Sprzedaż kursów online w PIT i w VAT Część 2

Sprzedaż usług przez internet wymaga od podatnika dokładnego określenia momentu, w którym należy opodatkować daną transakcję w VAT i PIT. Gdy przedmiotem sprzedaży są utwory, do których przenoszone są prawa autorskie (poza osobistymi) albo przekazywane licencje do ich użytkowania, wówczas metodologia ustalenia prawidłowości opodatkowania takiej sprzedaży może przysporzyć podatnikowi wielu problemów. Dlatego warto przede wszystkim każdorazowo analizować indywidualnie taką transakcję.

Obowiązek podatkowy w VAT i ujęcie sprzedaży kursów on-line w rejestrze VAT sprzedawcy

Obowiązek opodatkowania w podatku VAT u czynnego podatnika VAT z tytułu sprzedaży kursów on-line powstanie w dacie (miesiącu) wykonania usługi udzielenia licencji albo przeniesienia praw autorskich.

Ta data oznaczona na fakturze, jako data wykonania usługi będzie stanowić podstawę do wpisu u podatnika w rejestrze VAT sprzedaży, JPK_VAT oraz deklaracji VAT (miesięcznej lub kwartalnej).

Może się jednak zdarzyć, że podatnik przed tą datą otrzyma zaliczkę, wówczas obowiązek opodatkowania w VAT powstanie w dacie otrzymania zaliczki i jednocześnie ta data będzie podstawą do wpisu w rejestrze VAT sprzedaży, JPK_VAT oraz deklaracji VAT (miesięcznej lub kwartalnej).

W praktyce gospodarczej występują również i inne sytuacje, gdzie sprzedaż licencji może odnosić się do korzystania np. przez pół roku z dostępu do większej ilości szkoleń on-line.

W takim wypadku dla dostępu do kursów on-line przez okres kilku miesięcy, (co najmniej dwóch okresów rozliczeniowych) obowiązek podatkowy w VAT powstanie w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego (ten dzień może być ustalony, jako ostatni dzień danego miesiąca, czyli ostatni dzień świadczenia usługi udzielenia licencji na dany miesiąc).

Zatem każdy ostatni dzień cyklu rozliczeniowego (aż do zakończenia trwania okresu udostępnienia licencji) każdego kolejnego miesiąca będzie stanowił podstawę do ujęcia w rejestrze VAT sprzedaży, JPK_VAT i deklaracji VAT danej transakcji.

Jeżeli przed tym dniem podatnik otrzyma zaliczkę, przed ostatnim dniem cyklu rozliczeniowego, wówczas będzie miał obowiązek w dacie wpływu zaliczki opodatkować ją podatkiem VAT (i wykazać w rejestrze sprzedaży VAT, JPK_VAT i deklaracji VAT).

Należy podkreślić, że powyższe momenty opodatkowania sprzedaży kursów on-line w VAT dotyczą dwóch typów sytuacji:

  1. nabycia praw autorskich lub licencji do cudzych kursów on-line we własnym imieniu i ich dalsza sprzedaż,
  2. wytworzenia własnego kursu on-line i sprzedaż praw autorskich lub licencji do niego,

Z kolei w sytuacji tzw. pośrednictwa sprzedaży kursów on-line, w której podatnik udostępnia jedynie kursy on-line twórcy, ale nie nabywa ani licencji ani praw autorskich do korzystania z nich – określenie momentu powstania obowiązku opodatkowania w VAT (tej sprzedaży) będą najczęściej regulować postanowienia umowy między twórcą a pośrednikiem.

Umowa zawarta z twórcą może zawierać postanowienia, iż np.:

  1. usługa pośrednictwa będzie rozliczana, co miesiąc w ostatnim dniu miesiąca, jako suma wszystkich usług pośrednictwa wykonanych dla danego twórcy w danym miesiącu albo
  2. usługa pośrednictwa uznana jest za wykonaną w momencie otrzymania środków od użytkownika,
  3. usługa pośrednictwa będzie uznana za wykonaną z chwilą udostępnienia szkolenia on-line.

Przykład

Pośrednik, będący czynnym podatnikiem VAT udostępnia przez swój portal sprzedaży (albo cudzy) kursy on-line stworzone przez innych twórców. Klienci wpłacają na konto pośrednika kwotę np. 300zł za wykup dostępu do konkretnego kursu on-line. Z kolei pośrednik po otrzymaniu kwoty, przekazuje twórcy kursu on-line kwotę 220zł (po potrąceniu prowizji). Umowa pomiędzy pośrednikiem a twórcą wskazuje, że za dzień wykonania usługi pośrednictwa będzie uważać się za dzień wpływu środków od użytkowników kursu za sprzedany kurs.

Tak, więc w tym wypadku data otrzymania należnej kwoty za kurs on-line będzie stanowić moment (najczęściej miesiąc), w którym powstaje obowiązek opodatkowania danej usługi pośrednictwa w podatku VAT.

Obowiązek podatkowy w PIT i ujęcie sprzedaży kursów on-line w PKPiR sprzedawcy

Obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych powstanie z chwilą wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego, wykonania usługi jednak nie później niż w dacie wystawienia faktury lub uregulowania należności.

Odnosząc powyższe na grunt udzielenia licencji, to na ogół strony umawiają się, że korzystanie z licencji będzie się odbywać np. przez tydzień, miesiąc, trzy miesiące itd., zatem jeżeli udzielenie licencji do skorzystania z kursu on-line będzie zawierało, co najmniej dwa (lub więcej) okresy rozliczeniowe, to obowiązek opodatkowania i wykazania przychodu ze sprzedaży licencji do tego kursy powstanie w ostatnim dniu cyklu rozliczeniowego.

W przeciwnym wypadku sprzedaż licencji na krótki okres bez cyklów rozliczeniowych np. na tydzień będzie skutkować powstaniem obowiązku opodatkowania w dniu, w którym nastąpiło pierwsze zdarzenie implikujące obowiązek podatkowy, czyli uregulowanie należności albo wystawienie faktury albo wykonanie usługi.

W przypadku przedsiębiorcy, który (jest twórcą danego kursu) sprzedaje prawa autorskie do konkretnego kursu on-line obowiązek podatkowy powstanie w dniu sprzedaży tych praw majątkowych.

Jeżeli natomiast podatnik sprzedawca kursów on-line będzie działał, jako pośrednik (umowa pomiędzy podatnikiem a twórcami kursów) w taki sposób, że na stronie internetowej podatnika autorzy kursów on-line udostępnią je odpłatnie a klienci nabywający kursy będą dokonywać zapłat na rachunek pośrednika, to przychód powstanie w dniu otrzymania tej zapłaty.

Dodatkowo należy podkreślić, że wielkość przychodu będzie stanowić prowizja, jaka pozostanie po przekazaniu (rozliczeniu) części środków z otrzymanej zapłaty.

Ujęcie sprzedaży praw autorskich albo licencji do kursów on-line (także prowizji z realizacji pośrednictwa) przedsiębiorca dokona w kolumnie 7 PKPiR – wartość sprzedanych towarów i usług z uwagi na to, że sprzedaż ta wykonywana jest w ramach prowadzenia działalności gospodarczej, co skutkuje zaklasyfikowaniem jej, jako przychód z działalności gospodarczej w dacie powstania obowiązku podatkowego w PIT wyżej objaśnionego.

Uwaga na obowiązkowe opodatkowanie VAT już od pierwszego dnia sprzedaży świadczenia usług doradczych

Omawiając obowiązek rejestracji do podatku VAT przy sprzedaży kursów on-line należałoby jeszcze dodać zapytanie, czy w ramach tej sprzedaży podatnik będzie świadczył szeroko pojęte usługi doradcze.

Zgodnie ze słownikiem PWN czy WSJP poprzez słowo doradzać należałoby rozumieć udzielenie porad, podpowiedzi czy wskazanie sposobu postępowania w konkretnej sprawie. Z powyższego widać wyraźnie, że zakres tego pojęcia może być bardzo duży i obejmować swym zasięgiem pokrewne płaszczyzny różnych dziedzin.

Jeżeli więc podatnik w ramach sprzedaży kursów on-line wykonuje także usługi doradcze, wówczas od pierwszego dnia sprzedaży ma obowiązek zarejestrowania się, jako czynny podatnik VAT, ponieważ tego typu usługi są wykluczone z możliwości zastosowania jakiegokolwiek zwolnienia z VAT.

Faktura za sprzedaż kursów on-line

Dla rozstrzygnięcia aspektu wystawiania faktury w ramach prowadzonej działalności gospodarczej polegającej na sprzedaży kursów on-line należy rozróżnić dwie sytuacje.

Jeżeli sprzedawca kursów on-line jest podatnikiem podmiotowo (ze względu na roczny limit sprzedaży 200.000zł) lub przedmiotowo (art. 43 ust. 1 zwolnienie z VAT sprzedaży konkretnych towarów lub usług) zwolnionym z VAT to na mocy art. 106b ust. 2 ustawy o VAT, wówczas nie będzie on zobligowany do wystawiania faktur zarówno dla osoby prywatnej jak i firmy.

Jeżeli jednak nabywca zażąda wystawienia takiej faktury w ciągu 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym:

  1. dostarczono towar lub
  2. wykonano usługę lub
  3. otrzymano całość lub część zapłaty

– wówczas podatnik ma obowiązek wystawić fakturę sprzedaży.

W sytuacji, gdy sprzedawca kursów on-line jest czynnym podatnikiem VAT, wówczas ma obowiązek wystawić fakturę dla firm najdalej do 15-tego dnia miesiąca następnego po miesiącu, w którym sprzedawca zbył kurs, udzielił licencji na jego wykorzystanie albo wykonał usługę pośrednictwa.

W przypadku sprzedaży dla osób prywatnych (nieprowadzących działalności), sprzedawca nie ma obowiązku wystawienia faktury, ale jeżeli ta osoba tego zażąda, wtedy należy wystawić fakturę sprzedaży.

Czy sprzedaż kursów on-line wymaga zakupu i rejestrowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej?

Podatnik prowadzący działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży kursów on-line może skorzystać z dwóch typów zwolnień z obowiązku jej stosowania.

Pierwsze zwolnienie dotyczy § 3 pkt 1 Rozporządzenia MF w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej (zwanego dalej Rozporządzeniem) i wskazuje możliwość zwolnienia podatnika z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy fiskalnej w danym roku podatkowym jednak nie dłużej niż do końca 2021 r., jeżeli:

  1. u podatnika rozpoczynającego działalność gospodarczą w danym roku wystąpiła sprzedaż na rzecz osób nieprowadzących działalność w kwocie nieprzekraczającej 20.000zł (proporcjonalnie do okresu czasu prowadzenia działalności),
  2. u podatnika prowadzącego drugi lub kolejny rok działalność gospodarczą, sprzedaż na rzecz osób nieprowadzących działalność przekroczy w którymś miesiącu limit 20.000zł.

Drugie zwolnienie z obowiązku ewidencji sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej dotyczy pkt 37 załącznika nr 1 do ww. Rozporządzenia, w którym to prawodawca uzależnia możliwość skorzystania ze zwolnienia z kasy fiskalnej, od wpływów zapłat za te (udzielenie licencji, sprzedaż praw autorskich, pośrednictwo) usługi w taki sposób, że podatnik:

  1. otrzyma je w całości tylko za pośrednictwem poczty albo banku lub SKOK-u oraz
  2. z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie sprzedaży dotyczyła (imię i nazwisko klienta, numer transakcji, kwota transakcji, data wpływu).

Należy w tym miejscu zaznaczyć, że jeżeli sprzedawca kursów on-line korzysta ze zwolnienia z obowiązku ewidencji sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej a kupującym jest osoba prywatna bez działalności, która nie chce faktury to ma on obowiązek wykazać daną sprzedaż w ewidencji sprzedaży nieudokumentowanej. Nie ma przy tym znaczenia czy sprzedawca jest czynnym czy zwolnionym podatnikiem VAT.

Opublikowano: 2019-08-05

Sprzedaż kursów online w PIT i w VAT Część 1

Globalna sieć internet oferuje sprzedawcom możliwość spotkania się on-line z nabywcami i zaoferowania im swojej oferty sprzedaży towarów lub usług. Coraz więcej usług, które jeszcze kilkanaście lat temu były oferowane w systemie stacjonarnym a więc na miejscu, dziś są wykonywane także w czasie rzeczywistym przez internet. Specyfika świadczenia tego typu usług wymaga od firm rozpoznania momentu, w którym wyświadczone usługi muszą być opodatkowane. Jeżeli do tego dochodzi aspekt praw autorskich to opodatkowanie transakcji sprzedaży takich usług może przynieść podatnikom sporo problemów.

Zbycie kursów on-line w aspekcie prowadzenia działalności gospodarczej

Zastanawiając się nad tym, co może stanowić definicję działalności gospodarczej warto wziąć pod uwagę trzy ustawy, w których prawodawca starał się określić najważniejsze jej przymioty a mianowicie:

  1. ustawę Prawo przedsiębiorców,
  2. ustawę o podatku od towarów i usług,
  3. ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem określając termin działalność gospodarcza należałoby powiedzieć, że będą ją stanowić wszelkie wykonywane we własnym imieniu (przez podatnika) i w celach zarobkowych czynności w sposób ciągły, systematyczny, zorganizowany.

Ponadto dla celów prowadzenia działalności gospodarczej podatnik wykorzystuje rzeczy, towary, składniki majątku a także wartości niematerialne i prawne.

Podkreślenia wymaga także fakt, że działalnością gospodarczą będzie działalność zarobkowa o typie produkcyjnej, budowlanej, usługowej, handlowej oraz wykonywana przez osoby w ramach wolnego zawodu.

Przenosząc cechy działalności gospodarczej na sprzedaż kursów on-line należałoby rozważyć:

  1. czy wykonywane czynności sprzedaży następują we własnym imieniu,
  2. jak często podatnik dokonywałby tej sprzedaży,
  3. w jakim środowisku (internet, nośniki danych, inne),
  4. w jakich celach,
  5. czy podatnik realizując sprzedaż wykorzystuje do tego celu swoje zasoby rzeczowe.
  6. czy sprzedaż następowałaby w sposób ciągły, zorganizowany.

Można powiedzieć, że jeżeli sprzedaż kursów on-line występowałaby bardzo rzadko w ciągu roku, wówczas może nie zaistnieć obowiązek rejestracji działalności. Jednak nawet w takim wypadku organy podatkowe mogą zainteresować się niewielką aktywnością podatnika. Dlaczego?

Otóż, jeżeli podatnik będzie realizował sprzedaż kursów on-line np. poprzez stronę internetową dla tego celu założoną (sklep internetowy) albo za pomocą już istniejącego portalu handlowego, aukcyjnego lub podobnego, a więc poprzez tzw. zorganizowany i zmechanizowany system sprzedaży on-line, wówczas pomimo sporadycznej częstotliwości wykonywane przez podatnika czynności sprzedaży, przybiorą postać działalności o cechach zorganizowanej, ciągłej, zarobkowej czy też wykonywanej we własnym imieniu.

Dlatego zbywając odpłatnie kursy on-line przez systemy internetowe sprzedaży będzie niezwykle trudno udowodnić przed fiskusem, że nie następuje to w ramach wykonywania działalności gospodarczej.

Działalność sprzedaży kursów on-line w ramach klasyfikacji PKD

Zastanawiając się nad wyborem możliwie najbardziej dopasowanego numeru PKD (symbolu rodzaju wykonywanej działalności) podatnik powinien odpowiedzieć sobie na pytanie, kto będzie tworzył finalny produkt a więc kursy on-line i w jaki sposób będą one dystrybuowane.

Podstawowym rodzajem działalności w ramach PKD dotyczącym sprzedaży kursów on-line (realizowanej najczęściej poza szkolnymi placówkami edukacyjnymi) może być PKD o numerze 85.59B, w którym znajduje się sprzedaż różnego typu szkoleń i kursów.

Należałoby jednak podkreślić, że jeżeli podatnik w przyszłości lub nawet aktualnie nosi się z zamiarem produkcji własnych szkoleń (video) i udostępnienia ich przez internet, wówczas warto byłoby rozważyć także poniższe numery PKD:

  • 47.91.Z – sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet,
  • 59.11.Z – działalność związana z produkcją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych
  • 62.01.Z – pisanie, modyfikowanie, badanie, dokumentowanie i wspomaganie oprogramowania, włączając pisanie zleceń sterujących programami dla użytkowników.,
  • 62.02.Z – planowanie i projektowanie systemów komputerowych, które łączą sprzęt komputerowy, oprogramowanie i technologie komunikacyjne, włączając szkolenia dla użytkowników,
  • 62.09.Z – planowanie i projektowanie systemów komputerowych, które łączą sprzęt komputerowy, oprogramowanie i technologie komunikacyjne, włączając szkolenia dla użytkowników.,
  • 73.11.Z – działalność agencji reklamowych – prowadzenie kampanii reklamowych
  • 73.12.C – pośrednictwo w sprzedaży miejsc na cele reklamowe w mediach elektronicznych (Internet),
  • 74.20.Z – działalność fotograficzna.

Analizując rodzaje działalności według klasyfikacji PKD podatnik powinien wziąć pod uwagę wszystkie możliwości pozyskania kursów on-line (włączając również samodzielne ich tworzenie), sposób ich dalszej dystrybucji (samodzielnie napisana strona internetowa albo poprzez usługi sprzedaży oferowane przez portale handlowe) oraz działalność promującą oferowane kursy on-line, ale nie tylko. Całość wykonywanych czynności powinna być rozpatrywana przez podatnika także w horyzoncie przyszłości.

Sprzedaż kursów on-line a podatek VAT

Analizując czy podatnik sprzedający kursy on-line będzie zobligowany do rejestracji, jako czynny podatnik VAT należałoby przenalizować, co konkretnie będzie przedmiotem danej sprzedaży.

Zanim jednak powyższe kwestie zostaną objaśnione należałoby wspomnieć, że podatnik ma prawo do skorzystania z podmiotowego zwolnienia z VAT, gdy rozpoczyna:

  1. w ciągu roku prowadzenie działalności, – jeżeli do końca roku łączne obroty ze sprzedaży nie przekroczą kwoty limitu 200.000zł (bez podatku VAT), ale ustalając kwotę limitu proporcjonalnie do miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej,
  2. prowadzenie, co najmniej drugi rok działalności gospodarczej, jeżeli łączne obroty ze sprzedaży za poprzedni rok nie przekroczyły kwoty limitu 200.000zł (bez podatku VAT).

Uwzględniając możliwości zwolnienia z VAT należy stwierdzić, że podatnik dokonujący sprzedaży kursów on-line przez internet powinien w pierwszej kolejności przeanalizować, co dokładnie będzie przedmiotem sprzedaży, ponieważ podatnik może występować jako pośrednik pomiędzy twórcami kursów a odbiorcami, może sam tworzyć kursy i je sprzedawać a także dokonywać sprzedaży we własnym imieniu kursów wyprodukowanych przez innych twórców. Dlaczego to rozróżnienie jest kluczowe?

Pierwsza kwestia sprzedaży kursów w ramach prowadzenia działalności gospodarczej, które mogą korzystać ze zwolnienia z VAT nawet, jeżeli podatnik jest już VAT-owcem (jest to przedmiotowe zwolnienie z VAT). Są to rodzaje usług szkoleniowych zawarte w art. 43 ust. 1 pkt 28 i 29 ustawy o VAT:

  1. usługi nauczania języków obcych oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, inne niż świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty oraz przez nauczycieli w ramach nauczania prywatnego,
  2. usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione powyżej (a także świadczenie usług i dostawa towarów ściśle powiązane z poniższymi usługami):
  • prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub
  • świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub
  • finansowane w całości ze środków publicznych.

Należy podkreślić, że korzystanie z tego typu zwolnienia wymaga spełnienia wielu warunków, które mogą być nie do wypełnienia przez działalności gospodarcze małego rozmiaru.

Druga możliwość przedmiotowego zwolnienia z VAT zawarta jest w art. 43 ust. 1 pkt 33b ustawy o VAT i dotyczy usług kulturalnych świadczonych przez indywidualnych twórców, artystów i wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Poza ww. zwolnieniami z VAT sprzedaż kursów on-line może być opodatkowana stawkę 8% VAT jak i stawką podstawową 23% VAT.

Stawka 8% VAT ma zastosowanie do sytuacji, w której twórca (czynny podatnik VAT), świadczy usługi w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, które są wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania.

Czynny podatnik VAT użyje tej stawki, tylko wtedy gdy w całości sam wytworzy kurs on-line a następnie sprzeda (przeniesie) prawa autorskie lub udzieli licencji do jego wykorzystania na konkretną osobę lub podmiot. Trzeba w tym miejscu dodać, że stworzenie takiego kursu powinno być w pełni samodzielne. Dlatego organy podatkowe potwierdzają, że wytworzenie np. programu komputerowego przez firmę wieloosobową (tzn. przez co najmniej dwóch pracowników, dwie osoby) a następnie sprzedanie licencji do jego wykorzystania nie może korzystać z preferencyjnej stawki 8% VAT i w takiej sytuacji właściwa stawka to 23% VAT.

Z kolei stawka 23% VAT będzie obowiązywać, jeżeli czynny podatnik VAT będzie świadczył usługi pośrednictwa pomiędzy twórcami a nabywcami kursów on-line. Pośrednik nie nabywa w tej sytuacji praw do korzystania z kursów on-line a jedynie pośredniczy w sprzedaży.

Stawka 23% VAT znajdzie również zastosowanie, jeżeli czynny podatnik VAT nabędzie prawa autorskie lub licencje do kursów on-line od twórców a następnie będzie je sprzedawał we własnym imieniu.

Opublikowano: 2019-07-29

Odwrotne obciążenie w zakupie i w sprzedaży Część 2 – usługi

Mechanizm odwrotnego obciążenia od samego początku obowiązywania dostarcza podatnikom wielu wątpliwości w aspekcie prawidłowości jego zastosowania. W pierwszej kolejności objął on określone w załączniku nr 11 do ustawy o VAT towary, w drugiej wyszczególnione w załączniku nr 14 do ustawy o VAT usługi. Te ostatnie w przeważającej większości stanowią usługi budowlane.

Co to jest odwrotne obciążenie?

Funkcjonujący od kilku lat mechanizm odwrotnego obciążenia dotyczy wyłącznie rozliczenia podatku VAT w ramach transakcji zakupu oraz sprzedaży i tylko określonych rodzajów towarów i usług.

Ponadto odwrotne obciążenie przy zakupie lub sprzedaży konkretnych towarów i usług zaistnieje dopiero wtedy, kiedy zostaną spełnione podstawowe warunki (dostawca i odbiorca, jako czynni podatnicy VAT).

Które firmy są zobowiązane do rozliczenia odwrotnego obciążenia?

Sprzedaż (zakup) usług będzie podlegał rozliczeniu w ramach odwrotnego obciążenie, jeśli:

  1. przedmiotem sprzedaży będą usługi z załącznika nr 14 do ustawy o VAT,
  2. sprzedawcą jest czynny podatnik VAT,
  3. nabywcą jest czynny podatnik VAT,
  4. towary nie są objęte zwolnieniem z VAT (nabywca kupuje towary do wykorzystania przynajmniej w części na sprzedaż opodatkowaną VAT),
  5. sprzedawca nie jest generalnym wykonawcą świadczącym usługę objętą odwrotnym obciążeniem na rzecz inwestora a jest podwykonawcą świadczącym usługę na rzecz kolejnego podwykonawcy albo na rzecz generalnego wykonawcy.

Usługi objęte odwrotnym obciążeniem

Usługi objęte mechanizmem odwrotnego obciążenia podatnik znajdzie w załączniku nr 14 do ustawy o VAT.

Wśród nich można wyróżnić m.in. usługi:

  1. ogólnobudowlane związane z budową mostów, tuneli, dróg szynowych, kolei podziemnej, rurociągów przesyłowych, sieci rozdzielczych, systemów irygacyjnych, linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych, rozdzielczych linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych, elektrowni, nadbrzeży, portów, tam, śluz, obiektów hydrotechnicznych, produkcyjnych i górniczych, stadionów i pozostałych oraz pozostałych obiektów inżynierii lądowej i wodnej, gdzie indziej niesklasyfikowane,
  2. budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych, niemieszkalnych, autostrad, dróg, ulic i innych dróg dla pojazdów i pieszych,
  3. pozostałe roboty związane z  rozbiórką i burzeniem obiektów budowlanych, przygotowaniem terenu pod budowę, z kopaniem rowów i wykopów oraz przemieszczaniem ziemi, wykopem i wierceniem geologiczno-inżynierskim,
  4. związane z wykonywaniem instalacji elektrycznych (także służących bezpieczeństwu), wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, wentylacyjnych, kanalizacyjnych, gazowych,
  5. roboty malarskie, tynkarskie, szklarskie, instalacyjne (pozostałe), stolarki budowlanej, betoniarskie,
  6. roboty związane z zakładaniem ogrodzeń, izolacji, z wykładaniem podłóg, posadzek, ścian, z wykonywaniem prac dekarskich, dachów, rusztowań, fundamentów, stali, elementów prefabrykowanych,
  7. roboty związane z wykonywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych.

Usługi objęte odwrotnym obciążeniem można zweryfikować pod poniższym linkiem (załączniki występują na końcu ustawy):

http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20040540535/U/D20040535Lj.pdf

Kiedy należy opodatkować transakcję objętą odwrotnym obciążeniem

Obowiązek opodatkowania usługi objętej odwrotnym obciążeniem względem VAT wystąpi:

  1. w dacie wykonania usługi,
  2. w dacie otrzymania zaliczki, (jeżeli wpłynęła przed wykonaniem usługi).

Należy przy tym pamiętać, że sprzedawca może wystawić fakturę z adnotacją „odwrotne obciążenie”:

  1. najdalej 30 dni od dnia wykonania usługi,
  2. w dniu wpływu zaliczki jednak nie później niż 15-tego dnia miesiąca następnego po miesiącu jej otrzymania.

Podatnik sprzedawca, świadczący usługi objęte odwrotnym obciążeniem powinien pamiętać, że to nie on rozlicza podatek VAT. Wystawiając fakturę sprzedaży, łączna kwota w podsumowaniu wartości wszystkich wyświadczonych usług pozostaje bez doliczania podatku VAT.

Zatem to nabywca jest zobligowany do rozliczenia podatku VAT.

W odwrotnym obciążeniu to nabywca rozlicza podatek VAT

Nabywca będący czynnym podatnikiem VAT otrzymując lub nie fakturę (lub zaliczkę) dokumentującą usługę objętą mechanizmem odwrotnego obciążenia jest zobowiązany do rozliczenia podatku VAT w taki sposób, iż:

  1. podatek VAT należny wykazuje w rejestrze VAT sprzedaży w miesiącu wykonania usługi (otrzymania zaliczki) i jednocześnie
  2. podatek VAT naliczony wykazuje (odlicza) w rejestrze VAT zakupu także w miesiącu wykonania usługi (otrzymania zaliczki) albo w dwóch następnych miesiącach.

Powyższy sposób odliczenia podatku VAT naliczonego w rejestrze VAT zakupu jest możliwy, jeżeli nabywca rozliczył transakcję w ciągu 3 miesięcy licząc od końca miesiąca, w którym sprzedawca wykonał usługę lub otrzymał zaliczkę.

Jeżeli upłynęło już 3 miesiące, to podatnik nabywca:

  1. ujmuje w rejestrze VAT sprzedaży podatek VAT należny z tytułu zakupu usługi objętej odwrotnym obciążeniem w miesiącu jej wykonania lub zapłaty zaliczki (powstania obowiązku podatkowego w VAT),
  2. odlicza w rejestrze VAT zakupu podatek VAT naliczony z tytułu powyższej transakcji w bieżącym okresie rozliczeniowym.

Wystawienie faktury odwrotne obciążenie

Sprzedawca wystawiając fakturę dokumentującą sprzedaż usługi objętej mechanizmem odwrotnego obciążenia, powinien zawrzeć w niej wyrażenie „odwrotne obciążenie” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT. Adnotacja ta jest sygnałem dla nabywcy, że zakupił typ usługi, który obliguje go do rozliczenia podatku VAT.

Niestety nawet, jeżeli sprzedawca nie ujmie tej adnotacji a sprzedaż odnosi się do usług dotyczących odwrotnego obciążenia to nabywca jest i tak zobowiązany prawidłowo rozliczyć podatek VAT z danej transakcji.

Obowiązek opodatkowania sprzedaży usługi objętej odwrotnym obciążeniem w PIT

Obowiązek opodatkowania usługi objętej mechanizmem odwrotnego obciążenia w podatku dochodowym od osób fizycznych PIT powstanie na zasadach ogólnych, czyli w miesiącu wydania towaru, ale nie później niż:

  1. wystawienia faktury albo
  2. uregulowania należności.

Nabywca z kolei zaksięguje otrzymaną fakturę w koszty zgodnie z datą wystawienia faktury.

Podstawa opodatkowania VAT usługi na odwrotnym obciążeniu

Łączna kwota na fakturze sprzedaży usługi, stanowiąca podstawę opodatkowania danej transakcji sprzedaży (objętej odwrotnym obciążeniem) stanowi łączna należność, jaką ma otrzymać sprzedawca od nabywcy lub osoby trzeciej także z uwzględnieniem dopłat, dotacji, subwencji, które mają wpływ (kształtują) ostateczną cenę sprzedaży towaru. Do łącznej należności wlicza się również:

  1. cło, akcyza, inne podatki i opłaty o podobnym charakterze (bez kwoty podatku VAT),
  2. koszty pozostałe takiej jak koszty transportu, ubezpieczenia w drodze, pakowania, które sprzedawca pobiera od nabywcy.

Wyświadczone usługi w odwrotnym obciążeniu a rejestry VAT u sprzedawcy i nabywcy

Sprzedawca jest zobowiązany zarejestrować sprzedaż usługi (otrzymanie zaliczki) objętej odwrotnym obciążeniem w taki sposób, że:

  1. w ewidencji VAT sprzedaży ujmuje łączną kwotę z faktury sprzedaży odwrotne obciążenie (albo część kwoty z faktury, jeżeli występują transakcje opodatkowane stawką VAT) i oznacza powód opodatkowania każdej takiej sprzedaży (faktury), jako dostawa towarów oraz świadczenie usług, dla których podatnikiem jest nabywca (art. 17 ust. 1 pkt 7 lub 8) – opcja dla sprzedawcy,
  2. w JPK_VAT dane zostaną wczytane z ewidencji sprzedaży VAT,
  3. w deklaracji VAT-7 lub VAT-7K w tabeli C – ROZLICZENIE PODATKU NALEŻNEGO w pozycji nr 31 tej tabeli podatnik wpisuje łączną (miesięczną lub kwartalną) kwotę ze wszystkich wystawionych przez siebie faktur sprzedaży odwrotne obciążenie,
  4. w informacji podsumowującej VAT-27 w tabeli D – INFORMACJA O ŚWIADCZONYCH USŁUGACH podatnik sprzedawca ujmuje sumę wszystkich wystawionych (tylko za okres miesięczny) faktur sprzedaży objętych odwrotnym obciążeniem z podziałem na kontrahentów.

Podatnik sprzedawca powinien pamiętać, że gdy wystawi fakturę, w której część towarów będzie objęta odwrotnym obciążeniem a część np. stawką 23% VAT to w powyższych pozycjach ujmuje wyłącznie łączną sprzedaż tych pozycji z faktury, które są objęte odwrotnym obciążeniem.

Nabywca jest zobligowany do rejestracji zakupu usługi (zapłaty zaliczki) objętej odwrotnym obciążeniem w taki sposób, że:

  1. w ewidencji VAT sprzedaży ujmie łączną kwota z faktury zakupu (albo część kwoty z faktury, jeżeli występują transakcje opodatkowane stawką VAT) i oznaczy powód opodatkowania, jako dostawa towarów oraz świadczenie usług, dla których podatnikiem jest nabywca (art. 17 ust. 1 pkt 7 lub 8) opcja dla nabywcy,
  2. w ewidencji VAT zakupu – łączna kwota z faktury zakupu, doliczenie 23% podatku VAT i oznaczenie powodu opodatkowania – nabycie z pełnym odliczeniem VAT, (jeżeli podatnik ma prawo),
  3. w JPK_VAT dane zostaną wczytane z ewidencji VAT zakupu i sprzedaży
  4. w deklaracji VAT-7 lub VAT-7K w tabeli C – ROZLICZENIE PODATKU NALEŻNEGO w pozycji nr 34 tej tabeli podatnik wpisuje łączną (miesięczną lub kwartalną) kwotę ze wszystkich otrzymanych przez siebie faktur zakupu odwrotne obciążenie a w pozycji 35 kwotę podatku VAT doliczoną do kwoty na otrzymanej fakturze zakupu odwrotne obciążenie.

W sytuacji, gdy podatnik nabywca otrzyma fakturę, w której część towarów będzie objęta odwrotnym obciążeniem a część np. stawką 23% VAT to w rejestrze VAT sprzedaży ujmuje wyłącznie łączną sprzedaż tych pozycji z faktury, które są objęte odwrotnym obciążeniem, ale już w rejestrze VAT zakupu ujmuje wszystkie transakcje zakupu razem (doliczając do wszystkich odpowiednią stawkę podatku VAT).

Opublikowano: 2019-07-22

Zasady odliczania podatku VAT naliczonego Część 2

Od wielu lat procesy odliczania podatku VAT z jednej strony zostają upraszczane, ale z drugiej strony ograniczane. Dla polskiego podatnika ważnym jest, aby pamiętać, że czynny podatnik VAT ma podstawowe i fundamentalne prawo do odliczenia podatku VAT natomiast skorzystanie z tego prawa wymaga znajomości kilku podstawowych zasad, które umożliwią mu dane prawo zrealizować.

Czytaj dalej Zasady odliczania podatku VAT naliczonego Część 2

Zasady odliczania podatku VAT naliczonego Część 1

Rozliczenie podatku VAT nie jest sprawą łatwą dla bardzo wielu podatników. Ustalenie momentów czy można i kiedy dokonać odliczenia podatku VAT z dokumentów potwierdzających zakup jest bardzo ważne w aspekcie prawidłowości ustalenia zobowiązania lub nadwyżki VAT. Dlatego też, podatnik powinien znać kilka podstawowych zasad, którymi rządzi się rozliczenie i odliczenie podatku VAT.

Czytaj dalej Zasady odliczania podatku VAT naliczonego Część 1

Ułatwienia dla podatników na ryczałcie

Rok 2019 przyniósł szereg zmian w różnych ustawach podatkowych. Ustawodawca dokonał tez wielu zmian w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. Pierwszy raz zmiany te będą miały zastosowanie od wykonywanych przez podatnika rozliczeń w 2019r. Inne uregulowania będą rzutować na kolejne lata podatkowe. Dlatego warto zapoznać się bliżej ze zmianami, które obejmą podatników na ryczałcie.

Czytaj dalej Ułatwienia dla podatników na ryczałcie

Ograniczenia w zastosowaniu ryczałtu, jako formy opodatkowania działalności gospodarczej

Ryczałt, jako forma opodatkowania działalności gospodarczej, ale i najmu prywatnego wciąż pozostaje bardzo atrakcyjnym wyborem. Ma on swoje mocne strony. Posiada jednak również i wiele ograniczeń. Dobrze, aby podatnik znał słabsze strony zryczałtowanej formy opodatkowania dla podjęcia efektywniejszej decyzji czy jest on na pewno najkorzystniejszą dla niego formą opodatkowania.

Czytaj dalej Ograniczenia w zastosowaniu ryczałtu, jako formy opodatkowania działalności gospodarczej

Koszty eksploatacji samochodów osobowych po nowemu w 2019r. Część 2 – samochody prywatne i firmowe

Środki trwałe w firmie będące samochodami osobowymi to składnik majątku występujący dziś niemal w każdej działalności. Poza tym istnieje tez grupa podatników używająca w firmie samochód prywatny, niewprowadzony, jako środek trwały do działalności. Dla jednych i drugich Resort Finansów przygotował w 2019r. szereg zmian w zakresie rozliczania kosztów użytkowania samochodów osobowych w działalności. Jaki będzie skutek tych zmiany i czego mogą oczekiwać podatnicy? Odpowiedzi na te i inne wątpliwości podatników znalazły się w poniższej publikacji.

Czytaj dalej Koszty eksploatacji samochodów osobowych po nowemu w 2019r. Część 2 – samochody prywatne i firmowe

Koszty eksploatacji samochodów osobowych po nowemu w 2019r. Część 1 – leasing

Leasing pojazdów samochodowych przez lata był uważany za jedną z najkorzystniejszych form użytkowania samochodu jak i jego późniejszego pozyskania na własność. Warunki leasingu dostosowane do podatników, umożliwiały im korzystanie z samochodów już na wczesnym etapie rozpoczęcia działalności. Zmiany przepisów w 2019r. pociągnęły za sobą pewne ograniczenia w zakresie zakwalifikowania do kosztów firmowych, wydatków związanych z użytkowaniem samochodów osobowych. Co dokładnie się zmieniło i jakie konsekwencje dla podatnika będą miały zmiany w odniesieniu do aut osobowych użytkowanych na podstawie leasingu? Odpowiedzi na te i inne wątpliwości podatników znalazły się w poniższej publikacji.

Czytaj dalej Koszty eksploatacji samochodów osobowych po nowemu w 2019r. Część 1 – leasing