zaliczkę na roczną składkę zdrowotną.

Za każdy miesiąc podlegania pod ubezpieczenie zdrowotne, przedsiębiorca opłaca składkę zdrowotną kalkulowaną w oparciu o:

  1. przychody ubiegłoroczne w przypadku przedsiębiorców opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Roczne rozliczenie składki zdrowotnej będzie polegać na porównaniu przychodów z danego roku podatkowego ze składkami, które przedsiębiorca opłacił w oparciu o prognozę z ubiegłego roku.,
  2. przychody bieżące w przypadku przedsiębiorców opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Roczne rozliczenie składki zdrowotnej będzie polegać na porównaniu przychodów z danego roku podatkowego ze składkami, które przedsiębiorca opłacił w oparciu o przychody z bieżącego roku,
  3. dochody z działalności gospodarczej w przypadku przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych (skala podatkowa lub podatek liniowy). Roczne rozliczenie składki zdrowotnej będzie polegać na porównaniu składek opłacanych w trakcie roku z rzeczywistą składką zdrowotną skalkulowaną w oparciu o ostateczny roczny dochód przedsiębiorcy skorygowany m.in. o różnicę remanentową.

W 2022r. przedsiębiorca nie zwiększa dochodu dla celów składki zdrowotnej, jeżeli remanent końcowy będzie wyższy od remanentu początkowego. W odniesieniu do sprzedaży środków trwałych, dochód stanowiący podstawę składki zdrowotnej nie jest powiększany o odpisy amortyzacyjne dokonane przed 01.01.2022r. Dokonując więc rozliczenia składki zdrowotnej za 2022r. należy wziąć dodatkowo pod uwagę niniejsze przepisy przejściowe. Obliczając składkę zdrowotną warto również pamiętać, iż dla celów obliczania składki zdrowotnej nie uwzględnia się przychodów i kosztów w okresie zawieszenia działalności gospodarczej.

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej na przykładach

Kontynuując rozważania z poprzedniego podrozdziału posłużymy się praktycznymi przykładami, które pomogą zobrazować ideę rocznego rozliczenia składki zdrowotnej. Na poniższych przykładach przeanalizujemy dwa przypadki dla dwóch odrębnych form opodatkowania:

  • ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, gdzie opłacone składki za rok kalendarzowy zostaną skonfrontowane z wyliczoną roczną składką zdrowotną w oparciu o faktycznie osiągnięte przychody (poniżej przykład 1),
  • opodatkowanie na zasadach ogólnych, gdzie opłacone składki za rok składkowy zostaną skonfrontowane z wyliczoną roczną składką zdrowotną w oparciu o faktyczny dochód z działalności gospodarczej z uwzględnieniem m.in. różnic remanentowych (poniżej przykład 2).

Przykład 1

Pan Andrzej opłacał w 2022 roku składki zdrowotne w oparciu o przychody z roku 2021 wynoszące 320 000 zł (miesięczna składka 1007,81 zł, roczna składka 12 x 1007,81 zł = 12 093,72 zł).

Pan Andrzej osiągnął ostatecznie w 2022r. przychody wynoszące 280 000 zł, co oznacza, że roczna składka wynosi 559,89 zł x 12 = 6 718,68zł )

Panu Andrzejowi przysługuje więc nadpłata w kwocie 5 375,04 zł).

Przykład 2

Pan Błażej opłacał w 2022 roku składki zdrowotne w oparciu o dochody z działalności gospodarczej wynoszące 230 000 zł (zapłacił składkę w wysokości 11 270 zł – podatek linowy: składka wynosi 4,9% dochodu).

Pan Błażej do rocznego rozliczenia składki zdrowotnej uwzględnił dochód wynoszący 210 000 zł, ponieważ sprzedał w 2022 roku maszynę za 30 000 zł, której amortyzacja przed 01.01.2022r. wynosiła 20 000 zł.

Ostateczna składka zdrowotna za 2022 rok wyniesie więc 4,9% x 210 000 zł = 10 290 zł.

Panu Błażejowi przysługuje więc nadpłata w kwocie 980 zł.

Podsumowując: roczne rozliczenie składki zdrowotnej nastąpi w oparciu o rzeczywiście osiągnięte w danym roku podatkowym przychody lub dochody, które pomniejsza się o zapłacone składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu. Dodatkowo należy uwzględnić korzystne dla płatników przepisy przejściowe.

Kiedy i jaki dokument złożyć, aby rozliczyć składkę zdrowotną za dany rok?

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej dokonuje się w dokumencie rozliczeniowym składanym za miesiąc, w którym upływa termin złożenia zeznania podatkowego (począwszy od 2023r. termin składania zeznań, w tym PIT-28 upływa 30 kwietnia). W praktyce więc roczne rozliczenie składki zdrowotnej dokonane zostanie w deklaracji za kwiecień, składanej do 20 maja.

Zwrot nadpłaty następuje na podstawie na podstawie wniosku przygotowanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na profilu informacyjnym utworzonym w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych po złożeniu rozliczenia rocznego przez płatnika składek. Wniosek składany jest wyłącznie w formie dokumentu elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, podpisem osobistym albo wykorzystując sposób potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych udostępniony bezpłatnie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w systemie teleinformatycznym.

Wniosek może być złożony do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w bieżącym roku, w terminie miesiąca od upływu terminu do złożenia zeznania podatkowego za rok poprzedni. Wniosek złożony po terminie pozostawia się bez rozpoznania.

Podsumowując należy podkreślić, że roczne rozliczenie wymaga wyekspediowania dwóch odrębnych dokumentów: pierwszy, którym jest roczne rozliczenie składki na dokumencie rozliczeniowym (DRA/RCA) oraz drugi, którym jest wniosek elektroniczny o zwrot nadpłaty (w przypadku wystąpienia nadpłaty).

Autor: Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Ustalenie limitu obrotu zwalniającego z obowiązku stosowania kasy rejestrującej

Opublikowano: 2022-10-28

Podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej oraz ci, którzy już ją prowadzą ale osiągają niewielkie obroty zastanawiają się w jaki sposób należy ustalić dopuszczalny limit zwolnienia z obowiązku instalacji kasy fiskalnej.

Różnica pomiędzy otwierającym firmę a już ją prowadzącym co najmniej jeden pełny rok jest znaczna pod tym względem.

Wobec tego na co powinien zwrócić uwagę przedsiębiorca bez kasy fiskalnej zanim będzie zobowiązany zainstalować kasę rejestrującą?

Czym jest ewidencja sprzedaży prowadzona przy pomocy kasy rejestrującej

Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą, którzy dokonują sprzedaży na rzecz osób prywatnych (nieprowadzących żadnej działalności gospodarczej) w myśl art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (z późn. zm. zwanej dalej ustawą o VAT) mają obowiązek prowadzić ewidencję sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej.

Zatem kasa rejestrująca dotyczy prowadzenia ewidencji sprzedaży ale tylko na rzecz osób prywatnych.

Zwolnienie z obowiązku prowadzenia kasy rejestrującej

Należy podkreślić, iż ustawodawca wprowadził kilka zwolnień z obowiązku prowadzenia sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej. Zwolnienia te są wymienione w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22.12.2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących zwanym dalej rozporządzeniem.

Oczywiście prawodawca wykazał w tym rozporządzeniu także branże, które od początku a więc jeszcze przed pierwszą sprzedażą zainstalować kasę rejestrującą. Jednak w niniejszej publikacji skupiono uwagę na przedsiębiorcach, którzy nie prowadzą działalności w tych branżach i jednocześnie jeszcze nie przekroczyli w ciągu roku limitu obrotów 20.000 zł.

W § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 powyższego rozporządzenia wskazane jest, iż zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2023 r.:

  • podatników, u których wartość sprzedaży dokonanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 20.000 zł,
  • podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli wartość sprzedaży z tego tytułu nie przekroczyła, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20.000 zł,
  • podatników rozpoczynających po dniu 31 grudnia 2021 r. dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży z tego tytułu nie przekroczy, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w danym roku podatkowym, kwoty 20.000 zł.

Obliczanie obrotu sprzedaży na rzecz osób prywatnych proporcjonalnie do okresu prowadzenia sprzedaży dotyczy:

  1. przedsiębiorców którzy w trakcie roku otwierają działalność i w tym pierwszym roku rozpoczęli sprzedaż na rzecz osób prywatnych,
  2. przedsiębiorców którzy w trakcie poprzedniego roku (nie od początku roku) otworzyli działalność gospodarczą i w trakcie poprzedniego – pierwszego roku rozpoczęli sprzedaż na rzecz osób prywatnych.

ISTOTNE:

Podatnicy, którzy rozpoczynają działalność w trakcie roku muszą pamiętać, iż nie należy okresu prowadzenia sprzedaży liczyć od początku okresu prowadzenia działalności.

Liczbę okresu prowadzenia sprzedaży należy liczyć od dokonania pierwszej sprzedaży.

Jeżeli natomiast przedsiębiorca prowadził w poprzednim całym roku działalność gospodarczą, wówczas badając poprzedni rok obowiązuje go pełny limit obrotu 20.000 zł.

Co to jest obrót?

Obrotem na potrzeby porównania do limitu 20.000 zł jest wszystko co stanowi przychód (wszystko co jest tytułem do zapłaty na rzecz sprzedawcy) z tytułu dokonywania sprzedaży na rzez osób prywatnych.

ISTOTNE:

Z kategorii obrotu prawodawca nie wyłączył też sprzedaży na rzecz osób prywatnych z branż, które w rozporządzeniu zostały zwolnione z obowiązku ewidencji za pomocą kasy rejestrującej.

Jak ustalić obrót?

Przedsiębiorca który w trakcie trwania tego lub poprzedniego roku i otworzył działalność oraz rozpoczął sprzedaż na rzecz osób prywatnych ma obowiązek ustalić limit obrotu przypadający na okres dokonywania sprzedaży w poprzednim lub danym roku.

Przykład 1

Podatnik zwolniony z VAT prowadzi działalność gospodarczą od 1 stycznia 2020r. opodatkowaną skalą podatkową. Za okres od stycznia 2020r. do grudnia 2020r. uzyskał sprzedaż na rzecz osób prywatnych w kwocie 19.000 zł brutto. Czy w 2021r. musiał zainstalować kasę rejestrującą?

Podatnicy zwolnieni z VAT za obrót przyjmują kwotę brutto a zatem limit 20.000 zł będzie się u nich odnosił do obrotu brutto.

Przykład 2

Czynny podatnik VAT prowadzi działalność gospodarczą od 1 stycznia 2022r. opodatkowaną ryczałtem. Rodzaj działalności zgodnie z rozporządzaniem nie wymaga obowiązku instalacji kasy rejestrującej. Pierwszą sprzedaż na rzecz osób prywatnych dokonał 1 kwietnia 2022r. W roku 2022 podatnik przewiduje, iż sprzedaż na rzecz osób prywatnych wyniesie 17.000 zł netto. Czy przekroczy limit w 2022r. i będzie zobligowany do instalacji kasy rejestrującej?

W pierwszej kolejności należy ustalić dla podatnika dopuszczalny limit obrotu na rzecz osób prywatnych (nieprowadzących działalności gospodarczej).

Ustalenie liczy dni do pierwszej sprzedaży na rzecz osób prywatnych:

365 dni – 90 dni (styczeń, luty, marzec 2022r.) = 275 dni

Obliczenie maksymalnego limitu obrotu sprzedaży na rzecz osób prywatnych na 2022r.:

20.000 zł x (275 dni / 365 dni) = 15.068,49 zł

Przedsiębiorca przy obrocie 17.000 zł netto będzie miał obowiązek zainstalować jeszcze w 2022r. kasę rejestrującą i stosować ją także w 2023r.

Jeżeli jednak w 2022r. nie przekroczy limitu obrotów – sprzedaży na rzecz osób prywatnych w kwocie 15.068,49 zł wówczas:

  1. w 2022r. będzie mógł korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej,
  2. w 2023r. będzie mógł korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej dopóki w 2023r. nie przekroczy limitu sprzedaży na rzecz osób prywatnych w kwocie20.000 zł netto.
Opublikowane w

Zmiana formy opodatkowania lub likwidacja działalności a ulga na złe długi w PIT

Opublikowano: 2022-10-21

Przedsiębiorcy często stają przed koniecznością zmiany formy opodatkowania, czy nawet likwidacji działalności gospodarczej. Zabiegi te wiążą się z wieloma aspektami na gruncie prawa podatkowego. Jednym z nich jest prawidłowe rozliczenie tzw. ulgi na złe długi po zmianie formy opodatkowania lub likwidacji działalności gospodarczej. Brak wiedzy w tym zakresie prowadzi zazwyczaj do uszczuplenia środków finansowych przedsiębiorcy. Poniżej przedstawiamy dlaczego.

Czym jest ulga na złe długi w PIT?

Punktem wyjścia do poczynienia dalszych rozważań jest krótkie wyjaśnienie istoty ulgi na złe długi w PIT. Zasadniczą ideą tego rozwiązania jest zapobieganie opóźnień w transakcjach handlowych pomiędzy przedsiębiorcami za pomocą prawa/obowiązku korekty podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym o wartość nieregulowanych należności/zobowiązań. Zgodnie z art. 26i ustawy o PIT ulga na złe długi to:

  1. uprawnienie wierzyciela do zmniejszenia podstawy opodatkowania o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności (o zapłatę świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom), która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie. Wierzyciel więc ma prawo obniżyć podstawę opodatkowania o wartość przeterminowanych wierzytelności, które wykazał jako przychody opodatkowane (m.in. nieopłacone faktury),
  2. obowiązek dłużnika do zwiększenia podstawy opodatkowania o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania (do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom), które nie zostało uregulowane, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie. Dłużnik jest więc zobowiązany do zwiększenia podstawy opodatkowania o wartość przeterminowanych zobowiązań, które zaliczył do kosztów podatkowych,
  3. Otrzymanie należności (patrz pkt 1) lub uregulowanie zobowiązania (patrz pkt 2), to z kolei obowiązek powiększenia podstawy opodatkowania u wierzyciela i odpowiednio obniżenie podstawy opodatkowania u dłużnika (odwrócenie skutków korekty),
  4. Ulgę na złe długi należy stosować również na etapie obliczania zaliczek na podatek dochodowy (art. 44 ust. 17 ustawy o PIT).

Zmiana formy opodatkowania, czy też likwidacja działalności gospodarczej wiąże się również z określonymi obowiązkami na gruncie ulgi na złe długi.

Zmiana formy opodatkowania/likwidacja działalności gospodarczej, a opłacenie należności przed terminem złożenia zeznania podatkowego.

Stosunkowo łatwym stanem faktycznym jest sytuacja, w której przed terminem złożenia zeznania podatkowego wierzytelność została opłacona lub zobowiązanie uregulowane. Nie ma wówczas obowiązku korygowania podstawy opodatkowania w zeznaniu rocznym. Dotyczy, to także sytuacji, w której przedsiębiorca wybrał na kolejny rok podatkowy inną formę opodatkowania, czy też zlikwidował działalność gospodarczą. Sytuacja ta została zobrazowana na poniższym przykładzie.

Przykład 1

Pan Łukasz otrzymał fakturę zakupu z terminem płatności 20 czerwca 2022r. Fakturę ujął w kosztach podatkowych, jednak jej nie opłacił. Pan Łukasz obliczając zaliczkę za miesiąc wrzesień 2022 (we wrześniu faktura „przeterminowała się” powyżej 90 dni), zobowiązany jest zwiększyć podstawę opodatkowania z tytułu nieopłaconej faktury.

Pan Łukasz postanowił na kolejny rok podatkowy zmienić formę opodatkowania i wybrać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Pan Łukasz opłaci wyżej opisaną fakturę kosztową w lutym 2023r. W związku z tym nie ma obowiązku powiększania podstawy opodatkowania w zeznaniu rocznym składanym za 2022 rok.

Ulga na złe długi, w stosunku do której prawo/obowiązek korekty podstawy opodatkowania powstał na etapie obliczania zaliczek na podatek dochodowy za dany rok, nie wywoła skutków podatkowych jeżeli wierzytelność/zobowiązanie zostanie uregulowane do terminu złożenia zeznania podatkowego za ten rok. Co w przypadku, gdy wierzyciel/dłużnik nie otrzyma należności/nie ureguluje zobowiązania przed terminem złożenia zeznania? Odpowiedź na to pytanie przedstawiamy w kolejnym podrozdziale.

Zmiana formy opodatkowania/likwidacja działalności gospodarczej, a opłacenie należności po terminie złożenia zeznania podatkowego.

Zgoła odmiennie wygląda sytuacja, w której wierzyciel/dłużnik zastosuje ulgę na złe długi w zeznaniu rocznym składanym za rok, w którym przedsiębiorca zdecydował się na likwidację działalności gospodarczej, czy też za rok podatkowy poprzedzający zmianę formy opodatkowania. Otrzymanie należności/uregulowanie zobowiązania po złożeniu zeznania wymagać będzie korekty tego zeznania podatkowego zgodnie z art. 26i ust. 14 ustawy o PIT. Na poniższych przykładach zobrazowano praktyczne stosowanie powyższej regulacji.

Przykład 2

Pani Iwona w 2021r. zlikwidowała działalność gospodarczą. Skorzystała z uprawnienia i obniżyła podstawę opodatkowania o wartość nieopłaconych przez klientów faktur w rocznym zeznaniu podatkowym za 2021r.

Jeden z klientów Pani Iwony we wrześniu 2022r. uregulował istniejące wobec niej zobowiązanie.

Pani Iwona zobowiązana jest do złożenia korekty zeznania za 2021r. i zwiększenia podstawy opodatkowania o wartość otrzymanej we wrześniu 2022r. wierzytelności, w stosunku do której zastosowała ulgę na złe długi.

Przykład 3

Pan Jacek w 2021r. opodatkowywał dochody z działalności gospodarczej podatkiem liniowym w wysokości 19%. Z kolei na 2022r. wybrał ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

W 2021r. Pan Jacek nie opłacił faktury z terminem płatności ustalonym na 20 lipca 2021r. W związku z tym Pan Jacek zwiększył podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym o wartość nieopłaconej faktury zarówno na etapie obliczania zaliczki jak i w zeznaniu rocznym (Pan Jacek nie uregulował zobowiązania do terminu złożenia zeznania podatkowego PIT-36L).

Pan Jacek zobowiązanie uregulował dopiero w październiku 2022r. „Odwrócenie” ulgi na złe długi i odzyskanie nadpłaconego podatku może nastąpić wyłącznie poprzez korektę zeznania za 2021r.

Gdyby Pan Jacek nie zmienił formy opodatkowania i pozostał na podatku linowym, wówczas mógłby skorygować podstawę opodatkowania „na bieżąco” na etapie obliczenia zaliczki za październik 2022r., a następnie w zeznaniu rocznym za 2022r.

Autor: Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Obniżenie stawki PIT z 17% do 12% a liczne skutki tej zmiany

Opublikowano: 2022-10-17

Jedną z ostatnich zmian dla najmniejszych wszystkich podatników, których dochody są opodatkowane skalą podatkową było obniżenie stawki podatku dochodowego od osób fizycznych z 17% do 12%.

Zmiana korzystna jednakże wcześniej nastąpiła także inna zmiana w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zmiana ta likwiduje możliwość odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Jakie konsekwencje dla przedsiębiorcy niosą łącznie owe zmiany?

Skala podatkowa od stycznia 2022r. do maja 2022r.

W roku 2022 od rozliczenia za styczeń 2022r. do rozliczenia za maj 2022r. obowiązywał niżej zaprezentowana skala podatkowa.

Progi dochodowe opodatkowane według skali podatkowej dla okresu
od stycznia 2022r. do maja 2022r.
Dochód po wszystkich odliczeniach Stawka podatku dochodowego (%)
Powyżej – 0
Do – 30.000 zł		 Dochód wolny od podatku
Kwota wolna od podatku 30.000 x 17% = 5.100 zł
Powyżej – 30.000 zł
Do – 120.000 zł		 17% – 5.100 zł
Powyżej – 120.000 zł 15.300 zł + 32% x kwota ponad 120.000 zł

W stosunku do roku 2021 począwszy od stycznia 2022r. wzrosła kwota dochodu wolna od podatku do sumy 30.000 zł z kwoty maksymalnie 8.000 zł. To jednak nie wszystko.

Wzrosła kwota pierwszego progu dochodowego z sumy 85.528 zł do kwoty 120.000 zł.

Niestety inną zmianą było zlikwidowanie możliwości odliczenia składki zdrowotnej dla wszystkich form opodatkowania – podatek liniowy, skala podatkowa, ryczałt, karta podatkowa.

Skala podatkowa od czerwca 2022r. do grudnia 2022r.

Natomiast już od rozliczenia za czerwiec 2022r. albo za 2 kwartał 2022r. w przypadku kwartalnego rozliczenia PIT przedsiębiorcy – nastąpiły kolejne zmiany. Część tych zmian w skali podatkowej przedstawia poniższa tabela.

Progi dochodowe opodatkowane według skali podatkowej dla okresu
od czerwca 2022r. do grudnia 2022r.
Dochód po wszystkich odliczeniach Stawka podatku dochodowego (%)
Powyżej – 0
Do – 30.000 zł		 Dochód wolny od podatku
Kwota wolna od podatku 30.000 x 12% = 3.600 zł
Powyżej – 30.00 zł
Do – 120.000 zł		 12% – 3.600 zł
Powyżej – 120.000 zł 10.800 zł + 32% x kwota ponad 120.000 zł

Z powyższego widać, iż obniżono stawkę podatku dochodowego z 17% do 12%. Skutkiem tego było z kolei obniżenie kwoty wolnej od podatku z 5.100 zł do 3.600 zł.

Progi kwotowe prawodawca pozostawił bez zmian tak jak i drugą stawkę podatkową 32%.

ISTOTNE:

Korzystne zmiany korelują niestety z niekorzystnymi. Prawodawca od lipca 2022r. postanowił zezwolić na częściowe odliczenie zapłaconej składki zdrowotnej dla form opodatkowania: karta podatkowa, ryczałt, podatek liniowy.

Jednakże brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej pozostał przy skali podatkowej.

Jakie skutki tych zmian odczuje przedsiębiorca?

Przykład 1

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną skalą podatkową. Za okres od stycznia 2022r. do maja 2022r. uzyskał dochód 58.000 zł już po odliczeniu składek ZUS na ubezpieczenia społeczne. Za ten okres zapłacił łącznie podatek dochodowy według skali podatkowej w wysokości 4.760 zł.

Dochód przedsiębiorcy od stycznia 2022r. do czerwca 2022r.
Kategoria Dane od stycznia 2022r.
do maja 2022r.		 Dane za czerwiec 2022r. wg. 17% Dane za czerwiec 2022r. wg. 12%
Dochód z działalności po odliczeniu składek ZUS 58.000 zł 10.000 zł 10.000 zł
Stawka podatku 17% 17% 12%
Obliczony podatek 4.760 zł 1.700 zł 1.200 zł
Kwota wolna od podatku 5.100 zł X (wykorzystana) X (wykorzystana)
Podatek do zapłaty 4.760 zł 1.700 zł 1.200 zł
Składka zdrowotna 9% (od 58.000 zł)
5.220 zł		 (od 10.000 zł)
900 zł		 (od 10.000 zł)
900 zł
Dochód na rękę po odliczeniu wszystkich obciążeń 48.020 zł 55.420 zł 55.920 zł

Warto zwrócić uwagę, iż obniżenie podatku ze stawki 17% do 12% daje przedsiębiorcy nieznaczne korzyści bowiem największe korzyści dla przedsiębiorcy zostały zabrane poprzez likwidację odliczenia składki zdrowotnej od podatku.

Natomiast przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną skalą podatkową pomimo obniżenia stawki podatku od 17% do 12% musi płacić od stycznia 2022r. dodatkowy podatek w postaci składki zdrowotnej bez odliczenia – 9%.

Na koniec warto zwrócić uwagę na poniższe wyliczenia.

Zmiany w profitach przedsiębiorcy w skali podatkowej
Kategoria Rok 2021 Styczeń- maj 2022r. Czerwiec – grudzień
Podatek Stawka 17% do 85.528 zł Stawka 17% do 120.000 zł Stawka 12% do 120.000 zł
Odliczenie składki zdrowotnej – 7,75% TAK NIE NIE
Kwota wolna dochodu Maksymalnie 8.000 zł 30.000 zł 30.000 zł
Kwota wolna od dochodu Maksymalnie 1.360 zł
(dla niskich dochodów)		 5.100 zł 3.600 zł
Łączne opodatkowanie 17% – kwota wolna
– odliczenie zdrowotnej do 85.528 zł		 17% + 9% – kwota wolna do 120.000 zł 12% + 9% – kwota wolna do 120.000 zł

ISTOTNE:

Warto podkreślić, iż kwota wolna od podatku może być uwzględniana tylko przy obliczeniu podatku dochodowego a więc:

  1. 30.000 zł dochodu wolnego od podatku dotyczy tylko obliczenia zaliczki na podatek dochodowy według skali podatkowej,
  2. 30.000 zł dochodu wolnego nie obowiązuje w ogóle przy obliczaniu 9% składki zdrowotnej a więc składkę zdrowotną oblicza się już od pierwszej złotówki dochodu podlegającego opodatkowaniu – po odliczeniach wszystkich kosztów i zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne.
Opublikowane w

Wpływ zawieszenia działalności gospodarczej na wysokość składki zdrowotnej i prawo do świadczeń – Polski Ład

Opublikowano: 2022-10-07

Przedsiębiorcy często stają przed koniecznością zawieszenia działalności gospodarczej. Zasadniczym powodem decyzji w tym zakresie są zazwyczaj przyczyny ekonomiczne, związane w szczególności z ciężarem ponoszenia składek ZUS. W niniejszym wpisie przybliżamy problematykę zawieszenia działalności przez pryzmat składki na ubezpieczenie zdrowotne. Omawiane zagadnie zostanie przedstawione także w konfrontacji do najnowszych regulacji wprowadzonych przez tzw. Polski Ład.

Zawieszenie działalności gospodarczej – podstawowe informacje

Regulacje prawne dotyczące zawieszenia działalności gospodarczej zostały zawarte w ustawie z dnia 6 marca 2018r. Prawo przedsiębiorców. Zawieszenie działalności gospodarczej, to czasowe zaprzestanie jej wykonywania co wiąże się z koniecznością przestrzegania określonych procedur. Najważniejsze aspekty związane z zawieszeniem działalności gospodarczej kształtują się następująco:

  1. zawieszenie działalności gospodarczej następuje na wniosek przedsiębiorcy pod warunkiem niezatrudniania pracowników (wyjątek: zatrudnianie wyłącznie pracowników na urlopach macierzyńskich, rodzicielskich lub wychowawczych),
  2. działalność może zostać zawieszona na czas nieokreślony, nie krótszy niż 30 dni. Wyjątkiem jest zawieszenie działalności na miesiąc luty. W tym przypadku zawieszenie obejmie okres 28 lub 29 dni,
  3. w czasie zawieszenia działalności co do zasady zabronione jest prowadzenie działalności gospodarczej z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych w ustawie czynności. W okresie zawieszenia przedsiębiorca:
  1. zobligowany jest wykonywać wszelkie obowiązki przewidziane przepisami prawa, wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów, może przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, może zostać poddany kontroli, czy uczestniczyć w postępowaniach,
  2. może zbywać własne środki trwałe i wyposażenie, czy osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej – ta kwestia zostanie przeanalizowana na gruncie rozliczenia składek zdrowotnych, które od 1 stycznia 2022 roku kalkulowane są w oparciu o przychody/dochody z działalności.

ISTOTNE:

W okresie zawieszenia działalności gospodarczej, przedsiębiorca nie opłaca składek zdrowotnych za pełne miesiące, w których działalność została zawieszona. Oznacza to, że prowadzenie działalności gospodarczej chociażby przez 1 dzień danego miesiąca, obliguje płatnika do uiszczenia składki zdrowotnej w pełnej wysokości. Z ekonomicznego punktu widzenia, działalność warto zawiesić najpóźniej od 1 dnia danego miesiąca kalendarzowego.

Sprzedaż środków trwałych/wyposażenia w okresie zawieszenia działalności gospodarczej, a obowiązek zapłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne

Jak wskazano powyżej w okresie zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca może zbywać środki trwałe i/lub wyposażenie. Zgodnie z art. 81 ust. 2zd ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ilekroć w ust. 2 i 2b-2zc jest mowa o przychodach i kosztach ich uzyskania w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych lub ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, to nie uwzględnia się w tych przychodach i kosztach ich uzyskania przychodów osiągniętych i kosztów poniesionych w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

Sposób kalkulacji składki zdrowotnej w związku z zawieszeniem działalności gospodarczej przedstawiono na poniższym przykładzie.

Przykład 1

Pan Paweł prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. Pan Paweł świadczył usługi w okresie styczeń-wrzesień i wygenerował z tego tytułu przychody i koszty w wysokości odpowiednio 85 000 zł i 15 000 zł. Dochód z działalności gospodarczej za ten okres wyniósł więc 70 000 zł.

Pan Paweł w okresie październik-grudzień zawiesił działalność gospodarczą. W okresie zawieszenia działalności Pan Paweł zbył dwa środki trwałe: samochód osobowy za kwotę 35 000 zł oraz komputer za kwotę 4 000 zł. Pan Paweł w okresie zawieszenia działalności gospodarczej poniósł koszty za obsługę księgową w kwocie 800 zł.

Przychody osiągnięte w okresie zawieszenia działalności gospodarczej w kwocie 39 000 zł i poniesione koszty w kwocie 800 zł pozostaną bez wpływu na wysokość składki zdrowotnej. Powyższe oznacza, że Pan Paweł za dany rok zapłaci składkę zdrowotną od dochodu w wysokości 70 000 zł. Składka zdrowotna wyniesie 6 300 zł (9% x 70 000 zł).

Sposób ustalenia podstawy składki zdrowotnej po wznowieniu działalności gospodarczej

Przedsiębiorca wznawiający działalność gospodarczą może stanąć przed problemem obliczenia składki zdrowotnej w oparciu o dochód z poprzedniego miesiąca, który realnie był miesiącem zawieszenia działalności gospodarczej. W tej sytuacji ZUS wydał objaśnienia, zgodnie z którymi:

  • jeśli zawieszenie działalności nastąpiło przed danym rokiem kalendarzowym, to po wznowieniu działalności za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w danym roku składkowym, podstawę tą będzie stanowiła kwota minimalnego wynagrodzenia, z uwagi na brak możliwości ustalenia dochodu z miesiąca poprzedniego,
  • jeśli zawieszenie nastąpiło w trakcie danego roku i w tym samym roku następuje wznowienie działalności po 2-3 miesiącach, to podstawę wymiaru składki za pierwszy miesiąc po wznowieniu będzie stanowił dochód za miesiąc przed zawieszeniem, jeśli zawieszenie nastąpiło od 1 dnia miesiąca albo za miesiąc, w którym nastąpiło zawieszenie (do czasu zawieszenia).

Zawieszenie działalności gospodarczej a prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych

Zawieszając działalność gospodarczą należy mieć na uwadze fakt, iż ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorcy i członków rodziny (o ile zostali zgłoszeni) ustaje. Przedsiębiorca wraz z członkami rodziny ma jednak prawo do świadczeń zdrowotnych jeszcze przez 30 dni od momentu ustania ubezpieczenia zdrowotnego.

Po tym okresie przedsiębiorca może skorzystać z dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego. Składka jednak jest istotnie wysoka, bowiem obliczana jako iloczyn 9% i kwoty przeciętnego wynagrodzenia włącznie z wypłatami z zysku z poprzedniego kwartału (w 2022r. składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne wynosi niespełna 600 zł).

Zawieszając działalność gospodarczą można alternatywnie uzyskać status osoby bezrobotnej co daje możliwość podlegania pod ubezpieczenie zdrowotne, a nawet uzyskania prawa do zasiłku. Innym rozwiązaniem pozwalającym na korzystanie ze świadczeń publicznej opieki zdrowotnej jest podjęcie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia.

Autor: Łukasz Kluczyński

Opublikowane w

Skutki odliczenia składki zdrowotnej od 1 lipca 2022 roku

Opublikowano: 2022-09-30

W rozliczeniu za lipiec 2022 roku ustawodawca przywrócił możliwość odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej. Jednak odliczenie to odbywa się na zupełnie odmiennych zasadach niż przed rokiem 2022.

Jakie to zasady i na czym polegają? Jaki jest skutek nowego typu odliczeń zapłaconej składki zdrowotnej? Na te i wiele innych pytań odpowiedziano w niniejszej publikacji.

Odliczenie składki zdrowotnej w 2022 roku

Przed rokiem 2022 podatnicy stosujący wszystkie formy opodatkowania przewidziane dla osób fizycznych czyli skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt czy karta podatkowa – posiadali ustawowe uprawnienie odliczenia części zapłaconej składki zdrowotnej od podatku dochodowego.

W efekcie danego odliczenia podatnik mógł obniżyć swoje zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego dotyczącego prowadzonej działalności gospodarczej.

W okresie rozliczeniowym od 1 stycznia 2022r. do 30 czerwca 2022r. uprawnienie to zostało usunięte z ustaw podatkowych. Jednakże już od 1 lipca 2022 roku nastąpiło przywrócenie tego uprawnienia jednak przybrało ono zupełnie inną postać.

Odliczenie składki zdrowotnej w ryczałcie ewidencjonowanym

W rozliczeniu za okres lipiec 2022r. podatnicy, którzy stosują ryczałt jako formę opodatkowania prowadzonej działalności posiadają uprawnienie odliczenia 50% zapłaconej w tym okresie składki zdrowotnej.

Nie występuje w tym przypadku ograniczenie limitowe zapłaconej składki zdrowotnej jaką podatnicy mogą odliczyć. Jedyne warunki odliczenia składki zdrowotnej z działalności na ryczałcie w 2022 roku to:

  1. składki zdrowotne zapłacone w roku 2022,
  2. maksymalne odliczenie to 50% zapłaconych w 2022 roku składek zdrowotnych.

Odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej po 1 lipca 2022 roku podatnik dokonuje od przychodu a nie od dochodu.

ISTOTNE:

Oficjalne stanowisko Prezesa NFZ w sprawie obliczenia podstawy zdrowotnej wskazuje, iż przychód dla wysokości składki zdrowotnej w ryczałcie nie można pomniejszać o 50% zapłaconej składki zdrowotnej. Można odliczyć jedynie zapłacone składki ZUS ubezpieczenia społecznego. Zatem:

  1. 50% zapłaconej składki zdrowotnej podatnik nie odlicza na cele ustalenia przychodu dla składki zdrowotnej,
  2. 50% zapłaconej składki zdrowotnej podatnik odlicza na cele ustalenia zryczałtowanego podatku dochodowego.

ISTOTNE:

Warto w tym miejscu dodać, iż poza bieżącym odliczeniem zapłaconych składek zdrowotnych podatnik po 1 lipca 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku posiada następujące uprawnienie:

  1. odliczenie zapłaconych składek zdrowotnych po 1 lipca 2022r. na bieżąco,
  2. odliczenie zapłaconych składek zdrowotnych w 2022 roku przed 1 lipca 2022r. na bieżąco,
  3. odliczenie zaległych (dotyczących lat przed 2022 rokiem) zapłaconych składek zdrowotnych w 2022 roku przed 1 lipca 2022r. na bieżąco.

ISTOTNE:

Warto podkreślić, iż powyższa zasada odliczeń zaległych składek zdrowotnych zapłaconych w 2022 roku dotyczy także innych form opodatkowania tzn. skali podatkowej i karty podatkowej.

Odliczenie składki zdrowotnej u podatników na podatku liniowym

Ustawodawca umożliwił po 1 lipca 2022 roku odliczenie zapłaconej składki zdrowotnej ale nie od podatku a od dochodu czyli podobnie jak odliczenie zapłaconych składek ZUS ubezpieczenia społecznego.

ISTOTNE:

Kwota rocznego odliczenia zapłaconych w 2022 roku składek zdrowotnych to suma 8.700 zł.

Odliczeniu po 1 lipca 2022 roku tak jak przy ryczałcie podlegają także zaległe składki zdrowotne (przed rokiem 2022) zapłacone w 2022 roku.

ISTOTNE:

Oficjalne stanowisko Prezesa NFZ w sprawie obliczenia podstawy zdrowotnej wskazuje, iż dochód dla ustalenia wysokości składki zdrowotnej w podatku liniowym nie może być pomniejszony o zapłacone składki zdrowotne. Dotyczy to sytuacji, gdy podatnik odlicza od dochodu zapłacone składki zdrowotne.

Jednakże gdy podatnik ujmie zapłacone składki zdrowotne w koszty firmy, to ten pomniejszony dochód będzie stanowił podstawę składki zdrowotnej a zatem składka zdrowotna w tym wypadku będzie mniejsza. Zatem zapłacone składki zdrowotne podatnik może:

  1. odliczyć od dochodu ale to obniży mu podatek dochodowy do zapłaty ale nie obniży składki zdrowotnej do zapłaty,
  2. ująć w koszty firmy, wówczas to obniży mu podatek dochodowy do zapłaty oraz składkę zdrowotną do zapłaty.

Odliczenie składki zdrowotnej w skali podatkowej

Podatnicy stosujący skalę podatkową jako formę opodatkowania nie zostali objęci możliwością odliczenia zapłaconych składek zdrowotnych.

Tak więc u tych podatników nie nastąpiła od 1 lipca 2022 roku żadna zmiana w zakresie przywrócenia odliczenia zapłaconych składek zdrowotnych.

Odliczenie składki zdrowotnej u podatników na karcie podatkowej

W roku 2022 podstawą dla obliczenia składki zdrowotnej u podatników na karcie podatkowej jest kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązująca w 2022 roku czyli 3.010 zł.

Miesięczna składka zdrowotna do zapłaty u kartowiczów w 2022 roku wynosi z kolei 270,90 zł a więc 9% z kwoty 3.010zł.

ISTOTNE:

Odmiennie niż w podatku liniowym i ryczałcie, odliczenie zapłaconych składek zdrowotnych podatnika dokona od podatku.

ISTOTNE:

Wysokość odliczenia od podatku dotyczącego 2022 roku to 19% zapłaconych w 2022 roku składek zdrowotnych.